جۇما, 22 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2426 1 پىكىر 22 اقپان, 2021 ساعات 12:57

تاريح تولقىنىنداعى قازاقستان

«ءبىز كەلەشەگى تۇلدىر، بولاشاعى بۇلدىر حالىق ەمەسپىز» (ن.ءا. نازارباەۆ)

ەل جوق اڭساماعان تەڭدىكتى

ەركىن ءجۇرىپ كوكسەمەگەن كەڭدىكتى.

30 جىل بولدى، تاۋەلسىزدىك الدىق ءبىز

جالعاستىرىپ بابا جولىن ەلدىكتى.

ءيا، جەلپىگەن جەلمەن جىلىستاپ، سىناپتاي سىرعىپ ءوتىپ جاتقان، شىركىن ۋاقىت-اي! ەگەمەندىك الىپ، قازاعىمنىڭ توبەسى كوككە جەتكەندەي قۋانعان كۇنى كەشە عانا سياقتى. دۇنيەجۇزىلىك تاريح تۇرعىسىنان قاراعاندا، 30جىل قاس-قاعىم ءسات، بىراق جاس تاۋەلسىز مەملەكەت ءۇشىن بۇل – كامەلەتكە تولۋ كەزەڭى. بۇل- قازاقستانننىڭ ءوزىنىڭ مەملەكەتتىك جوباسىنىڭ العاشقى قورىتىندىلارىن شىعاراتىن ۋاقىت. بۇل – قازاق حالقىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ن.ءا. نازارباەۆپەن بىرگە قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىنە كوز سالۋدى تالاپ ەتەتىن جاعداي.

بىزدىڭشە، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تابىسىنڭ 30 جىلىنا اينالعان بارشا قازاقستان حالقىنىڭ ەڭبەگىنىڭ جەمىستى جىلدارى.

قازاقستان ءوزىنىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويىن ەكونوميكاسى قۋاتتى، بارىنشا دەموكراتيالى جانە وزىندىك قۇرمەتكە يە مارتەبەلى ەل رەتىندە قارسى الىپ وتىر. وسى جىلدار ىشىندە ەلىمىز كوپتەگەن ەلگە تانىمال بولدى.

«تاۋەلسىز ەل – تىرلىگىمىز» دەگەن قاعيدانى بەرىك ۇستاي وتىرىپ، ەل ەگەمەندىگىنىڭ 25 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي ءوز ەلىمىزدىڭ ءاربىر ءىس-ارەكەتىن ماقتانىش ەتىپ، ەلىمىزدىڭ مىقتى ەلدەر قاتارىنا قوسۋداعى ءوز ۇلەسىمىزدى ونەگەلى تاربيە، تياناقتى ءبىلىم ارقىلى كورسەتە ءتۇسۋ – ءبىزدىڭ جاستاردىڭ دا مىندەتى.

«ماڭگىلىك ەل» ۇلتتىق يدەياسىن ىڭ ەلەۋلى ءبىر ءمانى ءبىلىم سالاسىمەن ۇشتاسپ جاتىر. ەلباسىمىز ن.نازارباەۆ تۇراقتىلىعى بەرىك، ومىرلىك ەل بولامىز دەسەك، وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ءبىلىمدى، باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ كەرەكتىگىن ۇنەمى ەسكە سالىپ وتىرادى. وسى ماقساتتى ۇلت كوشباسشىسى بىلىكتى ازاماتتاردى دايارلاپ شىعۋدى قاداعالاۋدا. جاستار شەتەلدە ءبىلىم الىپ، وزگە مەملەكەتتەردەن تاجىريبە جيناقتاۋدا. بۇل رەتتە «بولاشاق» باعدارلاماسىنىڭ ماڭىزى زور. ءيا، ەلىمىزدىڭ كەلەشەگىنىڭ جارقىن بولۋى جاس ۇرپاقتىڭ قولىندا. ەلباسىنىڭ بىزگە ارتقان زور سەنىمىن اقتاۋعا ءتيىسپىز.

