اۆستريا بيلىگى ديپلوماتيالىق قاتىناستار تۋرالى ۆەنا كونۆەنتسياسىن ورەسكەل بۇزدى دەگەن ايىپپەن رەسەيلىك ديپلوماتتى ەلدەن قۋدى. بۇل تۋرالى «ءالجازيرا» اگەنتتىگى جازدى.

«ءالجازيرانىڭ» اقپاراتىنا سۇيەنسەك، رەسەيلىك ديپلومات ۇزاق جىلدار بويى تىڭشىلىق جاساپ كەلگەن. بۇعان اۆستريا ازاماتى كومەكتەسكەن. كەيىن جاڭاعى شەتەل تىڭشىسىنا كومەكتەسكەن اۆستريا ازاماتى ءوزىنىڭ كىناسىن مويىنداپ، باسشىلىققا اقپار بەرگەن. رەسەي ديپلوماتىنىڭ وزىنە كۋراتور بولعانىن ايتقان.

تاعىلعان ايىپقا قاتىستى رەسەيلىك «تىڭشى» ءوزىنىڭ ديپلوماتيالىق يممۋنيتەتىن العا تارتىپ، تەرگەۋگە قاتىسۋدان ءھام تەرگەۋشىلەرگە جاۋاپ بەرۋدەن باس تارتقان. وسىدان سوڭ اۆستريا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى شەشىم شىعارىپ، رەسەيلىك ديپلوماتتان 1 قىركۇيەككە دەيىن ەلدەن كەتۋىن تالاپ ەتكەن.

ارينە، اۆستريا بيلىگىنىڭ بۇل شەشىمىنە ماسكەۋ بيلىگى ءۇنسىز قالماعان. اۋەلى، رەسەي ەلشىلىگى الەۋمەتتىك جەلىگە شاراداي كوزى شىتاناي سويلەپ، شامدانىپ تۇرىپ جازبا قالدىرىپتى.

«اۆستريا بيلىگىنىڭ ەش نەگىزسىز بۇل ارەكەتىنە نارازىمىز جانە بۇل رەسەي-اۆستريا قاتىم-قاتىناسىنا كەرى اسەرىن تيگىزەدى دەپ ەسەپتەيمىز. ماسكەۋدىڭ رەاكتسياسى كوپ كۇتتىرمەيدى دەپ سەنەمىز»، - دەپتى.

ايتسا، ايتقانداي-اق، ماسكەۋ كوپ كۇتتىرمەي، جاۋاپ بەرىپتى. كرەملدىڭ، كرەمل قوجايىنى ءپۋتيننىڭ ءباسپاسوزىن باسقاراتىن دميتري پەسكوۆ پىكىر ءبىلدىرىپ: «ماسكەۋ لايىقتى تۇردە جاۋاپ بەرەدى»، - دەپتى.

شىنداپ كەلگەندە، بۇل «تىڭشىلىق جاسادى» دەگەن ايىپ رەسەي ەلشىلىكتەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە العاش رەت تاعىلىپ وتىرعان جوق. ءارىسىن ايتپاعاندا، وتكەن جىل مەن بيىلدىڭ وزىندە ورىس ەلشىلىكتەرىندەگى «تىڭشىلىقتىڭ» ونشاقتى فاكتىسى تىركەلگەن. ءار جولى ەلشىلىك قىزمەتكەرلەرى ەلدەن قۋىلىپ وتىرعان. ءار جولى ماسكەۋ رەسمي جاۋاپ بەرگەن. قايسى ءبىر ەل ورىس ديپلوماتىن ەلدەن شىعارسا، سايكەسىنشە، ماسكەۋ دە سول ەلدىڭ ءبىر ديپلوماتىن ءوز ەلىنە قايتارىپ وتىرعان. سول فاكتىلەردىڭ ءبىرسىپىراسىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنعاندى ءجون كوردىك.

2018 جىل:

اۋەلى بريتانيادان باستايىق. ەستەرىڭىزدە بولسا، 2018 جىلى بريتانيا بيلىگى رەسەي ەلشىلىگىنىڭ 23 قىزمەتكەرىن ەلدەن قۋىپ شىققان ەدى. ول كەزدە «سكريپال ىسىنە» قاتىستى رەسەي مەن بريتانيا اراسىنداعى داۋ ۋشىعىپ تۇرعان كەز. بريتانيانىڭ سول كەزدەگى پەرەمەرى تەرەزا مەي: «سكريپال مەن ونىڭ قىزىن رەسەي بيلىگى ۋلادى» دەپ ايىپتاعان. ەلشىلىكتىڭ 23 قىزمەتكەرىنە ەلدەن كەتۋگە ءبىر اپتا ۋاقىت بەرگەن. ول سونداي-اق، جاڭاعى 23 ديپلومات «ۇزاق جىلدار بويى تىڭشىلىق جاساپ كەلگەنىن» ايتقان.

وتكەن جىلى رەسەيدىڭ ديپلوماتيالىق قىزمەتكەرلەرىن قۋدىڭ ونشاقتى فاكتىسى تىركەلگەن ەكەن. ۇزىن-ىرعاسى 14 قىزمەتكەر چەموداندارىن جيناپ، ءوز ەلدەرىنە، ياعني، رەسەيگە قايتۋعا ءماجبۇر بولعان.

2019 جىل:

ناۋرىز. شۆەتسيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى رەسەي ديپ-ميسسياسىنىڭ ءبىر قىزمەتكەرىن قايتارعان. ول كەزدە ورىس ازاماتىنا «تىڭشىلىق جاسادى» دەگەن ايىپ تاعىلعان.

ناۋرىز. پولشا بيلىگى پوزنانداعى رەسەيدىڭ ۆيتسە-كونسۋلىن ەلدەن قۋدى. پولشا ىشكى بارلاۋ اگەنتتىگىنىڭ انىقتاۋىنشا، ورىستىڭ ۆيتسە-كونسۋلى ديپلوماتيالىق ستاتۋسىنا ساي ەمەس قىزمەتتەرمەن اينالىسقان.

تامىز. ۋكراينا رەسەيدىڭ لۆوۆتاعى باس كونسۋلىعىنىڭ قىزمەتكەرىن «نون-گراتا تۇلعا» دەپ تانىعان.

قازان. بولگاريا رەسەي ەلشىلىگىنىڭ قىزمەتكەرىن ەلدەن قۋعان. تاعى دا سول ايىپ. ديپ-ميسسياعا قاتىسى جوق قىزمەتتەرمەن اينالىسقان.

جەلتوقسان. شەشەنستان تۋماسى زەليمحان حانگوشۆيليدىڭ ولىمىنەن كەيىن گەرمانيا بيلىگى رەسەيلىك 2 ديپلوماتتى ەلدەن قۋ تۋرالى شەشىم شىعارعان. بۇل ازاماتتار «نون-گراتا تۇلعا» دەپ تانىلىپ، 7 كۇننىڭ ىشىندە ەلدەن كەتۋى تالاپ ەتىلگەن. كەيىن بەلگىلى بولعانداي، ەلدەن قۋىلعان بۇل ەكەۋى ورىس ارنايى جاساعانىڭ وكىلدەرى بولعان.

2020 جىل:

قاڭتار. بولگاريا رەسەيدىڭ 2 ديپ-قىزمەتكەرىن «نون-گراتا تۇلعا» دەپ تانىدى. ولارعا قاتىستى بولگاريا باس پروكۋراتۋراسى «شپيوناج» بابى بويىنشا ءىس قوزعاعان.

ماۋسىم. چەحيا بيلىگى 2 رەسەيلىك ديپلوماتتى ەلدەن شىعارعان. چەحيانىڭ قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنشە، رەسەي ەلشىلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى چەح ساياساتكەرلەرىنە قارسى شابۋىل ۇيىمداستىرىلىپ جاتقانى تۋرالى قاۋەسەت تاراتقان. چەحيا پرەمەرى اندرەي بابيش بۇل جايتقا قاتىستى: «بۇل شەشىم قابىلدانباس بۇرىن رەسەيلىك ديپلوماتتارعا ءوز ەركىمەن، تىپ-تىنىش ەلدەن كەتۋ تۋرالى ۇسىنىل جاسالعان. الايدا ولار بۇل مۇمكىندىكتى پايدالانعان جوق. سوندىقتان بۇل ەكى ازامات تا نون-گراتا تۇلعا دەپ تانىلىپ، 7 ماۋسىمعا دەيىن ەلدەن شىعارىلادى»، - دەگەن.

تامىز. سلوۆاكيانىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى رەسەيلىك 3 ديپلوماتتى ەلدەن قۋاتىنىن مالىمدەدى. سلوۆاكيانىڭ بارلاۋ قىزمەتىنىڭ انىقتاعانى بويىنشا، براتيسلاۆاداعى رەسەي ەلشىلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ديپلوماتيالىق قاتىناستار تۋرالى ۆەنا كونۆەنتسياسىنا كەراعار ارەكەتتەرگە بارعان. اتالعان جايتقا قاتىستى سلوۆاكيا ءسىم مالىمدەمە جاساپ: «سلوۆاكيا رەسەيمەن جاقسى قارىم-قاتىناس ورناتۋدى كوزدەيدى. الايدا، بۇل ديپلوماتتار كەلىسىمدى ورەسكەل بۇزدى جانە سول ءۇشىن 17 تامىزعا دەيىن ەلدەن كەتۋى كەرەك»، - دەگەن.

تامىز. نورۆەگيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى رەسەيلىك ديپلوماتتى ەلدەن قۋاتىنىن حابارلادى. بۇل جاقتا دا ورىس ازاماتىنىڭ تىڭشىلىقپەن اينالىسقانى، بوتەن ەلدىڭ ازاماتىنا ماڭىزدى قۇجاتتاردى جەتكىزىپ بەرگەنى ايتىلعان.

ءبىز ورىس ديپلوماتتارىنىڭ «تىڭشىلىق جاسادى» دەگەن ايىپپەن ەلدەن قۋىلعان ونشاقتى فاكتىنى جازدىق. بۇل الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن باق-تا جاريالانعان اقپاراتتاردىڭ ءبىر پاراسى عانا. دەسە دە، رەسەي سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ اكتيۆىنە كىرەتىن بۇل قىزمەتكەرلەردىڭ ايىبى ءوز ۋاقىتىندا دالەلدەنگەنى، ماسكەۋدىڭ بۇل شەشىمدەرگە قاتىستى رەاكتسيا بىلدىرگەنى فاكتى.

رەسەي ەلشىلىگى مەن كونسۋلدىعى قازاقستاندا دا بار. رەسەيدىڭ قازاقستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى – بوروداۆكين الەكسەي نيكولاەۆيچ دەيتىن ادام. 2018 جىلدىڭ اقپانىندا ەلشى بوپ تاعايىندالعان.

ءسوز ءتۇيىنى: ورىستىڭ ويى – ورتاق وداق، ورتاق اقشا، ورتاق شەكارا ەكەنىن قازاق ساياساتشىلارى، قازاق ساياساتشىلارى تۇگىلى ورىس ساراپشىلارى تالاي مارتە ايتتى، جازدى. ورتاق اقشا مەن ورتاق شەكارانىڭ اڭگىمەسىن قايسىبىر جىلى (2016-2019) رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ ءوزى اشىقتان-اشىق ايتتى. «رەسەيدىڭ شەكاراسى شەكسىز»، دەپ سويلەدى. «سوۆەت وداعىنىڭ كۇيرەگەنىنە وكىنەمىن»، دەدى. ءبىز بۇلار تۋرالى بۇعان دەيىن دە جازدىق. قايتالاپ جاتپايىق.

جەرىندە بوتەن ەلدىڭ 5 اسكەري بازاسى بار ەل قانشالىقتى تاۋەلسىز؟

رەسەي بازالارىن اتامباەۆ ايداپ شىقپاق. ءبىز شە؟

پۋتين: رەسەيدىڭ شەكاراسى شەكسىز

ساۋالناما: رەسەي كسرو-نى قايتا قۇرۋدى قالايدى

ەاەو – ءولى وداق

ورتاق وداق. ورتاق فۋتبول... ەندىگى كەزەكتە ورتاق ازاماتتىق پا؟

ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق – تاۋەلسiزدiككە تونگەن قاتەر!

ەكونوميكالىق وداق ساياسي وداققا ۇلاسىپ بارا جاتىر

انە، بيىلعى جىلدىڭ وزىندە 5 مەملەكەت رەسەي ەلشىلىكتەرىندەگى ازاماتتاردى «تىڭشىلىق جاسادى» دەپ ايىپتاپ، ەلدەن قۋىپتى. ال بىزدە شە؟ بىزدەگى ورىس ساياساتكەرلەرى مەن ديپ-ميسسيا وكىلدەرى نە ىستەپ ءجۇر؟ بۇل كوپتىڭ كوڭىلىندەگى كوپ ساۋالدىڭ ءبىرى. راس، قازاقستان مەن رەسەي تىعىز قارىم-قاتىناستاعى وداقتاس مەملەكەتتەر دەسەك تە، «جاۋ جوق دەمە جار استىندا» دەگەن قاعيدا قاتاڭ ەستە بولۋى كەرەك-اق! بىزدىكى قاۋىپتىڭ ءسوزى...

Abai.kz