جۇما, 22 قاراشا 2024
6143 0 پىكىر 5 اقپان, 2017 ساعات 22:54

ەلدىڭ – ەلشىسى

يمانعالي تاسماعمبەتوۆتىڭ  رەسەي فەدەراتسياسىنا توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى قىزمەتىنە اتتانۋى ءباسپاسوز بەن الەۋمەتتىك جەلى لەردىڭ كەشەلى بەرگى تاقىرىبىنا اينالدى.  تاقىرىپقا اينالۋىنىڭ باستى سەبەبى – تاسماعامبەتوۆتىڭ اسا تانىمالدىلىعىندا عانا ەمەس، تاعايىنداۋدىڭ توسىندىعىندا  بولسا كەرەك. راس، بۇل ەل ءىشى، ءتىپتى، بيلىكتەگى اق جاعالىلاردىڭ ورتاسى كۇتپەگەن تاعايىنداۋ بولدى. ويتكەنى، ساعىنتاەۆ ۇكىمەتىندەگى الەۋمەتتىك ماسەلەلەرمەن شۇعىلداناتىن ۆيتسە-پرەمەردىڭ اتقارۋعا ءتيىس شارۋاسى شاش ەتەكتەن-ءدى. ونىڭ ۇستىنە اتقارۋشى بيلىكتەگى بۇل سالا كوپتەن بەرى تاسماعامبەتوۆ سياقتى ىسكەر باسشىنى، ىسكەر بولعاندا ەل مۇددەسىن كوبىرەك ەسكەرەتىن باسشى-تۇلعانى كۇتىپ قالعان-دى. اتالعان سالادا قوردالانعان ماسەلەنىڭ  دە ۇشى-قيىرىنا جەتۋ قيىنداپ كەتكەن. سونىڭ ءبىرى، مىسالى، ۇلتتىق يدەولوگيا جۇمىسى ەدى. ۇلتتىق يدەولوگيا دەگەندى ۇلتتىڭ ماقسات-مۇراتىن مانسۇقتاۋ، قازاقتى قاتاردان قالدىرا تۇرۋ دەپ تۇسىنەتىن يدەولوگتار «يت باسىنا ىركىتتى توگىپ-اق» كەلدى. كوشە تىلىمەن ايتقاندا، كارتوپتى جارۋداي-اق جاردى. سونىڭ ءبىرى، ماسەلەنكي، «ۇلت بىرلىگى» دوكتريناسى بولسا، ءبىرى ء«ۇش تۇعىرلى ءتىل»، «قازاق كوشىن توقتاتۋ»، «وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا تابيعي ءوسىمدى شەكتەۋ»، قازاقستاندىق باق باسشىلىعىنا رەسەيلىكتەردى قونجيتۋ، ت.ب. بولىپ جالعاسىپ كەتە بەرەدى. مىنە، وسىنىڭ ءبارىن ساعىنتاەۆ پەن تاسماعامبەتوۆ تاندەمى دۇرىس جولعا قويادى، رەتكە كەلتىرەدى، تىگىسىن جاتقىزادى دەپ كۇتىلدى. ارينە، اتالعان جايتتاردى باقىتجان ءابدىرۇلى جايىنا قالدىرىپ،  جايباراقات قاراپ وتىرادى دەي المايمىز، بىراق، پرەمەر-مينيسترگە ەندى ەكس-ۆيتسە-پرەمەردىڭ اقىل-كەڭەسى، ەرىك-جىگەرى، شەشىمپازدىعى جەتپەي تۇراتىن بولادى.

ءجا، دەلىك. ىلكىدەن بەرى بەلگىلى، ءبىز سەكىلدى جازۋ-سىزۋدىڭ اينالاسىنداعى اعايىن بىلاي تۇرىپتى، قاراپايىم ەل ءىشى پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ يمانعالي نۇرعاليۇلىن قايداعى قيىنعا سالاتىنىن جاقسى بىلەدى. بۇل رەتتە تاسماعامبەتوۆتى  نازارباەۆتىڭ  دەسانتى دەرسىز.

