وسى كۇنى قازاق بيلىگىنىڭ كەز كەلگەن ۇلىعىنىڭ اۋزىنان ماڭايداعى ەلدى شاڭ قاپتىرىپ، «ەكونوميكامىز قارقىندى دامىپ كەلە جاتىر» دەگەندى قۇدايدىڭ قۇتتى كۇنى ەستيمىز. ەرتەگىدەگى ءسات ساناپ وسەتىن باتىر بالاداي كوز ىلەسپەس جىلدامدىقپەن دامىپ جاتقان ەكونوميكا ەلگە جەتپەي-اق قويدى تەگى. الدە ەكونوميكالىق دامۋ ەسىلدىڭ سول جاعالاۋىنا عانا ءتان نارسە مە ەكەن؟! سىرت قاراعانعا سولاي كورىنگەنمەن، ول جاقتىڭ دا جايى بەلگىلى بولىپ قالدى.

ۇزىن ءسوزدىڭ قىسقاسى ەلىمىز قىرعىزستاننان 500 مىڭ توننا كارتوپ ساتىپ الاتىن بولىپتى. قۇداي-اۋ، سوندا الا جازداي الاشاپقىن بولعان قىرعىزدار قازاققا ساتاتىن كارتوبىن قاشان ەگىپ ۇلگەرىپ ءجۇر؟! قالاي بولعاندا دا، ۇزىنا جازدىڭ بويىندا تويدان قولى تيمەگەن، ەلدىڭ بەدەلىن ەۋروپادا كوتەرەمىز دەپ ويعا، قىرعا شاپقىلاپ جۇرگەن قازاق بيلىگى قارا كۇز ءتۇسىپ، قامباعا قاراسا كارتوپ جوق! ماسساعان، بەزگەلدەك، ەندى قايتتىك؟ ءسويتىپ، اۋىل اشتان ولمەيدى دەپ شەشكەن ۇلىقتار قالا حالقىنا كارتوپ ىزدەۋ ويعا تۇسكەن عوي. سويتسە، ىزدەگەنگە سۇراعان دەگەندەي قىرعىزدان كارتوپ تابىلا كەتكەن. ەندى مىنە، سالىقتان قۇرالعان ۇكىمەتتىڭ بيۋدجەتىنەن اقشا شىعارىپ، 500 مىڭ توننا كارتوپ الماق بولىپ الاقانىن ىسقىلاپ وتىر ءبىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋ جانە ساۋدا مينيسترلىگى.

وسى كۇنى قازاق بيلىگىنىڭ كەز كەلگەن ۇلىعىنىڭ اۋزىنان ماڭايداعى ەلدى شاڭ قاپتىرىپ، «ەكونوميكامىز قارقىندى دامىپ كەلە جاتىر» دەگەندى قۇدايدىڭ قۇتتى كۇنى ەستيمىز. ەرتەگىدەگى ءسات ساناپ وسەتىن باتىر بالاداي كوز ىلەسپەس جىلدامدىقپەن دامىپ جاتقان ەكونوميكا ەلگە جەتپەي-اق قويدى تەگى. الدە ەكونوميكالىق دامۋ ەسىلدىڭ سول جاعالاۋىنا عانا ءتان نارسە مە ەكەن؟! سىرت قاراعانعا سولاي كورىنگەنمەن، ول جاقتىڭ دا جايى بەلگىلى بولىپ قالدى.

ۇزىن ءسوزدىڭ قىسقاسى ەلىمىز قىرعىزستاننان 500 مىڭ توننا كارتوپ ساتىپ الاتىن بولىپتى. قۇداي-اۋ، سوندا الا جازداي الاشاپقىن بولعان قىرعىزدار قازاققا ساتاتىن كارتوبىن قاشان ەگىپ ۇلگەرىپ ءجۇر؟! قالاي بولعاندا دا، ۇزىنا جازدىڭ بويىندا تويدان قولى تيمەگەن، ەلدىڭ بەدەلىن ەۋروپادا كوتەرەمىز دەپ ويعا، قىرعا شاپقىلاپ جۇرگەن قازاق بيلىگى قارا كۇز ءتۇسىپ، قامباعا قاراسا كارتوپ جوق! ماسساعان، بەزگەلدەك، ەندى قايتتىك؟ ءسويتىپ، اۋىل اشتان ولمەيدى دەپ شەشكەن ۇلىقتار قالا حالقىنا كارتوپ ىزدەۋ ويعا تۇسكەن عوي. سويتسە، ىزدەگەنگە سۇراعان دەگەندەي قىرعىزدان كارتوپ تابىلا كەتكەن. ەندى مىنە، سالىقتان قۇرالعان ۇكىمەتتىڭ بيۋدجەتىنەن اقشا شىعارىپ، 500 مىڭ توننا كارتوپ الماق بولىپ الاقانىن ىسقىلاپ وتىر ءبىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋ جانە ساۋدا مينيسترلىگى.

