ءسىبىر ايۋىنىڭ قاقپايىنان قۇتىلىپ، ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىردى قولعا العان قوڭىرلار ەلىندە قۇناجىندار مىنەز شىعارا باستادى. سۋ بۇزىلدى ما، جوق زاماناقىر تايادى ما، الدە ءسىبىر ايۋى دۋالاپ كەتتى مە، كەيىنگى كەزدە قوڭىرلار ەلىندە ازباندار كوبەيگەن. سولاردىڭ پارلامەنتتەگى قۋ جاق پىسىقتارى: “ ءورىسىمىز كەڭ، سانىمىز از”، “ بۇقا  كىمدىكى بولسا بولسىن، بۇزاۋ وزىمىزدىكى” – دەپ ءتىلىن بەزەپ، قيسىنىن كەلتىرىپ، ازباندىقتى زاڭداستىرۋدى ۇسىنعان. سول سول- اق ەكەن، قۇناجىنداردا ىشتەن تىنىپ، زورعا شىداپ كەلگەن ەكەن، ازعىندىقتىڭ كوكەسىن كورسەتتى.

«العاشقى كۇيلەۋ» دەگەن كينومەن تانىلعان، ورىسشا موڭىرەيتىن سانقوي قۇناجىن تىم بەلسەنىپ كەتتى. ءتورت اياقتاپ قۇمعا اۋناعان، سۋعا سارىعان فوتولارىن سالىپ، عالامتوردى شۋلاتتى. بۇقاعا كوز سۇزبەگەن ءۇش قۇناجىنشىعاردى قوساقتاپ «كەشۋ» دەگەن توپ قۇردى. كوز الدىڭىزعا ەلەستەتىڭىزشى...شىلدەنىڭ شىلىڭگىر ىستىعىندا وقىرا تيگەن زەڭگى بابا تۇقىمى قانداي كۇيگە ءتۇسۋشى ەدى؟! جانىن قويارعا جەر تاپپاي، الدىنداعىنىڭ ءبارىن جايپاپ ءوتىپ، اعىندى سۋعا “ كۇمپ” ەتەتىن. وندادا بايىز تاپپاي، قۇيرىعىمەن سۋدى شىلپىلداتىپ،وزگەلەردى جەلىكتىرەتىن. بۇلاردىڭ ساحانادىعى ونەرى ءدال سونداي ەدى. كوپ اسقانعا ءبىر توسقان دەگەن راس ەكەن...كوپ وتپەي سانقوي قۇناجىن اۋرۋحانادان بىراق شىقتى. ەل اۋزىنداعى قاۋەسەتكە سەنسەك، سانقوي قۇناجىن بۇقاسىنىڭ كوزىنە ءشوپ سالىپتى.بۇقاسى جەر- كوكتى شاڭداتىپ ونى ىزدەيدى، تاپپايدى.سويتسە سانقوي قۇناجىن باسقا بۇقامەن شەتەل اسىپ كەتىپتى. كوزىن قان جاپقان اشۋلى بۇقاسى ونى اۋە جايدان كۇتىپ الىپ، مۇيىزدەپ تاستاپتى.ءتورت اياعىن اسپاننان كەلتىرىپ، كوزىن اعىزا جازداپتى.

قوڭىرلار ەلى ورىسىنە قاراي شىعىس، باتىس، وڭتۇستىك، سولتۇستىك دەپ بولىنەتىن. وڭتۇستىكتىڭ قۇناجىندارى ءورىس پەن قورا قوپسىنىڭ اراسىندا عانا جۇرەتىن، جەڭىل جۇرىسكە جوق ەدى. بۇقالاردىڭ كوزىنەدە ءتۇزۋ قارامايتىن. ولاردىڭ مۇنداي كونپىستىگى سانقوي قۇناجىندارعا ۇنامايتىن. “ بۇقالاردىڭ مۇيىزدەگەنىنە، ەنەسىن بوقتاعانىنا قالاي شىدايدى؟!” – دەپ  مۇسىركەيتىن. باسىنان ءسوز اسىرمايتىن وڭتۇستىكتىڭ شانشار تاڭبالى ازىلكەش بۇقاسى جانىنان ءبىر ەلى تاستامايتىن ىلميگەن ارىق سەرىگىن ەرتپەي، ساحاناعا جالعىز شىعىپ،قوساقتارىن نەگە مۇيىزدەيتىندەرىن، ارادا ەشقانداي ءزىل جوق ەكەنىن كۇلدىرىپ جەتكىزگەن. سانقوي قۇناجىننىڭ بۇقاسى وڭتۇستىكتىڭ ەمەس، قارا ەرتىستىڭ سۋىن ءىشىپ، اسقار التايدىڭ شۇيگىنىنەن وتتاعان شىعىستىڭ تەكتى بۇقاسى ەكەن، نامىسىن جىبەرسىنبە؟!

جاقىندا، “ سىزدەرمەن بولعان جامان ساسىعان، ساسىماي جۇرىڭىزدەر” – دەپ  ماتەلدەپ موڭىرەيتىن جۋرناليست بۇقا قوساق اۋىستىرىپ، ەسكى اۋەنىنە قايتا باسقان سانقوي قۇناجىننان سۇحبات الىپتى. اڭگىمەلەرى سول “ سۇيرەۋ” مەن “ كۇيلەۋدىڭ” توڭىرەگى. “ قان تازالىعى”، “ تەكتىلىك” جايىندا ءسوز قوزعايدى دەپ دامەلەنگەندەردىڭ سالىندىسى سۋعا كەتتى. نامىسى ويانعان  ءنان دەگەن جىرشى بۇقا تاپا تالتۇستە، قان كوشەدە بۇقالارعا كوز سۇزەتىن باسسىز كەتكەن جەزسيراق قۇناجىنداردى مۇيىزدەيىك دەپ ۇندەۋ تاستادى. بىرنەشە  قۇناجىندى تىرقىراتىپ قۋىپ جۇرگەن ۆيدەوسىن جاريالادى. بىراق كوپ وتپەي ونىڭ دا ارتى اشىلدى. جەزسيراق قۇناجىندى سومداعان ءوز قوساعى بولىپ شىقتى.

بۇگىنگى قوڭىرلار ەلىنىڭ سىقبىتى وسىنداي...

ەسبول ۇسەنۇلى    

Abai.kz