1999 - 2000 جىلدارى تاسماعامبەتوۆ  اتىراۋ وبلىسىنىڭ باسشىسى قىزمەتىنە تاعايىندالدى. ول كەزدە اتىراۋ قالاسى – زاماناۋي يگىلىكتتەردەن شەت قالعان، ەسكىرىپ-توزعان، قۇلازىعان شاعىن قالاشىق-تۇعىن. قالانىڭ سونداعى كەلبەتىن كورگەن ادام ونى قازاقستانداعى ەڭ باي وبلىستىڭ، قازاقستان ەكونوميكاسىنا قان جۇگىرتىپ تۇرعان وبلىستىڭ ورتالىعى دەپ استە ويلاي الماس ەدى. يمەكەڭ باردى دا الدىمەن قالانىڭ تازالىعىن قولعا الدى. بۇرىندارى «ۇيشىك» دەپ اتالعان اتىراۋ كوشەدەگى ۇيىندىلەردەن ارىلىپ، اجارىن اشتى. قانداي الپاۋىتپەن بولسا دا تابانداسىپ سويلەسە الاتىن تاسماعامبەتوۆ اتىراۋداعى كەن ورىندارىنا تاس كەنەدەي جابىسىپ، «قارا التىندى» قۇلاش-قۇلاش قۇبىرلارمەن قورقىراتىپ سورىپ جاتقان باتىستىق ينۆەستورلاردى ءيىپ اكەلىپ وبلىستىڭ الەۋمەتتىك تۇرمىسىن جاقسارتۋعا جۇمىلدىردى. قاتارىنان بىرقانشا مەموراندۋمدارعا قول قويعىزىپ، قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتتى. وسى جانە وزگە دە شارۋانى پارمەندى تۇردە قولعا الا باستاعان   ىسكەر اكەم تاپ سول كەزدە ەلوراداعا شۇعىل شاقىرىلدى.

تاسماعامبەتوۆتىڭ تاڭداي قاقتىرعان تاعى ءبىر قىزمەتى الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگىن باسقارعان جىلدارى بولدى. بۇندا دا يمەكەڭ جۇمىستى قالانىڭ تازالىعىنان باستادى. حراپۋنوۆتىڭ كەزىندە «ماكار اتايدىڭ مال قوراسىنا» ۇقساپ ابدەن ىبىرسىعان، ساسىعان، قولاڭسا ءيىسى قولقاڭدى قاباتىن الماتى اينالدىرعان بىرەر جىلدىڭ شەگىندە ىلگەرىدەگى «گۇل قالا، ارمان قالا» قالپىن قايتا تاپتى. جولايرىقتارى كوپتەپ سالىندى. كوشەلەر كولىكتەردىڭ كەپتەلىسىنەن ارىلا باستادى. الماتى جۇرت قىزىعاتىن، تۋريستەر تامساناتىن، ۇلتتىق بوياۋ ناقىشىن ايگىلەي تۇسكەن، مادەنيەتى وزىق جانداردىڭ قالاسى  بولىپ قايتادان تۇلەپ، قايتادان جايناپ شىعا كەلدى. سويتكەندە... شاڭىراق، باقاي داۋى تۇتاندى... «سول داۋ قايدان شىقتى، نەگە سولاي بولدى؟» دەپ  ەركىن ءبىر سۇحباتتىڭ ساتىندە سۇراق قويعان وسى جولداردىڭ اۆتورىنا ءبىزدىڭ بۇگىنگى كەيىپكەرىمىز: «مەنىڭ ەلگە جاۋلىق ويلاۋ ءۇش ۇيىقتاسام تۇسىمە كىرە مە؟ الگى اۋدانداردا جەر استى گاز قۇبىرى ءوتىپ جاتقان نىسانداردىڭ ۇستىنە، توپىراعى بوس، قۇلامالى، سۋسىمالى جەرلەرگە ءۇي سالىپ العاندار بار. سول ادامدار تىڭ جەرگە كوشسىن نەمەسە اكىمشىلىك ۇسىنعان پاتەرلەرگە بارىپ ورنالاسسىن دەدىك» دەپ جاۋاپ بەردى. ازىرگە، شاڭىراق، باقاي دۇربەلەڭىنە كوپشىلىك تاسماعامبەتوۆتى كىنالى سانايدى. ويتكەنى  بۇل دا بىزدەگى مەملەكەتتىك قۇپيالاردىڭ ءبىرى رەتىندە «قۇلپىن اشىپ»، قۇرىق بويلاتۋعا  بولمايتىن وقيعا.  سوندىقتان ءبىز «ۇيلەردى كۇرەپ تاستاۋعا ساقاداي-سايلانىپ شىققان تراكتورلار، ءۇي بۇزعىشتار –  تاسماعامبەتوۆتىڭ ەركىنەن تىس كۇشتەرگە ۇقسايدى» دەيتىن بولجاممەن عانا شەكتەلە تۇرامىز.

