جەكسەنبى, 21 جەلتوقسان 2025
ديدار-عايىپ 630 0 پىكىر 21 جەلتوقسان, 2025 ساعات 15:58

دۇنيەدەن اڭىز ادام دا كوشتى

سۋرەت: shyndyk.kz سايتىنان الىندى.

قازاقتىڭ تەاتر جانە كينو ونەرىنىڭ مايتالمانى، اتاقتى اكتەر، رەجيسسەر، كسرو جانە قازاقستان حالىق ءارتيسى، اڭىز ادام ءاسانالى ءاشىمۇلى دۇنيەدەن وزدى.

ءاسانالى ءاشىمۇلى 1937 جىلدىڭ 8 مامىرىندا جامبىل وبلىسى، سارىسۋ اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن-ءدى. ءاۋ باستا اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى وقۋعا تۇسكەنىمەن، كەيىن ايگىلى رەجيسسەر اسقار توقپانوۆتىڭ كوزىنە ءتۇسىپ، كوپ ۇزاماي ونەر سالاسىنا بەت بۇرعان. تەاتردا، كينودا قانشاما رولدەردى سومدادى. ۇلت ونەرىنىڭ تاريحىندا قالاتىن، التىن قورعا ەنەتىن تالاي تاماشا وبرازدار بەينەلەدى. ءبىر عانا بەكەجان وبرازىنىڭ ءوزى نەگە تۇرادى؟

– قاراعاندى جاقتاعى ءبىر اۋىلدا سپەكتاكل قويدىق، – دەپ ەدى ءبىر ەستەلىگىندە. – «قىز جىبەكتىڭ» قىزۋى باسىلماي تۇرعان، وتە تانىمال كەزەڭ. 70-جىلداردىڭ باسى. كورەرمەن كوپ. كوبى بار بولسىن، تالاي ادام كەپ كادىمگىدەي بەتىمە تۇكىرمەسى بار ما؟ تۋرا كينوداعىداي. «نەگە؟» دەپ تۇسىنبەيمىن. سويتسەم، «تولەگەندى نەگە ولتىرەسىڭ؟» دەپ كادىمگىدەي اشۋلانىپ، ۇرسادى جۇرت. ءبىر جاعىنان، كۇلكىم كەلەدى... ادامداردىڭ سەنگىشتىگىنە. سوسىن ويلايمىن: بۇل –ونەردىڭ قۇدىرەتى شىعار، بالكىم دەپ...

راسىندا دا، ادامنىڭ ءبارىن سەندىرە ءبىلۋ، شىنايى ويناۋ – اكتەر باقىتى بولسا كەرەك.

ءاسانالى ءاشىمۇلى تەاتر ساحناسىندا م.اۋەزوۆتىڭ «ابايىندا» – كەرىمدى وينادى، «ەڭلىك-كەبەگىندە» كەبەك، «قارا قىپشاق قوبىلاندىسىندا» ايشۋاق، «تاڭعى جاڭعىرىعىندا» جاراسبايدى سومدادى.

ع.مۇسىرەپوۆتىڭ «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋىندا» قودار، ق.مۇحامەدجانوۆ پەن ش.ايتماتوۆتىڭ «كوكتوبەدەگى كەزدەسۋىندە» يوسيف تاتاەۆيچ، شەكسپيردىڭ «يۋلي تسەزارىندە» يۋلي تسەزار، م.ءفريشتىڭ «دون جۋاننىڭ دۋمانىندا» دون جۋان، ءا.نۇرپەيىسوۆتىڭ «قان مەن تەرىندە» ەلامان، ي.ۆوۆنيانكونىڭ «اپاتىندا» باس كەيىپكەر، تاعى دا باسقا كوپتەگەن قويىلىمدا كورنەكتى اكتەردىڭ ايشىقتى ونەگەسى مەن ورنەكتى ءىزى جاتىر.

ا.ءاشىمۇلىنىڭ قازاق ونەرىنە سىڭىرگەن ەڭبەگىن باعالاۋ – الداعى كۇننىڭ ەنشىسىندە. زەرتتەۋشىلەر جازىپ تا ءجۇر.

ايگىلى اكتەر، رەجيسسەر، ونەر مايتالمانى ءاسانالى ءاشىمۇلىنىڭ قازاسىنا بايلانىستى مارقۇمنىڭ وتباسىنا، تۋىستارىنا قايعىرىپ كوڭىل ايتامىز.

Abai.kz

0 پىكىر