«ەكسپو-2017» توڭىرەگىندە ءتۇرلى اڭگىمەلەر ورىگەنى بەلگىلى. ەلىمىزدىڭ سىرتقى بەدەلى مەن ىشكى ەكونوميكاسىنا ايتارلىقتاي ۇلەسىن تيگىزەتىن وسىناۋ حالىقارالىق كورمەنىڭ ماڭىزى جونىندە مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءوزى از ايتىپ جۇرگەن جوق. ەلىمىزگە كەلگەن ءاربىر شەتەلدىك ديپلوماتتار مەن ۇلكەن ساياساتتاعى سەركەلەر دە 2017 جىلى استانا تورىندە وتەتىن وسى كورمەگە ەرەكشە ىقىلاستارىن ءبىلدىرىپ-اق، جاتىر.

«ەكسپو-2017» عالىمدار مەن مامانداردىڭ جاھاندىق قارىم-قاتىناس الاڭىنا اينالىپ قانا قويماي، ءىس جۇزىندەگى جانە عىلىمداعى زەرتتەۋلەردىڭ رەۆوليۋتسيالىق قارقىندى قادامى بولماق.

بۇل تۋرالى «ەكسپو-2017» حالىقارالىق كورمەسىنىڭ قوعامدىق كەڭەسىنىڭ توراعاسى ەرلان باتتاشۇلى سىدىقوۆ مىرزا مالىمدەگەن.

سونداي-اق، كەلەر جىلى ەلوردا تورىندە تۇساۋى كەسىلەتىن كورمەنىڭ ەلىمىزدىڭ عانا ەمەس، الەمدىك ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا جا كوپتەگەن جاڭالىقتار اشاتىنى انىق. قوعامدىق كەڭەس توراعاسى، ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۆرازيالىق ۇلتىق  ۋنيۆەرسيتەتى رەكتورى ەرلان باتتاشۇلىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل كورمە ءىس جۇزىندەگى جانە عىلىمداعى زەرتتەۋلەردىڭ رەۆوليۋتسيالىق قارقىندى قادامى ءام عىلىمي ترەندتەر، جوبالار، ماماندىقتاردىڭ پايدا بولۋىنا جول اشادى.

«مىسالعا العاندا، عىلىمي ترەندتەر، جوبالار، ماماندىقتار پايدا بولادى. ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتتەگى «قورشاعان ورتانى قورعاۋ جونىندەگى باسقارۋ جانە ينجينيرينگ» كافەدراسىندا قازىردىڭ وزىندە بىرقاتار باعىتتاردا زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.  اتاپ ايتاتىن بولساق – قازاقستان لاندشافتارىن كليماتتىڭ وزگەرۋلەرىن ەسەپكە الا وتىرىپ، ونىڭ ونىمدىلىگىنە جانە سىيىمدىلىعىنا ەكولوگيالىق باعا بەرۋ، «جاسىل» قۇرىلىستاردىڭ ەكولوگيالىق پروبلەمالارى، جىلۋ بەرۋ جۇيەسىندە ەنەرگيانى ۇنەمدەيتىن جىلۋ ۇرلەگىشتەردى پايدالانۋ جانە باسقا دا باعىتتاردا زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلۋدە»،-دەيدى قوعامدىق كەڭەس توراعاسى.

سونىمەن قاتار، «ەكسپو-2017» دە ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز ءۇشىن اسا قاجەتتى داعدارىسقا قارسى جوبا بولماق.

«مەن بۇل جاعىنان تولىقتاي سەنىمدىمىن. «ەكسپو-2017» شاراسى قازاقستاندىقتار ءۇشىن بولاشاقتىڭ ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋ ءۇشىن جاڭا تەحنولوگيانى تاڭداپ، ونى يگەرۋگە اسا قاجەتتى بولىپ تابىلادى. مەنىڭ ويىمشا، كورمەنى وتكىزگەننەن كەيىن ءتىپتى ونى سىنعا الىپ جۇرگەن ەڭ ادامدار وزدەرىنىڭ اداسقاندارىن سەزىپ، ستەرەوتيپتىك تار ويلارىنىڭ تۇتقىنىنان شىعادى دەپ ويلايمىن. ءبىزدىڭ ەلىمىزگە دە ءبىر ءۇشى تيەتىن الەمدە بولىپ جاتقان جاھاندىق داعدارىسقا قاراماستان، ءبىز جاڭا وبەكتىلەردى ىسكە قوسىپ جاتىرمىز، ونداعان مىڭ جۇمىس ورىندارىن اشۋدامىز، قۇرىلىسقا جۇزدەگەن وتاندىق كاسىپورىندار تارتىلدى، تۋريستىك كلاستەر قارقىندى كوتەرىلۋدە، استانا قالاسىنىڭ جانە دە ەلىمىزدىڭ باسقا وڭىرلەرىندەگى قالالاردىڭ ينفراقۇرىلىمدارى جاڭارۋدا، وسىنىڭ بارلىعى ەلىمىزدەگى شاعىن جانە ورتا بيزنەستەگى دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرەدى»،-دەيدى ەرلان سىدىقوۆ.

