كوشىرمەسى:

قر ءدىن ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى

قايرات لاما شاريف مىرزاعا،

قر پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى

ق.ءا.ءمامي مىرزاعا،

قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى

و.ب.مۇحامەدجانوۆ مىرزاعا

اشىق حات

كوشىرمەسى:

قر ءدىن ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى

قايرات لاما شاريف مىرزاعا،

قر پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى

ق.ءا.ءمامي مىرزاعا،

قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى

و.ب.مۇحامەدجانوۆ مىرزاعا

اشىق حات

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسى بويىنشا ءدىن مەملەكەتتەن بولەك. الايدا، بۇل «ءدىن باقىلاۋسىز قالادى» دەگەن ءسوز ەمەس ەكەنى بەلگىلى. بيىل ءدىن تۋرالى اگەنتتىكتى قۇرۋعا وزىڭىزدەن تىكە پارمەن بولۋى مەملەكەتتىڭ ءدىن ىستەرىن رەتتەۋگە اسا ءمان بەرىپ وتىرعانىن كورسەتتى. وسىعان وراي ءبىز، ءبىر توپ ماڭعىستاۋلىق ازامات ەلىمىزدە بولىپ جاتقان ءدىني وقيعالارعا بايلانىستى ءوز پىكىرىمىزدى ءبىلدىرۋدى ءجون كوردىك. جاقىندا زيالى قاۋىم باستاعان قاراعاندى وبلىسىنىڭ ءبىر توپ تۇرعىندارى اقپارات قۇرالدارى ارقىلى ەلدەگى ءدىني ەكسترەميزم، ونىڭ ىشىندە ۆاحابيزم، سالافيزم تۋرالى ءوزىڭىزدىڭ اتىڭىزعا اشىق حات جولدادى. حاتتا: «...ەلىمىزدە تامىرىن تەرەڭ جىبەرگەن، ونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ قاراعاندى وبلىسىندا دا، جان-جاقتى جەتىلگەن ءىرى ءارى وتە قاۋىپتى ءدىني ساياسي «ۋاھابيلىك - ۆاححابيتتەر» نەمەسە «سالافيلىك - سالافيتتەر» اعىمى تۋرالى ءوز پىكىرىمىزدى ايتۋدى ءجون كوردىك» دەپ جازادى. وسى مازمۇنداس «تۇركىستان - شىرىكستان...» دەگەن تۇركىستان قالاسى ارداگەرلەرى اتىنان ءوز اتىڭىزعا جازىلعان تاعى ءبىر اشىق حات جاقىندا ءباسپاسوز بەتتەرىندە جارىققا شىقتى.

مۇنىمەن قاتار جەر جەردەگى زيرات، مازارلارعا ءدىني ەكسترەميستەر تاراپىنان جاسالىپ جاتقان قيانات، ءبۇلدىرۋ فاكتىلەرى تۋرالى حالىق اتىنان اشىق حاتتار، ۇندەۋلەر از ۇيىمداستىرىلىپ جاتقان جوق. وسى ورايدا ءبىز دە ءوز ولكەمىزدەگى احۋالعا نازار اۋدارتۋدى ءجون كوردىك.

ماڭعىستاۋدا سوڭعى ءۇش جىل قاتارىنان بولعان ءدىني استارى بار وقيعالار وبلىس حالقىن الاڭداتىپ قانا قويماي، بەلگىلى دارەجەدە قوعام ومىرىنە ىقپال ەتىپ وتىر. ناقتىلاي ايتقاندا، وبلىس حالقىنىڭ ۇرەيىن العان 2008 جىلدىڭ اقپان ايىندا بولعان 5 ءۆاحابيتتىڭ پوليتسيامەن قارۋلى قاقتىعىسقا تۇسكەن اتى شۋلى قاندى وقيعاسى، سول اتاقتى ءۇش وقيعانىڭ العاشقىسى ەدى. «اللاحۋ اكبارلاپ» شاپقان ەكسترەميستەردىڭ قولىنان تەڭگە ەلدى-مەكەنىنە جاۋاپتى پوليتسيا كاپيتانى بيسەكەنوۆ قازا تاپتى. ەلدى دۇرلىكتىرگەن بۇل وقيعا كەلەسى جىلى باسقاشا سيپات الدى. بۇل جولى، اتاپ ايتقاندا، 2009 جىلى جاڭاوزەن قالاسىنان ورىمدەي قازاقتىڭ بەس بالاسى داعىستانعا جيھادقا اتتانىپ، سول جاقتا رەسەي فەدەرالدى قىزمەتى تاراپىنان ءولتىرىلدى. ءبىر ۇيدەن اعايىندى ەكى بالا وققا ۇشقان بۇل قايعىلى قازا تۇتاس وبلىس تۇرعىندارىنىڭ قايعىسى بولدى. اقپارات قۇرالدارىنىڭ جازۋى بويىنشا، ولاردىڭ بارلىعى سوڭعى ۋاقىتتا مەشىتكە بارىپ، ناماز وقي باستاعان.

