ول كەزدە الماتىداعى جۇرتتىڭ ءبارى تەاتردان قالمايتىن... وقۋشىلار مەن ستۋدەنتتەردى بىلاي قويعاندا زيالى قاۋىم تەاتردان شىقپايتىن... بۇل  اتى الەمگە ايگىلى كسرو حالىق ءارتيسى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى ءازىربايجان مامبەتوۆتىڭ دۇرىلدەپ تۇرعان كەزى. ءدال وسى ۋاقىتتا جاس رەجيسسەر قادىر جەتپىسباەۆ م.اۋەزوۆ اتىنداعى تەاتردا  جاس دراماتۋرگ ورالحان بوكەەۆتىڭ «قۇلىنىم مەنىڭ» سپەكتاكلىن ساحناعا شىعاردى. باستى رولدە قۇمان... قۇمان تاستانبەكوۆ... وزىمىزگە بەلگىلى ايگىلى «قىز-جىبەك» فيلمىندەگى تولەگەن... ول كەزەڭدەردە تەاترعا كىرۋدىڭ ءوزى قىپ-قىزىل ازاپ... بىراق تەاتر فاكۋلتەتىنىڭ ستۋدەنتتەرىنە بيلەتسىز كىرۋگە رۇقسات... الايدا پرەمەرالاردا ورىن بولماسا، جىبەرمەيدى... دەي تۇرعانمەن ەسىك الدىنداعى اپايلار ءجۇزىمىز تانىس بوپ قالعاندىقتان كوبىندە جىبەرىپ تۇراتىن. ويتكەنى ءبىز تەاتر فاكۋلتەتىنىڭ ستۋدەنتتەرىمىز...

قۇمان – ورالحان – قادىر... ءۇش تاعان. ۇشەۋى دە جاپ-جاس.... ۇشەۋى دە قاتارلاس... ۇشەۋى دە سىمباتتى... ۇشەۋى دە تالانت... ۇشەۋى دە قازاق رۋحانياتىنا، قازاق مادەنيەتىنە ەندى كىرگەن جاس تۇلپارلار. بۇل كەرەمەت قويىلعان سپەكتاكل ەدى. اسىرەسە، باستى جان رولىندەگى قۇمان تاستانبەكوۆ. ۇزىن بويلى، قياقتاي قارا مۇرت وزىنە جاراسا قالعان، بوتا كوز، اققۇبا سۇلۋ جىگىت! قولىندا گيتاراسى بار قولاڭ شاشتى ۇزىن بويلى كەربەز جىگىت  ساحناعا شىعا كەلگەندە زالداعى قىز-كەلىنشەك تۇرماق، ەر-ازاماتتاردىڭ ءوزى ساحنادان كوز المايتىن... قىزىعا دا، قىزعانا دا قارايتىن... وزىنە جاراسقان قوڭىر داۋسى، ونىڭ ساحناداعى ءجۇرىسى، تۇرىسى فرانتسۋزدىڭ الەن دەلونىن امالسىز ەسكە تۇسىرەدى... بولماسا يتالياندىق مارچەللو ماسترويانني قازاق بوپ كەتكەندەي... اشارشىلىق پەن رەپرەسسيادان سوڭ اتىلىپ-اسىلىپ، توز-توز بولعان قازاق حالقىنىڭ زيالى قاۋىمى، اسىرەسە ساكەن سەيفۋللين، شاحان مۋسيندەردەي سۇلۋ دا سىمباتتى، اقىلىنا كوركى ساي ازاماتتاردان سوڭ... قازاقتا سۇلۋ جىگىتتەر ازايعان شاقتا ومىرگە قۇماندار كەلگەن. ەل بارىن، حالىق بارىن، قازاقتا دا سىمباتتى جىگىتتەردىڭ ونەرگە كەلگەنى وزگە جۇرتتى امالسىز مويىنداتقان... قۇمان سۇلۋ ەدى... قۇمان تەكتى ەدى... ول تالدىقورعان وبلىسى سارقان اۋدانىنداعى پوكاتيلوۆكا (قازىرگى ەكىاعاش) اۋىلىندا تۋعان... گيتارا، گارموندا ەركىن وينايدى...

