جۇما, 27 جەلتوقسان 2024
بيلىك 4903 0 پىكىر 18 قاراشا, 2014 ساعات 16:30

باسپانالى بولۋدىڭ باسىم باعىتتارى

ەلباسى جولداۋىنىڭ جولداۋدىڭ «نۇرلى جول» اتالۋىنىڭ وزىنەن كەلەشەكتى باعدار­لاعان، الداعى ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن باسىم باعىتتاردى ايقىنداعان با­ع­دارلاما ەكەندىگىمەن كوڭىل قۋان­­تادى. ەكونوميكانىڭ ءار سالاسىن وركەندەتۋدىڭ جەتى باسىم باعىتىنان ەل ەكونوميكاسىنىڭ بۇگىنگى ىرعاقتى دامۋىن باسەڭدەت­پەۋ، تەك باسەڭدەتپەۋ عانا ەمەس، ۇدە­تە ءتۇسۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اي­قىن­داپ بەردى.

 ارينە، ەكونوميكا ءار باعىتتا داميدى. وعان ۇلت­تىق قوردان قوماقتى قارجى دا بولىنە­تىندىگى ايتىلدى. مەنىڭ ايتايىن دەگەنىم، ەكونو­ميكا وزدىگىنەن وركەندەمەيدى. مۇنى بارشا بىلەدى. ەكونوميكانى دامىتۋ باع­دارلاماسىن جاساقتايتىن بىل­گىر ەكونوميستەر بولسا، ءار سالا­نى ور­­كەندەتەتىن قاتارداعى جۇ­مىس­­شىدان باستاپ، باسشىسىنا دەيىن­گى ماماندارى جۇمىس جاسايدى. ال سول مامانداردىڭ جايلى باس­پانا­سى بولماسا، جۇمىسى دا ون­بەي­­تىندىگى داۋسىز. دەگەنمەن، ءبىز­دىڭ ەلى­مىزدە ءار كەزەڭدە تۇرعىن ءۇي قۇرى­لىسىن دامىتۋدىڭ كەشەندى باع­دار­لامالارى ىسكە اسىرىلىپ كەلە­دى. ەندى بيىلعى جولداۋدا كورى­نىس تاپقان بەسىنشى باعىت – تاعى دا تۇر­عىن ءۇي قۇرىلىسىن دامىتۋعا ارنالىپ وتىر.

راس، قازىر تۇرعىن ءۇي ەشكىمگە تەگىن بەرىلمەيدى، تۇرعىن ءۇيدى اركىم جالعا الۋىنا بولادى. دەسەك تە، جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي باسپاناعا مۇقتاجداردىڭ بارىنە بىردەي جەتە بەرمەيدى. مىنە، ەندى ەلباسى تاعى دا 2015-2016 جىلدار ارالىعىندا جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ۇيلەر قۇ­رى­لىسىن سالۋعا 180 ميلليارد تەڭگە بولۋگە تاپسىرما بەردى. جانە ءبىر ەرەكشەلىگى، «ارەندالىق باس­پا­نا قۇرىلىسى تۇرعىسىنداعى قادام­داردى قايتا قاراستىرۋ كەرەك. بىز­دە قولجەتىمدى باسپانا بويىنشا كوپتەگەن ادىستەر بار. ەلىمىزدە تۇر­عىن ءۇي-قۇرىلىس جيناق، يپوتەكا، ارەندالىق باعىتتار قامتىلعان. ەندى بىزگە باسقا قىرىنان قاراۋ كەرەك. مەملەكەت الەۋمەتتىك ارەندالىق باسپانانى سالىپ، ونى حالىققا ساتىپ الۋ قۇقىعىمەن ۇزاق مەرزىمگە جالعا بەرەتىن بولادى. قازىرگى كەزدە قولدانىستاعى جۇيە قوماقتى قار­جىنى تالاپ ەتەدى. باستاپقى جار­نانى تولەتكىزەدى، سودان كەيىن بانك­تەر كىرىپتارلىق پايىزداردى بەكىتەدى، ياعني ونىڭ دەڭگەيى 20 پايىزعا جەتەدى. ادامدار ونى تولەۋ­گە قاۋقارسىز جانە پروبلەمالار تۋىن­دايدى. بۇل باعدارلامالار قالا­دى، ولار داۋلەتتى ادامدار ءۇشىن قالىپتى. ال جاڭا با­عىتتاعى باعدارلامانى جاس وتباسى­لار ءۇشىن جانە باسپاناعا ءزارۋ ازا­مات­تارعا جاساپ جاتىرمىز»، – دەپ ەل­باسى ماسەلەنىڭ باسىن اشىپ بەردى.

ءبىز بۇدان جاڭا باعدارلاما بويىنشا ەندى جالعا بەرىلەتىن باسپانانى ەش دەلدالدارسىز، بارىنشا تومەن پايىزبەن الۋعا بولاتىنىن تۇسىنەمىز. ال نەسيەلىك قىزمەت ەتۋ 1-2 پايىز دەڭگەيىندە بولىپ، تۇرعىن ءۇيدى ساتىپ الۋ قۇنى تومەندەتىلەدى، باستاپقى جارناعا تىيىم سالىنادى ەكەن. بۇل اسىرەسە، جاڭادان جوعارى وقۋ ورنىن ءبىتىرىپ، شاڭىراق كوتەرگەن جاس وتباسىلار ءۇشىن ۇلكەن قولداۋ بولارى داۋسىز. بيىلعى جولداۋدىڭ وسى سەكىلدى وزگە دە باعىتتارى ەكونوميكانى جاڭاشا وركەندەتۋگە سەرپىن بەرەدى دەگەنمەن، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا قاتىستى تۇسى باسپاناعا ءزارۋ وتباسىلاردىڭ ۇمىتىنە ساۋلە ءتۇسىردى.

وتەپبەرگەن الىمگەرەەۆ،

جازۋشى، جۋرناليست،

دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعى اتىراۋ وبلىستىق فيليالىنىڭ توراعاسى. 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

46 - ءسوز

تيبەت قالاي تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرىلدى؟

بەيسەنعازى ۇلىقبەك 2054