مارى – تۇركى مادەنيەتىنىڭ باس قالاسى
بىلتىر قازاندا ايىندا وتكەن تۇركسوي تۇراقتى كەڭەسىنىڭ 32-وتىرىسىندا قابىلدانعان شەشىم بويىنشا، تۇركىمەنستاننىڭ مارى قالاسى – تۇركى دۇنيەسىنىڭ 2015 جىلعى مادەني باس قالاسى بولىپ بەكىتىلدى. وسىعان وراي قازان قالاسىنان كەلەسى ەستافەتانى العان مارى شاھارىندا «مارى – تۇركى دۇنيەسىنىڭ مادەني باس قالاسى-2015» جىلىنىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى.
مارىداعى «رۋحىەت» مەملەكەتتىك سارايىندا وتكەن شاراعا تۇركىمەنستاننىڭ ءماجىلىس دەپۋتاتتارى، تۇركىتىلدەس ەلدەردىڭ مادەنيەت ۆەدومستۆولارى مەن قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى، عالىمدار مەن مادەنيەت مايتالماندارى، جۋرناليستەر مەن جاستار قاتىستى. سونداي-اق، حالىقارالىق تۇركسوي ۇيىمىنىڭ وكىلدەرى مەن قازاقستان، ازەربايجان، قىرعىزستان، تۇركيا، ماكەدونيا، بوسنيا-گەرتسەگوۆينا، ۆەنگريا، بولگاريا، گاگاۋزيا (مولدوۆا رەسپۋبليكاسى), رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ قۇرامىنداعى تاتارستان، باشقۇرتستان، حاكاسيا، تۋۆا، ساحا-ياكۋتيا، كالمىكيا، التاي سىندى تۇركى الەمىنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن شىعارماشىلىق توپتار كەلدى.
سالتاناتتى اشىلۋ راسىمىنە ارنايى سالەم حات جولداعان تۇركىمەنستان پرەزيدەنتى گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆ تاريحي شاراعا قاتىسىپ وتىرعان بارلىق قوناقتاردى ايتۋلى مەرەكەلىك كۇنمەن قۇتتىقتاپ، ادامزات وركەنيەتىنىڭ تاريحىندا ەلەۋلى ورنى بار ەجەلگى مارى قالاسىنىڭ تۇركى دۇنيەسىندەگى ءمانىن اشىپ، تۇركىمەن حالقىنىڭ ەجەلدەن كەلە جاتقان سالت-ءداستۇرى، ونەرى مەن مادەنيەتى الەم حالىقتارىنىڭ جاقىنداسۋىنا قىزمەت ەتەتىندىگىن تىلگە تيەك ەتتى.
مەرەكەلىك شارانىڭ تاريحي ماڭىزدىلىعىن بايان ەتكەن تۇركسوي باس حاتشىسى دۇيسەن قاسەيىنوۆ تۇركىمەنستان پرەزيدەنتىنە حالىقارالىق شارانىڭ وتۋىنە قولداۋ كورسەتىپ، تۇركى دۇنيەسىنىڭ ونەر مەن مادەنيەت سالاسىنا قوسقان سۇبەلى ۇلەسى ءۇشىن العىس ءبىلدىردى. «بۇگىنگى كۇنى «تۇركى دۇنيەسىنىڭ مادەني باس قالاسى» جوباسىنىڭ اياسىندا ەستافەتانى قابىلداپ العان ەجەلگى مارى قالاسى يۋنەسكو-نىڭ بۇكىلالەمدىك تىزىمىنە ەنگەنى بارشاعا ءمالىم. وسى قاسيەتتى جەردە الەمدىك وركەنيەتىنىڭ ەجەلگى ورتالىقتارى مەن جالپى مادەني مۇرانىڭ قۇندىلىقتارىن سەزىنۋگە بولادى. سوندىقتان مارى قالاسىنىڭ تەڭدەسسىز مادەني مۇراسى تۇركى دۇنيەسىنىڭ مادەني ورتالىعى بولۋعا ابدەن لايىقتى»، - دەپ، تۇركسوي باس حاتشىسى شارانىڭ ءمانىن تەرەڭدەتە ءتۇستى.
شارا شەڭبەرىندە وتكەن كونتسەرتكە ەلىمىزدىڭ تالانتتى ونەرپازدارى قاتىستى. «اق جايىق» ءانسامبلىنىڭ ت.اقبوكەن، ا.نوعايباەۆا، ءا.نابيەۆا، ا.ەرجانوۆا، ت.جۇماعاليەۆ، گ.جۇماتاەۆا، ا.جالعاپوۆ، ب.اقتاەۆ، ە.بايمۇراتوۆ، س.بايمەنوۆا سىندى ونەرپازدارى قازاقتىڭ ءداستۇرلى مۋزىكاسىمەن تۇركىتىلدەس ەلدەردەن كەلگەن قوناقتاردى ءتانتى ەتتى. اسىرەسە بەلگىلى دومبىراشى تەمىر اقبوكەننىڭ تۇركىمەننىڭ ۇلتتىق اسپابى دۋتارمەن قازاقتىڭ كۇيلەرىنەن پوپپۋري ورىنداعاندا تۇركىمەن جۇرتشىلىعى ءدان ريزا بولدى، دەپ حابارلايدى تۇركسوي-داعى قازاقستاننىڭ وكىلى مالىك وتارباەۆ.
اباي-اقپارات.