وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن «Facebook» جەلىسىندە قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى، اقىن، قوعام قايراتكەرى مۇحتار شاحانوۆتىڭ سەرىكجان ءبىلاشۇلىنا «ارناعان» ولەڭى جاريا بولدى. دالىرەك ايتساق، الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارى اقىننىڭ «ەركەكتەرگە كوزقاراس جانە ايەلگە سيرەك جولىعاتىن باق» اتتى ولەڭىن جاريالاپ، «اۆتور بۇل ولەڭدى سەرىكجان ءبىلاشۇلىنا ارناعان»، دەپ تاراتتى.

اۋەلى الگى ولەڭنىڭ تولىق ماتىنىمەن تانىس بولىڭىزدار:

ەركەكتەرگە كوزقاراس نەمەسە
ايەلگە سيرەك جولىعاتىن باق

(قازاقتىڭ باتىر ۇلى سەرىكجان ءبىلاشۇلىنا ارنادىم)

وتىراردا ءبىر قادىرلى قاريانىڭ قاناتتى،
تۇلپار تەكتەس اتى بوپتى سۇيسىنتكەن بار الاپتى.
مىنەزى ءسال جايسىز ەكەن شودىر بالا ىسپەتتى،
شارشاپ-تالىپ شولدەسە دە ارىقتان سۋ ىشپەپتى.
جەك كورگەنىن جاقىن كەلسە، تارپىپ، تەۋىپ تىستەپتى،
سودان اياق شىدەرلەنىپ، باستان جۇگەن تۇسپەپتى.
بوزبالالار سىمباتىنا كوز تاستايتىن تابىنا،
قاريانىڭ اي ديدارلى قىزى بوپتى تاعى دا.
سول جاس ارۋ، اكەسىنە بىلاي دەپتى ءبىر كۇنى:
- اكە، سەنىڭ دارقاندىعىڭ شاقىرادى كۇلكىنى،
قيقار، تەنتەك مىنا اتىڭدى ماپەلەۋدى قويمايسىڭ،
ايىرباستاپ،
ساتىپ،
سويىپ، نەگە كوزىن جويمايسىڭ؟
- راس، قىزىم، ءسوزىڭنىڭ جوق قاتەسى،
اتتىڭ قيقار مىنەزى بار، - دەپ كۇرسىندى اكەسى، -
تەك بۇل بەيباق - ات بىتكەننىڭ زەرەگى،
تۇسكەن كەزدە بايگەلەرگە، جارىسقا،
جارالعانداي شابۋ ءۇشىن الىسقا
ارىن سالىپ،
كۇشىن، تەرىن توگەدى،
بىراق ءسوزسىز ءبىرىنشى بوپ كەلەدى.
ايگىلەگەن ەلگە كۇشىن،
سول عالامات ەڭبەگى ءۇشىن،
قيقارلىعىن كەشىرۋگە بولماي ما؟!
كەشىرمەسەك، بەتتە تاڭبا قالماي ما؟!
از با ەلدە تۇلپاردى اسقان باعى بار،
جۋاس،
كونبىس،
موپ-موماقان جابىلار؟!
قاسيەتىن سەزبەسە دە، ءتالىم الار، تابىنار،
جۋاستى اركەز ماقتايتىن جۇرت تابىلار.
بالكىم، تۇلپار سول ءۇشىن دە ىزالى،
ىزالىنى باعالاۋعا شابانداۋمىز ءبىز ءالى.
ناعىز ەركەك تۇلپارعا ۇقساس، اينام-اۋ،
ساعان قىلمىس ول جايىندا ويلاماۋ.
تولعاعى كەم تالعامىڭا بار تاڭىم،
باسىڭا باق قونباي ما دەپ قورقامىن...
دۇرىس شىعىپ اكەسىنىڭ ەسەبى،
قىزدىڭ جولى بولماي قاپتى دەسەدى.
ويلان، جۋاس جان ىزدەگەن، جار ىزدەگەن، جاس تالاپ،
