ءمامس جۇيەسىن ەنگىزۋ ءۇشىن قوسىمشا دايارلىق كەزەڭى قاجەت

«اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى وكىلدەرى قاتىسقان ءماجىلىستىڭ جۇمىس توبىنىڭ وتىرىسىندا مىندەتتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ ماسەلەلەرىنە قاتىستى زاڭنامالىق وزگەرتۋلەر تالقىلاندى. ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ بۇل ماسەلەدە اسىعۋعا بولمايتىنىن ەسكەرتتى. دەپۋتاتتىڭ پىكىرىنشە، ءمامس ەنگىزۋ ءۇشىن جان-جاقتى دايىندالىپ، ونى بىرتىندەپ جۇزەگە اسىرۋ كەرەك.

«دايىندىق پروتسەسى جەڭىل ءارى جەتىلدىرىلگەن بولسا ەكەن دەيمىز. ەگەر ءبىز ونى از ۋاقىت اراسىندا ەنگىزەمىز دەسەك، كوپتەگەن قاتەلىكتەرگە بوي الدىرۋىمىز مۇمكىن. ال، تاعى ءبىر جىلعا شەگەرسەك، قانداي دا ءبىر ىجداھاتتىلىقپەن دايىندالاتىن بولامىز»، – دەپ ءوز ويىن ورتاعا سالدى ءماجىلىس دەپۋتاتى.

«اتامەكەن» قر ۇكپ ءوز كەزەگىندە، دەپۋتات ۆلاديسلاۆ كوسارەۆتىڭ ۇسىنىسىنا قولداۋ كورسەتتى.

ءماجىلىستىڭ جۇمىس توبىنىڭ وتىرىسىندا ءسوز سويلەگەن «اتامەكەن» قر ۇكپ باسقارما توراعاسىنىڭ ورىنباسارى يۋليا ياكۋپباەۆا مامس ەنگىزۋ بويىنشا جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ ۇستانىمىنا توقتالدى. «نەلىكتەن  ءىرى جۇمىس بەرۋشىلەر الاڭداۋلى؟ سەبەبى ولار ءۇشىن، ەڭ الدىمەن، بۇل ۇلكەن قارجىلىق جۇكتەمە بولىپ وتىر. ەگەر قورعا 2% كولەمدە اۋدارىم اۋدارىلىپ وتىرسا، ولار بىرتىندەپ ەڭبەكاقى تولەۋ قورىندا (ەتق) 5%-عا دەيىن وسپەك. سوسىن ءبىز  وتانداستارىمىز سياقتى تولەيتىن بولامىز جانە وعان ءتۇرلى ساناتتاعى قوسىمشا قارجىلىق شىعىندى قوسىڭىز. مۇنداي جاعدايدا ەتق تۇسەتىن اۋىرتپالىق قاراجاتى 2018 جىلى 40%-عا جەتپەك. بۇل وتە كوپ»، – دەپ اتاپ ءوتتى يۋليا ياكۋپباەۆا.

ونىڭ سوزىنشە، ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى، دەپۋتاتتار، جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ قاتىسۋىمەن بىرنەشە مارتە قوعامدىق تىڭدالىم وتكىزگەن. وندا ءار تاراپتىڭ پىكىرى ورتاعان سالىنعان بولاتىن. ماسەلەنىڭ ماڭىزدىلىعىن ەسكەرە كەلە، جالپى، قازاقستاندا ءمامس ەنگىزۋگە قولداۋ كورسەتە وتىرىپ، ۇكپ جۇيەنى ەنگىزۋگە اسىقپاۋ قاجەتتىگىن العا تارتىپ وتىر. پالاتا بۇعان ءالى دە ۋاقىت قاجەت دەپ سانايدى. سونىمەن قاتار، جاڭاشىلدىقتى ەنگىزبەي تۇرىپ، رەتتەيتىن جايتتار دا جەتىپ ارتىلادى.

