جازدا جايلاۋعا، قىسقا قىستاۋعا، كۇزدە كۇزدەۋگە، كوكتەمدە كوكتەۋگە كوشىپ، دۇنيە-مۇلىكپەن، بالا-شاعامەن ورىن اۋىستىرۋ كوپ قاجىرلىقتى تالاپ ەتەدى. جاڭا قونىسقا ءۇي تىگىپ، تىرشىلىكتىڭ ءبارىن قايتا باستاۋ - قيىننىڭ قيىنى. سونىمەن قاتار، قازاق xالقى تاستان قاشالعان ۇيدە ەمەس، ەسىگى ءار ۋاقىتتا قوناققا ايقارا اشىق تۇراتىن كيىز ۇيدە ءومىر سۇرگەن. كەڭ دالادا قورعانسىز بولسا دا، ەش قورقىنىشسىز ءومىر سۇرگەن. سوندىقتان دا بالالاردىڭ سپورتتاعى قابىلەتتەرىن جەتىلدىرىپ، بارىنشا شىنىقتىرىپ، ەل قورعايتىن باتىر قىلىپ وسىرگەن. ءبىز - وسىنداي ۇلى دالا xالقىنىڭ ۇرپاعىمىز. جاستايىن ۇلدارعا "سەن ەرتەڭ اكە بولاسىڭ", ال قىزدارعا "سەن - بولاشاق اناسىڭ" دەپ قۇلاقتارىنا قۇيىپ، ءاردايىم اقىل-كەڭەستەرىن ايتىپ، تاربيەلەپ-وسىرگەن.

ەكى جاس شاڭىراق قۇرعاندا ولاردى بولەك ۇيگە شىعارىپ، مال-ءۇي ءبولىپ بەرگەن. كەيىننەن ەكى جاستىڭ تۋىسقاندارى "قۇدالىق" قارىم-قاتىناستا ارالاسقان، قازىرگى تىلدە ارنايى كەلىسىم-شارت تۇرىندە دەسەك تە بولادى. كەلىنشەك كەرەك كەزدە عانا ءوزىنىڭ توركىنىنە بارىپ، نەمەرەلەرىن كورسەتكەن. مىنە، ءبىزدىڭ ۇلى بابالارىمىز وسى ءداستۇردى سالت رەتىندە ۇستانىپ، جاستاردى دا ءدال وسىلاي وسىرگەن. جاستار سول مۇمكىندىكتىڭ ارقاسىندا باقىتتى ءومىر ءسۇرىپ، بابا جولىمەن عۇمىر كەشكەن.

ال قازىرگى الدىڭعى بۋىن اعالارىمىز جاستارعا ۇلگى بولا الىپ ءجۇر مە؟ سالت-ءداستۇر دە، قارىم-قاتىناس تا تۇسىنىكسىز، ادەپ پەن تاربيەدەن الشاقتاپ بارا جاتقانداي. وسىنداي بەيبەرەكەت كەزدە جاستار قالاي ءومىر سۇرمەك؟ بۇگىندە مەكتەپتە وقيتىن بالادا ارمان-ماقسات بار ما؟ التىن ۇياسىنان ۇشىپ، كامىلەتكە تولعان جاستارعا جولىن تاۋىپ كەتۋگە مۇمكىندىك قاراستىرىلا ما؟ زاڭ ولاردى قورعاي الا ما؟