ەكى اشا اۋىلى جوڭعار الاتاۋىنىڭ ءبىر سىلەمى – مارقا تاۋىنىڭ ەتەگىندە. ءبىر جاعى ۇلكەن باسقاننىڭ، ءبىر جاعى كىشى باسقاننىڭ، ارعى شەتى امانبۇلاق وزەنىنىڭ ماڭىندا ورنالاسقان. جازعى كۇنگى تابيعاتى – كوزدىڭ جاۋىن الاتىن، قاراسا كوز تويمايتىن كىشكەنتاي عانا اۋىل... كەيدە ادامداردىڭ كوركى تۋعان جەرگە تارتىپ تۇراتىن سياقتى... قۇماننىڭ تۋعان جەرى دە ءوزى دە وسىنداي ادەمى جەرلەردىڭ ءبىرى-ءتىن...

قازاق كينوسىنىڭ ءىنجۋ-مارجانىنا اينالعان سۇلتان قوجىقوۆتىڭ «قىز-جىبەك» ءفيلمى ءالى كۇنگە كوگىلدىر ەكراننان تۇسكەن جوق. «قىز-جىبەك» - ءبىر ەمەس، بىرنەشە بۋىندى تاربيەلەگەن كينو. ونداعى قىز-جىبەك پەن تولەگەننىڭ ماحابباتى ەكراندا ەپوستان دا ادەمى بەينەلەنگەن. بۇل فيلم ۇلىلاردىڭ باس قوسقان شىعارماسى ەدى. «قىز جىبەك» قازاق حالقىنىڭ ەپوسى بولسا  – ونى وڭدەگەن ۇلى عابيت مۇسىرەپوۆ. رەجيسسەرى – سۇلتان قوجىقوۆ، كومپوزيتورى – ۇلى نۇرعيسا جانە مەرۋەرت پەن قۇمان، ءاسانالى. تولەگەن-قۇمان قىزدار تۇگىل، بويشاڭ دا بويسىز بوزبالا، تالابى تاۋداي جىگىتتەرگە ۇلگى بولدى... قۇمانعا ەلىكتەپ مۇرت قويۋ، جىميىپ كۇلۋ، مەيىرلەنىپ جالت قاراۋ – قازاق جىگىتتەرىنىڭ ەلىكتەيتىن -  سۇلۋلىقتىڭ ەتالونى بولدى. ءفيلمنىڭ باسىندا سىرلىبايدىڭ اۋىلىنا كەلگەندە تولەگەن ءوزىنىڭ كىسى ەكەنىن، ازامات ەكەنىن كورسەتەدى. قىز ىزدەگەن مىرزا جىگىت «ەل شاۋىپ» كەلۋ ءۇشىن ەمەس، «ەلدەستىرمەك – ەلشىدەن» دەپ كەلگەن ءساتى. جايىقتىڭ كوسىلگەن جاعاسى. انادايدان ايدىنى الىستان كوزگە ۇرعان، جايىلىپ اققان، جايناڭداپ اققان – جايىق وزەنى... سىرلىبايدىڭ قاسىندا نوكەرلەرى. بۇلا كۇشى بويىنا سىيماي، قايناعان ساماۋىرداي ەكى يىعى سەلكىلدەپ، ساباسىنا تۇسە الماي تۇرعان بەكەجان. تۇرىسى دا، ءجۇرىسى دە، ءوزى دە، ءسوزى دە تىم ءىرى. اسقاقتاي سويلەيدى. ادۋىنداپ سويلەيدى. وسى كەزدە تولەگەن ءسوز باستاعان.

