تامىز ايىنىڭ ورتاسىن الا بيلىك ءتىل ماسەلەسىنە تاعى دا «تامىزىق» تاستاپ قويدى. ال، قىركۇيەك ءتىل تۋرالى قىرعىن ايتىسپەن باستالدى. قوعامدىق پىكىر ەكىداي. قازاق ءتىلدى ءباسپاسوز بەن ورىس ءتىلدى ءباسپاسوز اقپارات مايدانىندا ايقاسىپ جاتىر. تاقىرىپ سول باياعى: ايقاي اتتان دا  باز باياعى قالپىندا. «قازاقستاندا ورىستار قىسىم كورۋدە»، «ورىس ءتىلىنىڭ اياسى تارىلىپ بارادى». قازاقتىڭ دا گوي-گويى بۇرىنعىسىنشا: «قازاق ءتىلى مەملەكەتتىك مارتەبەسىنە لايىق ءومىر سۇرە الماي كەلەدى»، «قازاق تىلدىك كەمىستىككە ۇشىراۋدا»، ت.ب. اللا-اي، دەيسىڭ وسىندايدا، از جىلدىڭ اۋانىندا قانشاما وزگەرىستەر بولدى: سوتسياليستىك جۇيەدەن سەكىرىپ كاپيتاليستىك قوعامعا وتتىك، جەر جەكەمەنشىككە بەرىلۋدە، الىپ زاۋىت-فابريكالار اكتسيونەرلەردىڭ ۇلەسىنە ءتيىپ، مەملەكەتتىڭ مەنشىگىنەن كەتىپ ۇلگەردى، بۇرىنعى ۇجىمشار، كەڭشارلاردىڭ سايدا سانى، قۇمدا ءىزى قالماي وزگەرىپ شارۋا قوجالىقتارىنا اينالدى. بۇنىڭ ءبارىن بىلاي قويعاندا، كرەملدىڭ كولەڭكەسىندەگى قازاقستان جارىق دۇنيەگە شىعىپ، قازبا بايلىعىمەن الەمگە تانىلۋدا. ىلگەرىدە قاراقۇرلىقتىڭ ادامىن كورسە، اڭتارىلىپ قالاتىن قازاق (قازاقستاندىقتار دەسەكتە بولادى) قازىر سالدەلى اراپپەن دە، اۋەلەپ سويلەيتىن اعىلشىنمەن دە، قىر استىنداعى قىتايمەن دە، كۇن استىنداعى جاپونمەن دە ەمەن-جارقىن ارالاسىپ، ەسەندىگىن  ەسى كەتە سۇرايتىن حالگە جەتتى. بۇرىنعى قارت بولشەۆيك، كارتامىش كوممۋنيستەردىڭ  كيتەلدەرى مەن كاستەمدەرى شەگەگە ءىلىنىپ، تورگە گلامۋرنىي كيىنگەن ازاماتتار وزدى.