ءۇشىنشىسى، تەك ماڭعىستاۋ حالقىن عانا ەمەس، تۇتاس ەلدىڭ ۇرەيىن العان 2010 جىلدىڭ 22 ماۋسىم كۇنى اقتاۋ قالاسىنىڭ سىرتىنداعى گم 172/1 قاتاڭ رەجيمدەگى كولونيادا 21 سوتتالعان قاشقان قاندى وقيعا بولدى. قانشاما ادامنىڭ ءومىرىن قيعان بۇل وقيعاعا ۆاحابيت-سالافيتتەردىڭ قاتىسى بارلىعى اقپارات قۇرالدارىندا جازىلدى. قاشقانداردىڭ ىشىندە ءدىني ەكسترەميزم بويىنشا سوتتالعان تارازدىق داۋرەن الىمبەكوۆتىڭ بولعانى، ال ونىڭ اكەسى قورداي اۋداندىق ماسليحات دەپۋتاتى ءبىرجان الىمبەكوۆتىڭ اقپارات قۇرالدارىنان ءدىني قاۋىپتەن ساقتاندىرىپ ايتقان ءسوزى، اكە مەن بالانى اجىراتاتىن بۇل ءىستىڭ ءتۇبى تەرەڭدە ەكەنىن كورسەتتى. پارلامەنت قابىرعاسىندا دا ءماجىلىس دەپۋتاتى اسحات بەكەنوۆتىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىندا وسى ماسەلە قوزعالدى. الايدا، وسىنشاما جانتۇرشىگەرلىك وقيعالار بولسا دا «جابۋلى قازان جابۋلى» كۇيىندە قالىپ، ءدىن اتىن جامىلعان سودىرلاردىڭ ارەكەتتەرى سوت پروتسەسىندە تەك، «قىلمىستىق ءىس» دەپ قارالۋى ءبىزدى قاتتى الاڭداتادى. سوندا، بۇكىل الەم بولىپ كۇرەسىپ وتىرعان ءدىني ەكسترەميزمنىڭ بەلگىلەرىن، ۆاحابيتتەر جاساعان قىلمىستاردى «قاتارداعى قىلمىستىق توپتىڭ ارەكەتى» دەپ قاشانعى جاۋىپ تاستاپ وتىرامىز؟

مازارلارىمىز قيراتالىپ، سان عاسىرلىق تاريحي مۇرالارىمىزعا، مادەنيتەمىزگە، داستۇرىمىزگە جاسالعان شابۋىلدى ەل ىشىندەگى تەنتەكتىڭ ىسىنە بالاپ وتىرا بەرەمىز بە؟ وسى جاعدايلاردى بايانداي كەلە، اسىرەسە، ۆاحابيت-سالافيتتەردى اۋىزدىقتاۋ جۇمىستارى باستالۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيمىز. بۇلاردىڭ قاتارى كۇننەن كۇنگە جاستارىمىزبەن تولىعىپ جاتقانى جاس مەملەكەتىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنە تونگەن قاتەر دەپ بىلەمىز.

