قازاقستان حالقىنىڭ 83,1 پايىزى قازاق ءتىلىن ەركىن مەڭگەرگەن. بۇل 2017 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا شىعارىلعان مالىمەت. مۇنى مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى ۇكىمەت وتىرىسىندا ۇكىمەتباسىنا ەسەپ بەرىپ جاتىپ ايتتى.

«2017 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرگەن ازاماتتار سانى 83,1 پايىزدى قۇرادى. ال ءۇش ءتىل مەڭگەرگەن ەرەسەك ازاماتتار سانى 22,3 پايىز بولدى»، - دەدى مينيستر.

بيلىكتەگىلەردىڭ ىشىندە بىلتىرعا دەيىن بىلق ەتپەي جاتقاندارى بار ەدى. مىنە، سولاردىڭ ورتالىق اتقارۋ ورگاندارىندا جۇمىس ىستەيتىن 610-ى مەشىن جىلىندا مەملەكەتتىك ءتىل كۋرستارىنا بارىپ، ارنايى ساباق وقىپتى. ەلىمىزدىڭ بارلىق ءوڭىرىن ەسەپتەگەندە 89 ءتىل ۇيرەتۋ ورتالىعى بار ەكەن. سول ايماقتاردا 58 مىڭى ءدارىس تىڭداعان.

وعان قوسا، بىلتىر 22 مىڭ مەمقىزمەتكەر قازاق تىلىنەن تەست تاپسىرىپ، مەملەكەتتىك تىلگە جۇيرىكتىگىن دالەلدەپتى.

«2017 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، ءىس-قاعازداردى مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋ – 92 پايىزدى قۇرادى. قر اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيالار مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، قازاق ءتىلدى باق كونتەنتى 72 پايىزعا جەتتى»، - دەدى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى.

بۇل ناقتى اقپار. بۇلتارتپاس فاكت. قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن، بىلگىسى دە كەلمەيتىن كەرتارتپالار، ورىسيانىڭ ورمانىنا قاراپ وقىرا تيگەن وگىزدەي موڭىرەيتىن ولەرمەندەر وتتەرى جارىلىپ كەتسە دە شىندىعى وسى. ءبىتتى.

بيىل 26 اقپاندا پرەزيدەنت پارمەن بەردى. اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيالار ءمينيسترى داۋرەن اباەۆتى قابىلداپ، ۇكىمەت تە، پارلامەنت تە جۇمىستى قازاق تىلىندە جۇرگىزسىن دەگەن ناقتى تاپسىرما بەردى. كوردىك. ەسىم-سويى ەلگە بەلگىسىز اقوردا جاقتاعى كوپ شەندى ءبىر ءتۇننىڭ ىشىندە تىلدەرىن بۇراپ، سويلەم-سوزدەرىن قازاقشالاپ شىقتى. 27 جىل شەگىندە قازاق تىلىنە قاباق شىتىپ كەلگەن كەلىمسەكتىلدى الگىلەر ءاياي قىزمەتتەن ادىرە قالامىز دەپ قورىقتى ما، ايتەۋىر ءتىل سىندىرىپ، ادەمى جاراسىپ-اق، قالىپ ەدى. ءداۋ ۇيدەگى داريعا قىز «ورىسشاعا ەشكىم شەكتەۋ قويعان جوق» دەپ جوق جەردەن ايدى اسپانعا ءبىر-اق شىعاردى. داريعانىڭ ءداريدايى دەستىك ءبىز.

پرەزيدەنت ايتتى. ەستەرىنەن شىعىپ كەتسە دەپ ەسكەرتتىك ءبىز. پرەزيدەنتتىڭ ءار جىلداردا قازاق ءتىلى جايلى ايتقاندارىن سوقىرعا تاياق ۇستاتقانداي قىلىپ ءتىزىپ كورسەتتىك. (http://abai.kz/post/66843 ) ستاتيستيكا مىنە تاعى. ەندى نە كەرەك؟!

ءتۇيىن. ستاتيستيكا قازاق تىلىندە وقىپ، سويلەپ، جازا الاتىندار 83 پايىز دەيدى. ءبىز قازاقستاندا 5 پايىز بولساق تا، نەگىزگى ۇلتپىز. ءبىزدىڭ ءتىلىمىز - مەملەكەت ءتىلى. قازاقستاندا تۇراتىن باسقا ۇلت وكىلدەرىنىڭ بارلىعى دەرلىك وسى ءتىلدى ءبىلۋى كەرەك. سويلەۋى - مىندەت.  سويلەمەيدى دەگەن ءسوز – قازاق ءتىلىن مەملەكەتتىك ءتىل دەپ مويىندامايدى دەگەنمەن پارا-پار. بۇل قىلمىس.

وكىنىشتىسى سول، ەلىمىزدە باسىم ۇلت بولساق تا، سانىمىز ارتسا دا ءبىز ءوزىمىزدىڭ ماقسات-مۇراتىمىزدى جۇزەگە اسىرا الماي كەلە جاتىرمىز. ارينە، ءبىزدى باسقارۋشىلاردىڭ ويلاۋ جۇيەسى، ساناسى بۇرىنعى توتوليتارلىق رەجيمدە  تاربيەلەنگەن. سول يدەولوگياعا قىزمەت ەتكەن سانا. ومىر بويى كورگەن-بىلگەنى، تاجىربيەسى سول توتوليتارلى تاربيە. سول ءتاسىل.  كوممۋنيستىك پارتيانىڭ رايكوم، وبكومىنان شىققاندار بيلىك باسىندا تۇرعاندا بالەندەي وزگەرىس بولىپ كەتۋى ەكىتالاي. ول ءۇشىن جاڭا ۇرپاق بيلىك باسىنا كەلۋى كەرەك.

بىزدىڭشە قازاق تىلىنە قىرىن قارايتىندار - ماريگينالدانعان بيزنەس-ەليتا مەن ساياسي ەليتا. ويتكەنى ولار ءۇشىن قازاق ءتىلىنىڭ دومينانت ءتىل بولعانى قاۋىپتى.

جوعارىداعى ستاتيستيكادان كوردىك: حالىق قازاقىلاندى. ءبىلىم سالاسى قازاق تىلىنە ۇستەمدىك بەردى. اقپارات قازاقشا سويلەدى. پرەزيدەنت تە جىل سايىن قازاقشا سويلەڭدەر دەپ پارمەن بەرىپ كەلەدى. سويلەمەي وتىرعان، سويلەگىسى كەلمەي وتىرعان كىم سوندا؟.. بيلىكتەگى از توپ قانا.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz