2007 جىلدىڭ 6 ماۋسىمىندا ۇكىمەتتىڭ تاپسىرماسىمەن سەمەي قالاسىنا الاش قايراتكەرلەرىنە ەسكەرتكىش ورناتۋ ماسەلەسى قولعا الىنعان ەدى. سودان مادەنيەت مينيسترلىگى اشىق بايگە جاريالاپ، ۇكىمەت جانىنداعى رەسپۋبليكا اۋماعىندا  ورناتىلاتىن ەسكەرتكىشتەر مەن مونۋمەنتتەر جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيا ەدىگە راحماديەۆتىڭ ەسكيزدىك جوباسىن (سۋرەتتى قاراڭىز) ۇزدىك دەپ تانىعان. قازىرگى تاڭدا سەمەي قالاسىنىڭ اكىمدىگى ەسكەرتكىشتى ورناتاتىن جەردى قاراستىرىپ جاتىر. ال، ەسكەرتكىشتىڭ قارجىلىق ماسەلەسى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىك كوميسسيانىڭ قاراۋىندا.

مەملەكەتتىڭ تامىرى - تاريح. مەملەكەتشىلدىك سانانىڭ نەگىزى - تاريحي تانىمدا. جالعان تاريحتى قايدام، قازاق مەملەكەتىنىڭ شىنايى تاريحىنىڭ التىن جيەكتى ايرىقشا پاراعى - الاشوردا ۇلتتىق تەرريتورلىق اۆتونومياسى جانە بارشا الاش زيالىلارىنىڭ ساياسي، ۇلتتىق قىزمەتى.

قازىر ەلىمىزدە تاريحي تانىم دەڭگەيى ءتورت اياقتاپ تۇرالاپ جاتىر. ازات ەلدىڭ تاريحي ساناسىن قالپىنا كەلتىرىپ، قوعامعا ۇنەمى ناسيحاتتاپ وتىرۋى ءتيىس مەملەكەتتىك بيلىك تاريح پەن تاريحي تۇلعالارعا نيەتسىز قاراپ كەلەدى. ونىڭ ناقتى ايعاعى: ابىلاي حاننىڭ 300 جىلدىعى، ءاليحان بوكەيحانوۆتىڭ 145 جىلدىعى اتاۋسىز قالدى. بۇل - شوقتىعى بيىك ەكەۋى. سونىڭ ءوزى سۇراۋسىز.

2007 جىلدىڭ 6 ماۋسىمىندا ۇكىمەتتىڭ تاپسىرماسىمەن سەمەي قالاسىنا الاش قايراتكەرلەرىنە ەسكەرتكىش ورناتۋ ماسەلەسى قولعا الىنعان ەدى. سودان مادەنيەت مينيسترلىگى اشىق بايگە جاريالاپ، ۇكىمەت جانىنداعى رەسپۋبليكا اۋماعىندا  ورناتىلاتىن ەسكەرتكىشتەر مەن مونۋمەنتتەر جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيا ەدىگە راحماديەۆتىڭ ەسكيزدىك جوباسىن (سۋرەتتى قاراڭىز) ۇزدىك دەپ تانىعان. قازىرگى تاڭدا سەمەي قالاسىنىڭ اكىمدىگى ەسكەرتكىشتى ورناتاتىن جەردى قاراستىرىپ جاتىر. ال، ەسكەرتكىشتىڭ قارجىلىق ماسەلەسى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىك كوميسسيانىڭ قاراۋىندا.

مەملەكەتتىڭ تامىرى - تاريح. مەملەكەتشىلدىك سانانىڭ نەگىزى - تاريحي تانىمدا. جالعان تاريحتى قايدام، قازاق مەملەكەتىنىڭ شىنايى تاريحىنىڭ التىن جيەكتى ايرىقشا پاراعى - الاشوردا ۇلتتىق تەرريتورلىق اۆتونومياسى جانە بارشا الاش زيالىلارىنىڭ ساياسي، ۇلتتىق قىزمەتى.

قازىر ەلىمىزدە تاريحي تانىم دەڭگەيى ءتورت اياقتاپ تۇرالاپ جاتىر. ازات ەلدىڭ تاريحي ساناسىن قالپىنا كەلتىرىپ، قوعامعا ۇنەمى ناسيحاتتاپ وتىرۋى ءتيىس مەملەكەتتىك بيلىك تاريح پەن تاريحي تۇلعالارعا نيەتسىز قاراپ كەلەدى. ونىڭ ناقتى ايعاعى: ابىلاي حاننىڭ 300 جىلدىعى، ءاليحان بوكەيحانوۆتىڭ 145 جىلدىعى اتاۋسىز قالدى. بۇل - شوقتىعى بيىك ەكەۋى. سونىڭ ءوزى سۇراۋسىز.

