امانتاي قاجى اسىلبەكوۆ: «اتتان، قازاقستان» (اۋديو)
بۇگىن دە ءار قازاق الىستان جازباي تانيتىن ءبىر ادام بار بولسا، ول - امانتاي قاجى اسىلبەكوۆ.
بۇل كىسى «اتتان، قازاقستان» قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى. ءتۇرلى قوعامدىق-ساياسي شارالارعا ءتىپتى، كەيدە حالىقارالىق ماسەلەلەرگە دە بەلسەنە ارالاسىپ، ات ۇستىنەن تۇسپەي، قازاق قوعامىن قالعىتپاي كەلە جاتقان «اتتان، قازاقستان» قوزعالىسىنىڭ قۇرىلعانىنا جيىرما جىل تولىپتى.
وسىدان تابانى كۇرەكتەي جيىرما جىل بۇرىن ەل تاۋەلسىزدىگىمەن قاتار ومىرگە كەلگەن قوزعالىس سەمەي يادرولىق پوليگونىنىڭ جابىلۋىنا ەرەسەن ەڭبەك سىڭىرگەنى ەلدىڭ جادىندا. ودان بەرى دە تالاي رەت ەل مەن جەردىڭ ماسەلەسىندە الاشقا اتتانداپ جۇرگەن قوزعالىستىڭ جيىرما جىلدىعىنا وراي امانتاي قاجىمەن اڭگىمەلەسكەن ەدىك.
«اباي-اقپارات»
- اعا، «اتتان، قازاقستان» قوزعالىسىنىڭ قۇرىلعانىنا 20 جىل تولىپ جاتىر ەكەن. قوزعالىستىڭ قۇرىلۋ تاريحىنان از-كەم اڭگىمە ايتىپ بەرسەڭىز؟
- اسا ەرەكشە، قايىرىمدى، بۇكىل الەمدى جاراتقان جاراتۋشى اللانىڭ اتىمەن باستايمىن!
«اتتان، قازاقستان» قوزعالىسى 1991-ءنشى 14-ءنشى مامىر كۇنى قۇرىلدى. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز - قازاقتىڭ ۇلتتىق-پاتريوتتىق ۇيىمدارىنىڭ باسىن قوسىپ، ءجۇز كۇندە سەمەي پوليگونىن جابۋ بولدى. وسى باستامامىزدى ءبىرىنشى بولىپ، سول كەزدە التىنبەك سارسەنبايۇلى باسقاراتىن «گوريزونت» گازەتى باستى. وزىمىزدە حالىققا ءۇنىمىزدى جەتكىزۋ ءۇشىن گازەت شىعاردىق. حالىق ءبىزدى قولدادى.
بۇگىن دە ءار قازاق الىستان جازباي تانيتىن ءبىر ادام بار بولسا، ول - امانتاي قاجى اسىلبەكوۆ.
بۇل كىسى «اتتان، قازاقستان» قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى. ءتۇرلى قوعامدىق-ساياسي شارالارعا ءتىپتى، كەيدە حالىقارالىق ماسەلەلەرگە دە بەلسەنە ارالاسىپ، ات ۇستىنەن تۇسپەي، قازاق قوعامىن قالعىتپاي كەلە جاتقان «اتتان، قازاقستان» قوزعالىسىنىڭ قۇرىلعانىنا جيىرما جىل تولىپتى.
وسىدان تابانى كۇرەكتەي جيىرما جىل بۇرىن ەل تاۋەلسىزدىگىمەن قاتار ومىرگە كەلگەن قوزعالىس سەمەي يادرولىق پوليگونىنىڭ جابىلۋىنا ەرەسەن ەڭبەك سىڭىرگەنى ەلدىڭ جادىندا. ودان بەرى دە تالاي رەت ەل مەن جەردىڭ ماسەلەسىندە الاشقا اتتانداپ جۇرگەن قوزعالىستىڭ جيىرما جىلدىعىنا وراي امانتاي قاجىمەن اڭگىمەلەسكەن ەدىك.
«اباي-اقپارات»
- اعا، «اتتان، قازاقستان» قوزعالىسىنىڭ قۇرىلعانىنا 20 جىل تولىپ جاتىر ەكەن. قوزعالىستىڭ قۇرىلۋ تاريحىنان از-كەم اڭگىمە ايتىپ بەرسەڭىز؟
- اسا ەرەكشە، قايىرىمدى، بۇكىل الەمدى جاراتقان جاراتۋشى اللانىڭ اتىمەن باستايمىن!
«اتتان، قازاقستان» قوزعالىسى 1991-ءنشى 14-ءنشى مامىر كۇنى قۇرىلدى. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز - قازاقتىڭ ۇلتتىق-پاتريوتتىق ۇيىمدارىنىڭ باسىن قوسىپ، ءجۇز كۇندە سەمەي پوليگونىن جابۋ بولدى. وسى باستامامىزدى ءبىرىنشى بولىپ، سول كەزدە التىنبەك سارسەنبايۇلى باسقاراتىن «گوريزونت» گازەتى باستى. وزىمىزدە حالىققا ءۇنىمىزدى جەتكىزۋ ءۇشىن گازەت شىعاردىق. حالىق ءبىزدى قولدادى.