ء«مامس قارالىپ جاتقان ۇلگىسى ازاماتتار قانداي ارتىقشىلىقتارعا قول جەتكىزەتىنىن دۇرىس اشا الماعان. سونىمەن بىرگە، قوسىمشا اۋدارىمداردى اۋدارعان تۇرعىندارعا قانداي قوسىمشا كومەك تۇرلەرى ۇسىنىلاتىنى، كورسەتىلەتىن قىزمەت ساپاسى قالاي جاقساراتىنى دا اشىپ كورسەتىلمەگەن»، – دەپ ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى يۋليا ياكۋپباەۆا.  

ونىڭ پىكىرىنشە، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى قولدانىستاعى اقپاراتتىق جۇيە ءمامس ەنگىزۋدىڭ بارلىق تالاپتارىنا ساي كەلمەيدى (جەكە سايكەستەندىرۋ ءنومىر بازاسىندا اۋدارىمدار مەن جارنالاردى ەسەپكە الۋ قاجەتتىگى، مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ بارلىق قاجەتتى جەدەل اقپاراتتى on-line رەجيمىندە كورۋ مۇمكىندىگى، ءمامس قاتىسۋشىلار اراسىندا جەدەل اقپارات الماسۋ، جالپى ءمامس جۇيەسىنە مونيتورينگ جۇرگىزۋ جانە ت.ب). سونىمەن قاتار، پاتسيەنتتىڭ ەلەكتروندى تولقۇجاتىن ەنگىزۋ ءۇشىن ۋاقىت قاجەت.

«اقپاراتتىق جۇيەلەردى قۇرۋ جانە ولاردىڭ ءتيىمدى قىزمەتىن جاساپ الماي، ءمامس اياسىندا كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ جاڭا ساتىسىنا ءوتۋ مۇمكىن ەمەس. دەمەك، جاڭا جۇيەگە قاتىستى ازاماتتار مەن جۇمىس بەرۋشىلەر تاراپىنان تۇسىنىسپەۋشىلىكتەر ورىن الۋى مۇمكىن (ەگەر قىزمەت كولەمى مەن ساپادا وزگەرىس بولماسا، وندا نە ءۇشىن قوسىمشا قاراجات اۋدارۋىمىز قاجەت؟)»، – دەدى يۋليا ياكۋپباەۆا.

ول، سونىمەن بىرگە، كومپانيالارعا اكىمشىلىك ەتۋ ماسەلەسى دە تولىعىمەن شەشىلمەگەنىن ايتتى. سەبەبى ولار بۇگىندە وڭالتۋ/بانكروتتىق پروتسەسىندە بولعاندىقتان، كومپانيالاردىڭ قىزمەتكەرلەرگە بەرەتىن جالاقى قارىزى 950 ملن تەڭگەدەن اسىپ وتىر.

«KAZENERGY» قاۋىمداستىعىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى توعجان كوجاليەۆا دا  ۆ.كوسارەۆتىڭ پىكىرىمەن كەلىسەتىندىگىن جەتكىزدى. ونىڭ پىكىرىنشە، زاڭ ءالى دە قايتا قاراۋدى تالاپ ەتەدى. ول سونىمەن قاتار، «ەرىكتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋدى دامىتۋ ماسەلەسى» دە اشىق كۇيىندە قالعانىنا توقتالىپ ءوتتى. ء«بىز ءمامس ەنگىزۋگە قارسى ەمەسپىز، الايدا، ءبىز رەنتابەلدىك ەسەبىنەن، جۇمىس ورىندارىن ساقتاپ، قىزمەتكەرلەرگە ۋاقتىلى جالاقى بەرۋدى قالايمىز»، – دەدى ول. ونىڭ سوزىنە سۇيەنسەك، قىزمەتكەرلەرى زياندى (ەرەكشە زياندى) جانە (نەمەسە) قاۋىپتى ەڭبەك جاعدايلارىندا (ماڭعىستاۋ، اتىراۋ، باتىس قازاقستان، قاراعاندى، شىعىس قازاقستان، اقتوبە، قىزىلوردا، اسىرەسە، جاڭاوزەن، جەزقازعان جانە ت.ب مونوقالالاردا) جۇمىس جاساپ كەلە جاتقان بارلىق ءىرى جۇمىس بەرۋشىلەر، مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ مەكەمەلەرىندە كورسەتىلەتىن مەديتسينا قىزمەتىنىڭ ساپاسى ءارى قولجەتىمدىلىگى جەتكىلىكسىز بولۋى سالدارىنان، قىزمەتكەرلەرى مەن ولاردىڭ جانۇيا مۇشەلەرىنە ەمس پاكەتىن ۇسىنادى ەكەن. توعجان قوجاليەۆا «جۇمىس بەرۋشىگە اي سايىن مىندەتتى اۋدارىمداردى تولەۋگە مىندەيتتىن، ءمامس جاڭا جۇيەسىن ەنگىزۋ، ەرىكتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ بويىنشا قىزمەتتەردى ساتىپ الۋدى قيىنداتاتىنىن» ايتتى. ونىڭ پىكىرىنشە، «ول مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قىزمەتىنە كەتەتىن شىعىنداردى ەكى ەسەگە كوبەيتپەك».