- «الديار، اقجايىقتىڭ قىرعىنىن كورگەنىم جوق. شاقىرعان بولساڭ، ەستىگەم جوق. ءوز بەتىممەن جولاۋشى كەلىپ ەدىم. بىراق ەستىگەن بولسام، كەلەر مە ەدىم، كەلمەس پە ەدىم... كەلسەم، «كەڭ دالاعا سەن دە سياسىڭ، سەن دە سياسىڭ، سەندەر دە سياسىڭدار» - دەپ ايتپاسام، كەلمەي قالار ەدىم. جاعالبايلىنىڭ ايىبى قاندى قىرعىنعا كەلە الماي قالعاندىعى بولسا، وعان دا ءبىر سەبەپ بار شىعار. بىراق ماسەلە وندا ەمەس. ماسەلە مىنادا. بولماشىعا ءوزدى-ءوزىمىز قىرىلىسىپ جاتقاندا، جۇرت كوز ءبىزدى باقپاي ما ەكەن؟ قانسىراعان ەلىمىزگە قىزىقپاي ما ەكەن؟ قىسىق كوزدى، قيعاش قاباق كورشىڭ وتىر بۇيىرىڭدە. تىستەسە-تىستەسە باقسىنىڭ قۇمالاعىنداي شاشىلىپ كەتكەن ەلىمىز بار. كۇننىڭ شىعىسىنان باتىسىنا دەيىن سوزىلعان ۇلان-بايتاق جەرىمىز بار. سىيماي جۇرسەك ەكەن-اۋ...  سىيىسا الماي ءجۇرمىز عوي... مەنىڭ سىزگە ەڭ الدىمەن ايتپاعىم وسى ەدى».

كوزىنەن وت شاشقان، ەلدىڭ بىرلىگى ءۇشىن تىستەنە دە تىك قاراپ، اشۋمەن ەمەس، ايبارلانىپ ايتقان. ايقايمەن ەمەس، ايباتتانىپ ايتقان. ءاربىر ءسوزى – ءمىردىڭ وعىنداي، قارا ءسوز ەمەس، ولەڭ جولدارى ىسپەتتى. سارى مايدان – قىل سۋىرعان سياقتى. جاس جىگىتتىڭ جاستىعىنا ەمەس، اقىلىنا ساي كوركىنە ەمەس – كورەگەندىگىنە، ەزدىكتى ەمەس،  ەلدىكتى ايتقان... جۇرەگىندەگى جالىنىن ايتقان... ءجۇرىسىن قويشى - اتتاعان ادىمىنا ايىزىڭ قانادى. سويلەپ تۇر...  «بولماشىعا ءوزدى-ءوزىمىز...». مىنە وسى كەزدە تولەگەن كىدىرگەن... توسىلىپ قالعان... توقتاپ قالعان... توقتاعانى – توسىن ءجايت ەدى. جاس جىگىتتىڭ سۇلۋعا سۇرىنگەن ءساتى-ءتىن... تولەگەن-قۇمان وسى ساتتە ەكرانداعى جىبەككە عانا ەمەس، جالىنداعان جۇرەكتەرگە شوق سالعان... ەسالاڭداۋ اپەرباقان، جىلتىراعان قىز كورسە – جالپ ەتىپ قۇلاي سالاتىن كوپ ەتىكتى ەمەس... ەلدىكتىڭ دە، ەرلىكتىڭ دە باعاسىن بىلەتىن، نارقىن تۇسىنەتىن قازاق دەگەن قايمانا حالىقتىڭ قامىن جەيتىن – ازامات تۇلعانىڭ ءسوزى. اردانىڭ  اقىلى...

