فليۋوروگرافيانىڭ نە ەكەنىن بۇگىندە بالاعا دەيىن بىلەدى، ال ەرەسەكتەر ومىرىندە رەنتگەنودياگنوستيكا ءادىسىنىڭ بۇل تۇرىمەن ءجيى ۇشىراسادى. بەلگى بەرە قويماعان ساتتەن-اق اۋرۋدى انىقتايتىن بۇل ءادىس ءسوز جوق مەديتسينا سالاسىندا كەڭ قولدانىسقا يە. اسىرەسە، ادامزات بالاسىن القىمنان الىپ، تۇنشىقتىرىپ بارا جاتقان تۋبەركۋلەز دەرتىن ەرتە انىقتاۋدا فليۋوروگرافيا ماڭىزدى رول اتقارادى. 
دەنساۋلىق سالاسىنا قاراجات قانشا جەردەن مولىنان قۇيىلىپ جاتسا دا، ساۋىقتىرۋ ناتيجەسى ءۇمىتتى اقتاماي وتىرعانى جونىندە وبلىس اكىمى وتكەن اپتانىڭ سەيسەنبىسىندە وتكىزگەن سەلەكتورلىق كەڭەسىندە مالىمدەگەنىندەي، تۋبەركۋلەز دەرتىنەن اۋدانىمىز دابىل قاعارلىق دەڭگەيگە جەتكەنىن ەسكەرسەك، اتالمىش اۋرۋدىڭ الدىن الۋ شاراسىنىڭ ءبىرى- فليۋوروگرافياعا ارتىلار جۇك اۋىر.
قالىڭ بۇقارانىڭ قۇرت اۋرۋىنىڭ قۇرساۋىندا قالماسى ءۇشىن الدىن الۋ شارالارىنىڭ ءبىرى رەتىندە ءدال وسى فليۋوروگرافياعا ءتۇسىرۋ شاراسى جاپپايلىق تۇرعىدا جىلىنا كەم دەگەندە ءبىر رەت وتكىزىلىپ تۇرادى.
شىندىعىنا كەلگەندە فليۋوروگرافياسىز جۇمىسقا ورنالاسۋ كوپ جاعدايدا مۇمكىن بولا بەرمەيدى. ونىڭ ۇستىنە سوڭعى كەزدەرى تۇرعىنداردان  «ءتىسىم اۋىرىپ بارىپ ەدىم، فليۋوروگرافياسىز قابىلدامادى» دەگەن سىندى رەنىشتەردى ءجيى ەستيتىن بولدىق. «باقساق باقا ەكەن» دەمەكشى، ونىڭ دا ءوز ءمانى بار بولىپ شىقتى. اتىراۋ وبلىسىنىڭ ماقات اۋداندىق ەمحاناسىنىڭ باس دارىگەرى د.ناسىپقاليەۆا مۇنى جوققا شىعارعان جوق.

فليۋوروگرافيانىڭ نە ەكەنىن بۇگىندە بالاعا دەيىن بىلەدى، ال ەرەسەكتەر ومىرىندە رەنتگەنودياگنوستيكا ءادىسىنىڭ بۇل تۇرىمەن ءجيى ۇشىراسادى. بەلگى بەرە قويماعان ساتتەن-اق اۋرۋدى انىقتايتىن بۇل ءادىس ءسوز جوق مەديتسينا سالاسىندا كەڭ قولدانىسقا يە. اسىرەسە، ادامزات بالاسىن القىمنان الىپ، تۇنشىقتىرىپ بارا جاتقان تۋبەركۋلەز دەرتىن ەرتە انىقتاۋدا فليۋوروگرافيا ماڭىزدى رول اتقارادى. 