اقتوبە قالاسىندا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى جانىندا بولعان جارىلىس، الماتى قالاسى، قالقامانداعى اتىس، اتىراۋ مەن سەمەي وبلىستارىنداعى زيراتتاردى قيراتۋ وقيعالارى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ءدىني ەكسترەميزمنىڭ جاڭاشا سيپات العانىن كورسەتە مە دەپ قاۋىپ ەتەمىز. اقتوبە وبلىسى تەمىر اۋدانى شۇبارشي اۋىلىندا ءۇش پوليتسيا قىزمەتكەرىنىڭ ولىمىنە كىنالى ۆاحابيتتەر ەكەنىن اقپارات قۇرالدارى جازىپ جاتىر.

قۇرمەتتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى!

«ىرىس الدى - ىنتىماق» دەگەن ەسكى حالىق ناقىلىندا ايتىلعانداي، قانشاما عاسىردان بەرى تالاي ازاپتى كۇندەردى باسىنان كەشسە دە قايسار ەلىمىز اۋزىنان اللاسىن، ەكى ءسوزىنىڭ بىرىنەن ءتاۋباسىن تاستاماي، سىن تەزىنەن ءوتىپ، قايىسپاي كەلىپ ەدى. يسلامنىڭ، يسلام ءدىنى ۇيرەتكەن ءبىزدىڭ حالىقتىڭ ەڭ نەگىزگى ۇستىنى - بىرەۋگە قيانات جاساماۋ ەدى. ساقال قويىپ، ءدىن اتىنان سويلەپ جۇرگەن جاستاردىڭ ۆاحابيستەرگە ىلەسىپ، سوڭعى ۋاقىتتا جوعارىدا ايتىلعانداي قىلمىستارعا بارۋى ەل تاۋەلسىزدىگىنە تونگەن قاتەر دەپ بىلەمىز. ەل ىشىندە جارىلىس جاساپ، مازارلاردى قيراتا باستاعاندار وسى بەتىمەن كەتە بەرەر بولسا، بولاشاقتا قاراپايىم حالىقتى قانعا بوكتىرەرى ءسوزسىز.

ءبىز تومەندە قول قويۋشىلار ۆاحابيتتىك-سالافيتتىك ءدىني ۇيىمدار مەن ءۆاحابيزمدى ۋاعىزدايتىن باسپا قۇرالدارى جۇمىسىن توقتاتۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىز. وسىنى تىكەلەي نازارىڭىزعا الۋدى سۇرايمىز.

(قول قويۋشىلار ءتىزىمىنىڭ تۇپنۇسقاسى مەن كوشىرمەسى قوسىمشا تىركەلدى)

1. تاسبولاتوۆ كۇرىش، قازاقستاننىڭ ەڭبەگى سىڭگەن قايراتكەرى،

2. ابلانوۆا ەلۆيرا امانگەلدىقىزى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى،

3. ۋتەماگانبەتوۆ زينەپكالي سيسەنگاليەۆيچ، فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى،

4. اقمىرزاەۆ مۇرات مۇرزاعاليۇلى، «ءدىنتانۋ نەگىزدەرى» ءپانى مۇعالىمى،

5. جۇمساقوۆ اعزام نۇركەلدىۇلى، «اق جول» قدپ موف توراعاسى،

6. ايداربەك جومارت اققازيۇلى، «اق جول» قدپ موف اپپارات جەتەكشىسى،

7. وڭعارباي رزا احمەتۇلى، قر جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى،

8. جاڭبىرشين ەدىل تەرەكبايۇلى، ماڭعىستاۋ وبلىستىق ماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى، تەحنيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى،

9. شاكرات سەرجان ىسقاقۇلى، قر ەڭبەك سىڭىرگەن قىزمەتكەرى، قۇرمەتتى پروفەسسور، «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى،

10. قوجىق جانىبەك، «جاس الاش» گازەتىنىڭ ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى مەنشىكتى ءتىلشىسى،

11. جارىلعاسىنوۆ ىرگەباي، دارىگەر-ۆالەولوگ، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ ۇزدىگى، «كونستيتۋتتسياعا 10 جىل» مەرەكەلىك مەدالىنىڭ يەگەرى،

12. الەنوۆ قۋانىشبەك قوجىقۇلى، ماڭعىستاۋ وبلىستىق ماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى،

13. ءجۇسىپوۆ بەكمۇرات قىدىربايۇلى، ماڭعىستاۋ وبلىستىق ماسليحاتى دەپۋتاتى.