گۇلبارشىن ساباەۆا. جالعان جانارماي كوبەيدى
مۇناي-گاز ءمينيسترى ساۋات مىڭباەۆ كەشە جۋرناليستەرمەن جۇزدەسۋدە الماتىداعى ماي قۇيۋ بەكەتتەرىندە «اي-80» ماركىلى جانارمايى «اي- 96» دەپ ساتىلىپ جاتقانىن جانە مۇنداي جاعداي وزگە وڭىرلەردە دە بايقالىپ وتىرعانىن حابارلادى. - ءبىز مۇنداي جاعدايعا كوز جۇمىپ قاراي المايمىز. جالعان جانارماي ساتۋشىلاردىڭ ءبارى زاڭعا سايكەس جازالانادى، - دەيدى مينيستر.
مۇناي-گاز ءمينيسترى ساۋات مىڭباەۆ كەشە جۋرناليستەرمەن جۇزدەسۋدە الماتىداعى ماي قۇيۋ بەكەتتەرىندە «اي-80» ماركىلى جانارمايى «اي- 96» دەپ ساتىلىپ جاتقانىن جانە مۇنداي جاعداي وزگە وڭىرلەردە دە بايقالىپ وتىرعانىن حابارلادى. - ءبىز مۇنداي جاعدايعا كوز جۇمىپ قاراي المايمىز. جالعان جانارماي ساتۋشىلاردىڭ ءبارى زاڭعا سايكەس جازالانادى، - دەيدى مينيستر.
جاقىندا يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيالار مينيسترلىگى ەلىمىزدەگى جانارماي بەكەتتەرىنىڭ 60 پايىزى ساپاسىز بەنزين ساتاتىنى جونىندە مالىمدەمە جاساعان بولاتىن. سوڭعى جارتى جىلدا 175 جانارماي بەكەتىنە تەكسەرۋ جۇرگىزىلىپ، ولاردىڭ 67 پايىزىنان ءتۇرلى زاڭبۇزۋشىلىقتار انىقتالعان. قالتا قامىن كۇيتتەگەن بەكەت قوجايىندارى كوبىنەسە تۇتىنۋشىلارعا وكتاندىق كورسەتكىشى تومەن بەنزين ساتۋمەن اينالىسقان. ازىرگە اتالعان مينيسترلىكتىڭ قىرىنا الماتىداعى «رويال پەترول»، «سەرۆيس پەترول»، «نۇرمات»، «سيدورەنكو»، «ەلدورادو - 2005» بەكەتتەرى ىلىگىپ وتىر. وسىلايشا، بۇگىنگى كۇنى ساپاسى ستاندارتقا ساي كەلمەيتىن جالپى قۇنى 400 ميلليون تەڭگە بولاتىن جانارمايدى ساتۋعا تىيىم سالىنعان. تەكسەرىلگەن جانارماي بەكەتتەرىنىڭ باسىم بولىگىندە جانارمايدىڭ قۇرامى، ساپاسى وكتاندىق سانى كورسەتىلگەن سانمەن مۇلدەم سايكەس كەلمەگەن. ماسەلەن، «اي-93» دەپ ساتىلعان جانارمايدىڭ ساپاسى «اي-80»-گە پارا-پار بولعان. ال «اي-96»-نىڭ ورنىنا «اي-93» ساتىلسا، «اي-80» دەگەن كورسەتكىشپەن زاۋىتتا مۇلدەم وندىرىلمەيتىن وكتان سانى 76,75-كە ءتان بەنزين ساتىلعان.
ايتا كەتەر جايت، ساپاسى ستاندارتقا ساي كەلمەيتىن جانارماي قۇرامىندا كۇكىرت جانە قورعاسىن مولشەرى قالىپتى جاعدايدان وتە كوپ بولادى ەكەن. ال بۇل كولىككە دە، ەكولوگياعا دا اسا زيان. ساپاسى ناشار جانارماي اۆتوكولىكتىڭ قوزعالتقىش قۇرىلعىسىنا اسا قاۋىپتى بولسا، ساپاسىز جانارماي قۇيىلعان كولىكتەن شىققان كوك ءتۇتىن قورشاعان ورتانى اياۋسىز لاستاۋدا. «ءORGANىC» مۇناي ونىمدەرىنە تاۋەلسىز ساراپتاما ورتالىعى» جشس ديرەكتورى اقمارال قالمۇراتوۆا الماتى قالالىق تابيعي رەسۋرستار جانە تابيعاتتى پايدالانۋدى رەتتەۋ باسقارماسىمەن جاسالعان كەلىسىمشارت نەگىزىندە الماتى قالاسىنداعى ساتىلىپ جاتقان جانار-جاعارماي ساپاسىن اي سايىن قاداعالاۋدان وتكىزەتىنىن ايتادى.