الماتىدان استاناعا اۋىسقان يمانعالي نۇرعاليۇلى «سيتي-ءميتيدىڭ» سيقىمەن كۇن كەشكەن، تۋراسىنا كوشسەك، قاي ەلدىڭ قالاسى ەكەندىگى بەلگىسىز ەلورداعا ۇلت رۋحىن ءسىڭىرىپ باقتى. قالاعا قازاقى كەلبەت دارىتتى. تاسماعامبەتوۆتىڭ تۇسىندا باق-تا جاريا بولماعانىمەن ستاتيستيكالىق مالىمەتتەردەن كورىنىپ قالعان ءبىر دەرەككە سۇيەنسەك، استانا قالاسىندا جەرگىلىكتى ۇلتتىڭ جان سانى ەسەلەپ ارتتى. ول ۋاقىت قازاقستان حالقىنىڭ سانى "انىقتالماي" اق وردانى اۋىرەگە سالىپ جاتقان كەز. ەستەرىڭىزدە شىعار، 2009 جىلعى ساناقتىڭ قورتىندىسى 2010 جىلدىڭ اياعىندا ارەڭ جاريالانىپ ەدى عوي. نەگە دەسەڭىز، بيلىك قازاقتىڭ قاراپ جۇرمەي كوبەيىپ كەتكەنىنەن شوشىنىپ، سونى بىرەۋ-مىرەۋ ەستىپ قويماسىن دەپ قاتتى ابىرجىپ وتىردى. سونداي ابىرجۋلى تۇستا تاسماعامبەتوۆتىڭ ەلورداعا قازاقتى قاپاتاتىپ جىبەرگەنى «سۇمدىق» ءىس ەدى. ونىڭ ۇستىنە كەزەكتى قارجى داعدارىسىنىڭ قارا قۇيىنى سوعىپ، استاناداعى قۇرىلىس ورىندارى قاڭىراپ، كەرىك مويىن كرانداردىڭ تۇمسىعى اۋەلەپ قالعان. تاسماعامبەتوۆ سول كەرىك مويىن كرانداردى جۇمىسقا سالدى. قالا تۇرمىسى ءوزىنىڭ قۇرىلىسقا بەيىم قالپىنا ورالدى. سويتكەندە قالا اكىمى ءبىر كۇننىڭ ىشىندە قورعانىس سالاسىنا كەتتى...

قورعانىس سالاسىنىڭ تىرلىگىن تۇزەپ، ۇكىمەتكە، ءوزىنىڭ جانى ءسۇيىپ ءارى قۇلشىنا ىستەيتىن شارۋاسىنا كىرىسكەن يمەكەڭ اقىرىندا رف ەلشىلىگىنە اتتاندى. تاعى دا قيىنعا، قيانعا كەتتى. نەگە دەسەڭىز، قازىر رەسەي جان-جاعىنا قوقان-لوققى جاساپ، اگرەسسيالىق قيمىلدارعا ويلانباي باراتىن، مازاسىز، تىنشسىز، تيىمسىز ەلگە اينالىپ بارادى. ۋكرايناداعى سەپاراتيستەردى قولداپ سوعىس اشىپ وتىر. قىرىمدى تارتىپ الدى. گۇرجى ەلىنە تارپا باسسالۋعا دايىن. كاۆكازدى ۋىسىنان شىعارماۋدىڭ بار ارەكەتىنە دايىن. باتىس ەلدەرىمەن اراسى سۋىنىپ كەتتى. رەسەي اسكەرى  سيرياداعى قان قاساپتىڭ ورتاسىندا ءجۇر. تۇركيامەن دە ءىلىنىسىپ قالادى. رەسەي ساياساتكەرلەرى قاي-قاشاننان بەرى قازاق جەرىن جىرىمداپ اكەتۋدىڭ جوسپارىن ايتىپ، سارناپ وتىرادى. سول سارناۋىقتاردىڭ قاتارى كەيىنگى جىلدارى مۇلدە كوبەيىپ بارادى. كوبەيىپ، ورشەلەنىپ بارادى. سونداي ەلگە كاتەپتى قارا نارداي  يمەكەڭ ۇلكەن ميسسيامەن اتتاندى. «ەلدەستىرمەك – ەلشىدەن» دەگەن دانا بابالارىمىز. «ەلشىلىك قىزمەت اياقتالعان كەزدە سوعىس باستالادى» دەيدى بۇگىنگى باتىس ساياساتكەرلەرى. ءبىزدىڭ قازىرگى جاعدايىمىزدا رەسەيمەن ەلدىك، ەلشىلىك قارىم-قاتىناستىڭ قاۋىپسىز جاعى قامتاماسىز ەتىلە تۇرۋى ءتيىس. قالعانىن، كەمەلىمىزگە كەلىپ، كەنەرەمىز تاسىعان كۇندەردە كورە جاتارمىز...

