جازۋشى بەيبىت قويشىباەۆتىڭ 30-شى جىلدارداعى قۋعىن-سۇرگىندە ساياسي جازاعا ۇشىراعان تاريحي تۇلعالار جايىندا جازعان «تۇنەكتەن ورالعان ەسىمدەر» اتتى ءتورت تومدىق جيناعىنىڭ «ىرگەتاس» اتتى ەكىنشى كىتابى الماتىداعى «رۋح بگ» باسپاسىنان جارىق كوردى (قويشىباەۆ ب. تۇنەكتەن ورالعان ەسىمدەر: تۇلعا جانە تاريح. 2-كىتاپ.– ىرگەتاس. – الماتى: «رۋح بگ» باسپاسى، 2016. – 192 بەت + 4 جاپسىرما بەت).  قالامگەر بۇل كىتابىنا كەڭەستىك ساياسي رەپرەسسيالار جىلدارىندا جاپا شەككەن ون شاقتى تۇلعانىڭ ءومىرى مەن قىزمەتىن ارقاۋ ەتكەن.  

اتالمىش تومداعى ماتەريالدار، ماسەلەن، قازاق ازاتتىق قوزعالىسىنىڭ العى شەبىندە بولعان دەموكرات، اعارتۋشى، قايراتكەر باقىتجان ءبيسالىۇلى قاراتاەۆتىڭ پاتشا اكىمشىلىگىنىڭ زاڭ بۇزۋشىلىعىن اشكەرەلەپ، ون التىنشى جىل كوتەرىلىسشىلەرىنە ارا تۇسكەنى، جەر-سۋ ماسەلەسىندەگى كۇرەسكەرلىگى، وزگە دە  ءىس-ارەكەتتەرى جونىنەن ماعلۇماتتار بەرەدى.  شىعىستانۋشى، ۇلت-ازاتتىق قوزعالىستىڭ تۇركىستان ولكەسىندەگى بەلسەندى قاتىسۋشىسى، ازاتتىق كۇرەسكەرى، ەڭبەگى جۇرتشىلىققا ءالى جەتە تانىلا قويماعان  سەرالى ءلاپيننىڭ عىلىمداعى جولى مەن قوعامدىق قىزمەتىن قاراستىرادى. قازاق مۇددەسىن كۇيتتەمەك ماسەلەنى ءى مەملەكەتتىك دۋما مىنبەرىنە تۇڭعىش الىپ شىققان العاشقى زاڭگەرلەردىڭ ءبىرى، ۇلتتىق قوزعالىسقا دا، كەڭەستىك قۇرىلىسقا دا ەڭبەك سىڭىرگەن احمەت ءبىرىمجانوۆ، وتارلىق اۋىر احۋالدى قازاق زيالىلارىنىڭ باسىن قوسىپ تالقىلاماققا تالپىنعانى ءۇشىن كاتورگاعا ايدالعان، ودان ءبىرىنشى ورىس رەۆوليۋتسياسىنىڭ دۇمپۋىمەن بوسانىپ، مۇسىلمان قوزعالىسىنا اتسالىسقان، العاشقى ەكى دۋماعا دا دەپۋتاتتىققا سايلانعان شايمەردەن قوسشىعۇلوۆ جايىندا اڭگىمەلەيدى. ۇلتىمىزدىڭ ار-وجدانى اتانعان احمەت بايتۇرسىنوۆتىڭ ساياسي كوزقاراسىن اشادى، احمەتتانۋدىڭ ازاماتتاردى تاريح ارقىلى تاربيەلەۋدەگى ماڭىزىن، ونىڭ ءومىر جولىنىڭ تاعىلىمدى تۇستارىن ءسوز ەتەدى.

كىتاپتا، سونداي-اق، قازاقتار ءۇشىن تۇڭعىش «الىپپە» كىتابىن جازعان اعارتۋشى، ۇلتتىق قوزعالىستىڭ وڭتۇستىك وڭىردەگى بەلسەندىسى، عالىم، زەرتتەۋشى قوڭىرقوجا قوجىقوۆ، احمەت بايتۇرسىنوۆ رەپرەسسيالانعاننان كەيىن ءتىل عىلىمى سالاسىنداعى جاڭا كەزەڭنىڭ باستاۋىندا تۇرعان عالىم قۇدايبەرگەن جۇبانوۆ، «قازاقستان» گازەتىنىڭ رەداكتورى ەلەۋسىن بۇيرين، اسكەري دارىگەر، ۇستاز، عالىم، قوعام قايراتكەرى  حالەل دوسمۇحامەدوۆ، زاڭگەر جاقىپ اقباەۆ، كەڭەستىك قىزمەتكەر ابىلاي سەرعازيەۆ، كەڭەستىك ۇرانمەن ۇلتقا قىزمەت ەتۋگە تىرىسقان قىرعىز ازاماتى تورەقۇل جانۇزاقوۆ سىندى ازاتتىق كۇرەسكەرلەرى تۋرالى  تىڭ مالىمەتتەر بار.  

جيناق الاش قوزعالىسىنىڭ 100 جىلدىعىنا، ءاليحان بوكەيحانوۆتىڭ 150 جىلدىعىنا، 1916 جىلعى ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىستىڭ 100 جىلدىعىنا، تاۋەلسىزدىكتىڭ  25 جىلدىعىنا وراي بۇتكىل ۇلتتىڭ ازاتتىعى جولىنا باسىن تىككەن كۇرەسكەرلەرىنىڭ  رۋحتارىنا ارنالىپ شىعارىلىپ وتىر. ونىڭ وتان تاريحىمەن اۋەستەنەتىندەردىڭ، زەرتتەۋشىلەردىڭ، ستۋدەنتتەردىڭ، وقۋشىلاردىڭ، قالىڭ كوپشىلىكتىڭ كادەسىنە اسارى كۇمانسىز. كىتاپقا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، ساتىپ العىسى كەلەتىن  ازاماتتار  (8 727) 374-83-42, 8 701 746 33 01 تەلەفوندارىنا حابارلاسۋىنا بولادى.

Abai.kz