ماۋسىمنىڭ 30-ىنان شىلدەنىڭ بىرىنە قاراعان ءتۇنى اقتوبە وبلىسىنداعى شۇبارشى اۋىلىندا ەكى پوليتسيا قىزمەتكەرىن بەلگىسىز بىرەۋلەر اتىپ كەتكەن بولاتىن. ارادا بىرنەشە كۇن وتكەن سوڭ اتالمىش قارۋلى توپپەن اتىستا تاعى ءبىر ارنايى جاساق ساربازى قازا تاۋىپ، ۇشەۋى جارالانادى. پوليتسەيلەردى اتقانداردىڭ ءدىني ۇيىمعا قاتىسى بار جوعىن قۇزىرلى ورگان راستاپ نەمەسە جوققا شىعارمادى. ايتسە دە اۋىلداعى 20-40 جاستاعى نامازحان 20 شاقتى جىگىتتى بىرنەشە كۇننەن بەرى مەشىتكە قاماپ ۇستاۋى تەگىن ەمەس-اۋ.

ماۋسىمنىڭ 30-ىنان شىلدەنىڭ بىرىنە قاراعان ءتۇنى اقتوبە وبلىسىنداعى شۇبارشى اۋىلىندا ەكى پوليتسيا قىزمەتكەرىن بەلگىسىز بىرەۋلەر اتىپ كەتكەن بولاتىن. ارادا بىرنەشە كۇن وتكەن سوڭ اتالمىش قارۋلى توپپەن اتىستا تاعى ءبىر ارنايى جاساق ساربازى قازا تاۋىپ، ۇشەۋى جارالانادى. پوليتسەيلەردى اتقانداردىڭ ءدىني ۇيىمعا قاتىسى بار جوعىن قۇزىرلى ورگان راستاپ نەمەسە جوققا شىعارمادى. ايتسە دە اۋىلداعى 20-40 جاستاعى نامازحان 20 شاقتى جىگىتتى بىرنەشە كۇننەن بەرى مەشىتكە قاماپ ۇستاۋى تەگىن ەمەس-اۋ.

ءتارتىپ ساقشىلارى باستى التى كۇدىكتىنىڭ ەسىمدەرىن جاريالاعانى بەلگىلى. ولار اعايىندى توقتاربەك جانە اقىلبەك مامبەتوۆ، ايبەك جۇماعازين مەن قۋانىش الىمبەتوۆ، ميراس قاراجانوۆ پەن بەكتەمىر ورازوۆ. كۇدىكتىلەردىڭ ورتا جاسى 22 مەن 25 شاماسى بولسا، "اقىل توقتاتقانى" 43-تە ەكەن. ءتىپتى، جوعارىدا اتى اتالعاندار تۋرالى شىنايى اقپارات بەرگەن ادامعا 100 مىڭ اقش دوللارى كولەمiندە سىياقى دا تاعايىندالدى. سوعان قاراعاندا، سويقان سالعانداردىڭ اسا قاۋىپتى قىلمىسكەر ەكەنىن وسىدان-اق اڭعارۋعا بولاتىن شىعار.