قۇمان تولەگەندى وسىلاي سومدادى. العاش رەت «قازاقفيلمدە» «قىز-جىبەكتىڭ» ءتۇسىرىلىمىن كوركەمدىك كەڭەستە تالقىلاعاندا كوبىسى قۇمانعا سەنىمسىزدىك تانىتتى... سەنبەدى... «سەنگەن قويىم – سەن بولساڭ، اۋىزىڭدى ...» دەگەندەر دە از بولعان جوق... الايدا رەجيسسەر سۇلتان قوجىقوۆ ايتقانىنان قايتقان جوق... بۇل ءسوز قۇمانعا دا جەتتى. جاس اكتەر ءۇنسىز قۇلازىدى، قينالدى، قىنجىلدى، كۇرسىندى، كۇڭىرەندى... سوسىن ءوزىن-ءوزى قامشىلاعان... قايراعان... ستسەناريدى قايتا-قايتا قاراپ ۇزاق ءتۇندى ۇيقىسىز اتىرعان. سوسىن بويىنداعى بارىن سالدى. بويىنداعى بار دارىنىن سالدى. سۇلتان اعاسى قۇمانعا كۇن وتكەن سايىن قۋانىمەن بولدى.

ەگەر «قىز-جىبەك» - ليريكالىق ەپوس بولسا، فيلم – سول دەڭگەيدەن شىققان كينو تۋىندىسى. تولەگەن – كىسى ءولتىرىپ، قان مايداندا قول باستاعان باتىر ەمەس. تولەگەن – ەڭ الدىمەن سۇلۋلىققا عاشىق بولعان، ىنجۋدەي قىزعا ىڭكار بولعان، تاۋ بۇلاعىنداي تازالىق پەن ءمولدىر ماحابباتقا شولدەگەن، شولدەگەن دە سۋسىنى قانباي، مىنا وپاسىز ومىرگە سىيماي كەتكەن، سۇلۋىن قيماي كەتكەن كەيىپكەر...

بۇل جوزەف بەدەنىڭ «تريستان مەن يزولداداعى» - تريستان، شىعىس ادەبيەتىندەگى «ءلايلى-ماجنۇندەگى» - ءماجنۇن... ماحابباتىنىڭ كۇيىگىنە شىداماي ەسى اۋىسقان، ەسالاڭ كۇي كەشكەن سول كەيىپكەردەي... ليريكالىق پەرسوناج... قۇمان - تولەگەننىڭ الگىلەردەن ايىرماسى – ەل بولاشاعىن ويلاعان، «قىسىق كوز، قيعاش قاباق كورشىنىڭ بۇيىردە وتىرعانىن» ەستە ۇستايتىن ەلىنىڭ ۇلانى... قۇمان قازاقتىڭ ەسىندە وسىمەن قالدى... ول وسىمەن قادىرلى، قاستەرلى...

وتكەن ايدا عانا ول مەرۋەرت ەكەۋى استاناداعى تويعا كەلدى. قىز-جىبەك پەن تولەگەندەي ەكەۋى جاس جۇبايلارعا جاقسىلىق، ماحاببات، تازالىق، تەكتىلىك تىلەدى. سول تويدا وزىنە عانا جاراسقان ادەمى كۇلكىسىمەن ارقا-جارقا بولىپ، ەل-جۇرتپەن قۇشاقتاسا امانداسىپ، مەنى دە قايتا-قايتا سۇيگەن. ول ازداي مەن كەتىپ بارا جاتقاندا، «تالعاتجان، كەلشى ەكەۋىمىز بىرگە سۋرەتكە تۇسەيىك» دەگەن...

بىلمەدىم... بىلە المادىم... بۇل سوندا انىق قوشتاسۋى ما ەدى... تۇسىنبەدىم...

قۇمان ۇستازى حاديشا بوكەەۆادان وقىدى. ءدارىس الدى. سۇلتان قوجىقوۆ اعاسىنان ۇيرەندى. بولات شامشيەۆتەي بايكەسىنىڭ اقىلىنان «بايىپ» ءجۇرۋشى ەدى. قازاق كورەرمەنى كوپ بىلە بەرمەيتىن «ماحاببات جاڭعىرىعىندا» ول باستى رولدە – نۇربەككە تۇسكەن. ايگىلى ءتاتتىبيبى تۇرسىنباەۆامەن پارتنەر بولدى. جانە وسى فيلمدەگى تريۋكتاردى ءوزى جاساعان... وندا تالانتتى سازگەر، ومىردەن ەرتە كەتكەن اسانقالي كەرىمباەۆتىڭ ءانى بار.