- ەگەر دە زاۋىتتان شىققان بەنزيندەردىڭ وكتان سانى ەڭ تومەنى 80 بولسا، وسى ماركامەن ساتىلىپ جاتقان تىكەلەي ايدالعان بەنزين قۇرامىنىڭ وكتان سانى 55,5-كە تەڭ. زاڭ بۇزعان جانارماي بەكەتتەرىنىڭ زەرتتەۋ ناتيجەلەرىن قالالىق مەملەكەتتىك باقىلاۋ باسقارماسىنا تاپسىردىق. ودان ارى جانارماي بەكەتتەرىنە قانداي شارا قولدانۋ كەرەكتىگىن اتالعان مەكەمە انىقتايدى. ءبىز اي سايىن 55 كولىك بەنزيننىڭ سىناق ۇلگىسىن جانە 11 ديزەل وتىنىنىڭ سىناق ۇلگىسىن ساتىپ الىپ زەرتتەيمىز. ساپاسى «ەۋرو - 3» ستاندارتىنا سايكەس مۇناي ونىمدەرىن وندىرۋگە ءوتۋ - ول زاۋىتتاردىڭ قۇرىمدالۋىنا بايلانىستى. ال قالالىق جانارماي بەكەتتەرىندە ساپالى بەنزيننىڭ ساتىلۋى - زاۋىتتان شىعىپ جانارماي بەكەتىنە جەتكەنشە تاسىمالداۋ، ساقتاۋ جانە ساتۋ ساتىلارىندا ساپاسىن ساقتاپ جۇرۋىنە بايلانىستى. كەزىندە مەملەكەتىمىزدە مۇناي ونىمدەرىنىڭ ساپاسىن باقىلاۋ جۇيەسى جۇرگىزىلگەن. قازىر ونداي جۇمىس جوق. سوندىقتان قازىرگى قولدانىلىپ جاتقان شارالار ساتىلىپ جاتقان مۇناي ونىمدەرىنىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن از دەپ ويلايمىن. ەلىمىزدەگى جانارماي ساپاسىن باقىلاۋ جۇيەسى دۇرىس ەمەس، وسى ۋاقىتقا دەيىن بۇل ماسەلە ءالى دۇرىس جولعا قويىلعان جوق. سوندىقتان كەزىندە ەنگىزىلگەن مۇناي ونىمدەرىنىڭ ساپاسىن باقىلاۋ جۇيەسى قايتادان ەنگىزىلمەسە جانارماي بەكەتتەرىندەگى مۇناي ونىمدەرىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتا المايمىز، - دەيدى ول.
الماتىداعى ماي قۇيۋ بەكەتتەرىندە بەنزين تەك تالونمەن بەرىلىپ جاتقانى بەلگىلى. ال قاراپايىم جۇرگىزۋشىلەردىڭ مىنگەنى - ەۋروپادان جەتكەن ەسكى، كسرو-دان قالعان كونە جەڭىل كولىكتەر بولسا دا باعاسى قىمبات «اي-96» ماركالى بەنزيندى تۇتىنۋعا ءماجبۇر. سەبەبى قالاداعى بەنزين داعدارىسى اسەرىنەن «اي-96»-عا دەگەن سۇرانىس ارتقان. كوڭىلدى ءبىر جۇباتاتىنى، مۇناي جانە گاز مينيسترلىگى قازان-قاراشا ايىندا رەسپۋبليكا اۋماعىندا بەنزين باعاسى قىمباتتامايتىندىعىنا سەندىرىپ وتىر.
گۇلبارشىن ساباەۆا
http://www.aikyn.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=10430&Itemid=2