بۇگىن قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اكىمى قۋانىشبەك ىسقاقوۆتىڭ حالىق الدىندا ەسەپ بەرۋ كەزدەسۋى ءوتتى. ءوڭىر باسشىسى وتكەن جىلدى قورىتىندىلاپ، 2020 جىلعا ارنالعان جوسپارلار تۋرالى ايتتى.

وبلىس اكىمىنىڭ ايتۋىنشا، 2019 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسىنىڭ 2018 جىلعى 5 قازانداعى «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 2019 جىلعى 2 قىركۇيەكتەگى «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ – قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» جولداۋىندا ايقىندالعان دامۋدىڭ نەگىزگى ستراتەگيالىق ماقساتتارىن ايماقتا ىسكە اسىرۋ جۇمىستارى جالعاستىرىلدى.

جالپى، 2019 جىلى ەكونوميكانىڭ بارلىق سالالارى بويىنشا ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ قارقىنى ساقتالدى.

قىزىلوردا وبلىسىنىڭ بيۋدجەتى جىل ىشىندە 239,2 ملرد.تەڭگەدەن 304,6 ملرد. تەڭگەگە دەيىن ۇلعايدى. وبلىستىڭ مەنشىكتى كىرىستەرى 41,8 ملرد. تەڭگەدەن 56,5 ملرد. تەڭگەگە دەيىن ءوستى.

بيۋدجەت الەۋمەتتىك باعىتتىلىقتى ساقتاپ قالدى، الەۋمەتتىك مىندەتتەردى شەشۋگە بيۋدجەتتىك قاراجاتتىڭ 60% جۋىعى باعىتتالدى. بۇل رەتتە وبلىس جان باسىنا شاققانداعى الەۋمەتتىك شىعىستار بويىنشا ءوڭىر اراسىندا كوش باستاپ تۇر.

نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيتسيالار 17,4%، قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ كولەمى 54,3% ، تۇرعىن ءۇيدى ىسكە قوسۋ 8,8% ءوستى.

سونداي-اق، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىمىنىڭ كولەمى 4,3%، وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ كولەمى 1,3%، بولشەك تاۋار اينالىمىنىڭ كولەمى 1,5% ءوستى.

17291 جۇمىس ورنى قۇرىلدى، ونىڭ 12678 تۇراقتى. جۇمىسسىزدىق دەڭگەيىن 4,8% (قر – 4,8%) شەگىندە ۇستاپ تۇردى. ورتاشا ايلىق جالاقى 13,8% ءوستى (2019 جىلعى قاڭتار-قىركۇيەك).

تۇتىنۋ باعالارىنىڭ يندەكسى 2018 جىلعى جەلتوقسانعا قاراعاندا 2019 جىلى 105,4% قۇرادى. ونىڭ ىشىندە ازىق تۇلىك تاۋارلارى بويىنشا – 109,9%، ازىق-تۇلىك ەمەس تاۋارلار بويىنشا 104,9%، اقىلى قىزمەتتەر بويىنشا 100,2%.

وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسىمەن قىزىلوردا وبلىسى ەكونوميكالىق دامۋدىڭ 7 كورسەتكىشى بويىنشا 8 ۇزدىك وبلىستىڭ قاتارىنا كىردى.

يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ سالاسىندا 2018 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا مەرزىمىنەن بۇرىن ەنگىزىلگەن تامپوناجدى تسەمەنت زاۋىتى جالپى كولەمى 380 مىڭ توننا قۇرايتىن 6 تسەمەنت ءتۇرىن شىعاردى. تسەمەنت كورشى وڭىرلەرگە – تۇركىستان، اقتوبە، الماتى، جامبىل وبلىستارىنا جانە شىمكەنت قالاسىنا ساتىلادى. سونىمەن قاتار،  40 مىڭ توننا وزبەكستانعا ەكسپورتقا جىبەرىلدى.

2014-2016 جىلدارى يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسى اياسىندا "ارالتۇز" اق ەكى يسپاندىق تسەحتى ىسكە قوسىپ، ناتيجەسىندە ءوز ءونىمىنىڭ 75% شەتەلگە ەكسپورتتاپ وتىر. 2019 جىلى رەسەيدىڭ اس تۇزى نارىعىنداعى كاسىپورىن ءونىمىنىڭ ۇلەسى 16% قۇرادى. سونىمەن قاتار، ۋكرايناعا تۇز ەكسپورتىنىڭ كولەمى 2,1 ەسەگە ارتتى.