بار الەمنەن تىعىلسام دا ىقتانىپ،

بوتادايىن كوزدەرىڭە سۇقتانىپ.

باقىتىمداي مينۋت سايىن سەنى ىزدەيىم،

باققان ءىزىڭ باسقالاردان قىزعانىپ.

ءيا، قۇمان وسىلاي بولاتىن... قىز-جىبەگىن قۇلاي سۇيگەن تولەگەندەي قۇمان دا مەرۋەرتتى وتە ءسۇيدى، وبە ءسۇيدى، ولە ءسۇيدى... باسقان ءىزىن باسقالاردان قىزعانا ءسۇيدى. بىراق... قۇمان تەكتى ەدى... قىزىققانىن دا، قىزعانعانىن دا ەشكىمگە كورسەتپەيتىن.

قۇماننىڭ ويناعان ۇزىن-سونار اكتەرلىك بيوگرافياسىنداعى تاعى ءبىر رول – ول ابدوللا قارساقباەۆتىڭ «مەنىڭ اعام» فيلمىندەگى – عاني وبرازى. عاني مۇراتباەۆ -  الى كۇنگە ءوزىنىڭ باعاسىن تولىققاندى الا الماعان تۇلعا. بار بولعانى 23-اق جاستاعى جالىندى جىگىت ءوزىنىڭ ازعانتاي ءومىرىن تۋعان ەلىنە، تۋىسقان رەسپۋبليكالارداعى اعايىنعا ارناعان... ابدوللا قارساقباەۆ لەونارد تولستويدىڭ وسى اتتاس ستسەناريى بويىنشا تۇسىرگەن فيلم - كەزىندە كورەرمەننىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنگەن كينو. مۇندا قاجىرلى دا قايراتتى، ءوز يدەياسى ءۇشىن، ءوز حالقىنىڭ جارقىن بولاشاعى ءۇشىن جانىن پيدا قىلعان پەرزەنت. ارينە، بۇگىندە ول «قىزىل فيلمدەرگە» ءبىز قىجىرايا قارايمىز. الايدا ول ءبىزدىڭ وتكەن جولىمىز، تالايى تاعدىرىمىز. تاريحتىڭ «شيماي-چەرنوۆيگى» بولمايدى. «باعىمىز با، سورىمىز با» دەمەكشى، ول ءبىزدىڭ كەشەگى وتكەنىمىز – باتپاق تا بولسا، ساتپاق بولسا دا، وتكەن سوقپاعىمىز...

قۇمان – عاني بۇل ءرولدى دە شيىرتا وينادى. اشتىققا ۇشىراعان ەلىنە جىلۋ جيناعانداي، باسقى ساحنادا ەل-جۇرتتان، اسىرەسە باي-شونجاردىڭ الدىندا سويلەگەن كورىنىسى قانداي اسەرلى، قانداي نانىمدى. قۇمان – عاني بۇيرا شاشتى، كوزىندە وت، كوكىرەگىندە بۇلا كۇش... كەۋدەسى تولى – كۇيىنىش پەن كۇيزەلىس.  «جىلقىدا دا جىلقى بار – قازاناتى ءبىر بولەك، جىگىتتە دە جىگىت بار – ازاماتى ءبىر بولەك». ءدال سولاي. قۇمان بۇل رولگە تولەگەندە كەتكەن ەسەسىن قايىرعانداي وينادى. ونىڭ ۇستىنە بۇل جولى كينو الاڭىندا جيناعان تاجىريبەسىنىڭ پايداسى ءتيدى. بۇل وبراز قۇماننىڭ ناعىز قۇمان تازىعا دەيىن تۇرلەنگەن جۇلدىزدى ساتتەرى ەدى.

ءبىر قاتار جۇرتتىڭ جارتىسى،

قارا تەر بولىپ ءجۇر بوسقا.

ءبىر باسقا ادام ءارتيسى،

ال ارتيست ادام ءبىر باسقا.