دەنساۋلىق سالاسىنا قاراجات قانشا جەردەن مولىنان قۇيىلىپ جاتسا دا، ساۋىقتىرۋ ناتيجەسى ءۇمىتتى اقتاماي وتىرعانى جونىندە وبلىس اكىمى وتكەن اپتانىڭ سەيسەنبىسىندە وتكىزگەن سەلەكتورلىق كەڭەسىندە مالىمدەگەنىندەي، تۋبەركۋلەز دەرتىنەن اۋدانىمىز دابىل قاعارلىق دەڭگەيگە جەتكەنىن ەسكەرسەك، اتالمىش اۋرۋدىڭ الدىن الۋ شاراسىنىڭ ءبىرى- فليۋوروگرافياعا ارتىلار جۇك اۋىر.
قالىڭ بۇقارانىڭ قۇرت اۋرۋىنىڭ قۇرساۋىندا قالماسى ءۇشىن الدىن الۋ شارالارىنىڭ ءبىرى رەتىندە ءدال وسى فليۋوروگرافياعا ءتۇسىرۋ شاراسى جاپپايلىق تۇرعىدا جىلىنا كەم دەگەندە ءبىر رەت وتكىزىلىپ تۇرادى.
شىندىعىنا كەلگەندە فليۋوروگرافياسىز جۇمىسقا ورنالاسۋ كوپ جاعدايدا مۇمكىن بولا بەرمەيدى. ونىڭ ۇستىنە سوڭعى كەزدەرى تۇرعىنداردان  «ءتىسىم اۋىرىپ بارىپ ەدىم، فليۋوروگرافياسىز قابىلدامادى» دەگەن سىندى رەنىشتەردى ءجيى ەستيتىن بولدىق. «باقساق باقا ەكەن» دەمەكشى، ونىڭ دا ءوز ءمانى بار بولىپ شىقتى. اتىراۋ وبلىسىنىڭ ماقات اۋداندىق ەمحاناسىنىڭ باس دارىگەرى د.ناسىپقاليەۆا مۇنى جوققا شىعارعان جوق.
– جاپپاي تۇرعىنداردى فليۋوروگرافياعا ءتۇسىرۋ تۋرالى اۋدان اكىمىنىڭ شەشىمى بولعانىمەن، ەركىنەن تىس ەشكىمدى كۇشتەپ فليۋوروگرافياعا تۇسىرۋگە زاڭ رۇقسات ەتپەيدى. ايتكەنمەن، قۇرت اۋرۋى ويىنشىق ەمەس. سوندىقتان وعان كوزجۇمبايلىقپەن قاراۋ-ءبىزدىڭ تاراپىمىزدان قاۋىپتى تاۋەكەلگە ءباس تىگۋ، ءارى ۇلكەن قاتەلىك بولار ەدى. ەگەر ءبىر ادامنىڭ بويىنداعى اۋرۋدى دەر كەزىندە انىقتاپ، ەمدىك شاراسىن قابىلداتتىرماساق، كەيىن ول  مىڭ ادامعا اۋرۋىن جۇقتىرۋى مۇمكىن. ەپيدەميالىق سيپات الىپ كەتسە بۇل اۋرۋ قوعامعا قاۋىپتىڭ قارا بۇلتىن ۇيىرەرى انىق. سول سەبەپتى، وزدىگىنەن ەشقاشان فليۋوروگرافياعا تۇسپەگەندەرگە وسىنداي ءساتتى پايدالانىپ قالاتىنىمىز راس،-دەدى.
مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى، تۋبەركۋلەزبەن قاتىناسى بارلار، مەكتەپ پەن بالاباقشا، قوعامدىق تاماقتانۋ ورىندارى قىزمەتكەرلەرى مەن جولاۋشى تاسىمالىمەن اينالىساتىن كولىك جۇرگىزۋشىلەر، زياندى تسەح جۇمىسشىلارى مەن ناپاقا ىزدەپ كەلگەن ەڭبەك ميگرانتتارى مىندەتتى تۇردە جىلىنا ءبىر رەت فليۋورگوگرافياعا تۇسۋگە تيىستىلەر ساناتىنا جاتقىزالاتىندىعىن تۇسىندىرگەن ول جالپى بۇل رەتتە جوسپاردىڭ ارتىعىمەن ورىندالىپ وتىرىلعاندىعىن مالىمدەدى. مىسالى، وتكەن 2008جىلى كوزدەلگەن 1274 ادامنىڭ ورنىنا 2290 ادام تۇسىرىلگەن. جوسپاردىڭ بىلايشا ارتىعىمەن ورىندالۋىن د.ناسىپقاليەۆا قاراباتانداعى زاۋىت قۇرىلىسىمەن بايلانىستىرادى.
مىندەتتى تەكسەرۋلەردىڭ ارقاسىندا كەلگەن قاۋىپتىڭ بەتى قايتارىلۋدا دەسەك ارتىق ايتقاندىق ەمەس. ويتكەنى، ءبىر عانا مىسال كەلتىرەلىك، ەڭبەك ميگرانتتارى اراسىندا 2007 جىلى تۋبەركۋلەزبەن اۋىراتىن ەكى ادام انىقتالىپ، دەر كەزىندە ەلىنە قايتارىلعان.
دەگەنمەن، فليۋورگرافياعا تۇسىرۋمەن ءىس بىتپەيدى. نەگە دەسەڭىز، كىشىگىرىم پلەنكاداعى قارا داقتاردى تۋبەركۋلەزدىڭ بەلگىسى دەپ تانۋعا بولمايدى. سوندىقتان، رەنتگەنگە تۇسىرۋگە تۋرا كەلەدى. بار پالە وسىدان تۋىنداپ وتىر.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەلىك، وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ دەپارتامەنتى باسشىلارىمەن بولعان اۋدان اكىمىنىڭ وسى جىلعى اۋداندىق مەديتسينا سالاسىنىڭ ماسەلەلەرى تالقىلانعان ۇلكەن جيىن ءوتتى. وندا اۋداندىق سانيتارلىق ەپيدەميولوگيالىق قاداعالاۋ باسقارماسى باستىعى ج.ساعيەۆ ءدال وسى رەنتگەنگە قاتىستى شىرىلداعان شىندىقتى جايىپ سالعان-تۇعىن. ماسەلەن، دوسسور ەمحاناسىنداعى فليۋوروكابينەت 2008 جىلدىڭ 7 ايىنان جۇمىسىن توقتاتىپ، تەك ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ 28-قاڭتارىنان ىسكە قوسىلعان. بۇل اپپارات قازىردىڭ وزىندە بىردە جاساسا، بىردە جاساماي قالادى. ال، ماقاتتا رەنتگەن تاعى جوق. ەكى ورتادا سەندەلگەن حالىق اتىراۋعا ات سابىلتادى. جاسىرىپ قايتەمىز، ەكىنىڭ بىرىندە دەر كەزندە قاجەتتى مولشەردەگى قاراجات تابىلا بەرمەيدى، ءسويتىپ قالاعا بارۋدى جولدا قالدىرادى، ءسويتىپ جۇرگەندە ۋاقىت جوعالتادى. ۋاقىت وزدىرىپ جۇرگەندە اۋرۋىن سوزدىرىپ الۋدىڭ عاجايىپ قۇبىلىس ەمەستىگى بەلگىلى. ماماندار وسىلاي دەيدى.
ماقات ەمحاناسىنا قايتا ورالار بولساق، مۇنداعى رەنتگەن اپپاراتىنىڭ بۇزىلعانىنا توعىز ايدىڭ ءجۇزى بولدى. ج.ساعيەۆ بۇل جونىندە رەنتگەن اپپاراتىنىڭ 2008 جىلدىڭ شىلدەسىنەن بەرى جاساماي تۇرعانىن ايتقان-دى.
د.ناسىپقاليەۆامەن تىلدەسكەنىمىزدە بۇل اقپاراتتىڭ راستىعىنا كوز جەتكىزىپ قانا قويماي، سەبەبىنەن دە سىر ۇقتىق.
