قازاقستان التىن قورىن نەگە جاريا ەتتى؟
يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيا مينيسترلىگىنىڭ گەولوگيا جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ كوميتەتى قازاقستاننىڭ التىن قورىنىڭ كارتاسىن جاساپ شىققانىن جاريا ەتتى. بۇل تۋرالى idea-lab سايتى حابارلايدى.
سونىمەن، گەولوگيا جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ كوميتەتى جاساعان ستاتيستيكالىق دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، ەلىمىزدەگى ەڭ ۇلكەن التىن قورى شىعىس قازاقستان وبلىسى اۋماعىندا ەكەن. قور كولەمى - 537,5 مىڭ كيلوگرامم. بۇل دەگەنىڭىز، 22 تريلليون دوللار. ەكىنشى ورىندا – اقمولا وبلىسى. مۇنداعى التىن قورى - 259,9 مىڭ كيلوگرامم، 11 تريلليون دوللارعا تەڭ . ال، قاراعاندى وبلىسىندا 5 تريلليون دوللار بولاتىن 114,8 مىڭ كيلوگرامم قورى بار كورىنەدى. گەولوگيالىق كارتاعا قاراپ وتىرساق، قازاق جەرى التىنعا تۇنىپ تۇر. اتالعان ءۇش ايماقتان وزگە 8 وبلىستىڭ تەررتورياسىندا التىن قورى بار ەكەن.
جالپى، قازاقستان بويىنشا جالپى قۇنى 48 تريلليون دوللار، 1 159 687,4 كيلوگرامم التىن قورى بار.
قازاق جەرىنىڭ قازبا بايلىقتارعا تولى ەكەنى جاقسى ءمالىم. بىراق، سول بايلىقتىڭ قاي جەردە، قانشا قورى بار ەكەنىن نارىقتاعى قۇنىمەن قوسا، جالپاق جۇرتقا جاريا ەتۋدىڭ قانشالىقتى قاجەتى بولادى دەگەن ساۋال تۋىندايدى.
ءبىز بىلسەك، قازبا بايلىقتاردىڭ گەولوگيالىق كارتاسى مەن ونىڭ قاي ايماقتا قانشا قورى بار ەكەنى تۋرالى مالىمەت مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق قۇپياسى بولۋى ءتيىس. ال ءبىزدىڭ ۇكىمەت جەر استى بايلىعىن وتكىزە الماي وتىرعانداي، دۇنيەگە جار سالىپ، جاريالاپ الەك. ۇكىمەتتىڭ مۇنىسىن قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟
بالكىم، ۇكىمەت وزىمىزدەن كەيىنگىلەرگە ەشنارسە قالماسىن، ءبارىن ءوزىمىز يگەرەيىك دەپ ويلايتىن شىعار... الدە بۇل ەلگە ينۆەستيتسيا تارتۋدىڭ توتە جولى ما ەكەن؟
قالاي بولعاندا دا، قازبا بايلىقتىڭ كارتاسىن جاساپ، قور كولەمىن كورسەتىپ، ونى نارىقتاعى قۇنىمەن ەسەپتەپ جاريا ەتۋ - ءبىز ءومىر ءسۇرىپ جاتقان الاساپىران زاماندا جاقسىلىقتىڭ نىشانى ەمەس. ء«ۇي وزىمدىكى دەمە، ءۇي ارتىندا كىسى بار». بازاردا وتىرعانداي بار بايلىعىڭدى جايىپ الساڭ، جابىقتان سىعالاعان جاقىنداعى مەن موينىن سوزىپ، كوزىن ءسۇزىپ، بارماعىن باسىپ وڭتايلى ءساتتى كۇتىپ وتىرعان الىستاعىنىڭ تۇسىنە نە كىرىپ، ويىنا نە كەلەتىن بولجاۋدىڭ ءوزى قيىن. سوندىقتان دا ۇكىمەت قازبا بايلىقتار قورى ماسەلەسىنە كەلگەندە قۇپيالىقتى قاتاڭ ساقتاۋى شارت.
Abai.kz