بۇل قادىر اعامنىڭ، ۇلى قادىر مىرزاليەۆ كوكەمنىڭ ولەڭى.

وسى قۇمانعا، قۇمان تاستانبەكوۆتەي ارتيستەرگە ارنالعان شايىرى. قۇمان ونەردە دە، ومىردە دە تەكتى جىگىت بولاتىن... مەن ونىڭ ەشقاشان بىرەۋگە رەنجىپ، بىرەۋمەن بەت-جىرتىسقانىن كورگەن دە، ەستىگەم دە جوق. ول ءتىپتى جان-جارى مەرۋەرتتى تەاترداعى ديرەكتور «دوسى»  جۇمىستان  شىعارىپ جىبەرگەندە دە ءۇنسىز قالدى. بۇل وسى ەزدىگىنەن ەمەس، ەرلىگىنەن. ۇساقتامايتىن، مايدالانىپ كورمەگەن مارقاسقا ازاماتىعىنان... قايران، دوس، اعا-دوس... مەن وعان ەركەلەپ «جەزدە» دەۋشى ەدىم... مەرۋەرت تە جايىقتان، ورالدان عوي... سوندىقتان دا وعان  كەيدە «سەن» دەپ، كەيدە «ءسىز» دەپ ءجۇرىپپىڭ عوي... قادىرلى اعام... سەن دە مەنى قاتتى قادىرلەيتىنسىڭ... وسىدان 2-3 جىل بۇرىن وردەنگە ۇسىنىلعانىڭدا ماعان نازدانىپ تا، قىسىلىپ تا، «ەندى، تالعاتجان، وزىڭە امانات» دەپ ەدىڭ... كەيىن ول وردەن دەيتىن ماراپاتتى  العاندا بالاشا قۋانعانى ءالى ەسىمدە... بۇل جەردە مادەنيەت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلىنىڭ ەڭبەگى ەرەكشە...

جانى جايساڭ جاقسى دوس – قۇمان كەيدە بالا سەكىلدى بولاتىن. وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن الماتىداعى «ءسوۆميننىڭ» اۋرۋحاناسىنا ءتۇستىم. كەيدە مۇنى «پروفيلاكتيكا» دەيدى. ءىىى قاباتتاعى ءىىى تەراپيا ءبولىمى... ورنالاسقانىم سول ەدى، پالاتاعا مۇرات كىردى. ايگىلى «دوس-مۇقاساننىڭ» جەتەكشىسى مۇرات قۇسايىنوۆ.  اماندىق-ساۋلىقتان سوڭ وسىندا ءىV قاباتتاعى تراۆماتولوگيادا قۇمان جاتىر دەدى. كەشكە قۇمانعا كوتەرىلدىك. ءبىر ورىندىق پالاتادا جالعىز ەكەن. بولمەدە كوپ شار. كادىمگى بالالاردىڭ ۇرلەپ وينايتىن شارى. قۇمان اعامنىڭ اياعى تايىپ قۇلاپ، قابىرعاسى سىنعان ەكەن. قابىرعا قول ەمەس، گيپس سالمايدى. وزىمەن-ءوزى جازىلادى دەپتى. بىراق شار ۇرلەسە، قابىرعا دۇرىس بىتەتىن كورىنەدى. قىسقاسى اماندىق-ساۋلىقتان سوڭ، مۇرات قالجىڭداپ انەكدوت ايتا باستادى. جانە قۇماننىڭ ۇرلەپ تۇرعان شارىن ۇستاي بەرگەندە قولىنداعى ساقينا ءتيدى مە، ايتەۋىر شار  «تارس» ەتىپ جارىلعان. ال كەپ كۇلگەنىمىز... كۇلىپ جاتىرمىز... قۇمان ءىشىن باسىپ، «كۇلمەڭدەر» دەگەندەي قولىمەن يشارات ەتەدى. ءبىز ودان سايىن كۇلە بەرەمىز. سايتان كۇلكى. سويتسە، كۇلۋدىڭ ءوزى قابىرعاسى سىنعان ادامعا – اۋىرسىنۋ ەكەن اۋىر ەكەن... قۇمان كوزىنەن جاس اققانشا... ءىشىن باسىپ، ەكى بۇكتەلە كۇلگەن... اسىرەسە، كۇلگەندەگى ەكى بەتىنىڭ شۇڭقىرى كوز الدىمدا قالىپ قويعان... ەندى ماڭگىلىككە قالعان شۇڭقىر...