وتكەن جىلى وڭىرگە ينۆەستيتسيا تارتۋ ماقساتىندا قىزىلوردادا "قىزىلوردا: تۇراقتى ءوسۋ، ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىق ءۇشىن جاڭا كوكجيەكتەر" تاقىرىبىندا ءحى حالىقارالىق "BaikonyrInvest" ينۆەستيتسيالىق فورۋمى ءوتتى.

فورۋم جۇمىسىنا الىس جانە جاقىن شەتەلدەردەن 11 مەملەكەتتىڭ (يران، فرانتسيا، گەرمانيا، ماكەدونيا، نيدەرلاندى كورولدىگى، كورەيا، كانادا، اقش، قحر، رەسەي فەدەراتسياسى، ءباا) وكىلدەرى قاتىستى. فورۋم اياسىندا جالپى سوماسى 100 ملرد.تەڭگە قۇرايتىن 24 مەموراندۋمعا جانە 1 كەلىسىمگە (قىزىلوردا قالاسىندا 400 ورىندىق ستۋدەنتتىك جاتاقحانانىڭ قۇرىلىسى جانە پايدالانۋعا بەرىلۋى) قول قويىلدى.

حالىقتى تۇراقتى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتۋ، جۇمىسسىزدىق دەڭگەيىن تومەندەتۋ ماقساتىندا 2018-2020 جج. وڭىردە جاپپاي كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ جىلى بولىپ جاريالاندى. جۇيەلى شارالاردىڭ ناتيجەسىندە جۇمىس ىستەپ تۇرعان كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى سوڭعى جىلى 9,3% ءوسىپ، 46297 بىرلىكتى قۇرادى. كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنەن تۇسكەن سالىق تۇسىمدەرىنىڭ كولەمى 11 % ءوستى.

2019 جىلى وبلىس بويىنشا مەملەكەتتىك باعدارلامالار اياسىندا 6 000 استام ازامات كاسىپكەرلىك نەگىزدەرىنە وقىتىلدى، سونداي-اق، 3 172 جۇمىسسىز جانە ءوزىن-ءوزى جۇمىسپەن قامتىعان ازاماتتار ءوز بيزنەسىن اشۋ ءۇشىن 1 ملرد. 383 ملن.تەڭگە كولەمىندە اقىسىز گرانت الدى.

سونىمەن قاتار، 1436 جۇمىسسىز، ءوزىن-ءوزى جۇمىسپەن قامتىعان ازاماتتار مەن كاسىپكەرلەرگە 5,5 ملرد.تەڭگەدەن استام سوماعا شاعىن نەسيە بەرىلدى.

تاعى ايتا كەتەيىك، 2019 جىلدىڭ باسىنان باستاپ ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەر شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنە جالپى سوماسى 21,9 ملرد.تەڭگەگە كرەديتتەر بەردى، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك باعدارلامالار شەڭبەرىندە جالپى سوماسى 5,6 ملرد. تەڭگەگە 166 جوبا قارجىلاندىرىلدى.

2019 جىلدىڭ ماڭىزدى وقيعاسى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ كەشەندى دامۋىنا قاتىستى بىرقاتار ماسەلەلەر قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىمەن بەكىتىلگەن وبلىستىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ 2019-2022 جىلدارعا ارنالعان كەشەندى جوسپارىنا ەنگىزىلدى.

كەشەندى جوسپار شەڭبەرىندە 2020 جىلى شۋ-سارىسۋ شوگىندى باسسەينىندە مۇناي-گاز پەرسپەكتيۆالى قۇرىلىمدارىن انىقتاۋ ماقساتىندا جەر قويناۋىن زەرتتەۋ جۇمىستارى باستالادى. بۇل مۇناي-گاز سالاسىن دامىتۋ ماسەلەلەرىندەگى ەلەۋلى وزگەرىستەر.

