ءبىر اقىن جىگىتكە بۇرىنعى جۇرگەن قىزىنىڭ (تيپا مۋزاسىنىڭ) جازعان حاتى ەكەن.

«ەديك، سالەم. قالايسىڭ؟ ولەڭدەرىڭدى وقىپ ءجۇرمىن. «عاجاپ ادەبيەت» گازەتىنىڭ سوڭعى سانىنا شىققان توپتاماڭدى وقىعاننان كەيىن، وزىڭە حات جازايىن دەپ شەشتىم.

انا ءبىر ولەڭىڭدە «سەن دە مەنى ويلايسىڭ با؟» دەپ جازىپسىڭ. قالاي مەن سەنى ويلايمىن؟ ي تاك پروبلەما كوپ. ساديكتىڭ اقشاسى، كۆارتپلاتا، كردەيت دەگەندەر سەن تۇگىلى تۋعان اكەم مەن شەشەمدى ويلاتپايدى. سەن قۇساپ ءساتسىز ماحابباتقا ءىشىم اشىپ جۇرسە ارمان جوق ەكەن-اۋ، لومباردتا كۇيىپ كەتكەن التىندارىمدى ويلاسام، جىلاعىم كەلەدى. ي ۆاششە پروبلەما جوق بولسا دا مەن سەنى نە ءۇشىن ويلاۋىم كەرەك؟ جارايدى، ويلادىم دەيىن، سودان ساعان ۋدوۆنو بولا ما؟ نە ءسوز ول؟. 
سودان كەيىن ءارتۇرلى گۇلدەرگە تەڭەگەنىڭدى قويشى. وقىپ وتىرىپ قاراپتان-قاراپ قىسىلام. جالپى مەنى اڭعا، قۇسقا تەڭەگەنىڭدى قويشى ا، قۇداي ءۇشىن. قۇرالايىم، كوگەرشىنىم دەگەن تەڭەۋلەرىڭ ماعان تۇك تە كەلمەيدى. مەن باياعى «ابشياگانىڭ» ارتىنداعى قىزىل قايىڭنىڭ تۇبىندە سىزىلىپ تۇراتىن تالدىرماش قىز ەمەسپىن. مەن ەكى بالا تۋعان ايەلمىن. ي ساعان ايتايىن، ەكىنشى بالادان كەيىن قارنىم تارتىلماي قالدى. ايتپايىن دەسەم دە ايتقىزاسىڭ، جالپى دەنە-ءبىتىمىم بۇرىنعىداي ەمەس. كورسەڭ ليريكاڭدى جىيىپ قويىپ، ساتيرا جازىپ كەتەر ەدىڭ. جارايدى ونى دا قويشى، بۇرىنعى كەزىمدى ەلەستەتىپ جازىپ جۇرگەن شىعارسىڭ. ال انا «جات قۇشاقتا جاتىرسىڭ با» دەگەنىڭ نە ءسوز؟ اينالايىن-اۋ، ول مەنىڭ نەكەلى جارىم. قالاي ول جات قۇشاق بولادى؟ سوندا مەنىڭ قۇشاعىم – سەنىڭ قۇشاعىڭ با نە؟ سەنىڭ قۇشاعىڭدا جاتسام 