ءومىر سەنىڭ كۇتكەنىڭنەن الدەقايدا باسقاراق،
ەركەك سۇلۋ كورىنبەي مە ەركىمەن،
ەركىندىكتىڭ نۇرى ويناعان كوركىمەن.
جالعاندىققا كۇرەس اشقان ىسىمەن،
سۇيگەنىنە بەرگەن قايسار سەرتىمەن
جانە سونى قورعاي بىلگەن كۇشىمەن.
ويلى الەمنىڭ ايەلدەرسىز كۇنى بار ما كوكتەگەن،
ايتسە دە مەن ايەلگە ۇقساس ەركەكتەردى جەك كورەم!
ەركەكتەرگە ەلىكتەگەن ايەلدىڭ دە از تابارى،
ءيا، ءار جىنىس ءوز مىنەزىن ساقتاۋىمەن باعالى.
جىگىت جىگىت سانالا ما بۇعىپ جۇرسە تاساڭدا،
ءوز پىكىرى جوق ەركەكتەن قورقۋ كەرەك قاشاندا!
قاناتتىنى كەرى تارتىپ، تابانداپ،
ۇشار كەزدە ۇشا المايتىن شابانداپ،
ءوز پىكىرى جوق ەركەكتەر ەل باسقارسا، نە بولماق؟!
توقتامايدى ەركەكتەر مەن تەلپەكتەردىڭ جارىسى،
ويلان، قالقام، ەركەكتى ەركەك ەتىپ كەلگەن - نامىسى.
مىقتى كىم بار نامىس اتتى باتىردان،
ءبىر ءسوز ءۇشىن قانشاما ەركەك تىرشىلىكتەن جان كەشتى.
ءبىر ءسوز ءۇشىن جەكپە-جەككە شاقىرعان
قايسار پۋشكين دانتەستى.
ار-نامىستىڭ قۇرباندىعى
از بولماپتى، قايراۋلى ءالى ادىلەتتىڭ بالتاسى.
جەردىڭ امان تۇرعاندىعى -
سول نامىسقوي ەركەكتەردىڭ ارقاسى.
اركەز نۇرلى ءۇمىت سەۋىپ الدىمىزدا تاڭ جاتسىن،
قايعى كەلسە جەڭىلمەيتىن،
باقىت كەلسە سەمىرمەيتىن،
ەر مىنەزىن قادىرلەيتىن
ايەلدەردىڭ داڭقى ارتسىن!
ال، جاس ارۋ، تۇرمايدى ەشكىم جولىڭدا،
ءوز تاعدىرىڭ ءدال قازىر ءوز قولىڭدا.
تالعامىڭدى ايگىلەي مە تالابىڭ،
كوكەيىڭدى سەزىپ تۇرمىن، قاراعىم.
ايتقانىڭنان شىقپايتىن،
مەسەلىڭدى جىقپايتىن،
ساعان مومىن، جۇپ-جۋاس ەركەك كەرەك،
جو-جوق، ەركەك ەمەس-اۋ، تەلپەك كەرەك.
ەگەر بۇگىن قايتا تۋسا ۇلى اباي،
ول دا ساعان قالار ەدى ۇناماي.
باقانىڭ دا انىنە ساي باعى بار،
ىزدەگەنىڭ جابى بولسا، تابىلار.
ناعىز باقىت تۇياعىمەن تۇلپاردىڭ،
قيالىمەن سۇڭقاردىڭ
ولشەنەتىن مىنا ۇشقىر زاماندا
بىرتە-بىرتە قۇنسىزدانار باعاڭ دا.
مەن سەنەمىن، شىن ەركەكتىڭ الدىندا
قىزاراتىن كۇن تۋادى ساعان دا...
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
تەك ول كۇننىڭ كەش كەلگەنى جامان دا!

ر.S.
بەۋ، سەرىكجان، ارداقتى ءىنىم، باتىرىم،
سۇيىقتادى مەنىڭ داعى اقىلىم.
جاس ۇلعايدى، بىلمەي قالام،
الىسىم كىم، جاقىنىم،
نامىسسىز كىم، باتىرىم.
ءتىپتى كەيدە سەنىپ قالام،
وسەك ايتسا قاتىنىم.

