قازىر بىزگە وسى ءسوزدىڭ ماعىناسىن دۇرىس تۇسىندىرمەيدى. اۋەل باستا ول باسقاشا قابىلدانعان:
1. قۇراندى وقۋ ارقىلى ساۋات، ياعني سانا كوزىن اش - الدىمەن قۇدىرەتتىڭ بار ەكەنىن ءبىل!
2. عىلىم مەن ءىلىمدى مەڭگەرۋ ارقىلى قۇدىرەتتىڭ جاراتىلىسىن (تابيعاتتى) مەڭگەر - ونىڭ قۋاتىن سەزىن، ۇق!
3. ادامزات دانالىعىن وقۋ ارقىلى، قۇدىرەتتىڭ ادامدى ء"وزى-تەكتەس" ەتىپ جاراتقانىن سەزىنىپ - وعان ۇقساۋعا، كەمەلدەنۋگە وزىڭە جول سال!

ال، بۇگىنگى دۇمشەلەر بىزگە "قۇراندى وقى، ونى جانە وقى، قۇراندى تاعى دا وقى - بارلىق ءىلىم قۇراندا" دەپ تۇسىندىرۋگە تىرىسىپ باعۋدا... ودان ارى بارۋعا شاقىرمايدى...

ولار، ارابتاردىڭ يسلام ءدىنىن قابىلداعاننان كەيىن، ولاردىڭ الدىمەن الەمدەگى بارلىق ءىلىمدى (ماتەماتيكا، جاراتىلىستانۋ) اراب تىلىنە، سودان كەيىن فيلوسوفيانى (ادامزات دانالىعىن) اراب تىلىنە نە سەبەپتەن اۋدارعانىن بىلمەيدى!

شىن مانىسىندە، ادامزات دامۋىنىڭ (وركەنيەتىنىڭ) ءبىر بەلدەۋى اتالاتىن ايگىلى اراب وركەنيەتى "وقى، وقى جانە وقى" دەگەندى وسى - "جاراتۋشىنى مويىنداپ، ونىڭ جاراتىلىسىن تانى، جاراتىلىسقا ۇقساپ جانە جاراتىلىسپەن بىرگە كەمەلدەن" دەگەن ماعىنادا قابىلداۋدىڭ ارقاسىندا پايدا بولعان!

(ماسەلەنى وسىلاي قويعاندا - "قۇل" ۇعىمى - "كەمەل ادام" ۇعىمىمەن، "قۇلشىلىق" - "ادام جاراتىلىسىنىڭ كەمەلدەنۋى" ۇعىمىمەن الماسادى ەكەن.... (پروفەسسور گ.نۇرىشەۆادا "اسقاق" كاتەگورياسى).  ەگەر وسىنى باقشا ءوسىرۋشى باعبان تىلىمەن ايتساق:
- ادام - قۇدايدىڭ سەپكەن ءدانى. ءدان ءوسىپ ماۋەلى اعاشقا اينالىپ، گۇلدەيدى، جەمىسىن بەرەدى...  ياعني، بۇل - ادام ءومىرىنىڭ ماعىناسى، جالپى، ادام بولمىسى تەك "قۇلشىلىقپەن", "قۇل بولۋمەن" شەكتەلۋ ەمەس، "ۇزدىكسىز كەمەلدەنۋدە" جاتىر دەگەندى بىلدىرەدى.

(ادام جاراتۋشىنىڭ ء"وزى تەكتەس جاراتىلىسى" بولعان سوڭ - باسقاشا بولۋى مۇمكىن بە؟!)

سوندىقتان قازىرگى "100 وقۋلىقتى قازاق تىلىنە اۋدارۋ" جوباسى بولاشاقتاعى "قازاق وركەنيەتىنىڭ" باستاۋى بولۋى دا عاجاپ ەمەس!!!

الايدا 26 جىل ۋاقىتقا كەشىگىپ جاتىرمىز!....

ءابدىراشيت باكىرۇلى،

فيلوسوف

Abai.kz