وتكەن شاققا قارايلاي بەرۋدى ەمەس، باياندى بولاشاققا ۇمتىلعان ەلدىڭ ۇمىتىلماس ۇستانىمىن الۋىمىز كەرەك.

بۇل تۋرالى ەلباسى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ جالپى جينالىسىنىڭ سالتاناتتى سەسسياسىندا مالىمدەدى. "قۇرمەتتى اكادەميك مىرزالار، مۇحتار اۋەزوۆتىڭ "حالىق پەن حالىقتى، ادام مەن ادامدى تەڭەستىرەتىن - ءبىلىم" دەگەن ءسوزى بار. ءبىز ماڭگىلىك ەل بولۋعا ۇمتىلعان، ورلەۋدى، كوركەيۋدى ماقسات ەتكەن حالىقپىز. ءبىز وتكەن شاققا قارايلاي بەرۋدى ەمەس، باياندى بولاشاققا ۇمتىلعان ەلدىڭ ۇمىتىلماس ۇستانىمىن الۋىمىز كەرەك. كەيدە اناۋ تاريحقا، "توميريس قازاق ەكەن", "شىڭعىسحان قازاق ەكەن" دەگەندە مەنىڭ ءىشىم اۋىرادى. ءبىزدىڭ باسقا ايتاتىن ءسوزىمىز جوق پا؟ باسىمىزدى ارتقا بۇرىپ، العا قاراي قالاي جۇرەمىز؟ العا قارايتىن كەز كەلدى. توني بلەردىڭ ايتقان ءسوزى بار ەدى "ۇلىبريتانيانىڭ ۇلى تاريحى بار. بىراق ءبىز مۋزەيلەردە ءومىر سۇرمەيمىز عوي، ادامداردى كومپيۋتەردىڭ الدىنا وتىرعىزۋىمىز كەرەك" دەگەن. سول سياقتى مىنا ءبىز دە ويلانۋىمىز كەرەك. سىزدەردەن، زيالى قاۋىم، ءبىلىمدى، دۋالى اۋىزدى ادامداردان شىعاتىن سوزدەر بولۋى كەرەك. بولاشاقتى ويلاۋىمىز كەرەك. سوندىقتان "جاڭا جاعدايدا قازاقستاننىڭ بولاشاق ۇرپاعى قانداي بولۋى كەرەك دەگەن سۇراق بولۋى كەرەك" دەگەن ساۋالدىڭ تۋىندايتىنى زاڭدىلىق. ءبىز ۇلى دالا توسىندە ۇلى مەملەكەت قۇرعان اعا بۋىنبىز وسى وتىرعان. مەن دە سىزدەردىڭ قاتارلارىڭىزعا كىردىم، قۇداي بۇيىرتسا. بىزگە وسى كيەلى جەتىستىكتەرىمىزدى ەرتەڭ باياندى ەتەتىن، وتانىمىزدىڭ اسقاق بولمىسىن ەسەلەي تۇسەتىن زەرەك تە، زيالى ۇرپاق كەرەك", - دەدى نازارباەۆ.

قازاقستانعا قانداي ۇرپاق كەرەك؟

نۇرسۇلتان نازارباەۆ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ جالپى جينالىسىنىڭ سەسسياسىندا قازاقستانعا قانداي ۇرپاق كەرەك ەكەنىن ايتتى.  "زياتكەر ۇرپاق كەرەك. ول قانداي ۇرپاق؟ ول رۋحاني باي، تاۋەلسىزدىكتى ءپىر تۇتاتىن، تاريحىن، ءدىنى مەن مادەنيەتىن قاستەرلەيتىن دەنساۋلىعى مىقتى، ورەسى بيىك ازامات كەرەك. سول ازاماتتى تاڭداۋىمىز كەرەك. وزىق تەحنولوگيالاردىڭ بىلگىرى، جاھاندىق دەڭگەيدەگى كاسىبي مامان بولۋى كەرەك. ءار جەرگە بارىپ جۇمىس ىستەي الاتىن بولۋى قاجەت. مىسالى، ءبىز ايتامىز، بالتىق جاعالاۋىنداعى ەلدەردىڭ جاستارىنىڭ كوپشىلىگى باتىسقا كەتىپ قالىپ ءجۇر. ۋكراينالىقتار سولاي ىستەپ جاتىر. تۇبىندە ولار ەلىنە پايداسىن تيگىزەدى. ول ءۇشىن انا تىلىمەن بىرگە اسىرەسە، اعىلشىن ءتىلىن كاسىبي تۇردە ەركىن مەڭگەرگەن ۇرپاقتىڭ وكىلى بولۋى كەرەك. سوندا عانا قازاقتىڭ ازاماتى دۇنيەجۇزىلىك باسەكەگە ساي بولادى. قىتايعا بارساڭ، اعىلشىن ءتىلىن بىلەدى، جاپونياعا بارساڭ، اعىلشىن ءتىلىن بىلەدى، ۇندىستانعا، مالايزياعا بارساڭ دا اعىلشىن ءتىلىن بىلەدى. ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن ەشقانداي عىلىم مەن تەحنولوگيا كەلمەيتىنىن بىلگەننەن كەيىن بارلىعى دۇنيە ءجۇزى قولداناتىن تىلگە كوشتى. ەندى ءبىز وسى ماسەلە توڭىرەگىندە قانداي ىسكە كوشۋىمىز كەرەك؟ بارلىقتارىڭىزدىڭ بالالارىڭىزدىڭ قايدا وقيتىنىن بىلەمىن عوي مەن. سوندىقتان دا، اعايىن، العا قاراي جىلجۋ ءۇشىن قولداۋ جاساۋ كەرەك. دۇنيەجۇزىندە ءبىز باسەكەلى بولۋ ءۇشىن وسىنى ۇمىتپاۋىمىز كەرەك. جاڭا بۋىن كوشباسشى، باسەكەگە قابىلەتتى ءارى وتانشىل بولۋى ءتيىس. ءبىز تاربيەلەپ جاتقان جاڭا قازاقستاننىڭ پرەزيدەنتتەرى، مەنىڭشە، وسىنداي قاسيەتتەرگە يە بولۋى كەرەك. "عىلىمنىڭ تامىرى اششى، جەمىسى ءتاتتى" دەگەن قاناتتى ءسوز بار. اكادەميانىڭ مەرەيلى بەلەسىمەن بارشاڭىزدى تاعى دا شىن جۇرەگىممەن قۇتتىقتايمىن. بارلىعىڭىزدىڭ قاجىرلى ەڭبەكتەرىڭىز جەمىستى بولسىن، ەلدىڭ يگىلىگىنە، ماڭگىلىك ەل بولامىز دەگەن يدەولوگياعا ساي بولايىق. جۇمىستارىڭىزعا ساتتىلىك تىلەيمىن!", - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

دەرەككوزى: https://kaz.tengrinews.kz /