تامىز ايىنىڭ ورتاسىن الا بيلىك ءتىل ماسەلەسىنە تاعى دا «تامىزىق» تاستاپ قويدى. ال، قىركۇيەك ءتىل تۋرالى قىرعىن ايتىسپەن باستالدى. قوعامدىق پىكىر ەكىداي. قازاق ءتىلدى ءباسپاسوز بەن ورىس ءتىلدى ءباسپاسوز اقپارات مايدانىندا ايقاسىپ جاتىر. تاقىرىپ سول باياعى: ايقاي اتتان دا  باز باياعى قالپىندا. «قازاقستاندا ورىستار قىسىم كورۋدە»، «ورىس ءتىلىنىڭ اياسى تارىلىپ بارادى». قازاقتىڭ دا گوي-گويى بۇرىنعىسىنشا: «قازاق ءتىلى مەملەكەتتىك مارتەبەسىنە لايىق ءومىر سۇرە الماي كەلەدى»، «قازاق تىلدىك كەمىستىككە ۇشىراۋدا»، ت.ب. اللا-اي، دەيسىڭ وسىندايدا، از جىلدىڭ اۋانىندا قانشاما وزگەرىستەر بولدى: سوتسياليستىك جۇيەدەن سەكىرىپ كاپيتاليستىك قوعامعا وتتىك، جەر جەكەمەنشىككە بەرىلۋدە، الىپ زاۋىت-فابريكالار اكتسيونەرلەردىڭ ۇلەسىنە ءتيىپ، مەملەكەتتىڭ مەنشىگىنەن كەتىپ ۇلگەردى، بۇرىنعى ۇجىمشار، كەڭشارلاردىڭ سايدا سانى، قۇمدا ءىزى قالماي وزگەرىپ شارۋا قوجالىقتارىنا اينالدى. بۇنىڭ ءبارىن بىلاي قويعاندا، كرەملدىڭ كولەڭكەسىندەگى قازاقستان جارىق دۇنيەگە شىعىپ، قازبا بايلىعىمەن الەمگە تانىلۋدا. ىلگەرىدە قاراقۇرلىقتىڭ ادامىن كورسە، اڭتارىلىپ قالاتىن قازاق (قازاقستاندىقتار دەسەكتە بولادى) قازىر سالدەلى اراپپەن دە، اۋەلەپ سويلەيتىن اعىلشىنمەن دە، قىر استىنداعى قىتايمەن دە، كۇن استىنداعى جاپونمەن دە ەمەن-جارقىن ارالاسىپ، ەسەندىگىن  ەسى كەتە سۇرايتىن حالگە جەتتى. بۇرىنعى قارت بولشەۆيك، كارتامىش كوممۋنيستەردىڭ  كيتەلدەرى مەن كاستەمدەرى شەگەگە ءىلىنىپ، تورگە گلامۋرنىي كيىنگەن ازاماتتار وزدى. سوناۋ ءبىر جىلدارى الىستاعى تۋىسىمەن قازاقتەلەكومنىڭ قارا تەلەفونىن قۇلاعىنا جاپسىرىپ تۇرىپ سويلەسەتىن قازاق-ورىس وسى كۇنى قالاتەلەفونىمەن-اق دۇنيەنىڭ حابارىن الىپ وتىر. قىسقاسى، ءبارى وزگەردى. وزگەرىستەر كوشىنىڭ ازىرگە ىركىلەر ءتۇرى جوق. كوش دەمەكشى، قازاقستاننان تاريحي وتانىنا كوشىپ جاتقان جۇرت، كوشىپ كەلىپ جاتقان اعايىن... ءبىزدىڭ تۇيىقتالىپ قالعان سانامىزدى  سىلكىپ، تورتكۇل دۇنيەمەن تۇتاستىعىمىزدى اڭعارتۋدا. استانا الاتاۋدىڭ بوكتەرىنەن جىلجىپ ارقانىڭ توسىنەن ورىن تاپتى. راسىندا، «عاسىرعا بەرگىسىز ون جىل» مەن تولاسسىز وقيعالارعا تولى جيىرما جىلدىڭ دۇرمەگىن باستان وتكەرىپپىز. وسىنشالىقتى وزگەرىستەر مەن جاڭارۋلاردى باسىنان وتكەرگەن قازاقستاندا ءبىر-اق ماسەلە وزگەرىسسىز قالىپ كەلەدى. ول - ءتىل ماسەلەسى. انشەيىندە، جاڭاشىل، يننوۆاتسياشىل، نوۋ-حوۋشىل، رەفورماشىل (!) قازاقستان بيلىگى ءتىل ماسەلەسىنە كەلگەندە كەجەگەسى كەرى تارتىپ، كەرباعۋدان تانبايدى. بيلىكتىڭ ءتىل ماسەلەسىندە تاپ وسىلايشا بەتباقتىرماسىن بىلگەندەي تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى كۇنىنەن باستاپ قازاق جۋرناليستەرى، ۇلت زيالىلارى «ءتىل-ءتىل» دەپ زارلاۋعا كىرىسىپتى. قازاق ءباسپاسوزى ءتىل دەرتىن قوزعاپ زارلاعان سايىن بيلىگىمىز زاۋ بيىككە قاراپ، شالقايا ءتۇسىپتى.  ءتىل ماسەلەسى توڭىرەگىندە  قانشاما وتىرىستار ءوتتى، قانشاما ۇسىنىستار ايتىلدى؟ سونىڭ ءبارى نولگە تەڭ ناتيجەمەن اياقتالىپتى.  نەگە؟ سەبەبىن تارقاتىپ كورەيىك.