جاسىراتىنى جوق، تاسماعامبەتوۆتىڭ اتا زاڭىمىزعا تاعى دا وزگەرىس ەنىپ، بيلىك ءبولىنىسى تالقىعا تۇسكەن الماعايىپ تۇستا رەسەيگە ەلشىلىك قىزمەتكە اتتانۋى – ەلدەن الاستاتىلۋى دەپ جاتقاندار دا بار. «الاستاتىلۋ»  - اۋىر ءسوز. سىپايىلاپ ايتساق، تاسماعامبەتوۆتىڭ ەلدەن قول ۇزە تۇرۋىنا، ەلدەن الشاق جۇرە تۇرۋىنا نازارباەۆتى اينالاسىنداعى قارجىلىق توپتار مەن ساياسي كۇشتەر ءماجبۇر ەتكەنگە ۇقسايدى. سەبەبى، تاسماعامبەتوۆ – وتە حاريزماتيكالىق تۇلعا. ونىڭ وتكىر ءسوزى،شالت قيمىلى، تۋراشىل ء ىس-ارەكەتى بىردەن كوزگە ءتۇسىپ  جاتادى. سوندىقتان دا بيلىكتە ونىڭ باقتالاستارى مەن باسەكەلەستەرى  از بولماسا كەرەك. وتكەندە مىسالى جاپ-جاس باسىمەن ايسۇلتان راحاتۇلى نازارباەۆ جاسى الپىستى العان اعاسىن، قالا بەردى اتاسىنىڭ ەڭ سەنىمدى سەرىگىن – تاسماعامبەتوۆتى ەش شىمىرىكپەستەن «حالىق جاۋى» دەپ اتادى! تاعى ءبىر «حالىق جاۋى» - ادىلبەك جاقسىبەكوۆ پرەزيدەنت اكىمشىلىگىن باسقارىپ وتىر. بالكىم، وسىنداي «حالىق جاۋلارىنان» ارىلۋ ءۇشىن دە ايسۇلتاننىڭ ناعاشى اتاسى نۇرسۇلتان ء«وزىنىڭ ءونىمىن» ءھام سەنىمدى سەرىگىن رف-عا ەلشى ەتىپ جىبەرگەن شىعار. بۇل – ەل اۋزىنداعى ءسوزدىڭ ءبىر پاراسى. ال ءبىز يمانعالي نۇرعاليۇلىنىڭ ەلشىلىك قىزمەتتى دە ابرويمەن اتقارارىنا بەك سەنىمدىمىز. يمەكەڭ ەلشىلىكتە قاراپ وتىرمايدى. ول ەلدە ءبىزدىڭ اتا تاريحىمىزدىڭ تاسقا تۇسكەن ءىزى جاتىر، قۇندى مۇرالارىمىز جاتىر، قارا ورمانداي تۇتاسىپ وتىرعان قازاق دەيتىن ەلى بار، ول قازاقتىڭ مۇنداعى ءبىر ادام باس كوتەرىپ سۇرامايتىن تۇرمىس-تىرشىلىگى، ءتىلى، مادەنيەتى بار. ونىڭ سىرتىندا ءبىزدىڭ ەكونوميكالىق مۇددەمىز بار. ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىنىڭ شەڭبەرىندە نەگە قازاق كاسىپكەرلەرى رەسەي نارىعىنا ۇمتىلامۋى كەرەك؟ نەگە ءبىز كرەملدىڭ اۋزىنا قاراپ وتىرۋمىز كەرەك؟ قالا بەردى «اقىرىپ تەڭدىك سۇرايتىن» ءبىر ادام نەگە شۋلاعان  ورىستىڭ ورتاسىندا جۇرمەۋى كەرەك؟

