جاستار جىلىنداعى ۇران: “وت پراۆدى نە ۋبەجيش”...
كەشە الماتىدا 17 مىڭ ادامنىڭ قاتىسۋىمەن جۇگىرۋدەن جالپىحالىقتىق مارافون ءوتتى. قاتىسۋشىلاردىڭ ىشىندە الداعى سايلاۋعا قاتىستى ءوز ويلارىن بىلدىرگەن جاستار دا بولعان. ولار كوشەگە “وت پراۆدى نە ۋبەجيش”، ء“ادىل سايلاۋ ءۇشىن”، “ۋ مەنيا ەست ۆىبور” دەگەن جازۋلارى بار پلاكاتتاردى ءىلىپ قويدى.
الايدا، پوليتسيا ول جاستاردى ۇستاپ، ءاسيا تولەسوۆا مەن بەيبارىس تولىمباەۆقا "بەيبىت جيىن وتكىزۋ ءتارتىبىن بۇزدى" دەگەن ايىپ تاعىپ، 15 كۇنگە اباقتىعا قامادى. بۇل جاعدايعا قاتىستى ءىىم ەرلان تۇرعىمباەۆ: “تولىمبەكوۆ (كەيبىر دەرەكتە تولىمباەۆ دەپ ايتىلادى) پەن تولەسوۆا پلاكات جايىپ، "ميتينگ، جيىن جانە شەرۋ وتكىزۋ تۋرالى" تۋرالى زاڭدى بۇزدى. ونىڭ ۇستىنە پلاكاتتى جايعان كەزدە ادامداردىڭ وعان كوڭىلى ءبولىنىپ، سۋرەتكە، ۆيدەوعا تۇسىرە باستاعان. وسىلايشا مارافوندى وتكىزۋگە كەدەرگى كەلتىردى. وسىدان كەيىن ولار ۇستالىپ، سوتقا جەتكىزىلدى. سوت شەشىمىمەن 15 تاۋلىككە قامالدى", - دەدى.
(وڭ جاقتا ءبىرىنشى تۇرعان ءا.تولەسوۆا)
ال، ءاسيا تولەسوۆا Vlast.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىندا، وسى ارەكەتى ارقىلى كوپتىڭ نازارىن سايلاۋعا اۋدارتقىسى كەلگەنىن، قازاقستانداعى سايلاۋدا تاڭداۋ جوق ەكەنىن ايتقان. جانە، ول “بيلىك پروبلەمادان قاشپاي، ونىمەن كۇرەسۋى كەرەك” دەيدى.
شىن مانىندە، ءاسيانىڭ سوزدەرىنىڭ جالعانى جوق. تاۋەلسىزدىك العان جىلدان بەرى وزگەرمەگەن ءبىر عانا ساياسي جۇيە سايلاۋداعى ادام قۇقىعىن اياققا تاپتاپ كەلگەنى جاسىرىن ەمەس. ايتپەسە، وركەنيەتتى ەلدەردىڭ قاي پرەزيدەنتى سايلاۋدا 99% داۋىس جينايدى. دامىعان قاي ەلدە ستۋدەنتتەر مەن مەكتەپ مۇعالىمدەرىن ءبىر عانا ادامعا داۋىس بەرۋگە ماجبۇرلەيدى؟ ءوز پىكىرىن ايتقان جاستاردى قۋدالاۋ دا دەموكراتياعا اپاراتىن جول ەمەس. جۋىردا عانا استانا قالاسىنىڭ Nur-Sultan بولىپ وزگەرۋىنە قارسى پىكىر بىلدىرگەن كوللەدج ستۋدەنتى دە ەسكەرتۋ الىپ، وقۋدان شىعارىلعان ەدى. الايدا، كوللەدج باسشىلىعى ول ستۋدەنتتىڭ قايتادان وقۋعا قابىلدانعانىن مالىمدەدى. جالپى، وركەنيەتتى قوعامدا ادامنىڭ وي ەركىندىگى مەن ءسوز ەركىندىگىن شەكتەۋ – ادام قۇقىعىن اياققا تاپتاۋ. ال، ادام قۇقىعى اياقاستى بولعان قوعامدا دەموكراتيانىڭ بولمايتىنى اقيقات.
ال، "جاستار جىلى" دەپ جالاۋلاتقان بيلىكتىڭ جاستاردى قۋدالاپ، اباقتىعا قاماعانى ءتىپتى تۇسىنىكسىز...
ايتپاقشى، ۇستالعان بەلسەندى ءاسيا تولەسوۆا جىر قۇلاگەرى ءىلياس جانسۇگىروۆ پەن قوعام قايراتكەرى وراز جاندوسوۆتىڭ شوبەرەسى بولىپ كەلەدى. ء(ى.جانسۇگىروۆتىڭ قىزى يلفا جانسۇگىروۆا مەن و.جاندوسوۆتىڭ ۇلى سانجار جاندوسوۆ ەرلى-زايىپتى بولعان.يلفا مەن سانجاردىڭ قىزى جانار جاندوسوۆا - ءاسيانىڭ اناسى). ستاليندىك رەپرەسسيانىڭ قۇربانى بولىپ، جازىقسىز اتىلىپ كەتكەن قوس ارىستىڭ ۇرپاعى ەندى تاۋەلسىزدىك كەزىندە قۋدالاۋ كورىپ وتىر. سوندا، ءبىزدىڭ قۇقىق قورعاۋشىلاردىڭ الاش ارىستارىن اتقان نكۆد نىڭ جەندەتتەرىنەن نە ايىرماشىلىعى بار؟
ءتۇيىن.
كۇنى كەشە ۋكراينا دەموكراتيالىق جولمەن سايلاۋ وتكىزىپ، ءوز تاڭداۋلارىن جاسادى. بۇل سايلاۋ قازاقستان ازاماتتارىن دا بەي-جاي قالدىرمادى. باسىم كوپشىلىگى ۋكراينا قوعامىنىڭ اشىقتىققا، ەۋروپاعا بەت بۇرعان باتىلدىعىنا ريزا بولىپ جاتتى.
ءدال وسى كۇنى ءبىزدىڭ بيلىك ءوز پىكىرىن بىلدىرگەن جاستاردى قۋدالاپ، اباقتىعا قامادى. وسىلايشا، ءبىر شەكپەننەن شىققان ەكى مەملەكەت ەكى ءتۇرلى قادامعا باردى. ال، وسى ەكى قادامنىڭ قايسىسى دۇرىس ەكەنىن ءبىزدىڭ بيلىك ءالى تۇسىنبەيتىن سەكىلدى...
نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى
Abai.kz