تاۋ-كەن جانە تاۋ-مەتاللۋرگيا كاسىپورىندارى قاۋىمداستىعى اتقارۋشى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى بيبىگۇل مالعاجداروۆا دا دەپۋتاتتىڭ ءمامس ەنگىزۋ مەرزىمىن 2019 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنا شەگەرۋ تۋرالى ۇسىنىسىن قولدايتىنىن ءبىلدىردى. 

ونىڭ ايتۋىنشا، تاۋ-كەن مەتاللۋرگيا كەشەنى كاسىپورىندارى ءمامس جۇيەسى قالاي جۇمىس جاسايتىنىنا الاڭداۋلى ەكەن. تمكق وكىلىنىڭ پىكىرىنشە، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرىمەن ۇكپ الاڭىندا وتكەن زاڭعا قاتىستى قوعامدىق تىڭدالىمدار ورتاق شەشىمگە كەلۋگە جول اشپادى. «مۇنداي كەزدەسۋلەر ءبىزدى ءمامس اياسىندا كورسەتىلەتىن قىزمەت ساپاسى جاڭا ساتىعا وتەتىنىنە سەندىرە المادى. جۇمىس بەرۋشىلەر نە ءۇشىن قوسىمشا قاراجات تولەۋى ءتيىس؟ مەديتسينالىق قىزمەتتىڭ ساپاسى مەن كولەمى بۇرىنعىسىنشا قالۋى ءۇشىن بە؟ سوندىقتان ءمامس تابىستى تۇردە ەنگىزۋدىڭ تەتىكتەرىن قايتا قاراۋ قاجەت. ونىڭ ىشىندە، كەلىپ تۇسەتىن قارجىنى جيناۋ، ەسەپكە الۋ جانە ونى جونەلتۋ، اقپاراتتىق جۇيە جانە ت.ب. قايتا قاراۋدى قاجەت ەتەدى. پرەزيدەنت قوعامنىڭ مەديتسيناداعى جاڭالىقتارعا قالاي قارايتىنىن ەسكەرۋگە، ءمامس ەنگىزۋ ماسەلەسى بويىنشا جول كارتاسىن جاساۋدى تاپسىردى. ەنگىزۋ تەتىكتەرىنىڭ اشىقتىعى، ۇسىنىلعان زاڭ اياسىندا مەديتسينالىق قىزمەت ساپاسىن ارتتىرۋدى جۇرگىزۋ ماقساتىندا، وسىنداي جول كارتاسى قاجەت»،– دەپ اتاپ ءوتتى بيبىگۇل مالعاجداروۆا. ول سونىمەن بىرگە، ءمامس جۇيەسىن ەنگىزۋ ءۇشىن، قوسىمشا دايارلىق كەزەڭى قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

Abai.kz