بالالار وقۋعا اسىعاتىن مەكتەپ قانداي بولادى؟

قازاقستاندا جاڭا مەكتەپتەردىڭ زاماناۋي مودەلى – “كەلەشەك مەكتەپتەرى” ۇلتتىق جوباسى جۇزەگە اسىپ جاتىر.
بۇل – مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تىكەلەي تاپسىرماسىمەن قولعا الىنعان ءبىلىم سالاسىن جاڭعىرتۋدىڭ ەڭ ءىرى جوبالارىنىڭ ءبىرى. ونىڭ باستى ماقساتى – بۇكىل ەل بويىنشا بارلىق بالاعا تەڭدەي، ساپالى ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىك بەرۋ.
قانشا مەكتەپ سالىنادى؟
جوبا اياسىندا 2026 جىلعا دەيىن 217 زاماناۋي مەكتەپ سالۋ جوسپارلانعان. بۇل مەكتەپتەر 460 مىڭ وقۋشىعا ارنالعان. قازىردىڭ وزىندە 105 مەكتەپ پايدالانۋعا بەرىلدى، ال بيىل تاعى 112 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى اياقتالادى. ەڭ باستىسى – بۇل مەكتەپتەر تەك قالادا عانا ەمەس، اۋىل-ايماقتاردا دا بوي كوتەرىپ جاتىر. وسىلايشا، 200 مىڭنان استام اۋىل بالاسى جاڭاشا جابدىقتالعان، قاۋىپسىز ءارى قولايلى مەكتەپتەردە ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىك الادى.
كەلەشەك مەكتەپ نەسىمەن ەرەكشە بولماق؟
1. كەڭ ءارى جايلى مەكتەپ
جاڭا مەكتەپتەردىڭ اۋماعى بۇرىنعى تيپتىك جوبالاردان 15–20% ۇلكەن. ياعني سىنىپتار كەڭ، جارىق، اۋا وتكىزگىش، ءاربىر بالانىڭ ىڭعايىنا بەيىمدەلگەن. بۇل وقۋشىلارعا ءوزىن ەركىن سەزىنۋگە، ال مۇعالىمدەرگە شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
2. سۋپەر تەحنولوگيا مەن ءپان كابينەتتەرى
كەلەشەك مەكتەپتەردە IT جانە STEM باعىتىنداعى زەرتحانالار، روبوتوتەحنيكا، حورەوگرافيا، العاشقى اسكەري دايىندىق، كوۆوركينگ ايماقتارى بولادى. سونىمەن قاتار:
- 4 سپورت زالى
- زاماناۋي جيھازبەن جابدىقتالعان وقۋ سىنىپتارى
- ارنايى مامانداندىرىلعان شەبەرحانالار (اسپازدىق، تىگىن، IT جانە ت.ب.)
بارلىق سىنىپ ينتەراكتيۆتى تاقتا، كومپيۋتەر، مۋلتيمەديا سياقتى قۇرالدارمەن قامتىلادى. بۇل بالالاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن كوتەرىپ قانا قويماي، وقۋدى قىزىقتى ەتەدى.
3. قاۋىپسىزدىك – باستى نازاردا
جوبا اياسىندا سالىنعان مەكتەپتەردە:
- بەينەباقىلاۋ جۇيەسى
- كىرىپ-شىعۋدى باقىلايتىن ارنايى قاقپالار
- باستاۋىش پەن جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى ءۇشىن بولەك بلوكتار
بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالعان. مەكتەپ ىشىندەگى ءتارتىپ پەن قاۋىپسىزدىك ءبىرىنشى ورىندا.
4. ءار بالاعا قولجەتىمدى ورتا
بۇل مەكتەپتەر ەرەكشە ءبىلىم بەرۋ قاجەتتىلىگى بار بالالارعا دا بەيىمدەلگەن. وندا:
- پاندۋستار مەن ليفتىلەر
- لوگوپەد، دەفەكتولوگ، پسيحولوگ بولمەلەرى
- كەڭ سانيتاريالىق توراپتار مەن بەلگىلەر
ياعني قاي بالا بولماسىن – مۇمكىندىگىنە، جاعدايىنا قاراماستان – بىلىمگە تەڭ قول جەتكىزە
5. كاسىپكە ەرتە باعىتتاۋ
باستاۋىش سىنىپتان باستاپ وقۋشىلار ءتۇرلى ماماندىقتارمەن تانىسادى. ال 7-سىنىپتان باستاپ:
- بەيىندىك وقىتۋ
- جوبالىق اپتالار
- “مانساپ كومپاسى” پلاتفورماسى ەنگىزىلەدى
بۇل بالالاردىڭ ءوز بولاشاعىن ەرتە انىقتاۋىنا، ماقسات قويىپ ۇيرەنۋىنە كومەكتەسەدى.
6. مۇعالىم دە جاڭاشا ويلاي باستايدى
مەكتەپ تەك عيمارات ەمەس، ونىڭ باستى كۇشى – مۇعالىم. سوندىقتان “كەلەشەك مەكتەپتەرى” جوباسىندا 3000-نان استام ۇستاز بىلىكتىلىگىن ارتتىردى، الداعى ۋاقىتتا بارلىق مۇعالىمدەر زاماناۋي تەحنولوگيا مەن ادىستەمەلەر بويىنشا وقىتىلادى. جوبادا ارنايى پەداگوگتەردى دايارلايتىن باعدارلامالار مەن جوو-لارمەن سەرىكتەستىك تە بار.
كىتاپحانا – ءبىلىم مەن شابىت ورتالىعى
جاڭا مەكتەپتەردە:
- كوۆوركينگ ايماقتارى
- ەلەكتروندى كىتاپحانالار
- وقۋ زالدارى
- مەدياتەكا
ورنالاسادى. بالالار تەك وقىپ قويمايدى، شىعارماشىلىقپەن دە اينالىسا الادى.
تازا قازاقستان – مەكتەپتەن باستالادى
بۇل مەكتەپتەردە ەكولوگيالىق مادەنيەتكە، قورشاعان ورتاعا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋعا ۇيرەتۋ – باستى باعىتتاردىڭ ءبىرى. «تازا قازاقستان» يدەياسى وسى جاستان باستاپ وقۋشى ساناسىنا سىڭىرىلەدى.
“كەلەشەك مەكتەپتەرى” – بۇل جاي عانا جاڭا مەكتەپتەر ەمەس. بۇل – بالالارعا بولاشاققا جول اشاتىن ۇلكەن مۇمكىندىك. مۇندا ءبىلىم دە بار، تاربيە دە بار، قاۋىپسىز ورتا، زاماناۋي قۇرال-جابدىق، شابىت بەرەتىن مۇعالىم بار.