بىرىنشىدەن، بيلىك مەملەكەتتىك ءتىلدى مەملەكەتتىك ءىس باسقارۋ جۇمىسىنا ارالاستىرعىسى كەلمەيدى. ويتكەنى، شەندى-شەكپەندى شەنەۋنىك اتاۋلىنىڭ ءبىرلى-جارىمى بولماسا، دەنى قازاق ءتىلىن قاقپايدى. ال، ورىس ءتىلىنىڭ ىقپالىندا وسكەن نازارباەۆ ءۇشىن ءورىستىلدى ماماندار عانا بىلگىش، ءورىستىلدى ماماندار عانا قۇندى. ول «بىلسە وسىلار بىلەدى» دەگەندەي ورىستىلدىلەردىڭ اقىل-كەڭەسىنە الدىمەن جۇگىنەدى. ساياسي رەفورمالار جاساۋ بارىسىندا دا  ەلباسىمىز ورىستىلدىلەردىڭ، سونىڭ ىشىندە قازاق تۋرالى كەم بىلەتىن مارقۇم ناعاشىباي شايكەنوۆ، كەيىن مارات ءتاجين سياقتى «پلانەتا ازاماتتارىنىڭ» ۇسىنىستارىنا  دەن قويىپ ءجۇردى. اناۋ-مىناۋ دەپ ءبولىپ-جاراتىن ەمەس، اقوردانىڭ اينالاسىنداعىلاردىڭ قاي-قايسىسى بولماسىن قازاققا تيتتەي ەسە تيگەنىن قالامايتىنداردىڭ قاتارىنان تابىلادى. سوندىقتان، بيلىك ءتىل ماسەلەسىنىڭ شيىرلاي ءتۇسۋىن، قيىنداي ءتۇسۋىن قالايدى، سوعان وراي ۋاقىتتى دا سوزىپ، ماسەلەنىڭ شەشىمىن كۇردەلەندىرە بەرەدى.

ەكىنشىدەن، بيلىك قازاقتىلدى بۇقارانىڭ دارمەنسىزدىگىن مەيىلىنشە پايدالانىپ وتىر. اۋىز ەكى پىكىردە ماسەلەن، ءىستىڭ تەتىگى قازاقتاردىڭ ءوز قولىندا سياقتى كورىنەدى. ءبىز ادەتتە بىلاي دەيمىز: قازاق نەگە بالاسىن قازاق مەكتەپتەرىنە بەرمەيدى، نەگە قولىنان جەتەكتەپ وتىرىپ قازاق بالاباقشاسىنا اپارمايدى؟ راسىندا، نەگە؟ قازاق بايقۇس بالاسىن قازاق مەكتەپتەرىنە بەرەتىن ەدى، بىراق قازاق مەكتەپتەرى از. قازاق مەكتەبىندەگى وقۋشىلار ەكى، ءتىپتى ءۇش اۋىسىممەن وقيدى. ەندەشە، قازاق نەگە قازاق مەكتەپتەرىنىڭ كوپتەپ سالىنۋىن نەمەسە ورىس مەكتەپتەرىن جاپتىرۋدى تالاپ ەتپەيدى دەيمىز عوي. قازاق مەكتەپتەرىن سالۋدى بيلىك سوڭعى ءتورت بەس جىلدىڭ شيرەگىندە عانا قولعا الدى، ونىڭ وزىندە قازاق تىلىندە ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەر اۋىلدى جەرلەردە عانا بوي كوتەرۋدە. ال، قالاداعى قالىڭ قازاق  اۋلاسىندا تۇرعان  ورىس مەكتەبىن مەملەكەتىك تىلگە اۋىستىرۋعا شاراسىز. جوعارىدان تالاپ ەتسە، كورشىلەرىنىڭ قارسىلىعىنا ۇشىرايدى. مىسالى، الماتى قالاسىنداعى №19 مەكتەپتىڭ اينالاسىنان وربىگەن  اڭگىمە وسى سوزىمىزگە دالەل. الگى مەكتەپتىڭ ماڭىندا قونىستانعاننىڭ دەنى قازاق ەكەن، ارا-تۇرا كۇرد، تۇرىك، ۇيعىر اعايىندار دا بار. جاڭا وقۋ جىلىنىڭ باسىندا بالالارىن يت ولگەن جەردەگى قازاق مەكتەبىنە جىبەرىپ جۇرگەن اتا-انا ماسەلە كوتەرىپ، مەكتەپتى قازاق، بولماسا ارالاس مەكتەپ جاساۋ جونىندە باستاما كوتەرەدى عوي. سويتسە الگى بەيكۇنا باستاماعا كۇرد پەن تۇرىك ورە تۇرەگەلە قارسى شىعىپ، قازاقتىڭ اۋزىنا قاقپاق قويىپ تاستاپتى. تۇركيادا ءتىل تابىسۋى قيىن كۇرد پەن تۇرىك قازاقستانداعى ۇلتارالىق تاتۋلىقتىڭ اياسىندا تىزە قوسىپ قازاقتىڭ مەسەلىن قايتارىپتى. كوردىڭىز بە؟ بىزدە دەموكراتيالىق، قۇقىتىق پرينتسيپتەرگە وراي بارلىق  ۇلىستىڭ (دياسپورا وكىلدەرىنىڭ) تالاپ-ارىزى ەسكەرىلەدى، تەك قازاق قانا «قاعىنباي» تىنىش جۇرۋگە ءتيىس. ويتكەنى قوعامدىق ءتارتىپ سولاي. وسىنداي قاتاڭ ءتارتىپتىڭ قاتاڭ باقىلاۋىنداعى قازاق دارمەنسىز بولماعاندا كىم دارمەنسىز بولادى؟ دارمەنسىز ۇلتتىڭ ءتىلى دە دارمەنسىز. قازاقستانداعى ۇيعىر مەن تۇرىك، كۇرد پەن كارىس وزدەرىن ءالى «اعا ۇلتتىڭ» - ورىستىڭ ىعىنداعى حالىق رەتىندە ەسەپتەيدى. ال، بۇنىڭ سەبەبى تۇسىنىكتى. دەمەك، بيلىكتىڭ «قازاق ءتىلى -  قازاقستانداعى ۇلت وكىلدەرىن ۇيىستىراتىن ءتىل» دەپ تۇسىنىك بەرەتىنى شىلعي وتىرىك. ۇلىستى ۇيىستىراتىن ءتىل - قاجەتتىلىكتەردىڭ ءتىلى. ماسەلەنكي، كارىس پەن كۇرد قازاق ءتىلىنىڭ قاجەتتىلىگىن كۇندە سەزىنگەن سايىن قازاق ماسەلەسىنە قۇرمەتپەن قارايتىن بولادى. قازاق قازاق مەكتەپتەرىنىڭ كوپتەپ اشىلۋىن تالاپ ەتسە، قارسى شىقپايدى. ءتىپتى قىڭق دەمەيدى.