ازايعانى وسى بولار
تاۋ كوتەرە الماس سالماقتىڭ،
وسى كۇنى جەل ايداعان قاڭباقپىن.
سەزەدى ءىشىم ازايعانىن،
جىگىتسىڭ دەپ شىعاراتىن بارماقتىڭ.
كارىلىكتىڭ كەسىرىنەن،
ءبىر يتتەردىڭ شەشىمىمەن،
كەستىم سەنىڭ جولىڭدى،
كەشىر سونى، ارداقتىم!
كەشىرە گور، ارداقتىم!

"ويان، قازاق!" فب-پاراقشاسىنان.

ءوز كەزەگىندە بۇل اقپارات تا، ونداعى ولەڭ دە قوعامنىڭ قىزۋ تالقىسىنا ءتۇستى. الەۋمەتتىك جەلىدە ءارتۇرلى اڭگىمەلەر ايتىلدى. ەل پىكىرى ەكىگە جارىلدى. اقىن مۇحتار شاحانوۆتى اقتاۋشىلار مەن جاقتاۋشىلار دا، داتتاۋشىلار دا بولدى. ءبىر توپ قازاق زيالىلارى اقىندى قولداپ مالىمدەمە جاساعان ەكەن. 

ال بۇگىن اقىن اتالعان ولەڭگە ءھام جەلىدە ءوز اتىنا ايتىلىپ جاتقان سىني پىكىرلەرگە جاۋاپ بەرىپتى. 2,5 مينۋتتىق بەينە روليكتە تالقى تۋدىرعان ولەڭىنىڭ وسىدان 40-45 جىل بۇرىن جازىلعانىن جانە ونىڭ سەرىكجان ءبىلاشۇلىنا ەش قاتىسى جوق ەكەنىن ايتىپتى...

مۇحتار شاحانوۆ:

- وسىدان 40 جىل، 45 جىل بۇرىن مەن «ەركەكتەرگە كوزقاراس جانە ايەلگە سيرەك جولىعاتىن باق» دەگەن ولەڭ جازعان ەكەم. ال ول ولەڭدە رۋحسىزدارعا تيسەدى. سودان كەيىن، ەلدىك، ۇلتتىق مۇددەگە تامىر جىبەرە الماعان ادامدارعا تيسەدى...

مىنە، سول ولەڭدى «مەن سەرىكجان بىلاشقا ارناپ جازىپپىن»، دەگەن وتىرىك شىعىپ جاتىر. ول كەزدە سەرىكجان ءبىلاشتىڭ زاتى تۇگىلى اتىن دا بىلمەيتىن، ەشكىم. ال، قالاي مەن وعان ارناپ جازامىن؟ بۇل ەندى ۇيات ماسەلە عوي! وسىعان بايلانىستى ماعان بىلاپىت سوزدەر ايتىلىپ جاتىر. جۇزدەن استام ادام سويلەگەن. ءارتۇرلى دەڭگەيدەگى پىكىرلەرىن ايتادى. سونىڭ بارلىعى مەنى جامانداعاندا توبە شاشىڭ تىك تۇرادى. مەنى قولداپ، بىرنەشە مىڭ ادام پىكىر ءبىلدىرىپتى. سولاردى مەن قولدايمىن. بارلىعىمىز، ەلدىك، ۇلتتىق، شىندىق مۇددە بيىگىندە جولىعا بەرەيىك! مەنىڭ مىناداي ۇستانىمىم بار:

كىم شىندىعىن جوعالتىپ السا،
اقتى – اق، قارانى – قارا، دەپ ايتۋدان قالسا،
ياعني، ءسوزى باسقا، ءىسى باسقا بولسا،
ەلدىك، ۇلتتىق مۇددەگە تامىر جىبەرە الماسا،
پەندەلىگى ءوزىن ەمەس، قوعامىن دا الداسا،
ونداي اقىننىڭ دا، عالىمنىڭ دا، ساياساتكەردىڭ دە
مازمۇنى، داڭقى دالباسا!

Abai.kz