بقو اكىمى ا.كولگىنوۆكە،

                                   ورال قالاسى اكىمى م.مۇقاەۆقا،

                                   بقو مەن ورال قالاسى ءماسليحات دەپۋتاتتارى نازارىنا!

تاۋەلسىزدىك العالى 27 جىل ىشىندە ورالدا نارىن – جايىقتىڭ ەرەن ۇل­دارى، ءور باتىرلارىمىز  يساتاي-ماحامبەت ەسكەرتكىشىنىڭ بوي كوتەرمەۋى – وبلىس جۇرتشىلىعىنا دا، ونىڭ باس­شىلىعىنا دا ۇلكەن سىن.

بىلتىر عانا م.وتەمىسۇلى اتىنداعى باتىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ الدىنداعى ميشا گاۆريلوۆتىڭ ەسكەرتكىشىن الىپ تاستاعاندا، ورنىنا يساتاي مەن ماحامبەت ەسكەرتكىشىن قويادى دەپ ويلاعانبىز. سەبەبى، قوعامدىق ۇيىمدار، زيالى جانە ونەر ادامدارى، ت.ب.  ءوز ەسىمى بەرىلگەن جوعارى وقۋ ورنى الدىنا  يساتاي - ماحامبەت باتىردىڭ ەسكەرتكىشىن قويۋ تۋرالى  ۇسىنىستارىن كوپ جىلدار بويى  ايتىپ، اكىمدىك پەن دەپۋتاتتارعا  حاتتار  جازىپ كەلەدى.

2016 جىلى قر تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى اياسىندا ورال قالاسىنىڭ قاق تورىندە، قۇرمانعازى مەن دينا كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىنداعى دەمالىس باعىنا كۇي اتاسى قۇرمانعازى مەن كۇي اناسى ديناعا ساۋلەتتى ەسكەرتكىش قويىلعان بولاتىن.

2 جىلدان كەيىن  66,9 ملن. تەڭگە قاراجاتقا سالىنعان، بيىكتىگى 5 مەتر بولاتىن كومپوزيتسيالىق ەسكەرتكىشتى بقمۋ-دىڭ الدىنا اكەلىپ ورناتىپتى. سوندا دەيمىن-اۋ،  ەسكەرتكىشتىڭ تۇرعان جەرىنەن سۋ شىقتى ما؟ دوستىق داڭعىلىنا جانە جوعارى وقۋ ورنىنا ەكى كۇيشىنىڭ قاتىسى قانشا؟ ءوز تۇرعان جەرى وتە قولايلى ەدى. كەزىندە سول ەسكەرتكىش اشىلعاندا  تۇرعان جەرى كەرەمەت، ورتالىق كوشەگە ەسىمدەرى بەرىلگەن ەكى كوشەنىڭ قيىلىسى دەپ ماقتاپ جازىپ ەدى. ەندى بۇل جەرگە اسىعىس-ۇسىگىس اياق استىنان الىپ كەلۋگە نە سەبەپ بولدى؟ قوماقتى قارجىعا سالىنعان ەسكەرتكىشتى ۇلكەن تەحنيكامەن اۋىستىرىپ-كوشىرگەندە بۇلىنگەن جەرلەرىنە ازىن-شوعىن وڭدەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدە.  وز ەسىمىمەن اتالاتىن جوعارى وقۋ ورنىنىڭ ءدال قارسى بەتىندەگى دەمالىس باعىنا نەگە يساتاي مەن ماحامبەت ەسكەرتكىشىن ورناتپاسقا؟!