ۇشىنشىدەن، بيلىك ءتىل ماسەلەسىن قولدان جاساۋ ارقىلى الەۋمەتتىك توپتاردىڭ ارىسىنداعى جىكتى اشا تۇسۋدە. قازاقتىڭ قارىمدى قالامگەرلەرىنىڭ ءبىرى، مارقۇم مارات قابانباي كەزىندە «قازاق ءتىلى - كەدەيلەردىڭ ءتىلى» دەپ ەدى. قازاق تىلدىلەردى كەدەيلىك پەن قاراڭعىلىقتىڭ  شەگىندە ۇستاۋدىڭ ناتيجەسىندە بيلىك ورتا جانە شاعىن كاسىپكەرلىكتىڭ ءتىلىن دە ورىس ءتىلى ەتىپ وتىر. ءبىز بۇل ارادا ءىس-قاعازدارىنىڭ ءتىلى تۋرالى ايتقىمىز كەلەدى. ادەتتە ءبىز «قازاقتار نەگە ءىس-قاعازدارىنىڭ ءتىلىن قازاقشا تالاپ ەتپەيدى؟» دەپ اقىرامىز، ءسويتىپ سورلى قازاقتى تاعى دا كىنالايمىز. ءپالى، قازاق ورتا جانە شاعىن كاسىپكەرلىكتىڭ جۇمىسىمەن سالىق ورىندارىنا باس سۇقپاسا،  جەكە ەسەپ-شوتىنىنىڭ جاعدايىن بىلمەك ءۇشىن بانكتەرگە  بارماسا، قانداي ءىس-قاعازدىڭ قازاقشاسىن تالاپ ەتەدى؟  سالىق پەن بانكتە جۇرگەن ورتا شارۋالاردىڭ كوبى زامانىندا ورىسشا وقىعان قازاقتار، سولاردىڭ كەيىنگى ءۇرىم-بۇتاعى، قالا بەردى تۇرىك، ازەربايجان، نەمىس، ت.ب. ولاردىڭ قارا بازاردا قاقتالعان قازاقتان جاعدايى جاقسى، تۇرمىسى ىلگەرى. قازاقتى قايتسىن، وزىمەن-ءوزى، راحات! تاياۋدا،  بىشكەكتە وتكەن الدەبىر جيىنعا ات ارىتىپ بارعان  دوستارىمىز «قىرعىزدىڭ ورىسى «مەن -  قىرعىزتەكتى ورىسپىن»، «مەن - قىرعىزتەكتى كارىسپىن» دەيدى ەكەن» دەسىپ ورالدى. سولايى سولاي شىعار. سەبەبى، الاتاۋدىڭ ارجاعىنداعى اققالپاقتى اعايىنىمىز نە ىشسە، ورىس پەن كارىس سونى ءىشىپ، نە كيسە، سونى كيىپ ءجۇر. الەۋمەتتىك تالاپ-تىلەگى ءبىر، ساياسي مۇددەسى ورتاق. تالاپ بىرلىگى مەن مۇددە ورتاقتىعىن قوسىپ ولار بيلىككە ىقپال ەتەتىن كۇشكە اينالعان. ءبىرتۇتاس كۇش. ال، بىزدە شە؟ بىزدە تالاپ تا كوپ، مۇددەلەر دە جەتىپ ارتىلادى. كولىگىنىڭ تىزگىنى وڭ جاقتاعى جۇرگىزۋشىلەردىڭ تالابى، ۇلەسشىلەردىڭ تالابى، زەينەتكەرلەردىڭ تالابى... جەتىپ ارتىلادى. بىرىمەن ءبىرى توعىسپايتىن تىلەكتەر مەن تالاپتار. بىلايشا قاراعان كىسىگە، دەكولونيزاتسيا ماسەلەسىن تولىق شەشىپ تاستاپ، ازاماتتىق قوعامعا بەت العان مەملەكەتتىڭ ىشىندەگى ۇساق-تۇيەك ۇيىمداردىڭ تالاپتارىنا ۇقسايتىن بىردەڭەلەر مەن سىردەڭەلەر. ءجا، ولاردىكىن دە ءجون دەلىك. ءبىر قىزىعى، بىزدەگى بيلىك