ءدال وسى جەردە اتالعان مينيسترلىكتىڭ ساۋدا كوميتەتىنىڭ توراعاسى ايدار قازىباەۆ سونشا كارتوپ ەلگە ءبىر جولدا كەرەك ەمەس. سوندىقتان ونى ءبولىپ-ءبولىپ الايىق. سوندا كارتوپتى ساقتاۋ قىرعىزداردىڭ مىندەتىنە قالادى دەپ كورەگەندىك كورسەتىپتى.

مۇنىمەن توقتاماعان كىشكەنتاي ۇلىق كارتوپتىڭ باعاسى شامامەن 47 تەڭگەنىڭ شاماسىندا بولادى دەپتى. ءبىز بىلسەك، ءدال وسى باعادان سۋ تاتيدى. ويتكەنى، الماتىنىڭ كەز كەلگەن بازارىندا كارتوپتىڭ ءبىر كەلىسى، ۇكىمەتتىڭ كوڭىلىن اۋلاپ ايتقان كۇننىڭ وزىندە 60 تەڭگە جانە ودان ءارى قاراي سامعاپ كەتە بارادى. مۇمكىن ەسىلدەن بەرى وتپەگەن ۇلىقتار كەلىسى 47 تەڭگە تۇراتىن كارتوپتى مايعا قۋىرىپ جەپ جۇرگەن شىعار كىم ءبىلسىن؟!

ەندى قاراڭىز، جالپى، شامالاپ العاندا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە الگى كارتوپ دەگەنىڭىز ەككەن جانعا ءونىم بەرەدى. اۋىل ەشكىمنەن كارتوپ سۇرامايدى. ءتىپتى، جاپپاي كارتوپ سالاتىن كەيبىر اۋدانداردىڭ جيناعان ءونىمى سول ماڭداعى كىشىگىرىم قالالاردى قانىمداۋعا جەتىپ جاتادى. ارينە، حالىق تىعىز ورنالاسقان ءىرى قالالاردا بۇل كارتوپقا دەگەن سۇرانىس كۇشتى ەكەنى بەلگىلى. بىراق، كوپتەگەن وڭىرلەرى اگرارلىق بولىپ سانالاتىن ەلىمىزدىڭ جۇرتىن كارتوپپەن قامتاماسىز ەتە الماي وتىرۋى ۇيات ەندى. ونى الگى باتىستىڭ ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر ەستىمەسىن دەيىك.

بۇدان شىعاتىن قورتىندى بىزدەگى ۇلىقتار كوپ ايتاتىن دامىپ جاتقان ەكونوميكانىڭ اگرارلىق سالاسى سىرت كوزگە كەرەمەت بولعانمەن،  شىن مانىندە ىشكى نارىقتىڭ سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرا المايتىن حالدە تۇر دەگەن ءسوز. اگرارلىق سالانى ايتاسىز، يت باسىنا توگىلەتىن قارا كومىردىڭ شاحتالارى بولا تۇرا، كومىردىڭ باعاسى سۋىق تۇسە قۇلاعىنان ۇرىككەن اتتاي بولىپ سەكەكتەپ، ۋداي بولىپ شىعا كەلەدى. ءبىزدىڭ ۇكىمەت باعامەن جىلدا ءتىپتى، كۇندە كۇرەسىپ جاتادى. اقىر سوڭىندا ۇكىمەت بەكىتكەن باعا «حاباردان» ءبىر كورىنىپ عايىپ بولادى. سوندا ۇكىمەت قايدا، ەل قايدا، كارتوپ قايدا؟

«اباي-اقپارات»