قازىرگى تاڭدا ەلدەگى قاراپايىم جاستاردىڭ بولاشاعى بۇلىڭعىر دەپ ويلايمىن. مىسالعا دەنيس تەندى ولتىرگەن جاستار بۇل ىسكە امال جوقتىعىنان، مۇشكىل xالدەن، كۇنكورىس تومەندىگىنەن باردى. ولار كولىك ايناسىن ۇرلاۋ سەبەبى رەتىندە بۇل قىلمىسقا ومىردە باسقا مۇمكىندىكتى كورمەگەن سوڭ بارعاندىعىن ايتقان ەدى. دەنيس كاسىبي سپورتشى رەتىندە ۇرىلاردى قۋىپ جەتىپ، اينانى قايتارماق بولعان كەزدە ۇرلىق جاساعان جىگىت پوليتسيا قولىنا تۇسۋدەن قورقىپ، اينانى تاستاپ شىعايىن دەگەن كەزدە توبەلەسكە اينالىپ، پىشاق تىققان ەكەن. ارينە، الەمگە ايگىلى سپورتشىمىز قايتىس بولعانى وكىنىشتى، بىراق بۇل ارنايى جوسپارلى تۇردە جاسالعان قاستاندىق دەپ ايتا المايمىن. دەنيسكە پىشاق تىققان نۇرالى كىناسىن مويىندادى، ماماسىنان كەشىرىم سۇرادى، بۇگىن سوت ونىڭ جازاسىن كەستى.

سونىمەن قاتار، ءبىر ۇلى بار جۇكتى قىز وسى جاعدايدىڭ كۋاگەرى بولىپ قالدى. وسى تۇستا بىزدەگى زاڭنىڭ سونشالىقتى دۇرىس ەمەستىگىن بايقاۋعا بولادى. ول قىزدىڭ بۇل قىلمىسقا قاتىسى قانداي؟ شەتەلمەن بايلانىستى دەپ جالعان ايىپ تاعىلىپ، ونى بوستاندىقتان ۇزاعىراق ايىرۋ ءۇشىن تاعى دا كۇش سالىنىپ جاتىر. جۇكتى اناعا قالايشا جاندارى اشىمايدى ەكەن دەپ جۇرەگىم اۋىرادى. تالاي ادامداردى قاققان ۇسەنوۆتەر دە بوستاندىقتا ءجۇر عوي. ايگىلى سپورتشى بولعاندىقتان دا جاعدايدىڭ وسىلاي ۋشىعىپ كەتكەنىن ءبارىمىز دە ىشتەي ءبىلىپ وتىرمىز. قازاقستاندا ءدال وسىنداي جاعداي كۇنىنە قانشا رەت ورىن الادى؟ كوپ بولماسا، از ەمەس.

قاراپايىم اۋىلدان كەلگەن جاستاردىڭ كوبى وسىنداي يا بولماسا وسىعان ۇقساس جولعا ءتۇسىپ كەتەتىنى شىندىق. ونى ءبارىمىز بىلگەنىمىزبەن بۇل ماسەلە كوتەرىلمەيدى، قولعا الىنبايدى. ارينە ولاردىڭ اراسىندا جۇلىپ-جۇلقىنىپ ءوسىپ شىعاتىندارى دا بار. بىراق ول بولاشاقتا قانشالىقتى كوتەرىلە الادى؟ سونىڭ بىرەۋى - ءبىزبىز. كەزىندە بەرگەننىڭ قولىنان، بەرمەگەننىڭ جولىنان الدىق. بىراق بۇل بىزگە وڭاي تيگەن جوق. تاجىريبەلى ايلاكەرلەر ءبىزدى قولدارىنشا كەلگەنشە پايدالاندى، ارام ىستەرىنە جۇمسادى. قىل كوپىردىڭ ۇستىندە جۇمىس جاساپ ءجۇرىپ پايدا تاپتىق دەسەم دە بولادى. قازىر ءوزىمىزدى تاجىريبە الدىق دەپ جۇباتىپ قويامىز. ءيا، تاجىريبە. بىراق جابايى قاسقىرعا ايلانىپ تا ۇلگەردىك. ىشىمىزدەگى وكپە مەن ىزا كەيبىر كەزدە جەپ قويادى. بۇگىندە جاستارعا ۇلگى بولار كىم بار؟ جاستاردىڭ بولاشاعى قالاي بولماق؟ مەن جاستاردىڭ سونداي جولمەن وسكەنىن قالاماس ەدىم...

ازاماتحان ءامىرتايدىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz