رەداكتسيادان: بۇگىن رەداكتسيامىزعا الماتى وبلىسى، ەڭبەكشىقازاق اۋدانىنا قاراستى بايدىبەك بي اۋىلدىق وكرۋگىنەن زاريما قوجمامبەتوۆا ەسىمدى وقىرمانىمىزدان ءۇشبۋ حات كەلىپ ءتۇستى. حات مازمۇنىندا جەرگىلىكتى باسقارۋ ورگانىنداعى ورىن العان كەيبىر كەلەڭسىز وقيعالار باياندالعان ەكەن. وسىعان دەيىن بىرنەشە مارتە قۇزىرلى ورگاندارعا شاعىمدانعانىمەن، زاريمانىڭ جانايقايىنا قۇلاق تۇرگەن ەشكىم بولماسا كەرەك. ءبىز ءوز كەزەگىمىزدە جەرگىلىكتى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى زاريمانىڭ ماسەلەسىنە بەيجاي قارامايدى دەپ سەنەمىز.

 ***

(زاريما قوجمامبەتوۆا)

قۇرمەتتى «Abai.kz» پورتالىنىڭ ۇجىمى! مەن قوجمامبەتوۆا زاريما ابىلقايقىزى الماتى وبلىسى، ەڭبەكشىقازاق اۋدانىنا قاراستى قازاقستان اۋىلىنىڭ تۇرعىنىمىن. بايدىبەك بي اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ  سالىق ينسپەكتسياسىندا 2015 جىلدىڭ قاڭتار ايىنان باستاپ، قازىرگى ۋاقىتقا دەيىن باس مامان بولىپ قىزمەت ىستەيمىن.

سىزدەرگە جانايقايىمدى جازىپ وتىرمىن. 2015 جىلدان بەرى قاراي اتالعان وكرۋگكە قىزمەتكە كەلگەن ۋاقىتتان بەرى بايدىبەك بي اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ اكىمى ەرجان امىردەنوۆتىڭ قۋدالاۋىنا ۇشىراپ، ءتۇرلى ناقاق جالا مەن كەلەڭسىز اڭگىمەلەردىڭ كۋاسى بولدىم.

2015 جىلدىڭ 5-قاڭتار  ايىندا بايدىبەك بي اۋىلدىق وكرۋگى اكىمىنىڭ اپپاراتىنا جۇمىسقا تۇردىم. سودان بەرى، كۇن سايىن اپپارات جيىنىندا ماعان داۋىس كوتەرىپ، «قىزمەتتەن كەت» دەگەندى ىممەن نۇسقاپ، قوقان-لوقى كورسەتەدى.

وسى كۇنگە دەيىن 30 ماماندى ءدال وسىنداي بولماشى سەبەپتەرگە بولا جۇمىستان شىعارىپ جىبەردى. بۇل مەنىڭ دەرەگىم، قازىرگى ۋاقىتتا بۇل كورسەتكىش وسكەن بولۋى ابدەن مۇمكىن.

مەن 2016 جىلى قازان ايىندا  الماتى وبلىسى، ەڭبەكشىقازاق اۋدانى پروكۋراتۋراسىنا اكىم ەرجان امىردەنوۆتىڭ ۇستىنەن قىزمەتتىك ەتيكانى ساقتاماۋ، قوقان-لوقى كورسەتۋ ءام ناقاق جالا جابۋ فاكتىلەرى بويىنشا ارىز-شاعىم ءتۇسىردىم.

وسىدان كەيىن ە.امىردەنوۆ:  «پروكۋراتۋرادان، وبلىستىق تارتىپتىك كەڭەس پەن  اگەنتتىكتەن كەلگەن تەكسەرۋدى سەن شاقىردىڭ. ازاماتشا و.فيلاتوۆاعا مەنىڭ ۇستىمنەن ارىز جازدىردىڭ» دەپ جالا جاۋىپ، تاعى دا جۇمىستان قۋاتىنىن ايتىپ قورقىتتى.