وبلىسىمىزداعى ەڭ ءىرى مەملەكەتتىك جوعارى وقۋ ورنى - بقمۋ-دىڭ ماڭى قوس باتىرعا ەسكەرتكىش ورناتۋعا وتە قولايلى جانە تاربيەلىك ماڭىزعا يە. ويتكەنى، كوپتەگەن وقۋ ورىندارىنىڭ، ستۋدەنتتەر جاتاقحانالارىنىڭ، مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ توعىسقان  جەرى جانە 1 مامىر مەن 9 مامىر ت.ب. جالپىحالىقتىق مەرەكە كەزىندەگى شەرۋلەر وسى جەردەن وتەدى. سول سەبەپتى  بۇل جەرگە  جاستار دا، ستۋدەنتتەر دە، ۇلكەندەر دە جانە قوناقتار دا  ءجيى كەلەدى.

يساتاي مەن ماحامبەتتەي قوس باتىردىڭ تۇلعاسى ورال قالاسىنىڭ تورىندە، قاسيەتتى قارا شاڭىراق الدىندا  اسقاقتاپ تۇرسا، بارشا ادامعا رۋح، كۇش-جىگەر بەرىپ تۇراتىنى حاق.

ەندەشە، اتالمىش  وقۋ ورنى الدىنا يساتاي-ماحامبەت ەسكەرتكىشىن ورناتۋعا كىم كەدەرگى نەمەسە نە كەدەرگى بولدى؟  وقۋ ورنىنا 2003 جىلى 30 مامىردا قر ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىمەن  م.وتەمىسوۆ ەسىمى بەرىلگەندى. سودان بەرى 15 جىل وتسە دە، قاسيەتتى قارا شاڭىراق  الدىندا يساتاي -ماحامبەت باتىردىڭ ەسكەرتكىشىن سالماق تۇگىلى، ماحامبەت باتىردىڭ  ءبيۋستىن ورناتا الماي وتىرعانى وكىنىشتى.

كەرىسىنشە، جوعارى وقۋ ورنىنىڭ  ەسىمى وزگەرتىلسە دە ا.پۋشكيننىڭ ءبيۋستى ءالى كۇنگە دەيىن  تۇر جانە سول ماڭايدا  ا.پۋشكيننىڭ ەسكەرتكىشى تاعى ورناتىلعان. نەگە پۋشكيننىڭ ورنىنا ءورشىل اقىن ماحامبەتتىڭ ءبيۋستىن سالمادى.  كەزىندە جاڭگىر حان اتىنداعى  بقاتۋ-دىڭ الدىندا جاڭگىر حاننىڭ ەسكەرتكىشى سول وقۋ ورنىنا ەسىمى بەرىلگەن كەزدە دەرەۋ ورناتىلىپ ەدى. تاۋەلسىزدىك العان 27 جىل ىشىندە   وبلىس پەن قالامىزدى باسقارعان اكىمدەر  مەن ءماسليحات دەپۋتاتتارى   يسا­تاي مەن ماحامبەتتىڭ ارۋا­قتارىنا  قيانات­شىل­دىق جاساپ كەلگەندەرىن قالايشا تۇسىنەمىز؟!  حالىققا مۇلدە تانىس ەمەس ادامدارعا  بيۋست، ەسكەرتكىش اشقاندا، يساتاي-ماحامبەت باتىرعا ارناپ ەسكەرتكىش ورناتۋعا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتىڭ قارجىسى ءبىتىپ قالعان با، الدە حالىقتىڭ رۋحى كوتەرىلەدى دەپ سەسكەنگەندەرى مە؟! يساتاي مەن ماحامبەت ءبىزدىڭ ولكەمىزدىڭ عانا ەمەس، بۇكىل قازاق حالقىنىڭ ايبىندى سيمۆولى ەمەس پە؟! بۇل جازعانىم جەكە عانا ويىم ەمەس، قالا تۇرعىندارىنىڭ ۇسىنىس-تالاپتارى. جەرگىلىكتى اكىمدەر مەن دەپۋتاتتار جازعانىمىزدان قورىتىندى شىعارادى دەپ ويلايمىز جانە جاۋاپتارىن كۇتەمىز.

تالعات  قاتاۋوۆ

قوعام بەلسەندىسى  

ورال قالاسى

Abai.kz