وسىندايدا نۇرسۇلتان اتامىز ايتقان مىنا ءسوز ءاردايىم جادىمدا تۇرادى: «قانداي بايلىق بولماسىن، ونىڭ ءتۇبى سارقىلاتىنى حاق. سارقىلمايتىن، تەرەڭ بويلاعان سايىن، كەرىسىنشە، ەسەلەپ ارتا بەرەتىن ءبىر بايلىق بار، ول – ءبىلىم.» شىركىن، سول ءبىلىمدى قازاقتىڭ ۇل-قىزدارى ءوز مەملەكەتتىك تىلىندە وقىپ ۇيرەنىپ، ءبىر-بىرىمەن تەك انا تىلىندە سويلەسىپ، قازاقشا ويلاناتىن بولسا، ەلىن سۇيگەن ناعىز پاتريوتتىق سەزىم نىعايا تۇسەر ەدى. ەلباسىنىڭ «قازاق قازاقپەن قازاقشا سويلەسسىن» دەگەن ءسوزىن قايتالاتقىزا بەرمەي، ءار قازاق، ەڭ الدىمەن، وسى ءسوزدى ىسكە اسىرۋعا تىرىسۋى كەرەك دەپ ويلايمىن. وسى ورايدا «انا ءتىلى – ءبارىمىزدىڭ انامىز، ويتكەنى ول ۇلتىمىزدىڭ اناسى» دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىنا ءمان بەرۋىمىز كەرەك.

ۇلتىمىزدى ساقتاۋ ءۇشىن ەڭ باستىسى – ءتىلىمىز بەن جەرىمىزدى ساقتاي ءبىلۋ.

تىلىمىزدەن ايىرىلىپ قالمايىق دەپ جانتالاسىپ جۇرگەندە جەردى ساتۋ جانە شەتەلدىكتەرگە جالعا بەرۋ تۋرالى ماسەلە ۋشىعىپ، حالىق اراسىندا زور تولقۋ تۋعىزاتىنى ءمالىم. جەر – وتان دەگەن قاسيەتتى ۇعىم. جەر – مەملەكەتتىڭ نەگىزى. جەردەن ايىرىلعانىڭ – بارىنەن ايىرىلعانىڭ. اتاقونىسىنان ايىرىلعان قانشاما ۇلت تاريح بەتىنەن ءىز-ءتۇسسىز ءوشىپ كەتكەن. اتا-بابامىزدان كەيىنگى ۇرپاعى ءۇشىن جەردى ساقتاپ قالۋ وڭايعا تۇسكەن جوق. ول ءبىزدىڭ قاسيەتتى دە، قاسىرەتتى تاعدىرىمىز. سونى تۇسىنەر بولساق، ءبىز دە وزىمىزدەن كەيىنگى ۇرپاققا اتا-بابامىزدان قالعان يگىلىكتى ىستەردى جاساۋىمىز كەرەك. ەلباسىمىز دا اتا زاڭىمىزدا جەردىڭ شەت جۇرتقا ساتىلمايتىنى تايعا تاڭبا باسقانداي اشىق كورسەتىلگەنىن، ونىڭ ەشقاشان بۇزىلۋىنا جول بەرمەيتىنىن ايتتى.

ءبىزدىڭ ەل ءۇش ۇعىم: بىرلىك، تاتۋلىق، ىنتىماقتىڭ قادىرىن جاقسى بىلەتىن ەل. قازاقستان رەسپۋليكاسى – جۇزدەگەن ۇلت پەن ۇلىستىڭ باسىن بىرىكتىرىپ، ىنتىماعىن جاراستىرىپ وتىرعان ۇلى مەملەكەت. ءبىز وسى ءۇشىن قۋانامىز، ماقتانامىز!

ءيا، قاي تۇرعىدان العاندا دا رەسپۋبليكامىزدىڭ سەنىمدى دە باياندى بولاشاعىنىڭ بار ەكەنى ەش كۇمان تۋعىزبايدى. ويتكەنى رەفورمالارباعىتىمەن باتىل جۇرگەن قازاق ەلى ۋاقىت وتكەن سايىن ىلگەرىلەي تۇسۋدە.

مەن كەلەشەگىمنىڭ كەلبەتتى بولارىنا سەنەمىن!

جاسمين داريباەۆا

حالىقارالىق اقپاراتتىق

تەحنولوگيالار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ

1-ءشى كۋرس ستۋدەنتى

Abai.kz

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1460
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3226
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5282