جەكسەنبى, 24 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2985 0 پىكىر 25 شىلدە, 2011 ساعات 08:02

عابباس قابىشۇلى. بازار نارقىنداعى ءسوز جانە ءابىش

«ايشىلىق الىس جەرلەردەن جىلدام حابار العىزعان» اقپارات قۇرالدارىنىڭ ايتقانىنا قۇلاق قويساق، بازار نارقى باعىندىرماعان ەل-جۇرت قالماي بارادى. داقپىرتپەن باستالىپ، داعدارىسپەن اياقتالىپ جاتىر. ول پالە قازاقستانعا دا سوعىپ، ءبىراز اينالدىرىپ كورىپتى، بىراق ءبىز، ءوزىمىزدىڭ باق-ىمىز بادىرايتىپ ماعلۇمات بەرگەندەي، ونىڭ ايداعان جاعىنا جۇرە قويماپپىز. ە، نەگە جۇرەمىز؟! ءبىز دەگەنىڭ...  قازاعىمدى ايتام دا...  ءبىز ءشولدى شىلقىتار سەلىڭدى دە، تاستى قۋراتار شىلىڭگىرىڭدى دە سوزبەن-اق  شەكتەپ، توقتاتا  سالامىز. ءبىزدىڭ تىرلىگىمىز سوزدە! وعىمىز وتپەگەن جەرگە ءسوزىمىز وتەدى. اياعىمىز جەتپەگەن جەرگە ءسوزىمىز جەتەدى. ءبىزدىڭ ءسوزىمىز بازار نارقىنا ەشقاشان بوي بەرمەيدى! ءسوز - ءبىزدىڭ  سارقىلماس شيكىزاتىمىز. ودان نە جاساعىمىز كەلسە، سونى ونشاما قينالماستان قالىپتاي سالامىز. ونى قايدا جۇمساعىمىز كەلسە، سوندا دەدەكتەتىپ جىبەرەمىز. ونىمەن نە ايتقىمىز كەلسە، اۋزىمىز - كۇنى-ءتۇنى اشىق، ءتىلىمىز - تاۋلىك بويى دايىن! مىسالى، وزىمىزگە جان-جاقتى تانىمال جازۋشىمىز، كەشەگى سەناتور  ابىش كەكىلبايۇلىنىڭ اسا دارىندى اقىنىمىز بولعان مۇقاعالي ماقاتاەۆ تۋرالى ءسوزىن وقىپ بايقاڭىز («قازاق ادەبيەتى» گازەتى، 22-28 شىلدە، جۇما، 2011 جىل).

«ايشىلىق الىس جەرلەردەن جىلدام حابار العىزعان» اقپارات قۇرالدارىنىڭ ايتقانىنا قۇلاق قويساق، بازار نارقى باعىندىرماعان ەل-جۇرت قالماي بارادى. داقپىرتپەن باستالىپ، داعدارىسپەن اياقتالىپ جاتىر. ول پالە قازاقستانعا دا سوعىپ، ءبىراز اينالدىرىپ كورىپتى، بىراق ءبىز، ءوزىمىزدىڭ باق-ىمىز بادىرايتىپ ماعلۇمات بەرگەندەي، ونىڭ ايداعان جاعىنا جۇرە قويماپپىز. ە، نەگە جۇرەمىز؟! ءبىز دەگەنىڭ...  قازاعىمدى ايتام دا...  ءبىز ءشولدى شىلقىتار سەلىڭدى دە، تاستى قۋراتار شىلىڭگىرىڭدى دە سوزبەن-اق  شەكتەپ، توقتاتا  سالامىز. ءبىزدىڭ تىرلىگىمىز سوزدە! وعىمىز وتپەگەن جەرگە ءسوزىمىز وتەدى. اياعىمىز جەتپەگەن جەرگە ءسوزىمىز جەتەدى. ءبىزدىڭ ءسوزىمىز بازار نارقىنا ەشقاشان بوي بەرمەيدى! ءسوز - ءبىزدىڭ  سارقىلماس شيكىزاتىمىز. ودان نە جاساعىمىز كەلسە، سونى ونشاما قينالماستان قالىپتاي سالامىز. ونى قايدا جۇمساعىمىز كەلسە، سوندا دەدەكتەتىپ جىبەرەمىز. ونىمەن نە ايتقىمىز كەلسە، اۋزىمىز - كۇنى-ءتۇنى اشىق، ءتىلىمىز - تاۋلىك بويى دايىن! مىسالى، وزىمىزگە جان-جاقتى تانىمال جازۋشىمىز، كەشەگى سەناتور  ابىش كەكىلبايۇلىنىڭ اسا دارىندى اقىنىمىز بولعان مۇقاعالي ماقاتاەۆ تۋرالى ءسوزىن وقىپ بايقاڭىز («قازاق ادەبيەتى» گازەتى، 22-28 شىلدە، جۇما، 2011 جىل).