ءوز قۇشاعىمدا جاتقان بولامىن با؟ قوي، اينالايىن. جانە «وزگە وشاقتىڭ وتىن جاقتىڭ» دەگەنىڭدى دە تۇسىنبەدىم. بۇل مەنىڭ ءوز وشاعىم، ءوزىمنىڭ وتانىم. بۇرىن سەنىڭ وشاعىڭنىڭ وتىن جاقسام ءبىر ءجون ەكەن-اۋ. گازىڭا ءشاي دا قويىپ كورگەن جوقپىن عوي. 
تاعى دا قايتالاپ ايتامىن، «ماڭگىلىك ماحابباتىم ءوزىڭ عانا» دەگەنىڭدى دە قوي. جالپى ماڭگىلىك ماحاببات دەگەن ءسوزدى ايتپاڭدارشى. وسى اقىن، جازۋشى دەگەندەر وتىرىك ايتقاندارىڭدى قويساڭدارشى. جاس بالالار شىن ەكەن دەپ قالادى عوي. سودان كەيىن ء«بىر عانا ماحاببات» دەگەندى دە ايتۋشى بولماڭدار. سەندەردىڭ كەسىرلەرىڭنەن ءبىرىنشى ماحابباتىنا قولى جەتپەگەندەردىڭ بارلىعى دا وزدەرىن باقىتسىز ساناپ، سورلاپ جۇرەدى. كوپتەگەن جاستاردىڭ ۇيلەنبەي جۇرۋىنە سەندەر – اقىن، جازۋشىلار كىنالىسىڭدەر. ەگەر ءبىر عانا ماحاببات بولاتىن بولسا، سەن قايدان شىقتىڭ، مەن قايدان تۋدىم؟ الدە مىنا جۇرتتىڭ بارلىعى كلاستاستارىنا ۇيلەندى دەيمىسىڭ؟ جوق، اينالايىن، بارلىعى دا ەكىنشى، ءۇشىنشى ماحابباتتارىنا ۇيلەنىپ، ۇرپاق ءوربىتىپ وتىر. ءتىپتى ءتورتىنشى ماحابباتىنا ۇيلەنىپ، كۇلىپ-ويناپ جۇرگەندەر كوپ. بەسىنشى ماحابباتىنان بەس بالا ءسۇيىپ، التىنشى ماحابباتىمەن التىن تويعا جەتكەندەر بار. سەندەر وسىنى نەگە ناسيحاتتامايسىڭدار؟ باياعىدا مامام «كىتاپ وقى، كىتاپ وقى» دەپ قاقساۋشى ەدى. وقىماعانىم قانداي جاقسى بولعان. وقىسام وسپانوۆا ايگۇل قۇساپ جۇرەر ەدىم قيالدانىپ، قاشان بويىندا ءبىر ءمىنى جوق جىگىت كەلىپ، ولە ءسۇيىپ، ەرتەگىدەي عۇمىر كەشەر ەكەنبىز دەپ.
بۇنىڭ ءبارى اشەيىن ويلاسۋ عوي.

ەندى تىكەلەي وزىمە قاتىستىلارىن ايتايىن. «سەن دە مەنى سۇيگەن ەدىڭ» دەگەندى قايدان شىعاردىڭ؟ مەن ساعان قاشان سۇيەمىن دەپ ەدىم؟. راس، ۇناتتىم، جاقسى كوردىم. اسىرەسە كوزىڭدى سىعىرايتىپ كۇنگە قاراپ تۇرۋشى ەدىڭ عوي. سول ءساتىڭ ۇنايتىن. بىراق، ەندى سوعان بولا ۇيلەنە سالمايمىن عوي. ەكەۋمىز قوسىلىپ الىپ، سەن كۇنگە قاراپ سىعىرايىپ، مەن ايعا قاراپ الارىپ وتىرساق، تىرشىلىكتى كىم ىستەيدى؟ ءيا، ساعان سول كەزدەر ءۇشىن ەشقانداي وكپەم جوق. «شىق» دەدىڭ شىقتىم، «كىر» دەدىڭ كىردىم. تەاترعا باردىق، كينواعا باردىق. ءبارى-ءبارى ۇنايتىن. بىراق ءومىر بويى ەسەنتايدىڭ جاعاسىندا جۇرە بەرمەيتىن شىعارمىز. ءومىر بويى ستۋدەنت بولىپ جۇرە بەرەتىن بولساق، مەن دە جۇرە بەرەر ەدىم. ەڭ قۇرىماسا ماگيستراتۋراعا دا تۇسە المادىق. تاعى دا ەكى جىل جۇرە تۇرار ەدىك. جاتاقحانادان ايداپ شىققاننان كەيىن قايدا بارۋىم كەرەك؟. اۋىل دەگەن اناۋ اتىراۋدا. ءبىر بارساڭ قايتا كەلۋ دەگەن اڭگىمە جوق. ال، مەنىڭ الماتىدا قالعىم كەلدى. سەنىڭ الا قوياتىن ءتۇرىڭ كورىنبەدى. سول كەزدەردە الماس جولىقتى. الماتىدا ءۇيى بار ەكەن، استىنا ماشيناسى بار ەكەن... سولاي...
سەن دە ەندى اقىن بولىپ جۇرە بەرمەي بىرۋاق ادام بول. قازاق پوەزياسىنىڭ ساعان وكپەسى جوق شىعار، ولەڭدى قويا تۇر دا ءومىرىڭدى ويلا. جان-جاعىڭا قاراشى، قانشاما قىزدار ءجۇر. شەتتەرىنەن ادەمى، سۇيكىمدى، اقىلدى، ءبىلىمدى. سولاردىڭ ىشىنەن ماعان ۇقسايتىن بىرەۋىن تاۋىپ ال دا، ۇيلەن. بوپەلەرىڭ بولادى. سودان كەيىن بالا تۋرالى، وتباسى تۋرالى، سۇيگەن جار تۋرالى، وتان تۋرالى جاز. تاقىرىپ اياڭ دا كەڭيتىن ەدى. مەن تۇگىلى ولەڭدى دە ويلاۋعا شاماڭ كەلمەيتىن كەزدەر بولار ەدى، ۇيلەنسەڭ. ال سەنىڭ ءجۇرىسىڭ مىناۋ. «و، مەنىڭ جۇرەگىم، جۇرەگىم...» دەيسىڭ دە جۇرەسىڭ. سەنىڭ جۇرەگىڭ اۋىرماعاندا، مەنىڭ جۇرەگىم اۋىرا ما؟ 
جۇرەگىڭ ەشتەڭە ەمەس، اراقتى قويماساڭ باۋىرىڭ اۋىرادى، سىرانى قويماساڭ بۇيرەگىڭ اۋىرادى، تەمەكىنى قويماساڭ وكپەڭ ءشىريدى. سودان كەيىن... جامان ايتپاي جاقسى جوق. قوي، اينالايىن. ءبارىن دە قوي. 
ساعان باياعىدا ايتتىم، دومبىرا ۇيرەنىپ الساڭشى دەپ. ءبۇيتىپ ولەڭ جازىپ جۇرە بەرگەنشە، جۇرتتار قۇساپ ايتىسقا قاتىس دەدىم. ايتىسقا قاتىسساڭ عوي جاعدايىڭدى تۇزەپ الار ەدىڭ. ورىن الماعان ايتىسكەرلەر دە 100 مىڭ تەڭگەدەن، 200 مىڭ تەڭگەدەن الىپ قايتادى ەكەن. ورىن الساڭ ءتىپتى جاقسى. ماشينا ۇتىپ الساڭ ءتىپتى كەرەمەت ەمەس پە؟ جۇرتتىڭ بالالارىنان سەنىڭ ءبىر جەرىڭ كەم بە؟ ولار مىنگەن ماشينانى سەن مىنسەڭ، دوڭگەلەگى ءتۇسىپ قالار دەيمىسىڭ. بىلەم، وسى جولداردى وقىپ وتىرىپ، باياعى قىرسىق مىنەزىڭە سالىپ، كوشە ونسىزدا پروپكا دەپ وتىرعان شىعارسىڭ. ايتىسكەر بولماساڭ دا بەت اشىپ جۇرەر ەدىڭ عوي. تويلارعا بارعان سايىن، بەتاشارعا مىڭ تەڭگە، ەكى مىڭ تەڭگە سالعان سايىن، سەن ەسىمە تۇسەسىڭ. قۇداي-اۋ، ويلامايمىن دەپ وتىرىپ، ەسىمە تۇسەسىڭ دەگەنىم نە تاعى؟ ءيا، كەي-كەيدە ەسىمە تۇسەسىڭ. ايتىسكەرلەردىڭ سەنەن ءبىر جەرى ارتىق دەيمىسىڭ. سەنىڭ ايتقان ولەڭىڭدى ايتادى دا سوڭ جاعىن ء«ارايدىم، ءدارايدىم، ءدارايدىم، ءداي دەي» سالادى بولدى. جارايدى قويشى، ساعان اقىل ايتامىن دەپ قولىم دا تالىپ كەتتى. بۇنىڭ بارلىعى ءوزىڭنىڭ پروبلەماڭ. مەنىڭ ەشتەڭەم كەتپەيدى. 
ءسوزدىڭ سوڭىندا ايتارىم، قولىڭنان كەلەدى عوي، ءبىردى-ەكىلى حيت بولاتىن اندەرگە ءسوز جازشى. ابىسىندارمەن وتىرا قالىپ اڭگىمە ايتقاندا، ماقتانا قويايىن دەپ، ماعان باياعىدا اقىن جىگىت عاشىق بولعان دەسەم، «قويشى، قاي اندەردىڭ ءسوزىن جازعان؟» دەپ سۇرايدى. 
ال، ساۋ بول، ساعان جىنىم كەلىپ وتىرعانىن دا جانىم اشىپ وتىرعانىن دا بىلمەيمىن. ايتپاقشى، «ساعىنىپ سەن دە مەنى ءجۇر مە ەكەنسىڭ؟» دەگەنىڭە ايتارىم. ساعىنبايمىن. بىراق، كەيدە سەنىڭ تىستەپ سۇيەتىنىڭ ەسىمە ءتۇسىپ كەتە بەرەدى. ەرنىم ءىسىپ كەتۋشى ەدى عوي، جىندىباس". 
P.S. حاتتى وقىعان اقىن جىگىت جاۋاپ جازباققا نيەتتى كورىنەدى...

بەيبىت سارىباي

Facebook-تەگى پاراقشاسىنان