وتكەن جۇما، ياعني 8-ءى كۇنى كەڭقياق اۋىلىندا پوليتسەيلەردى ولتىرگەن كۇدىكتىلەردىڭ ىزىنە ءتۇسۋ بارىسىندا پوليتسيا قىزمەتكەرىنىڭ مايور شەنىندەگى ايبولات يمانباەۆ قازا تاۋىپ، بىرنەشەۋى جارالانعان كورىنەدى. بۇل نۇرلان الپىسباي مەن ايدوس بورانباەۆ، سونداي-اق ارنايى جاساق ساربازى رۋسلان جولدىباەۆتان كەيىن قازا تاپ-قان ءتورتىنشى ازامات. ال اقتوبە وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ وكىلى المات يمانعاليەۆ قارسىلاس جاقتان توعىز ادام وققا ۇشتتى دەپ مالىمدەدى. مۇنىڭ الدىندا اتى-ءجونى جاريالانباعان كەڭقياق اۋىلىنىڭ 1985 جىلى تۋىلعان تۇرعىنىمەن ەسەپتەسەك "قارسىلاس جاقتان" باس اياعى 10 ادام قازا تاپتى. دەگەنمەن دە بەيرەسمي اقپارات بويىنشا ادام شىعىنى بۇدان دا كوپ بولۋى مۇمكىن دەيدى اۋىل تۇرعىندارى. ال رەسمي اقپاراتقا سەنسەك، 26 جاستاعى كۇدىكتى قولىنداعى تۇيىنشەكتى لاقتىر-عان كۇيى "اللاحۋ اكبار" دەپ ايقايلاپ "بمۆ" اۆتوكولىگىنە قاراي قاشقان. مەديتسينالىق كومەكتەن باس تارتقان ول كەڭقياق اۋرۋحاناسىنا جەتكىزىلگەنىمەن، قانسىراپ كوز جۇمدى.
ال شۇبارشى اۋىلىنىڭ بايىرعى تۇرعىنى، ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى تەمىرجان قاليماعامبەتوۆ پەن ارداق قۇباشەۆا ولاردىڭ پاكىستانعا ءجيى باراتىنىن ايرىقشا اتاپ ءوتتى. ىزدەۋدە جۇرگەن 6 كۇدىكتىنىڭ ءبىرى ايبەك جۇماعازيندى "كۇندە كورىپ جۇرگەن ءوزىمنىڭ كورشىم", - دەگەن تەمىرجان قاليماعامبەتوۆ ونىڭ "جۇپ-جۋاس بالا" ەكەنىن ايتادى.
- بۇل قالاي بولدى دەپ باسىمىز قاتتى. قازاقتىڭ اتا سالتىنداعى دۇنيەلەردى ۇستانسا قايتەدى ەكەن. ۆاححابيت دەگەندەرى ءبىزدى كاپىرسىڭدەر دەيدى. پاكىستانعا بارىپ، 3 ايلىق كۋرستان ءوتىپ كەلدى. سول جەردە بۇزىقتىققا تاربيەلەپ جىبەردى مە، كىم ءبىلسىن. دىنگە ەركىندىك دەيدى. مىناداي قىرعىنعا اكەپ سوقتىراتىن سول ەركىندىكتىڭ كوپ قاجەتى جوق سياقتى. بەتىمەن كەتىپ بارادى. ميلليونداعان اقشا، اۆتومات كىلەڭ، سونىڭ ءبارىن قايدان العان؟ انا اۋىلدىڭ ميليتسياسىن دا قورشاپ الىپ، وق جاۋدىرعان. كەشە عانا مەكتەپتىڭ تۇبىنە كومىپ تاستاعان اۆتوماتتارىن الىپ جاتقان كەزىندە، بىرەۋىن جاساقتار اتىپ تاستادى، - دەيدى تەمىرجان قاليماعامبەتوۆ. "اۋىلدا ساقالدىلار قاپتاپ كەتتى دەپ، كەزىندە دابىل كوتەردىك. بىراق ەشكىم ءمان بەرمەدى. بالەنىڭ الدىن الۋ كەرەك ەدى", - دەيدى اۋىل تۇرعىنى ارداق قۇباشەۆا.
- پاكىستانعا كوپ بارادى. 3-4 اي جوق بولىپ كەتەدى دە كەلەدى. استارىندا كولىك، قالتالارىندا اقشا. ونىڭ ءبارىن قايدان الادى؟ بارلىعى جۇمىس جاسامايدى. مۇناي وندىرەتىن ايماقتا تۇرامىز. قىتايدىڭ مۇناي كومپانيالارىندا كەڭقياقتان، جەرگىلىكتى جەردەن بىردە ءبىر ادام جوق. جاستار جۇمىسسىز سەندەلىپ ءجۇرىپ، وسىندايلاردىڭ قۇرىعىنا ءىلىنىپ جاتقانى ايدان-انىق، - دەگەن تىڭ پىكىردى دە ارداق قۇباشەۆا العا تارتىپ وتىر.
