قازاق ەلىنىڭ ەكونوميكالىق دامۋ كورسەتكىشىن، الەۋمەتتىك-ساياسي جاعدايىن تانىتۋدا تسيفرلىق قۇيتىرقىلىقتىڭ باستى كىلتى – ستاتيستيكانىڭ قازانىنىڭ قاقپاعىن ۇستاعانداردىڭ قولىندا بولىپ وتىر. بۇل ورايدا انا تىلىمىزدە ناقتى اقپارات الۋ ازىرشە ەش مۇمكىن ەمەس. ەل قاۋىپسىزدىگىنىڭ باستى كەپىلى بولىپ تابىلاتىن سالا بۇتىندەي بۇرىنعى وتارلاۋشىلاردىڭ تىلىندە سايراپ كەلەدى. ءارى وسى سالامەن اينالىساتىن قازاق ءتىلدى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمنىڭ قۇرىلۋىنا، وعان بيۋدجەتتەن ارنايى قارجى بولىنۋىنە ەشكىم قۇلىقتى ەمەس.

قايتا بۇل سالاعا قازاق ءتىلدى اعايىندى جولاتپاۋدىڭ سان الۋان توسقاۋىلىن ويلاپ تاۋىپ قويعان. سوندىقتان ارنايى كەيبىر ەكونوميكالىق ءبىلىم جوق حالىق قالاۋلىلارى «ستاتيستيكاداعى سايقالدىقتىڭ» الداۋىنا ءتۇسىپ قالدى دا، كوپ جاعدايدا وسى سالاداعىلاردىڭ ويدان وپىرىپ، قىردان قىمقىرىپ جازىپ سىزىپ بەرگەن مالىمەتىنە عانا سەنەدى.

ەڭ باستى وتىرىك قازاق ەلى تۇرعىندارىنىڭ جانباسىنا شاققانداعى تابىسىنان باستاۋ الادى. كەز كەلگەن قوعام باي، ورتاشا جانە كەدەي سىندى ءۇش الەۋمەتىك تاپتان تۇرادى. ولاردىڭ تابىس كوزدەرى ارقيلى. الەۋمەتتىك جاقتان از قورعالعان توپقا ءتۇرلى سالاداعى ەڭ تومەنگى جالاقى الاتىن قىزمەتكەرلەر جاتادى. ولاردىڭ ورتاشا جالاقاسى قانشا ەكەنى جۇرتقا ايان 28-35 مىڭنىڭ ار جاق، بەر جاعى. ءارى ۇكىمەت ەڭ تومەنگى جالاقى كولەمىن 2018 جىلى 28 284 تەڭگەنى قۇرايدى دەپ بەكىتكەن بولاتىن.  ونى الۋشىلاردىڭ سانىنىڭ ەلىمىزدە قانشا ەكەنى دە ستاتيستيكانىڭ ساندىعىندا سايراپ جاتىر.

رەسمي دەرەكتەرگە سەنەر بولساق، 2018 جىلعى ەكىنشى توقساندا ءبىر قىزمەتكەردىڭ ورتاشا ايلىق اتاۋلى جالاقىسى 162 751 تەڭگەنى قۇراپتى. وسىعان سەنۋگە بولا ما!؟ مىنە، وسى ايتىلعان ورتا جالاقىعا ەلىمىزدىڭ قانشا تۇرعىنى قول جەتكىزىپ وتىر. گاپ وسىندا. ستاتيستيكاداعىلار قازىر ەڭ ۇتىمدى ءتاسىل تاۋىپ العان بەلگىلى ءبىر ايماقتىڭ بارشا جۇمىس ىستەۋشىلەرىنىڭ جالقاسىن ميداي بىلىقتىرىپ قوسا سالادى دا، مىنە ورتاشا جالاقى دەپ وتىرىكتىڭ كامپيتىن قولىمىزعا ۇستاتىپ بالاشا ءماز ەتەدى.

اتاۋلى جالاقى قارجى جانە ساقتاندىرۋ قىزمەتى، كاسىبي، عىلىمي جانە تەحنيكالىق قىزمەت، ونەركاسىپ پەن  قۇرىلىس سالاسىندا، اقپارات جانە بايلانىس سالاسىندا،  اۋىل، ورمان جانە بالىق شارۋاشىلىعىندا  ت.ب. قىزمەتكەرلەرىندە تۇرلىشە بەلگىلەنگەن. ءارى وندا ىستەيتىندەر وتە جوعارى، جوعارى جانە ورتا مەن تومەنگى تابىس تابادى.

ەڭ باستىسى ءار سالاداعى تابىس كوزىن از تاباتىندار، ورتاشا اقى الاتىندار جانە كوپ تاباتىنداردىڭ ورتاشا ايلىعىنىڭ كورسەتكىشى بويىنشا جىلىكتەگەن ورىندى. وسى ارقىلى حالىققا قىزمەت كورسەتەتىن بيزنەس وكىلدەرى ءوز ونىمدەرىن جۇرتقا ۇسىنۋدا كوپ جاعدايدا وپىق جەپ قالمايدى.

ءسوز سوڭىندا ايتارىمىز ستاتيستيكا سالاسىن بىرىڭعاي قازاقشالاۋ – تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ باستى كەپىلى. ءارى قازىر تۋعان تىلىمىزگە مۇرىن شۇيىرەتىن شەتەلدىك فيرمالار انا تىلىمىزدە اقپار بەرۋگە ءماجبۇر بولادى.

ءابىل-سەرىك الياكپار

Abai.kz