الماتىنىڭ بۇرىنعى اكىمى احمەتجان ەسىموۆتىڭ قالاعا سىڭىرگەن ەڭبەگىمەن قوسا، 15 ورىندالماعان ۋادەسىن دە ەسكە الۋدى ۇسىنامىز. قالانىڭ ەكس-باسشىسى جۇزەگە اسىرا الماعان شۋلى مالىمدەمەلەرىن Kapital.kz  اقپارات ورتالىعى تىزبەكتەپ شىقتى.

7 جىل بويى الماتىنىڭ اكىمى قىزمەتىن اتقارىپ كەلگەن احمەتجان ەسىموۆ قالاعا ءبىرتالاي ەڭبەگىن ءسىڭىردى: الماتىلىق مەتروپوليتەندى اشتى، ۇلەسكەرلەر ماسەلەسىن شەشتى، 31 جاڭا پودستانتسيا اشتى، قىسقى ازيا ويىندارىن ۇيىمداستىردى جانە وزگە دە ءونىمدى ىستەر اتقاردى. دەسەك تە قالانىڭ بۇرىنعى باسشىسى تۇرعىندارعا بەرگەن ءبىرتالاي ۋادەلەرىن ورىنداي الماعان.

1. ءۇش جاڭا اۆتوۆوكزال اشۋ

وتكەن جىلى  اكىم جۋرناليستەرمەن بريفينگ وتكىزىپ، الماتىدا ءۇش جاڭا اۆتوۆوكزال اشاتىنىن مالىمدەگەن بولاتىن. ولاردىڭ ءبىرى  قالقامانداعى قالالىق اۋرۋحانا ماڭىنا سالىنىپ، ءتىپتى مەتروپوليتەن جالعانادى دەپ جوسپارلانعان. ەكىنشىسى رىسقۇلوۆ داڭعىلى مەن قۇلجا تاس جولىنىڭ قيىلىسىندا، ال ءۇشىنشىسى قاپشاعاي ماڭىنداعى پەرۆوماي توعانىندا ورنالاسۋى ءتيىس بولعان.

2. قوعامدىق كولىكتەردى ەكولوگيالىق تازا جانارمايعا كوشىرۋ

بۇل باستامانى ەسىموۆ 2012 جىلى بەلسەندى قولداۋعا كىرىستى. الايدا ءۇش جىل ىشىندە بارلىق كولىكتى گاز جانە ەلەكتر ەنەرگياسىمەن قامتاماسىز ەتۋ مۇمكىن بولمادى. سونىمەن قاتار، اكىم جەكە تاسىمالداۋشىلارعا اۆتوبۋستى گازبەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قالا بيلىگى كومەك بەرەدى دەپ ۋادە ەتكەن.

3. الماتىداعى بارلىق اۋلالاردى بەينەباقىلاۋمەن جابدىقتاۋ

2013 جىلى اكىم ەكى جىل ىشىندە قالانىڭ بارلىق اۋلالارى بەينەباقىلاۋ كامەراسىمەن جابدىقتالاتىنىن مالىمدەدى. بۇل قالاداعى قىلمىس دەڭگەيىن تومەندەتۋى ءتيىس بولعان. ۋادە جارتىلاي عانا ورىندالىپ، بوستاندىق جانە مەدەۋ اۋداندارىنداعى كەي اۋلالارعا كامەرالار ءالى كۇنگە دەيىن ورناتىلماعان.

4. “سايران” جانە “ماسكەۋ” ستانتسيالارىنىڭ اشىلۋى

ەسىموۆ جۋرناليستەرگە الماتىداعى ەكى جاڭا مەتروپوليتەن ستانتسيالارى كەستەگە ساي سالىنىپ، ۋاقىتىلى قولدانىسقا بەرىلەتىنىن بىرنەشە رەت ۋادە ەتكەن. ستانتسيالار تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنىنە وراي 2014 جىلدىڭ 1 جەلتوقسانىندا ىسكە قوسىلۋى ءتيىس بولعان. الايدا جاڭا ستانتسيالار تەك 2015 جىلدىڭ 18 ساۋىرىندە عانا قولدانىسقا بەرىلدى.

5. جەدەل اۆتوبۋستار

ەكى جىل بۇرىن قالا باسشىسى 2015 جىلى “وربيتا” ىقشاماۋدانىنان شىعىس اۆتوۆوكزالىنا دەيىن جۇرەتىن ۇلكەن جەدەل اۆتوبۋستار ىسكە قوسىلادى دەپ مالىمدەگەن بولاتىن. بۇل دا ىسكە اسپاي قالدى.

6. ناۋرىزباي اۋدانىندا اكىمشىلىك ورتالىق قۇرۋ

2014 جىلى احمەتجان ەسىموۆ جاقىندا اشىلعان ناۋرىزباي اۋدانىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋگە ۋادە بەرگەن ەدى. ول ءبىر جىل ىشىندە اۋدان ايماعىندا اكىمشىلىك ورتالىق اشىپ، مەكتەپ، ەمحانا، بالالار باقشاسى سياقتى الەۋمەتتىك نىساندار سالۋدى جوسپارلاعان.

7. مەدبيكەلەرگە ارنالعان جاتاقحانا

الماتى اكىمدىگى ەكى جىل بۇرىن مەبديكەلەرگە ارناپ جاتاقحانا اشاتىنىن ۋادە ەتكەن. بۇل تۋرالى ەكس-اكىمنىڭ ورىنباسارى زاۋرەش امانجولوۆا مالىمدەگەن بولاتىن.

8. ەكىنشى ارنايى حقكو اشۋ

وتكەن جىلدىڭ 19 اقپانىندا احمەتجان ەسىموۆ ەكىنشى ارنايى حقكو اشاتىنىن مالىمدەدى. ورتالىق قۇلجا تاس جولى ماڭىندا سالىنادى دەپ جوسپارلانعان.

9. اكادەميالىق مەديتسينالىق ورتالىق سالۋ

2013 جىلى الماتىلىق اكادەميالىق ورتالىق اشۋ شەشىمى كەڭەس وتىرىسى بارىسىندا قابىلدانعان بولاتىن. اكىم مەديتسينالىق نىساندى سالۋعا وسى سالادا تانىمال بولعان الەمدىك كومپانيالاردى جۇمىلدىرۋعا ۋادە ەتتى.

10. “قارقارا” بازارىن قايتا قۇرۋ

اكىم كەڭەس بارىسىندا “قارقارا” بازارىن قايتا قۇرامىز دەگەن مالىمدەمە جاسادى. “اتاكەنت” ماڭىندا بازاردان وزگە ەكى تۇرعىن ءۇي كەشەنى قالانۋى ءتيىس ەدى. سول ارادا اكىم قالانىڭ جوعارعى بولىگىنە كوپقاباتتى عيمارتتار سالۋعا جول بەرىلمەيتىنىنە دە باسا نازار اۋدارتتى. ول مۇنداي تاپسىرمانى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ الماتى دامۋىنا قاتىستى كەڭەستە بەرگەنىن ايتقان.

11. «قازاقلەند» تۋريستىك كەشەنىن قۇرۋ

الماتىنىڭ كوك-توبە تاۋىندا مادەني-تۋريستىك  “قازاقلەند” كەشەنىن سالۋ جوسپرالانعان بولاتىن. كەشەننىڭ اۋدانى 44 مىڭ شارشى مەتردى قۇراۋى ءتيىس ەدى. سونىمەن قاتار شىعىس جاعىندا جاڭعاق ورمانى، ال اينالاسىندا تەرراسالار مەن سكەيتبورد جانە تاۋ ۆەلوسيپەدىن تەبۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن جولدار سالىنادى دەپ شەشىلگەن. جوباعا 43,5 ملرد تەڭگە جۇمسالادى دەپ كۇتىلدى.

12. قالالىق اۋەجايدى كەڭەيتۋ

الماتى بيلىگى قالالىق اۋەجايدى كەڭەيتۋ جوباسىن ماقۇلدادى. جوبا اۋەجاي اكتسيونەرلەرىمەن ۇسىنىلىپ، جاڭارتىلعان اۋەجاي كەمىندە 2025 جىلعا دەيىن ەل يگىلىگىنە قىزمەت ەتەدى دەپ جوسپارلانعان بولاتىن.

13. 11 ءورت دەپوسىن سالۋ

“الماتى اكىمدىگىنىڭ 2011-2015 جىلعا ارنالعان قۇرىلىس جوسپارىنداعى” مالىمەتتەرگە سايكەس، قالادا بولاتىن جىل سايىنعى توتەنشە جاعدايلاردىڭ 85-90%-ى – ءورتتىڭ سالدارى.  ال قالادا تەك 13 ءورت ءسوندىرۋ ءبولىمى بار. ءورت قاۋىپسىزدىگى نورمالارىنا سۇيەنسەك، ولار قالا قاۋىپسىزدىگىن تەك 50%-عا قامتاماسىز ەتە الادى. ەلىمىزدىڭ توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگى ۇسىنعان نورماتيۆتىك شارتتاردى ورىنداۋ ماقساتىندا تاعى 11 ءورت دەپوسى سالىنۋى ءتيىس ەدى.

14. دەلفيناري قۇرۋ

وتكەن جىلدىڭ ماۋسىمىندا الماتى اكىمدىگى 2014 جىلدىڭ اياعىنا دەيىن جوبا جۇمىستارىن اياقتاپ، دەلفيناري مەن مۇز ارەناسىن سالۋدى قولعا الاتىنىن مالىمدەدى. جاڭا نىساندار ورتالىق مادەنيەت جانە دەمالىس ساياباعى ايماعىندا سالىنادى دەپ كۇتىلدى.

احمەتجان ەسىموۆ جوبانى ماقۇلداپ، نىسانداردىڭ ورتاق اۋدانى 7300 شارشى مەتردى قۇرايتىن بولادى دەپ شەشىلدى. 1000 شارشى مەتر ايماقتى الاتىن دەلفيناري 750 كورەرمەندى، ال مۇز ارەناسى 900 ادامدى سىيدىرۋى ءتيىس بولاتىن.

15. “باراحولكانى” قولداۋشىلاردىڭ ەسىمىن انىقتاۋ

الماتى اكىمى 2013 جىلدىڭ قاراشاسىندا وتكەن بريفينگتە “باراحولكانى” قولداۋشىلاردىڭ كىم ەكەندەرىن مىندەتتى تۇردە انىقتاۋعا ۋادە بەرگەن.

“بۇل ايماقتى تۇرعىندارعا تاراتىپ، اقشا الىپ وتىرعان ديرەكتورلار بار. ۇيىمداستىرۋشىلارى، ونىڭ ىشىندە استانادا جۇرگەندەرى دە بار. مەن ولار باق-پەن جۇمىسىن توقتاتپاسا، كوپشىلىكتى شاعىستىرۋىن قويماسا، ەسىمدەرىن جاريا ەتەمىن دەپ مالىمدەيمىن. ايتپاقشى، ولار وتە تانىمال ادامدار”، – دەپ مالىمدەدى ەسىموۆ.

Nur.kz