-بىزدە ءدال قازىر ەشقانداي رەنتگەن اپپاراتى جوق. 1988 جىلى «ماقاتمۇنايگاز» ءوندىرۋ باسقارماسى الىپ بەرگەن اپپارات وتەۋ مەرزىمىن ارتىعىمەن ورىنداپ، الدەقاشان تىزىمنەن شىعارىلدى. ودان كەيىن 2006 جىلى جىلجىمالى ەمدىك اپپاراتتىڭ ەكەۋى الىندى. ەكەۋى دە جارامسىز كۇيدە قازىر. ونىڭ بىرەۋىن، ياعني ءوزىمىزدىڭ اقتوبەدە وندىرىلگەن اپپاراتتى ءبىر رەت وڭداتىپ، ىسكە قوستىق. بىراق، ءۇش تۇسىرىلگەن كەيىن اپپارات تاعى ىستەن شىقتى. ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ ءساۋىر ايىنىڭ بەلورتاسىندا ونى اقتوبەگە قايتا تيەپ جىبەردىك. جانىپ كەتكەن ترۋبكا قۇرىلعىسىن اۋىستىرۋ ءۇشىن 250 مىڭ تەڭگە قاجەتتىگى جونىندە تاياۋدا تەلەگرامما كەلدى. بۇل قاراجات ماسەلەسىنىڭ قالاي شەشىلىپ جاتقانىن ب.وڭداسىنوۆتان سۇرارسىز،-دەدى.
توعىز ايدا ادام دا تولعاتپاي ما، مۇنشا ۋاقىتتان بەرى رەنتگەن اپپاراتىنىڭ تاعدىرى شەشىلمەگەنىن قالايشا تۇسىنۋگە بولادى؟ رەنتگەن تەك قانا وكپە دەرتىن انىقتاۋمەن عانا شەكتەلمەيدى. كۇندەلىكتى ومىردە تولىپ جاتقان قاۋىپتەن سۇيەگى سىنىپ، بۋىنى شىعىپ كەتسە دە دارىگەرلەر ناقتى دياگنوزدى قويۋ ءۇشىن وسى اپپاراتقا جۇگىنەدى. ءسوزسىز اپپارات بولماعان سوڭ، دەنساۋلىق كۇزەتىندەگىلەرگە اۋرۋدىڭ كلينيكالىق بەلگىلەرى بويىنشا ەم تاعايىنداۋدان باسقا امال قالمايدى. ال ول الدامشى بوپ شىقسا شە؟ قانشا دەگەنمەن، ءومىر ءۇشىن كۇرەسىپ جاتقان جاننىڭ تاعدىرى اتالعان اپپاراتقا تاۋەلدىلىگى باسىم. ياعني، دارىگەرلەرگە دياگنوز قويۋدا اپپاراتتىڭ جوقتىعى قيىنشىلىق كەلتىرەتىنى ايان.
ماسەلەنىڭ وزەكتىلىگى داۋ تۋدىرمايدى. سونى ەسكەرىپ ءبىز تابالدىرىعىن بىرنەشە اتتاپ تابا الماعان اۋداندىق دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ باس كوورديناتورى، اۋداندىق اۋرۋحانانىڭ باس دارىگەرى ب.وڭداسىنوۆقا اقىرى تەلەفونمەن تىلدەسۋدىڭ ايتەۋىر ءساتى تۋدى.
بۇل ماسەلەنى جازىمىزدى كوڭىلى قوش كورمەگەن ول بىلاي دەپ قىسقا جاۋاپ بەردى:
-مۇنى نەگە سۇرايسىڭ، جازايىن دەپ وتىرسىڭ با نە؟ جازبا! ...قاراجات جوق دەپ كىم ايتتى ساعان؟ اقشا بار. اقتوبەنىڭ اپپارات جوندەۋشىلەرىمەن كەلىسىمگە كەلدىك. تاياۋ كۇندەرى بۇل ماسەلە شەشىلەدى...،-دەدى.
جارايدى. ونى دا ۋاقىت ەنشىسىنە قالدىرالىق. بىراق، دالادا جاتقان قاراجات جوق، كورسەتىلگەن قىزمەتتىڭ كەپىلدەمەسى نەگە سۇرالمايتىندىعى عانا تۇسىنىكسىز...