تاياۋ بولاشاقتا قازىرگى قولدانىستاعى عالامتور جەلىسىنىڭ «جانازاسى» شىعارىلىپ، الەم شىت جاڭا جۇيەگە اۋىسادى. بۇل عالامشارداعى جاڭا تەحنوگەندىك توڭكەرىستىڭ دە باسى بولماق...

ەلدى ەلەڭ ەتكىزگەن بۇل جاڭالىقتى «Google» كومپانياسىنىڭ قوجايىنى ەريك شميدت ايتىپ وتىر. داۆوستا ءوتىپ جاتقان دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمدا سويلەگەن سوزىندە ول «ينتەرنەت «ولەدى...» دەپ جۇرتتى ءبىر ۇركىتىپ الدى دا، الداعى كەزەڭدەگى ينتەرنەت تەحنولوگيانىڭ دامۋىنا قاتىستى بولۋى ىقتيمال سەنساتسيالاردىڭ شەتىن شىعاردى. ءشميدتتىڭ شامالاۋىنشا، جاقىن كەلەشەكتە قازىرگى قولدانىستاعى ينتەرنەت قىزمەتىن توقتاتىپ، ونىڭ ورىنىن ادامزات ءالى تانىپ-بىلمەگەن تەحنولوگيا جەتىستىگى باسپاق.

جاڭا جۇيەدە قازىرگىدەي ءبىر جەلىگە بايلانىپ قالۋ بولمايدى. «ادامدارعا بايلانىس قىزمەتىن ۇسىناتىن كوپتەگەن قۇرىلعىلار ويلاپ تابىلۋدا. ءبىر عانا سمارتفونداردى الىپ قاراڭىز.  تەلەفوندارعا ءسات سايىنعى قوسىلىپ جاتقان جاڭا مۇمكىندىكتەر سياقتى، ادامعا جەلى ارقىلى قىزمەت كورسەتەتىن قوندىرعىلار كەلە باستايدى. ول وزىمەن بىرگە ميلليونداعان IP-مەكەن-جايلاردىڭ پايدا بولۋىنا اكەلمەك. عالامدىق بايلانىس ادامنىڭ قاجەتتى قۇرالى عانا ەمەس، مىزعىماس بولشەگىنە اينالادى. ءتىپتى، ادامدارعا بۇل بايلانىسسىز تىرشىلىك كەشۋ مۇمكىن بولماي قالادى... وسى كەزدە ينتەرنەتتىڭ جاڭا تولقىنى، بارلىعىمىز ءۇشىن قول جەتىمدى، قازىرگىدەي قالاعان ۋاقىتتا ءۇزىپ، ءسوندىرىپ تاستاۋعا كونبەيتىن بايلانىس جەلىسىنە سۇرانىس ارتادى!» دەيدى ميستەر شميدت.

«Google» باسشىسىنىڭ سوزىندە جان بار سياقتى. ويتكەنى، بۇل كومپانيا وسى باعىتتاعى دامۋ جولىنا ءتۇسۋدى باستاپ تا كەتكەن ەكەن. ءسال بۇرىن عانا «Google» سىمسىز بايلانىستىڭ جاڭا تولقىنىن ىسكە قوسۋدى جوسپارلاعاندىعىن جاريا ەتكەن-ءدى. بۇل تاجىريبە اقش اۋماعىندا الدىمەن قولدانىسقا كىرمەكشى...

ءجا، دەگەندە بۇل جاڭالىقتى قازاققا قاتىستى قاراستىرعاندا، وكىنىشتى تۇستارى بارى انىق. ينتەرنەت يىرىمىنە 1990 جىلداردان باستاپ قانا بويۇرعان ءبىزدىڭ ەل ءالى كۇنگە دەيىن عالامتوردىڭ عاجايىبىنا تولىق كىرىگە الماۋدا. قازىرگى قازاقستانداعى ينتەرنەت تۋرالى تۇسىنىك «mail.ru» مەن «egov.kz» ارالىعىندا ەكەندىگى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. راس، ۇلتتىق «kz» دومەنىن تۇتىنۋشىلار سانى ارتتى، بىراق بۇل ەلدەگى ينتەرنەتتىڭ دامۋىن ەمەس، ينتەرنەت-رەسۋرستاردىڭ كوبەيگەنىن عانا كورسەتسە كەرەك. ءتىپتى، تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ۇلتتىق IT باعىتىندا قولعا الىنعان ماقساتتى جۇمىستاردى ىزدەپ تابۋ قيىنداۋ... جەكەلەگەن مامانداردىڭ جانكەشتىلىگىمەن جۇزەگە اسقان جوبالار تۋرالى ءسوز بولەك. ياعني، ءبىزدىڭ ۇكىمەت ينتەرنەت جەلىسىندەگى جالپىۇلتتىق ىزدەۋ جۇيەسىن («Google»، «ياندەكس» جۇيەسىنە قازاق قارىپتەرىنىڭ ەنگىزىلگەنىنە شۇكىر!) بىلاي قويعاندا، قازاق ءتىلدى اۋديتورياعا (قازاقستاندىق تۇتىنۋشىعا دەپ وقىڭىز!) قاجەتتى قاراپايىم وتاندىق IT ءونىم ۇسىنۋدى ويلاپ، باس قاتىرعان ەمەس. ەندەشە، ءبىزدىڭ ەلدىڭ تۇرعىندارى ءۇشىن «ينتەرنەت «ولە مە؟» دەگەن سۇراقتان دا ماڭىزدى ماسەلە تۇرعانى انىق...

اباي.kz