ءسويتىپ، رەسپۋبليكانىڭ ءار جەرىندە سەمەي يادرولىق پوليگونىنىڭ جابىلۋىن قولداعان بەيبىت شەرۋلەر وتكىزدىك. شەرۋگە قاتىسقان ادامدار دا ەسەپ بولمادى. اقىرى، سەمەيگە دە جەتتىك. ول جەردە دە بەيبىت شەرۋ وتكىزىپ، تامىزدىڭ 29-ى پوليگون جابىلۋى ءتيىس ەكەنىن ايتتىق. جەرگىلىكتى تەلەارنا ۇزبەي بەرىپ تۇردى. ءتىپتى، 23-ءى كۇنى رەسپۋبليكالىق ارنادان تىكەلەي ەفيرگە شىعىپ سويلەدىم.
قازاقتىڭ پاتريوت جىگىتتەرى نۇرەكەڭە بارىپ، «نۇرەكە، «اتتان» كوميتەتى قۇرىلدى. امانتا ي اسىلبەكوۆ باسقارىپ جاتىر. «اتتانعا كىرەسىز بە؟» دەپ سۇراعان ەكەن، نۇرەكەڭ: «كىرەمىن» دەپتى.
ءسويتىپ، 29-نشى تامىزدا سەمەيدە ۇلكەن بەيبىت شەرۋ بولدى. سونىڭ الدىندا پرەزيدەنتكە تەلەگرامما سالدىم. ونى عاني قاسىموۆ جەتكىزىپ بەردى. مىنە، اللانىڭ بۇيىرىعىمەن، قازاق حالقى «اتتانىپ»، رەسمي تۇردە قول قويىلىپ، يادرولىق پوليگوندى جاپتى.
مەن ساعان ايتايىن، ۇكىمەتتەن ەشقانداي كومەك العان ەمەسپىن.
- العىڭىز كەلە مە ەندى؟
- جوق، العىم دا كەلىپ تۇرعان جوق. مۇلدەم الماۋىم دا مۇمكىن. ايتپاقشى، ورال كازاكتارىن توقتاتتىق، ەرماكتىڭ ەسكەرتكىشىن دە بۇزدىق قوي. پوليگوننىڭ زاردابىنان سۋ قاراڭعى بولىپ قالعان زاعيپتەرگە اللانىڭ رازىلىعى ءۇشىن كومەكتەسىپ كەلەمىن. مەنى قينايتىنى، سولارعا جەرگىلىكتى بيلىك قول ۇشىن سوزبايدى. مۇنى نەگىزى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان ءابىشۇلى بىلمەيتىن بولۋى كەرەك. بىلسە - ونداي جاعداي بولماس ەدى.
- ءبىر سوزىڭىزدە كازاكتاردى توقتاتقاندارىڭىز جونىندە ايتىپ قالدىڭىز عوي. بۇگىنگى كازاكتاردىڭ ءىس-ارەكەتىنە قالاي قارايسىز؟ قازىر ولار قارۋلارىن اسىنىپ، كيىمدەرىن كيىپ الىپ تايراڭداپ جۇرەتىن بولدى عوي.
- بۇلاردىڭ قازاقستاندا پاتشانىڭ كيىمىن كيىپ ءجۇرۋى - ول ۇلكەن قىلمىس. ولارعا پرەزيدەنت قول بەرىپ، اسسامبلەياعا كىرىپ، سونىڭ مۇشەلىگىنە دەيىن كىردى. بۇل - نۇرەكەڭنىڭ وسالدىعى. سەن مەنى ساياساتقا سالما!
- ءسىز پرەزيدەنت سايلاۋى بولعان سايىن سايلاۋعا تۇسەسىز. سوڭىنا تامان كەلگەندە داۋسىڭىزدى نازارباەۆقا بەرە سالاسىز؟ سونىڭىز قالاي ەندى؟
- مەن ءۇش رەت سايلاۋعا تۇسۋگە ارىز بەرىپپىن. ەكى رەت مەنى تىركەدى. بىراق، بۇل سايلاۋدا اينالايىن، اڭگىمە امانتاي قاجى پرەزيدەنت بولۋدا ەمەس، «يماندى مەملەكەت قۇرامىن» دەپ ۇرانداپ شىقتىم.
«ادامنىڭ دەگەنى ەمەس، اللانىڭ دەگەنى بولادى». ينشاللا، قازاققا كوز، ءتىل تيمەسىن، اللا قازاققا باقۋاتتى، باقىتتى زامان بەرسىن!
- راحمەت سىزگە.
رەداكتسيادان:
امانتاي قاجى اسىلبەكوۆ بىزگە بەرگەن سۇحباتىنىڭ ءۇتىر، نۇكتەسىنە دەيىن بۇزباي سول قالپىندا جارىققا شىعارۋىمىزدى ءوتىندى. بىزدە قاجەكەڭنىڭ ءسوزىن جەرگە تاستاماي سۇحباتتىڭ تولىق اۋديو نۇسقاسىن تومەندە نازارلارىڭىزعا ۇسىنىپ وتىرمىز.