ال، حالىقارالىق كورمەنى ەلىمىزگە قانداي پايدا اكەلەتىنىن تاپتىشتەپ بايانداعان ەرلان باتتاشۇلى، «ەكسپو-2017» ينفراقۇرىلىمدارىنىڭ نەگىزىندە قۇرىلاتىن، اعىلشىن پرەتسەندەنتتىك قۇقىق نەگىزىندە قىزمەت ەتەتىن ءام مىندەتتى تۇردە وسى ماسەلەنى جاساعاندا دۋبايدىڭ تاجىريبەسىن زەرتتەپ، پايدالانىلاتىن «استانا» قارجى ورتالىعى قۇرىلاتىنىن ايتتى.

«بۇل جەردە ءبىزدىڭ مەملەكەت باسشىسىنىڭ ەكى باستاماسىنا توقتالۋ كەرەك. وتكەن جىلدىڭ اياعىندا وتكەن نيۋ-يوركتەگى بۇۇ باس اسسامبلەياسىندا ءسوز سويلەگەن نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ «ەكسپو-2017» كورمەسىنىڭ ينفراقۇرىلىمى نەگىزىندە جاسىل تەحنولوگيانى دامىتۋ بويىنشا حالىقارالىق حاب اشۋدى ۇسىندى. بۇل وتە ماڭىزى زور وقيعا. ويلاپ قاراڭىز، بۇل ورتالىق ەنەرگيانى ۇنەمدەۋ جانە جاڭارتىلعان ەنەرگيا كوزدەرى سياقتى باسىمدىق بەرىلەتىن باعىتتارداعى وزىق تەحنولوگيالاردى دامىتا الادى قازىرگى كەزدىڭ وزىندە شەتەلدىك ماماندار حاب قۇرۋ باستاماسىنا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تانىتۋدا. ءبىزدىڭ ەلىمىز ءۇشىن مۇنداي جوبا اقش-تاعى «كرەمني القابىمەن» نەمەسە قىتايداعى بەيجىڭ تەحنولوگيالىق ورتالىعىمەن پاراپار. بۇل يننوۆاتسيالىق ينستيتۋتتاردىڭ ءوز ەلدەرىنىڭ ەكونوميكاسىنا قانداي ىقپال جاساعانىن ايتقانىم ارتىق بولار. ەكىنشىدەن، «ەكسپو-2017» ينفراقۇرىلىمدارىنىڭ نەگىزىندە قۇرىلاتىن، اعىلشىن پرەتسەندەنتتىك قۇقىق نەگىزىندە قىزمەت ەتەتىن جانە مىندەتتى تۇردە وسى ماسەلەنى جاساعاندا دۋبايدىڭ تاجىريبەسىن زەرتتەپ، پايدالانىلاتىن «استانا» قارجى ورتالىعى قۇرىلماق. بريتاندىق زاڭنامالار بۇكىل الەمدە ۇلكەن سۇرانىسقا يە ءجان زاڭدى جۇرگىزۋ بۇكىل الەمدە سۇرانىسقا يە، اعىلشىندىق قۇقىق نەگىزىندە زاڭدى جۇرگىزۋ بيزنەس-قوعامداعى  زاماناۋي ترەندتەرگە سايكەس. بۇل ءوز كەزەگىندە ەلمىزدىڭ ەكونوميكاسىنا شەتەلدىك ينۆەستيتسيالاردى تارتۋدىڭ كۇشتى فاكتورى بولادى»،-دەيدى ، الەمدىك ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا جا كوپتەگەن جاڭالىقتار اشاتىنى انىق. قوعامدىق كەڭەس توراعاسى، ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۆرازيالىق ۇلتىق  ۋنيۆەرسيتەتى رەكتورى ەرلان باتتاشۇلى.

Abai.kz