جالپى العاندا شۇبارشى اۋىلىندا قىلمىس ءورشىپ تۇرعانعا ۇقسايدى. بۇعان دەيىن، ناقتىراق ايتساق، 25 مامىر كۇنى شۇبارشى مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى ەكى توپ بولىپ پىشاقتاسىپ، ءبىرازى جارالانعان. ارداق قۇباشەۆا: "بۇل - ىرىڭدەپ تۇرعان جارا ەدى، اقىرى جارىلدى، مىنە. ال نە بولدىق؟ بوسقا قىرىلىپ جاتىر. تايسويعان دەگەن جەردە ءوز بەتتەرىنشە اراق ءىشىپ وتىرعان جاستاردى اتىپ كەتكەن. يت سياقتى اتىپ جاتىر دەپ حالىق نارازى بولىپ جاتىر. يت قۇرلى قۇنىمىزدىڭ بولماعانى ما دەيدى. اۋىل ىشىندە نەشە ءتۇرلى سىبىس كوپ. قايسىسىنىڭ شىن، قايسىسىنىڭ وتىرىك ەكەنىن بىلمەيسىڭ", - دەيدى شاراسىز كۇيدەگى انا.
«اباي" اقپاراتتىق پورتالىنا بايجان دۋباي "شۇبارشىداعى ءسال سايابىرسىعان شيەلىنىس كەشە تۇندە قايتا جالعاسىن تاپتى. مىلتىقتى قويىپ، ءسالافتار گراناتا لاقتىرۋعا كىرىسكەنىن ايتادى رەداكتسيامىزعا حابارلاسقان سەنىمدى اقپارات كوزدەرى", - دەپ جازسا، ينتەرنەت-فورۋمدا اتى-ءجونى بەلگىسىز وقىرمان: "بۇل سوعىستىڭ باسى مۇنايدان باستالعان. اۋىل تۇرعىندارى مۇنايمەن كۇندەرىن كورسە، پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى سولاردان ۇنەمى زاڭسىز الىم-سالىق الىپ وتىرعان", - دەگەن پىكىرىنىڭ جانى بار سياقتى. ولاي دەيتىنىمىز كەشە ىشكى ىستەر مينيسترلىگىندە وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا ءىىم ءبىرىنشى ورىنباسارى پوليتسيا گەنەرال-مايورى مارات دەمەۋوۆ: "اقتوبە وبلىسى شۇبارشى كەنتىندە پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىن ولتىرگەن قىلمىسكەرلەر مۇناي ۇرلاۋمەن اينالىسىپ، ءدىني يدەيالاردى بۇركەمەلەگەن قىلمىستىق توپ بولىپ وتىر", - دەپ ءمالىم ەتتى. ءىىم ورىنباسارىنىڭ سوزىنە سەنسەك، اقتوبە وبلىسى تەمىر اۋدانىنىڭ اۋماعىندا بىرقاتار جىلدار بويى ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپ ارەكەت ەتىپ كەلگەن جانە ولار ءدىني يدەيالارمەن بۇركەمەلەنگەن سول توپ نەگىزىنەن مۇناي مەن مۇناي ونىمدەرىن ۇرلاۋمەن اينالىسقان كورىنەدى.