قۇمان تەاتردا دا، كينودا دا بىردەي ەڭبەك ەتتى. قازاقتىڭ ۇلى-ۇلى دارىندى ارتيستەرىمەن پارتنەر بولدى. ول و. بوكەەۆتىڭ «قۇلىنىم مەنىڭدەگى» جان، «ۆەتنام جۇلدىزىنداعى» ۇشقىش، ءا. نۇرپەيىسوۆتىڭ «قان مەن تەرىندە» تاڭىربەرگەن، ع. مۇسىرەپوۆتىڭ «اقان سەرى-اقتوقتىسىندا» اقان، س. مۇقانوۆتىڭ «شوقان ءۋاليحانوۆىندا»  شوقان، ت. احتانوۆتىڭ «انتىندا» ساۋران، م. اۋەزوۆتىڭ «ايمان-شولپانىندا» الىبەك، ت. احتانوۆتىڭ «جوعالعان دوسىندا» ەستەمەسوۆ، ش. ايتماتوۆتىڭ «انا-جەر-اناسىندا» قاسىم،  «اق كەمەسىندە» قۇلبەك،  ە. دومباەۆتىڭ «ءبىزدىڭ كلاستىڭ قىزدارىندا» تولەگەن، ب. مۇقايدىڭ «ءومىرزاياسىندا» تسەزار،  ف. ەرۆەنىڭ «تۇلكى بيكەشىندە» فلوريدور، ن. حيكمەتتىڭ «فارحاد-شىرىنىندا» فارحاد،  جۇلدىزشى، ەۆريپيدتىڭ «مەدەياسىندا» ياسون، شاحيماردەننىڭ «توميريسىندە» بالقاش، س. تورايعىروۆتىڭ «قامار سۇلۋىندا» ومار، س. مۇقانوۆتىڭ «ءمولدىر ماحابباتىندا» جاقىپبەك، ت. نۇرماعانبەتوۆتىڭ «ەسكى ۇيمەن قوشتاسۋىندا» جالعاسبەك، ب. جاكيەۆتىڭ «جۇرەيىك جۇرەك اۋىرتپايىندا» قاريا، م. زادورنوۆتىڭ «كۇيەۋىڭىزدى ساتىڭىزشى» كومەدياسىندا اندرەي، گ. گاۋپتماننىڭ «ىمىرتتاعى ماحابباتىندا» شتەينيتس، شەكسپيردىڭ «رومەو مەن دجۋلەتتاسىندا» مونتەككي، د. كوبۋرننىڭ «جىنويناعىندا» ۆەللەر مارتين ا. چەحوۆتىڭ «اپالى-ءسىڭلىلى ۇشەۋ» دراماسىندا – كۋلىگين رولدەرىن كەمەلىنە كەلتىرە كەسكىندەدى.  «قىز جىبەك» فيلمىندەگى تولەگەن رولىمەن قاتار، «ءبىزدىڭ عاني»»  (1971),  «قىس – سۋارمالى كەزەڭ ەمەس» (1972), «مۇندا اققۋلار ۇشىپ كەلەدى» (1973), «اققۋلار جاڭعىرىعى» (1974), «قوسىمشا ساۋالدار» (1978), «اعامنىڭ قالىڭدىعى» (1979), «پروۆينتسيالدى رومان» (1981), «قاراشا قازدار قايتقاندا» (1981), «ورنەك» (1982), «الاڭ جيەگىندە» (1982), «كىمسىڭ سەن، سالت اتتى؟» (1987),«ادام-جەل» (2003), «ماحامبەت» (2008) فيلمدەرىندە كورىندى.