ەڭبەكشىقازاق اۋداندىق پروكۋراتۋراسىنىڭ پروكۋرورى  ت.ش.يمانباەۆقا جازعان ارىزىما 2016جىلدىڭ 14 قازانىندا جاۋاپ كەلدى.

وندا ز.ا.قوجمامبەتوۆانىڭ (ياعني، مەنىڭ) ە.امىردەنوۆتىڭ زاڭسىز ارەكەتتەرى تۋرالى ارىزىمنىن قاراستىرىلىپ جاتقانى باياندالعان. وكىنىشكە وراي ءدال سول كۇنى اۋداندىق اكىمدىكتەن، ەڭبەكشىقازاق اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ن.قۇدايبەرگەنوۆتەن دە حات كەلدى.

وندا: ء«سىزدىڭ ارىزىڭىزدا كورسەتىلگەن ءمان-جايلاردى انىقتاۋ ماقساتىندا قۇرامىندا پەرسونالدى باسقارۋ بىرىڭعاي قىزمەت ءبولىمىنىڭ باسشىسى، زاڭ جانە مەملەكەتتىك قۇقىقتىق ءبولىمىنىڭ باس مامانى، ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ باس مامانى ەنگىزىلگەن كوميسسيا قۇرامى بەكىتىلىپ، تەكسەرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى», دەلىنگەن. سونداي-اق، اۋداندىق اكىمدىكتەن كەلگەن حاتتا وكرۋگ اكىمى ەرجان امىردەنوۆتىڭ ىسىنە قاتىستى مىناداي جەڭىل شارانى قولداناتىندىقتارى جازىلعان.

«تەكسەرۋ بارىسىندا ارىزدا كورسەتىلگەن فاكتىلەر راستالمادى. دەگەنمەن، بايدىبەك بي اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ اكىمى ە.امىردەنوۆ كادر اۋىسىمدىلىعىنىڭ جوعارىلاۋى جانە ءوز ۇجىمىندا تاربيە جۇمىستارىن ءتيىستى دارەجەدە جۇرگىزبەگەنى ءۇشىن سوگىس تۇرىندە تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى», دەپ جازىلعان.

ءتىپتى، ەرجان امىندەنۇلى مەنىڭ دەنساۋلىعىما بايلانىستى  جۇمىستان قالعانىمدى تەكسەرۋدى تالاپ ەتىپتى. اكىمنىڭ پروكۋراتۋراعا مەنىڭ ۇستىمنەن تۇسىرگەن ارىزىندا: «سىزدەن دارىگەرلىك امبۋلاتورياسىنان، بايبىدبەك بي اۋىلدىق وكرۋگى اكىمى اپپاراتى، سالىق جونىندەگى باس مامانى زاريما قوجمامبەتوۆاعا بەرىلگەن، ەڭبەككە جارامسىزدىعى تۋرالى انىقتامانىڭ زاڭدىلىعىن، ياعني قر ۇكىمەتىنىڭ، «ەڭبەككە ۋاقىتشا جارامسىزدىققا ساراپتاما جۇرگىزۋ، ەڭبەككە ۋاقىتشا جارامسىزدىق انىقتاماسىن الۋ» تۋرالى 2015 جىلعى 27 شىلدەدەگى 592 قاۋلىسىنا سايكەس، انىقتامانىڭ راس-وتىرىگىن تەكسەرىپ بەرۋدى سۇرايمىن. سەبەبى، مۇنداي پاراقتى الۋ ز.قوجمامبەتوۆا تاراپىنان جيىلەپ كەتكەن»،-دەلىنگەن. ال سول ۋاقىتتا مەن تەك 2 رەت جۇمىستان دەنساۋلىعىما قالعان ەدىم.

