«ناسىباي ساتۋ» تۋرالى...
نەمەسە اقىن وتەجان نۇرعاليەۆپەن العاشقى جۇزدەسۋ تۋرالى باللادا
ءالى ەسىمدە سول كەزدەردە ەلدە ەدىم،
ولەڭ ەدى «سىرقاتىم» دا، شولدەۋىم.
اۋىل جاققا كەلە قالدى اقىندار،
وتەجاندى سوندا العاش كورگەنىم.
اتاق-داڭقى اڭىز بولىپ تاراعان،
( ەتەنە-ءتىن جىرلارىمەن سول اعام).
جازعاندارىن ىزدەپ ءجۇرىپ وقۋشى-ەم،
ول تۋرالى «سوزدەردى» دە «بوراعان».
داڭقى جەتكەن – «پۋشكينى ول قازاقتىڭ»،
ء(تۇس كورگەندەي تامسانامىن عاجاپ تىم).
كيىمى دە، ءجۇرىسى دە بولەكشە،
سوزدەرىنەن وت شاشىرار وجەت تىم.
...سول اقىندار جىر وقىدى كەزەكپەن،
وتان جايلى، ماحابباتتى ءسوز ەتكەن.
وتەكەڭ دە باستاپ كەتتى ءبىر جىردى،
الىستاتىپ، جاتتاندى ويدى مەزى ەتكەن.
جىرلارىنان «كۇن بۇلتتانىپ»، «جەل تۇردى»،
قاس-قاعىمدا كوڭىل تاسىپ، جەلپىندى.
اشىق كۇندە ويناعانداي نايزاعاي،
قۇلاق ءتۇرىپ، تىنا قاپتى ەل كۇللى.
ءبىر ساتتەردە قىزدار جايلى تولعاندى،
جۇرت كوڭىلىن سۇلۋلىققا اۋداردى.
سوراقىسى – تاسقا باسقان تاڭباداي،
سانامىزدا وشپەستەي ءبىر ءسوز قالدى.
«... تاڭدار قانشا ارۋدى ويلاپ اتاتىن،
كەشتەر قانشا ارۋدى ويلاپ باتاتىن...»
دەي كەلدى دە، جاي ءتۇسىردى اسپاننان،
«ارۋلار بار «ناسىبايىن» ساتاتىن...».
ءۇرپيسىپ كوز قادادىق ءبىز وعان،
نامىستاندىق جارىلارداي ىزادان.
«ارۋلار بار «ناسىبايىن» ساتاتىن...»
بىلق ەتپەيدى، «قىزارمايدى» ءجۇزى ودان.
ارامىزدا ارۋ دا بار، انا دا،
اتا-اجەلەر، بولدى بالا-شاعا دا.
اۋىل دەگەن التىن ۇيام، ارلى جۇرت،
... ءبىر ءتۇرلى اقىن، ءبىر ءتۇرلى ەكەن سول اعا...
جىلدار ءوتتى... تۇرعىنىمىن قالانىڭ،
(الماتىعا ءتيدى اقىرى تابانىم).
قىزمەتكەرى بولعام مۇندا ءبىراز جىل،
تىرەك ەتتىم جازۋشىلار وداعىن.
سول وتەجان عاجاپ اقىن، سۇراپىل،
وداق جاققا ءجيى ات باسىن بۇراتىن.
اڭگىمەسى مىسقىل، مازاق، تابالاۋ،
استارىندا اششى شىندىق تۇراتىن.
... كورمەگەنىم كوپ ەكەن عوي، كورگەننەن،
(كەيدە ويلايسىڭ، بۇل تىرلىكتەن «بەزگەن ءجون»).
ارۋلاردى «ناسىبايىن» ساتاتىن،
ءجيى كورەم «كوزدى ارباپ»، «ەزگە» ەرگەن ...
ءبىراز بولدى سول وتەكەڭ «قايتقالى»،
وداققا كەپ «ءبىر ءتۇرلى ءسوز» ايتپادى.
«ارۋلار بار «ناسىبايىن» ساتاتىن»،
شىندىق ەكەن سول اقىننىڭ ايتقانى.
جاعدايلار بار جانعا ايازداي باتاتىن،
«جەل ءسوز دە» كوپ «كۇيە جاعىپ» جاتاتىن.
جۇرتقا مەن دە جىر وقىسام دەپ ءجۇرمىن،
«اقىندار بار ار، نامىسىن ساتاتىن...»
اقتوبە جانە اقىندار
قادام باسقان باسپاعا قارا بالا،
جاس اقىن ەم كورىنگەن جاڭا-جاڭا.
مۇقاعالي ەلىنەن كەلدىم دەپ ەم،
«اقتوبەلىك قازاقپىن»، دەگەن اعا.
جايدى قۇشاق جانداي-اق كۇتكەن مەنى،
ءباز بىرەۋدەي «سىرتتانسىپ» سىرت بەرمەدى.
كولجازبامدى اپ شىقتى ءبىر سورەدەن،
شاڭ-شاڭ باسقان، سول قالپى بۇكتەۋلى ەدى.
جازدى داعى بەتتەرىن پاراقتادى،
جۇزىمە دە قويادى قاراپ تاعى.
«ءساتى تۇسسە بۇل جولى جارىق كورەر،
«قارلىعاشقا» ۇسىنام ساناتتاعى».
مەن وتىردىم بەلگىسىز ۇمىتكە ەرىپ،
(تاۋىم قايتقان سان مارتە ۇمىتتەنىپ).
... قارا ولەڭگە «قارلىعاش» قانات بەردى،
جولىمدى اشتى «بەلىمدى» بۋىپ بەرىپ.
جۇرت تانىدى ەساعام ارقاسىندا،
(جاقسىلىقتىڭ وشپەيتىن نارقى وسىندا).
بايتاق دالام بايلىعىم، دەگەنمەن
اقتوبە – ەرەك، كوڭىلدىڭ قارتاسىندا.
جاندى كورسەم قۋانام اقتوبەلىك،
كوڭىلدىڭ دە مۇز-قارى كەتكەن ەرىپ.
كەلىن دە بار، كۇيەۋ بار وسى وڭىردەن،
وكپەلەتپەن، قيماسپىن وكپەگە تۇك.
شاتتىعىم دا، قايعىم دا ولەڭ مەنىڭ،
اينىماسپىن تۇرعاندا توبەمدە كۇن.
اقتوبەلىك مەيىرحان اقىن اعام،
«جىرلارىڭا ومىرشەڭ سەنەم دەدى».
وتەجان با، ۇلى اقىن سول ەمەس پە،
تارپاڭ مىنەز، عۇمىرى تولى ەگەسكە.
جەتىسۋلىق جىگىتپىن دەپ تانىسقام،
«مۇقاعالي – سىر ۇلى» دەگەنى ەستە.
باسپاسام دا اقتوبە توپىراعىن،
جان-دۇنيەمە تىم جاقىن اتى ءمالىم.
جەرىگەندە مىنا لاس دۇنيەدەن،
اقتوبەلىك «زاھاردى» « ساپىرامىن...
سەرىكجان قاجي
Abai.kz