- 26 ماۋسىمدا جەدەل-ىزدەستىرۋ جانە ارنايى وپەراتسيالار جۇرگىزۋ بارىسىندا "مەرسەدەتس-بەنتس" اۆتوكولىگى توقتاتىلىپ، ونى تەكسەرۋ بارىسىندا 1 ماكاروۆ تاپانشاسى مەن 2 شولاق مىلتىق جانە ءدىني ادەبيەتتەر مەن جارىلعىش زاتتاردى دايىنداۋعا پايدالانىلاتىن زاتتار تابىلعان. ال 30 ماۋسىمدا شۇبارشى كەنتىندە بەلگىسىز ازاماتتار پاترۋل پوليتسياسىنا شابۋىل جاساپ، پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قارۋلارىن تارتىپ اكەتكەن. شابۋىلدان ەكى پوليتسيا قىزمەتكەرى قازا تاپتى. وسى فاكتى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، كۇدىكتىلەردى قۇرىقتاۋ ءىس-شارالارى ۇيىمداستىرىلدى. سوعان وراي، شۇبارشى كەنتىنەن 6-7 شاقىرىمعا سوزىلعان قامىس اراسىن ءسۇزىپ قاراۋ كەزىندە بەلگىسىز ازاماتتار وبلىستىق ءىىد "ارلان" ارنايى ماقساتتاعى ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە وق اتىپ، سونىڭ سالدارىنان تاعى ءبىر قىزمەتكەر جاراقات الىپ، ەكىنشىسى قازا تاپتى", - دەي كەلە، - 9 شىلدەدە كۇندىزگى ساعات 12-لەر شاماسىندا قىلمىسكەرلەردى قۇرىقتاۋ ءۇشىن شابۋىل جاسالىپ، قارۋلى قارسىلىق كورسەتكەن 9 ادامنىڭ كوزى جويىلدى", - دەدى م. دەمەۋوۆ. ونىڭ ايتۋىنشا، ولتىرىلگەن 9 كۇدىكتىنىڭ 7-ەۋى انىقتالىپ، قالعان ەكەۋىنىڭ كىم ەكەندىگى ءالى انىقتالۋ ۇستىندە. سونداي-اق شۇبارشى كەنتىندەگى وقيعاعا قاتىستى كەشە تاڭەرتەڭ تاعى ەكى كۇدىكتى ۇستالدى. ورىن العان وقيعا بويىنشا قىلمىستىق كودەكستىڭ 96-بابى، 2-تارماعى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالعانى بەلگىلى بولدى.
- قازىرگى ۋاقىتتا پروكۋراتۋرا ورگاندارىمەن بىرلەسىپ، تەرگەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدەمىز. جالپى، بۇل قىلمىستىق توپ ءدىني يدەيالاردى جامىلىپ، وسى ۋاقىتقا دەيىنگى ارەكەتتەرى بارىسىندا بىرقاتار قىلمىستاردى جۇزەگە اسىرىپ كەلگەن. ماسەلەن، قازىرگى ۋاقىتتا سول كۇدىكتىلەردىڭ قاتىسۋىمەن جاسالعان 9 قىلمىس انىقتالدى. ونىڭ ىشىندە توناۋ دا، ۇرلىق تا بار. ارىزدار تاعى دا تۇسۋدە", - دەگەن مارات دەمەۋوۆ قىلمىسكەرلەر ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.
جوعارىدا ارداق قۇباشەۆا "جاستار جۇمىسسىز سەندەلىپ جۇرىگەنىن" بەكەر تىلگە تيەك ەتپەگەنى بەلگىلى. سونداي-اق كەيبىر باق قىلمىسقا قاتىستىلاردى ء"سالافتار" دەپ اتاعىنىن قاپەردەن تىس قالدىرماۋ كەرەك. وكىنىشكە قاراي "كوزبەن كورىپ قولمەن ۇستاماعاننان" كەيىن الىستا وتىرىپ ناقتى بىردەڭە دەۋ قيىن. انىعىندا سويقاندى ساقالدىلار سالدى ما، الدە باۋكەسپە ۇرىلار ما؟ قالاي بولعاندا دا بۇل ءجاي ەلىمىز ءۇشىن قاسىرەتتى بولدى.

رەسپۋبليكالىق «ەل» گازەتى