... دەپ كەلگەندە جوعارىدا ءبىز تاسماعامبەتوۆتىڭ رف-عا توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى بولىپ تاعايىندالاعىنى ءباسپاسوز  بەن الەۋمەتتىك جەلىلىردىڭ كەشەلى بەرگى تاقىرىبىنا اينالعانىن جازدىق. سونىمىز راس. مىسالى، abai.kz اقپاراتتىق پورتالىندا جاريالانعان «تاسماعامبەتوۆ قىزمەتىنەن كەتتى» اتتى ماقالاعا وراي وقىرمان قاۋىم تومەندەگىدەي پىكىر ءبىلدىرىپتى. سول پىكىرلەردىڭ ءبىر-ەكەۋىن جۇرت نازارىنا قايىرا ۇسىنعاندى ءجون كوردىك.

داۋرەن قۋات

Abai.kz    

قايمانا قازاق:

بۇگىنگى بيلىك ىشىندە قازاققا جاقىنى يمانعالي تاسماعامبەتوۆ ەدى. حالىق اراسىندا دا ونىڭ بەدەلى جوعارى تۇعىن. قانداي ءىستى قولعا السا دا تىڭعىلىقتى، جاۋاپتى. ءومىربايانىنا قاراپ وتىرساق، ءار ءتۇرلى لاۋازىمدى قىزمەت اتقارعان ەكەن. قازاق مادەنيەتى مەن تاريحىن، ءتىلىن جەتىك بىلەتىن جان. كوپ قازاقتار يمەكەڭ سياقتى ادامدار تۇرعان كەزدە قازاق مۇددەسىن قورعايتىن بيلىكتە ايتەۋىر ءبىر ادام بار دەپ وزدەرىن جۇباتاتىن. ۇلتقا تىرەك كورەتىن. ەندى كىم قالدى، ۇلتقا بۇيرەگى بۇراتىن، جانى اشيتىن؟ بۇل تاعايىنداۋدى ديپلوماتيالىق سالادان تاجىريبە جيناقتاۋ (جالعىز وسى سالادا عانا جۇمىس جاساماعان ەكەن) دەپ وڭ قابىلداۋعا دا بولار ەدى. بىراق، ەلشىلىككە كەتكەن بيلىك وكىلىنىڭ جوعارى ساتىعا قايتا قايتىپ ورالۋى سيرەك. حالىق ەكى ويلى بوپ قالدى. بۇل قادام ساياسي باسەكەلەسىن بەيتاراپتاندىرۋ ما الدە ۋاقىتشا ءۇزىلىس پە؟ اۋىر سالماقتى ساياسي تۇلعا بوپ سانالاتىن تاسماعامبەتوۆتىڭ جۇلدىزى ءپاس تۇسە باستاعانى دەيدى كەي ساراپشىلار. بيلىكتەگى بولاشاق وزگەرىستەر تۇرعىسىنان الساق، يمەكەڭە ورىن جوق ەدى. ونىڭ فيگۋراسىنا لايىق قىزمەت تابۋ دا قيىننىڭ قيىنى. بىراق ونىڭ مەملەكەت پەن قوعام ءۇشىن جاساعان قىزمەتىن ەشكىم جوققا شىعارا المايتىنى انىق. راحمەتىن ايتىپ، ۇلكەن وردەن نە مەدال بەرىپ بارىپ ەلشىلىككە شىعارىپ سالۋعا دا بولار ەدى. ەندى عانا ۇلت ءۇشىن جوسپار جاساپ ءبىر تىرلىكتى باستايىن دەپ تۇرعاندا ىشكى ساياسي ومىردەن كەتۋى قازاقتارعا تۇسىنىكسىز بوپ قالدى. بۇل ونىڭ ساياسي اقىرى، مانسابىنىڭ سوڭى، بىتكەنىنىڭ بەلگىسى مە الدە...؟ باتىس ايماعىنىڭ، كىشى ءجۇز قازاقتارىنا دا وڭاي تيمەسى انىق. ۇكىلەپ ءۇمىت ارتقان جالعىز تۇلعاسى ەدى. مۋسين ءبىرجولاتا كەتتى. ەندى تەك اقتوبەلىك ءتاجين قالدى، بىراق ونىڭ قانشالىقتى تايپالاستارى مەن جەرلەستەرىنە بۇيرەگى بۇراتىنى بەلگىسىز. قازاقشىلىعى شامالى دەيدى بىلەتىندەر. كوبى ونى تەحنيكالىق فيگۋراعا باعالايدى. جۇمىس اتقارۋعا عانا لايىق، دەربەس ارەكەتكە بارۋعا قابىلەتىسىز كابينەتتىك شەنەۋنىك دەپ. ال تاسماعامبەتوۆتىڭ سالماعى مەن بەدەلىن حالىق جوعارى باعالايتىنىن ەل اۋزىنداعى اڭگىمەلەردەن ءجيى ەستيتىنبىز. قازاقتاردى تىنىشتاندىرۋ ءۇشىن كوشەرباەۆتى جوعارى بيلىككە الىپ كەلۋ كەرەك. قازاقشاعا جۇيرىك شەنەۋنىك. شۇكەەۆتىڭ دە ساۋداسى ءبىتتى دەپ ەستىدىك. اتىراۋلىق فيلوسوف دوسىم قازاقتار بۇگىن جەتىم قالدى، كىلەڭ ۇلتقا وگەي باسشىلار عانا قالدى عوي دەپ پىكىرىن ءبىلدىرىپ جاتىر. قازاقتار جەلتوقسانداعىداي ساياسي ۇستانىمىن بىلدىرە الا ما دەيدى. بۇل ەكى دۇنيە دەدىم، وندا بيلىككە وزگە ۇلت وكىلىن اكەلدى. قازىر اقوردا دا وتىرعاندار كىلەڭ قازاقتار دەسەم، ولاردىڭ قازاق دەگەن اتى عانا، ۇلتتىق ۇستانىمنان جۇرداي، سالماقتارى جوق پەشكالار عوي دەيدى. نە ايتارىمدى بىلمەدىم. بۇل قادامنىڭ سىرىن پوليتولوگتار، ساراپشىلار ءتۇسىندىرىپ بەرەر. جاي حالىق ازىرگە ۇقپادى.

