وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى وتىرار اۋدانىندا توپىراقتىڭ قۇنارلىلىعىن ارتتىرۋ، ونiمدiلiكتi ەسەلەۋ جانە تۇزدانعان توپىراقتى مۇمكiندiگiنشە ساۋىقتىرۋ ارقىلى قايتا اينالىمعا قوسۋ جۇمىستارى قولعا الىنىپ كەلەدi, - دەپ حابارلايدى اباي-اقپارات.

كەڭەستiك كەزەڭدە 20 مىڭ گەكتار القاپقا جۇگەرi ەگiپ، ودان 50 مىڭ توننا ءدان وتكiزگەن توپىراعى قۇنارلى اۋدان رەكوردتىق كورسەتكiشتەرگە دە قول جەتكiزگەن بولاتىن. الايدا، وتپەلi كەزەڭدە جۇگەرi قابىلداۋ ورىندارىنىڭ (تسەح، زاۋىت) iستەن شىعۋى، گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىمداردىڭ (درەندەردiڭ) توزىعى جەتiپ جارامسىزدانۋى، جەراستى سۋىنىڭ كوتەرiلiپ، جەردiڭ تۇزدانۋى اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ دامۋىنا كەرi اسەرiن تيگiزدi. ءشاۋiلدiر سۋلاندىرۋ القابىنداعى 12 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەردiڭ جەر استى سۋى دەڭگەيiن تومەندەتiپ، تۇزدى سۋدى سىرتقا شىعارۋدى قامتاماسىز ەتەتiن، ۇزىندىعى 368 شاقىرىمدى قۇرايتىن كوللەكتورلى درەناج جۇيەسi 1976 جىلى پايدالانۋعا بەرiلگەن. بۇل جۇيە ارىس وزەنiنەن باستاۋ الاتىن د.التىنبەكوۆ كانالىنىڭ بويىندا 10 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەردەگi تۇزدانعان سۋلاردى جيناقتاپ، ۇزىندىعى 55 شاقىرىمدى قۇرايتىن ءشاۋiلدiر باس كوللەكتورى ارقىلى «تامدىوزەك» سايىنا، ودان ءارi سىرداريا وزەنiنە قۇياتىن ەتiپ جوبالانعان.

ەكiنشi سالا كوكماردان كانالىنىڭ بويىنداعى 2 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەردiڭ جەراستى سۋىن تومەندەتەتiن درەندەر جۇيەسi ۇزىندىعى 5 شاقىرىمدى قۇرايتىن كوكماردان كوللەكتورى ارقىلى ارىس وزەنiنە تاستالاتىن ەتiپ جاسالعان. الايدا، سوڭعى 30-40 جىل كولەمiندە جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگiزiلمەي، جۇيە تولىقتاي iستەن شىققان. وسىنىڭ سالدارىنان ەگiستiكتiڭ ونiمدiلiگiنە كەرi اسەرiن تيگiزiپ، القاپتاعى 5000 گەكتار سۋارمالى جەر تۇزدانۋدىڭ سالدارىنان اينالىمنان شىعىپ، ەگiس ەگۋگە جارامسىز كۇيگە تۇسكەن.

وسىعان وراي قر اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلiگiنە حات جولدانعان ەدى. قازiرگi ۋاقىتتا يسلامدىق جانە ەۋروپالىق دامۋ بانكتەرiنەن قارجىلاندىرۋ باعىتىندا تيiستi جۇمىستار جۇرگiزiلۋدە. سونىمەن قاتار، بيىل 12 كانالدى اعىمداعى جانە 1 كانالدى كۇردەلi جوندەۋگە وبلىستىق بيۋدجەتتەن 1,3 ملرد. تەڭگە ءبولiنiپ، جۇمىستار اتقارىلۋدا. شارۋالاردىڭ انىق كوز جەتكiزگەنi ول – اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىندا عىلىمي جەتiستiكتەر وتە قاجەت. عىلىمي جاڭالىقتار زەرتحانالاردا قالىپ قويماي، iس جۇزiندە جۇزەگە اسىپ جاتسا، مۇنان عالىمداردىڭ دا، شارۋالاردىڭ دا ۇتارى مول بولماق.

اباي-اقپارات