ايتا كەتۋ كەرەك، قازىرگى تاڭدا وبلىس حالقىنىڭ 63% تابيعي گازدى تۇتىنۋ مۇمكىندىگىنە يە. 2019 جىلى بايقوڭىر قالاسىن گازعا قوسۋ جۇمىستارى اياقتالىپ، جوسالى، تەرەڭوزەك جانە جالاعاش سياقتى اۋدان ورتالىقتارىندا كەنتىشىلىك گاز جەلىلەرىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى.

رەسپۋبليكالىق تۋريستىك كارتاعا قىزىلوردا وبلىسىنىڭ 3 تۋريستىك نىسانى ەنگىزىلدى: «قامىستىباس» دەمالىس ايماعى، «جاڭاقورعان» شيپاجايى، «بايقوڭىر» ويىن-ساۋىق-تۋريستىك ايماعى. بۇل رەتتە، «بايقوڭىر» ويىن-ساۋىق-تۋريستىك ايماعىن قۇرۋ تۋريستىك كارتانىڭ توپ-10-ىنا ەنگىزىلگەن. قازاقستاننىڭ تۋريستىك كارتاسى بۇل ايماقتىق جانە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار نىسانداردى قامتيتىن كارتا. كارتانىڭ مىندەتى -  2-3 جىل ىشىندە حالىقارالىق دارەجەدەگى وبەكتىلەر دەڭگەيىنە شىعۋ. بۇل كارتاعا رەسپۋبليكا بويىنشا بارلىعى 60 نىسان ەنگىزىلدى.

"بايقوڭىر" عارىش ايلاعىندا تۋريستىك الەۋەتتى ودان ءارى دامىتۋ ماقساتىندا اقش-تا فلوريدا شتاتىنىڭ كاناۆەرال ويىنداعى عارىشتىق ءتۋريزمدى دامىتۋ مىسالىندا "بايقوڭىر"ويىن-ساۋىق-تۋريستىك ايماعىن قۇرۋ تۇجىرىمداماسى ازىرلەندى. سونىمەن قاتار، 2019 جىلى "بايقوڭىر"عارىش ايلاعىن قۇرۋ جوباسىنىڭ تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسى ازىرلەندى. "بايقوڭىر" رتز جوباسىنىڭ تەن-ىنە سايكەس قۇرامىنا ويىن-ساۋىق ورتالىعى، الەمدىك ستاندارتتاعى قوناق ۇيلەر، مەيرامحانا، كينوتەاتر، عارىشتىق اتتراكتسيوندار، زىمىرانداردىڭ ىسكە قوسىلۋىن باقىلاۋعا ارنالعان باقىلاۋ الاڭدارى، اكۆاپارك، ۇلتتىق كادەسىي ونىمدەرىنىڭ دۇكەندەرى، ەتنواۋىل، عارىش مۇراجايى كىرەدى.

ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالالارىنا جوعارى تەحنولوگيالاردى جەدەل ەنگىزۋ ءۇشىن تسيفرلاندىرۋ بويىنشا 2018 جىلدان باستاپ 47 جوبا ىسكە اسىرىلدى، قازىرگى ۋاقىتتا 11 جوبا بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە.

قىزىلوردا وبلىسى ءبىرىنشى بولىپ «بىرىڭعاي كەزەكشىلىك ديسپەتچەر قىزمەتى» جوباسىن ىسكە قوستى. ەندى بارلىق جەدەل قىزمەتتەر (101, 102, 103, 112) بىرىڭعاي «112» نومىرىمەن جۇمىس ىستەيتىن بولادى. سونىمەن بىرگە، شۇعىل ەمەس سيپاتتاعى قالانىڭ تىرشىلىك ەتۋ تۇستارى بويىنشا تۇرعىنداردىڭ وتىنىمدەرىن وڭدەيتىن «109-بىرىڭعاي كونتاكت-ورتالىعى» ىسكە قوسىلدى. بۇل قىزمەت تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق جانە اباتتاندىرۋ ماسەلەلەرىن قامتيدى.

وبلىس اكىمىنىڭ ەسەپ بەرۋ بايانداماسىنان سوڭ كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار وزدەرىن تولعاندىرىپ جۇرگەن وزەكتى ماسەلەلەردى ايتىپ، سۇراقتارىن قويدى، اقساقالدار اتقارىلعان جۇمىستارعا وڭ باعاسىن بەردى.

Abai.kz