دەر كەزىندە الگى بىردەڭە-سىردەڭلەردىڭ تالابىنا دەن قويىپ، دەگەنىن ىستەپ وتىرادى. نەگە دەسەڭىز، بيلىككە ۇلتتىق ماسلەنىڭ تۇبەگەيلى شەشىمىن تالاپ ەتكەن ۇيىمداردان گورى الگىلەر ۇنامدى. باتىسقا دەمكورتايا جونىنەن ەسەپ بەرۋ ۇشىندە ولاردىڭ ارەدىك تالاپ كوتەرىپ تۇرعانى دۇرىس. ەڭ باستىسى ءتىل ماسەلەسىندە بىرىگىپ كەتپەسە بولعانى. سونى سۇمدىق ءمان بەرە ەسكەرەتىن بيلىك قازاقتىڭ، قازاق تىلدىلەردىڭ جۇپىنى تىرلىكتىڭ قۇرساۋىنان شىعا الماي، قاراڭعى قاپاستا ءومىر ءسۇرۋىن قالايدى. ءبىزدىڭ وسىلايشا اشىق بايلام جاساعانىمىزدى اراڭىزدا ءبىرلى جارىم ادامنىڭ كەكەسىنمەن قابىلداپ وتىرعانىن تۇسىنەمىن. جالپىنىڭ ۇعىمىندا «ءوز بيلىگىمىز، ءوز مەملەكەتىمىز جارىلقاماعاندا ءبىزدى كىم جارىلقايدى؟»  دەگەنگە سايادى عوي. ونىڭ ۇستىنە، قازاق ۇلتشىلدارى «ءبىز بيلىككە جاۋ ەمەسپىز» دەپ اشىق مالىمدەيدى. سوندا، تاۋەلسىز قازاق مەملەكەتى مەنشىكتى مەملەكەتىمىز بولسا، ەلىمىزدىڭ ساياسي بەلسەندى ازاماتتارى بۇگىنگى بيلىككە دوستىعىن رياسىز ءبىلدىرىپ جۇرگەن بولسا، قازاقتىڭ كەدەي تۇرمىس كەشىپ، قاراڭعىلىقتىڭ قاپاسىندا تۇنشىعۋى كىمگە نە ءۇشىن كەرەك؟ تۋراسىنا كوشەيىك، بيلىككە كەرەك. بيلىكتى پايدالانىپ ۇلى مەن قىزىنا، نەمەرەسى مەن  شوبەرەسىنە ۇلكەن بيزنەس، سارقىلماس بايلىق  جاساپ بەرىپ وتىرعان بيلىكتەگى اق جاعالى ۇلىقتارعا كەرەك.  تىل - قارىم-قاتىناس قۇرالى عانا ەمەس، ءتىل - زامانالار  تاجىريبەسى كورسەتكەندەي تۇرمىستىق فاكتور. تۇرمىستا، بيزنەستە ءبارى ىڭعايلى، كومفورتتى  بولۋ ءۇشىن الدىمەن سول كومفورتتى قامتاماسىز ەتەتىن تىلدىك كەڭىستىك بولۋى قاجەت. ارينە، قازاقتار ءۇشىن قازاق ءتىلىن، قانىندا بار بابالار ءتىلىن ۇيرەنۋدىڭ تۇكتە قيىندىعى جوق، بىراق ءورىستىلدى قازاقتار تىلدىك نيگيليزم مەن ستەروتيپتەن ارىلىر ەمەس. وسىدان كەلىپ نازارباەۆتىڭ «قازاقپەن  قازاق قازاقشا سويلەسسىن!» دەگەن ايگىلى ۇرانى شىعادى. قازاقپەن قازاقتىڭ  قازاقشا سويلەسەتىنى الميساقتان بەلگىلى. بۇل ارادا  ەلباسىمىز ءبىر قازاقتى ءبولىپ جارماي ء(ورىستىلدى، قازاقتىلدى دەمەي): «ءاي، قازاق، بىرىڭمەن ءبىرىڭ انا تىلىڭدە سويلەس» دەگەندى مەڭزەسە كەرەك. بىراق، بيلىك قازاقشا سويلەمەي ءورىستىلدى قازاق