ءابىشتىڭ ايتقاندارىنان اڭعارعانىمىز از ەمەس. ءالى بىلمەيتىنىمىز بارشىلىق ەكەنىن دە تۇيسىندىك. «...ابايدان باستالعان اقىندىق مەكتەپ ماعجان، سۇلتانماحمۇت، ءىلياس تۇسىندا سالتانات قۇرىپ، كوپ ۇزاماي ءبالدۋ-ءبالدۋ بادىك داۋرەنگە قايتا تاپ بولىپتى» ء(بىرىنشى رەت قاشان، قالاي «تاپ بولعان»؟!) اقىندىق مەكتەبىمىزدىڭ  قاسىم  مەن  مۇقاعالي اراسىنداعى «ءدالدۋ-ءدالدۋ» دالىزىندە كوزگە ىلەرلىك ەشكىم جوق ەكەن. كەنەن، ساكەن، ءسابيت، يسا، اسقار، ءابدىلدا، جۇبان، ساين، سىرباي، ديحان، عافۋ، تولەگەن، قادىر... قاي سىنىپتا قالىپ قويعان؟ ال تۇمانباي باستاعان ءدۇبىرلى توپ  قاي سىنىپتا ءجۇر؟ مۇقاعاليدىڭ الدى-ارتىندا «دۇلەي» (؟!) اقىن نەگە بولماعان؟

دۇلەي ايتقىشتارىمىزدىڭ: «ۇلى، دانا، دانىشپان، كەمەڭگەر، اۋليە، كورەگەن، بولجامپاز...» دەگەن سوزدەردى وڭدى-سولدى قولدانىپ، «قازاقتىڭ وزگە جۇرتتان ۇزىن ءسوزىن» ەسەلەپ ءوسىرىپ جۇرگەنىنە كۋامىز. ءابىش ولاردان وزىڭقىراماسا، قالىسپاپتى. ول ونەرى تۇرىپتى-اۋ، «مۇقاعاليى بار حالىق ولمەيدى» دەگەن «ماڭگى-باقيلىق  جاڭالىعىن»  ايتساڭشى! حالىق - قۇدايدىڭ ءبىر اتى ەكەنىن ەسكەرىپ، تاريحي تۇلعالارىمىز تۋرالى اڭگىمەمىزدى: «قازاق حالقى اماندا ول ءتىرى» دەپ تۇجىرىپ ءجۇر ەدىك، حالقى تىرىسىندە قادىرلەگەن، ولىسىندە جادىندا ساقتاعان ۇل-قىزىنىڭ عانا ماڭگى ءتىرى بولاتىنىنا، قانداي تۇلعانى بولسىن حالىق تۋدىراتىنىنا كۇماندانبايتىن ەدىك. ەندى ءابىش حالىقتىڭ ءولى-ءتىرى بولاتىنى تۇلعانىڭ بار-جوعىنا بايلانىستى دەپ «تۇزەتۋ» جاساپتى. ايتەۋىر، مۇنىسىنىڭ مەنىڭشە، پرەزيدەنتتىڭ جارلىعى ەمەس، سەناتتىڭ قاۋلىسى ەمەس، ايتىلعان جەرىندە قالعان ارزان ءسوز بولعانىنا  شۇكىرشىلىك.

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1499
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3269
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5650