جالپى، الاش ءھام ونىڭ تاريحى ات توبەلىندەي الاششىل، مەملەكەتشىل عانا توپقا قاجەت دۇنيە سەكىلدى. وسىعان دەيىن ەلدەگى قاعاناعى قارق قازاق ازاماتتارى مەن ۇلتتىق ۇيىمدار تاراپىنان الاشقا قاتىستى باستاما بولماسا، ورىن العان ماسەلەگە قاتىستى ءاۋ دەپ ءۇن قاتقانىن كورگەن جان بالاسى جوق.

وتكەن جولى سەمەيدىڭ ورتالىق الاڭىندا الاش زيالىلارىنا ارنالعان ەسكەرتكىشتەر تىزبەگىنىڭ ورناتىلۋىنا «قالامىزدىڭ كوركىن بۇزادى» دەگەن سىلتاۋمەن قارسى شىققان جەرگىلىكتى ورىس ۇيىمدارىنا (http://old.abai.kz/node/8581) قارسى كەلىپ، «قوي» دەپ شاڭىراقتى كورسكەتكەن ۇكىمەتتى، قوعامدىق ۇيىم مەن قوزعالىستاردى، بەكەردە «ەلىم» دەپ ەڭىرەگەندە ەتەگى جاسقا تولاتىن زيالىنى كورە المادىق. نەگە؟ ويتكەنى، مەملەكەتشىلدىك سانا - مۇگەدەك.

ەندىگىسى - مىناۋ (سۋرەتتى قاراڭىز). تاعى دا سول سەمەيدە ورىن تەبۋى ءتيىس الاش قايراتكەرلەرىنە ارنالعان ەسكەرتكىشتىڭ ەسكيزى. جەكە ءوز باسىمىز، سۋرەتتەگى بولاشاق ەسكەرتكىشتەن ءجۇنى جىعىلىپ، ەسەسى كەتىپ، ەڭسەسى تۇسكەن نەمەسە جىن ۇرعانداي دويدالاعا تۇرا قاشقان ادام بەينەسىندەگى قۇبىجىقتى كورىپ تۇرمىز. الدە، بۇل  ماڭگۇرتتەنگەن قازاقتىڭ تيپتىك بەينەسى مە ەكەن؟.. بالكىم، بيلىك پەن قۇلدىق سانادان قۇتىلماعان قوعامنىڭ بولمىسى وسى شىعار...

تاعى ءبىر ايتارىمىز: الاشقا قاتىستى ەسكەرتكىشتىڭ ءبارىن سەمەيگە توپتاستىرا بەرۋدىڭ ءوزى ەل ءىشىن جانە ونىڭ تاريحىن بولشەكتەۋ، سونداي-اق، قازاقتىڭ ءبىرتۇتاس مەملەكەتتىلىگى ءۇشىن كۇرەسكەن تۇلعالاردىڭ ەڭبەگى مەن مۇراسىنا قيانات ءىس. ارينە، سەمەي - الاش  وكىمەتىنىڭ،  الاشوردا ۇلتتىق تەرريتورلىق اۆتونومياسىنىڭ ورتالىعى، ەلدىڭ استاناسى، رۋحاني ورداسى بولعانىن ەشكىم جوققا شىعارمايدى. الايدا، كەشەگى الاشتىڭ دا، بۇگىنگى الاششىل ۇرپاقتىڭ دا باستى ماقساتى - ءبىرتۇتاس ءارى مىزعىماس قازاق مەملەكەتى. ەندەشە، الاش ارداقتىلارىنا قويىلاتىن تاريحي ەسكەرتكىشتەردى دە ۇلانعايىر ەلدىڭ ءار ايماعىنا قويۋ - بىرلىكتىڭ بەلگىسى.

دەمەك، تاريحىن، اياۋلى تۇلعالارىن قورلاتپاي قورعاۋدى ويلايتىن   ازامات ءۇشىن سەمەيدىڭ شەنەۋنىكتەرى قويار ورنىن قاراستىرىپ جاتقان سۋرەتتەگى بولاشاق ەسكەرتكىشتىڭ ەسكيزى ەلەۋسىز قالار ماسەلە ەمەس دەپ سەنەمىز!

ابايشىل، الاششىل بولايىق، اعايىن!

«اباي-اقپارات»