 

بەكجان:

ءبىرىنشى ورىنباسارى تاسماگامبەتوۆتىڭ بەدەلى پرەمەر-مينيستر ساعىنتاەۆتىڭ ەركىن جۇمىس جاساۋىنا قولايسىزدىق تۋدىرعان بولۋى مۇمكىن. سوسىن ۇلتتىق بانك تورعاسىنىڭ  دا قىسىمعا ۇشىرىپ وتىرعانى ايتىلدى. قازكوم مەن حالىق بانك قوسىلۋ جولىندا، وسىلاي ەتۋ ۇلتتىق بانك جوباسى ەكەنى تۇسىنىكتى. قازكوم بانك يەسى تاسماعامبەتوۆتىڭ تۋعان كۇيەۋبالاسى ەكەنىن ەسكەرسەك، اكيشەۆ قىسىمدى سول جاقتان كورگەنگە ۇقسايدى. حالىق بانك بولسا داريعا جاعىنىڭكى جانە ايسۇلتاننىڭ تاسماعامبەتواۆ جايلى ايتقاندارى سول ەكى بانكتىڭ قوسىلۋىن جاقتاعانى دەپ بىلەمىن. وسىنداي بىرنەشە سەبەپتەرمەن تاسماعامبەتوۆ ىڭعايسىز جاعدايدا قالدى جانە ءوزى دە ۋاقىتشا رەسەيگە ەلشى بولا تۇرۋدى ءجون كورگەن بولار.  

قارىنداس:

يماش اعا، قايدا جۇرسەڭدە تەك امان بولشى، قالىڭ قازاققا ۇلكەن تىرەۋسىڭ، ۋايىمداپ ءتۇن ۇيقىمىز ءتورت ءبولىندى...سول جوعارىداعى قاراپايىم قازاقتىڭ ءوز ەلشىسى(پوسول) ءسىز ەدىڭىز! باسىڭىزعا اماندىق، مىقتى دەنساۋلىق تىلەمىز!

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1464
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3231
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5333