جۋىق ارادا قازاقشا سويلەي قويمايدى. ات باسىن انا تىلىنە بۇرىپ جاتقان سانالى، زەردەلى، سەرگەك جاستارىمىز، ءتىپتى اعا اپالارىمىز بار، ولاردىڭ وڭ نيەتتەرىن، وڭ تالاپتارىن ورتان بەلدەرىنەن ءۇزىپ، اۋزىمىزدى قۋ شوپپەن سۇرتكىمىز كەلمەيدى. الگىندەي تالاپ نيەتتەگى اعايىننىڭ باسىنا اسپاننان شۇعا (شۇعانى قايتەمىز) نۇر جاۋسىن! تەك نۇرعا بولەنىپ، نۇرلانىپ قانا ءجۇرسىن. ايتكەنمەندە، تاعى دا قايتالايمىز: بيلىك قازاقپەن قازاقشا سويلەسسىن! قازاقتىڭ دارمەنسىزدىگىن، كەيبىر ماسەلەدە كۇرەسكەرلىك تاجريبەسىنىڭ كەمدىگىن پايدالانىپ بارىنە قازاقتىڭ، قاداپ ايتساق، قازاقتىلدى قازاقتىڭ ءوزىن كىنالىپ شىعا كەلەتىن بيلىك پەن بيلىكتىڭ يدەولوگتارىنان ءبىز ەندى وسىنى تالاپ ەتۋگە ءتيىسپىز. بيلىك قازاقپەن قازاقشا سويلەسسىن!

بيلىكتىڭ قازاقشا سويلەۋى دەگەنىمىز - زاڭداردىڭ قازاق تىلىندە قابىلدانۋى دەگەن ءسوز.

قازاق تىلىندە قابىلدانعان زاڭدار قازاقتىڭ نارىقتىق قاتىناسقا تەز بەيىمدەلىپ، زاڭ-زاكونگە جەتىك ءام جاڭاشىل ۇلت رەتىندە ساپالانۋىن قامتاماسىز ەتەدى.

بيلىكتىڭ قازاقشا سويلەۋى دەگەنىمىز - جالعان مالىمەتتەرمەن بۇركەمەلەنىپ جاتقان شەتىن ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن تابۋى دەگەن ءسوز. شەتىن ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن تابا باستاۋى مەملەكەتتىڭ ىشىكى الەۋەتىن، ۇلتتىڭ جاسامپازدىعىن، ىسكە قابىلەتتى ءار ادامنىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرا تۇسەدى.

بيلىكتىڭ قازاقشا سويلەۋمەن بارلىق يگىلىكتەردى بايلانىستىرۋعا بولادى. الايدا، بارىنەن بۇرىن وسى جايتتى بيلىكتىڭ ءوزى مويىنداۋى كەرەك. قازاقتىڭ ءوز جەرىندە باسىم ۇلتقا اينالعانىن ەسكەرمەي، باياعا باسقارۋ ادىسىمەن تارتا بەرەمىن دەۋى بيلىكتىڭ باستى قاتەلىگى بولىپ شىعادى. كوپتىڭ اتى - كوپ. ەرىك پەن جىگەر دە، تالانت پەن دارىن دا كوپ ىشىندە. بەرەتىنىن بەرىپ، شىعار بيىگىن الىپ بولعان ازدىڭ ارتىنان سالپاقتاۋ ءبىزدىڭ پروگرەسسشىل بيلىككە ەش جاراسپايدى ەكەن. قالىڭ قازاق ءىشى وسىنى ءبىلىپ وتىر. قازاق ءىشى ءوزىنىڭ ۇلتتىق مۇرات ماقساتتارىن كۇن تارتىبىنە سول سەبەپتەن دە باتىل قويا باستادى. ەندى ونى توقتاتۋ مۇمكىن ەمەس.

«اباي-اقپارات»