سونداي-اق، وسىنداي قۇيتىرقى ارەكەتتەر ارقىلى ە.امىردەنوۆ جۇمىسكەرلەر اراسىنا الاۋىزدىق سالىپ، ءبىرىن-بىرىنە قارسى قويۋدا.  وسى كۇنگە دەيىن كەلگەن تەكسەرۋلەر ەش ناتيجەسىن بەرگەن جوق.  قولدارىندا دالەل بولا تۇرا قۇزىرلى ورگان وكىلدەرى ءتيىستى شارا قولدانعان جوق. ال اكىم ەرجان امىردەنوۆ بوسلا، «مەن اكىممىن، سەنى جوق قىپ جىبەرەمىن. مەن وتە كەكشىلمىن، سەن جاي مامانسىڭ» دەپ داۋىس كوتەرىپ، قوقان-لوقى جاساۋدا. 

سونىمەن قاتار، اپپارات جيىنى كەزىندە زاڭسىز تۇردە ديكتافون قولدانىپ، ودان قالسا داۋىس كوتەرگەن بولاتىن. كەيىن ءبارىن جوققا شىعاردى. الايدا ە.امىردەنوۆتىڭ قىزمەتتىك ەتيكانى ساقتاماعانىن دالەلدەيتىن اۋديو جازبالار قازىر بار.

مەنىڭ ءسوزىمنىڭ دالەلى رەتىندە ءدال وسى ە.امىردەنوۆتىڭ قۋدالاۋىنا ۇشىراپ، قىزمەتىنەن قۋىلعان اكىمدىكتىڭ بۇرىنعى قىزمەتكەرى ز.ا.كۋمالادزەنىڭ ارىزى تاعى بار. 2016 جىلدىڭ 28 قىركۇيەك ايىندا جازىلعان ارىزدا: «مەن، كۋمالادزە ز.ا،  مەنى ءتيىستى لاۋازىمىمنان بوساتۋىڭىزدى سۇرايمىن. سەبەبى اكىم ە.امىردەنوۆپەن بىرگە جۇمىس ىستەۋ مۇمكىن ەمەس. وعان سەبەپ – ەرجان امىردەنوۆتىڭ ادىلەتسىزدىگى», دەلىنگەن.

تاعى بايدىبەك بي اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ تۇرعىنى، چەرنوبل اپاتىنان زارداپ شەككەن امەرجانوۆ باقىت احمولداۇلى مەن اكىم ەرجان امىردەنوۆتىڭ اراسىندا جانجال بولعان. ارتىنشا باقىت احمولداۇلى اكىمنىڭ ۇستىنەن ارىز-شاعىم تۇسىرگەن. بۇل ۋاقىتتا مەن زاڭدى ەڭبەك دەمالىسىندا ەدىم. اكىم ەرجان امىردەنوۆ بۇل ارىزدى دا ماعان جازدىردىڭ دەگەن ناقاق جالا جاپتى.

بۇل ءبىر عانا اۋىلدىڭ ىشكى ماسەلەسى دەسەك تە،  وسىنداي ادىلەتسىزدىكتى كورە تۇرا مەن سىزدەرگە حات جازۋعا ۇيعاردىم. سەبەبى، اۋدانداعى قۇزىرلى ورگاندارعا بىرنەشە مارتە ارىز جازعانىممەن ەش ناتيجەسىن بەرمەدى. مەنىڭ قالاۋىم تەك ادىلەت ورناسا ەكەن. مەنىڭ جاعدايىمدا جۇرگەن قانشاما قىزمەتكەر بار. ادىلەتسىزدىك پەن الىمجەتتىلىكتى، قىزمەتتىك مانساپتى پايدالانۋ ارقىلى جەكە باس ماسەلەسىن كۇيتتەۋدى كورە تۇرا ءۇنسىز وتىرۋدى ءجون كورمەدىم. جانە اكىم ەرجان امىردەنوۆ تاراپىنان جاسالىپ جاتقان قىسىمنىڭ توقتاعانىن قالايمىن.

حات يەسى ابىلقايقىزى زاريما قوجمامبەتوۆا

26.12.2016 جىل

Abai.kz