قۇمان دوسشىل بولاتىن... ول ۇلكەنمەن دە، كىشىمەن دە تەز ءتىل تابىسا كەتەتىن. سول دوستارىنىڭ ءبىرى – ورالحان بوكەەۆ بولاتىن. «قۇلىنىم مەنىڭ» سپەكتاكلىندە جاننىڭ مىناداي سوزدەرى بار.

- ەي، نوسەردەن سوڭ پايدا بولار شۇعىلا، سەن ءۇمىت ساعىمىندايسىڭ، جاقىنداعان سايىن الىستاي بەرەسىڭ. سەن ىلەۋدە تۋعان اسىل جاندار سەكىلدىسىڭ. جارق ەتىپ تۋاسىڭ، دۇنيەنى قىزىل ارايعا بولەپ تۇراسىڭ. سوسىن، سوسىن جوعالاسىڭ. بويىنان سەن سەكىلدى نۇر ءبولىپ شىعاراتىن جاقسى ادامدار ماڭدايىمىزعا نەگە سىيمايدى ەكەن وسى... دانكونىڭ جۇرەگىنەن جارالعانى سياقتى، بىزدەگى جاقسى قاسيەت تە ءسىز سەكىلدى اسىل ادامداردان قۋات الادى. مەن ءسىزدىڭ كۇمىس جۇگەنىڭىزدى استە دە مۋزەيگە تاپسىرمايمىن، ويتكەنى ارتىڭىزدا ات ۇستايتىن ۇرپاعىڭىز بار. ويتكەنى، ارتىڭىزدا قۇلىندارىڭىز قالدى كىسىنەپ! ءيا، سولاي...

ۇلكەنگە دە، كىشىگە دە، الىسقا دا، جاقىنعا دا سۇيىكتى بولا بىلگەن قۇمان... سەنىڭ دە بۇل ومىردە كورگەن تەپەرىشىڭ از ەمەس... اسىرەسە، مەزگىلسىز كەتكەن جالعىز ۇلدىڭ قايعىسى سەنىڭ ونسىز دا ءالسىز جۇرەگىڭدى سىزداتقانى راس...

سەن بۇگىندە قازاق ونەرىنىڭ قاس تۇلپارىنا، ارىنى مىقتى ارعىماعىنا اينالعان شاقتا ۇلىلار كەتكەن ماڭگىلىك مەكەنگە اتتانعان ەكەنسىڭ... سەن قازاقتىڭ قۇمانى... سەن قازاقتىڭ تولەگەنى  بوپ ماڭگى ەستە قالاسىڭ. ويناعان رولدەرىڭ جەتەرلىك. الايدا قايمانا حالقىڭ ءۇشىن، قازاعىڭ ءۇشىن سەن... سول جاپ-جاس، ادەمى دە سىمباتتى، ومىرگە عاشىق كوزبەن قاراعان تولەگەن بوپ ەل ەسىندە ساقتالاسىڭ... ويتكەنى سەن ول كەزدە ونەر الەمىن جاڭا اتتاعان قۇلىن كەزىڭ بولاتىن...

ءومىر بار جەردە – ءولۋ بار... كوكتەمدە قۇلىندار كوپ تۋادى. الا-قۇلا، ءار ءتۇرلى... بىراق قاسقا قۇلىن سيرەك... وتە سيرەك... ويتكەنى، قاسقا قۇلىن باسقا قۇلىن ەمەس... سەن دە سونداي وزگە جان بولاتىنسىڭ!

ەل-جۇرتىڭ سەنى ساعىنعاندا، باياعى دوسىڭ ورالحان ايتپاقشى، «قايداسىڭ، قاسقا قۇلىنىم؟» دەر... قايداسىڭ، قاسقا قۇلىنىم؟

تالعات تەمەنوۆ، ق.قۋانىشباەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالىق ءارتيسى، پروفەسسور

Abai.kz