جۇما, 29 ناۋرىز 2024
رۋحاني جاڭعىرۋ 4486 1 پىكىر 15 تامىز, 2017 ساعات 16:34

وزگەرە ءبىلۋ كەرەك. وتكەنننىڭ شاڭىنان ارىلا دا ءبىلۋ كەرەك

 

تاريح عىلىمى – ادامدى تاربيەلەۋگە ارنالعان عىلىم. ادامدى تاربيلەۋگە ارنالعان تاريح عىلىمىمەن ساباقتاس سوتسيولوگيا، ساياساتتانۋ، مادەنيەتتانۋ سياقتى ءارتۇرلى عىلىم تۇرلەرى تاعى بار. ءبىز سولاردى پايدالانۋ ارقىلى تالاپقا ساي، باسقا  ۇلتتارمەن تەرەزەسى تەڭ ۇلتتاردىڭ ءبىرى بولۋىمىز كەرەك. بۇل وتە ماڭىزدى يدەيا. «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسىندا ەلباسىمىز: «ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن وزگەرە ءبىلۋ كەرەك. وعان كونبەگەندەر تاريح­تىڭ شاڭىنا كومىلىپ قالا بەرەدى»، - دەدى. راسىندا سولاي. بۇل اكسيومانىڭ تەرەڭ ءمانىن پرەزيدەنت اتالعان ماقالاسىنىڭ قورتىندىسىندا بىلايشا تۇيىندەپ بەردى:

«مەملەكەت پەن ۇلت قۇرىشتان قۇيىلىپ، قاتىپ قالعان دۇنيە ەمەس، ۇنەمى دامىپ وتىراتىن ءتىرى اعزا ىسپەتتى. ول ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن زامان اعىمىنا سانالى تۇردە بەيىمدەلۋگە قابىلەتتى بولۋى كەرەك.

جاڭا جاھاندىق ۇردىستەر ەشكىمنەن سۇراماي، ەسىك قاقپاستان بىردەن تورگە وزدى. سوندىقتان، زامانعا سايكەس جاڭعىرۋ مىندەتى بارلىق مەملەكەتتەردىڭ الدىندا تۇر.

سىناپتاي سىرعىعان ۋاقىت ەشكىمدى كۇتىپ تۇرمايدى، جاڭعىرۋ دا تاريحتىڭ ءوزى سياقتى جال­عاسا بەرەتىن پروتسەسس.

ەكى ءداۋىر تۇيىسكەن ءولىارا شاقتا قازاقستانعا تۇبەگەيلى جاڭعىرۋ جانە جاڭا يدەيالار ارقىلى بولاشاعىن باياندى ەتە ءتۇسۋدىڭ تەڭدەسسىز تاريحي مۇمكىندىگى بەرىلىپ وتىر.

مەن بارشا قازاقستاندىقتار، اسىرەسە، جاس ۇرپاق جاڭعىرۋ جونىندەگى وسىناۋ ۇسىنىستاردىڭ ماڭى­زىن تەرەڭ تۇسىنەدى دەپ سەنەمىن.

جاڭا جاعدايدا جاڭعىرۋعا دەگەن ىشكى ۇمتىلىس – ءبىزدىڭ دامۋىمىزدىڭ ەڭ باستى قاعيداسى.

ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن وزگەرە ءبىلۋ كەرەك. وعان كونبەگەندەر تاريحتىڭ شاڭىنا كومىلىپ قالا بەرەدى».

ءيا، ءبىز وتكەننىڭ شاڭىنا كومىلىپ قالا بەرمەۋمىز كەرەك. باياعىدا كەڭەس ۇكىمەتى كەزىندە ءبىز تۋرالى مالشى، كيىز ۇيدەن شىقپايتىن، قولىنا قامشى ۇستايتىن كوزى سىعىرايعان تۇزەمدىك دەگەن كوزقاراس قالىپتاستى. ەندى سول شىرماۋدان  رەۆوليۋتسيالىق جولمەن، ۇلكەن قاقتىعىستار ارقىلى ەمەس، ەۆوليۋتسيالىق جولمەن شىعۋىمىز كەرەك. بۇنى دا ەلباسىمىز دۇرىس ەسكەرتتى. «ءبىز، - دەدى پرەزيدەنت، - تاريحتىڭ ساباعىن ايقىن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك. رەۆوليۋتسيالار ءداۋىرى ءالى بىتكەن جوق. تەك ونىڭ فورماسى مەن  مازمۇنى تۇبەگەيلى وزگەردى.

ءبىزدىڭ كەشەگى تاريحىمىز بۇلتارتپاس ءبىر اقيقاتقا – ەۆوليۋتسيالىق دامۋ عانا ۇلتتىڭ وركەندەۋىنە مۇمكىندىك بەرەتىنىنە كوزىمىزدى جەتكىزدى.

بۇدان ساباق الا بىلمەسەك، تاعى دا تاريحتىڭ تەمىر قاقپانىنا تۇسەمىز. ەندەشە، ەۆوليۋتسيالىق دامۋ قاعيداسى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ جەكە باسىنىڭ دەربەس باعدارىنا اينالۋعا ءتيىس». مەنىڭشە بولعاندا، ەۆوليۋتسيالىق دامۋ قاعيداسى ءاربىر قازاقستاندىق قازاق ۇلتىنىڭ بايىرعى باي مادەنيەتى مەن سالت-داستۇرىنە ءۇڭىلۋى كەرەك. ال، قازاقتىڭ مادەنيەتى دە، رۋحانياتى دا وتە باي. كونە شاھارلار، كەسەنەلەر، قورعاندار، ەسكەرتكىشتەر مەن جادىگەرلەر جەتىپ ارتىلادى. حالقىمىز تاريحي تۇلعالاردان دا كەندە ەمەس. بۇگىنگى زامانانىڭ دا كوشىن باستايتىن قاھارماندارى از ەمەس. بۇگىنگى كۇننىڭ بەلسەندىلەرىن ەلگە تانىتۋ ماقساتىندا «قازاقستانداعى 100 جاڭا ەسىم» جوباسى جۇزەگە اسپاق. پاتريوتتىق تاربيە، بىلىمگە ۇمىتىلىستى كۇشەيتۋ، كوپشىلىكتىڭ وي-ءورىسىن كەڭەيتۋدى كوزدەگەن باستامالاردىڭ دەنى – جاستار ءۇشىن! دەمەك، ماقالانىڭ وسكەلەڭ ۇرپاققا بەرەرى كوپ. بولاشاق – بۇگىننەن باستالادى دەسەك، سول بولاشاقتىڭ ىرگەتاسى بەرىك قالانىپ جاتقانىنا ءوز باسىم ەش كۇماندابايمىن.

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1575
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2271
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3584