ۆى جەنششينا ناتسيوناليستكا، زنايا رۋسسكي، پوچەمۋ گوۆوريتە نا كازاحسكوم؟!
ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ،
پارلامەنت دەپۋتاتتارىنىڭ،
ۇكىمەت باسشىسى ك. ءماسىموۆتىڭ نازارىنا
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە،
ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە،
پاۆلودار وبلىسى اكىمى ە.ارىن مىرزاعا،
پاۆلودار قالاسىنىڭ اكىمى و. قايرگەلدينوۆ مىرزاعا،
پاۆلودار وبلىسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنا،
پاۆلودار وبلىسى بويىنشا مەديتسينالىق جانە فارماتسەۆتيكالىق قىزمەتتەردى باقىلاۋ كوميتەتى دەپارتامەنتىنە،
باق قۇرالدارىنا
قۇرمەتتى ساليدات حانىم!
مەن، بەيسەنباي تەگى ر.ز.، كەرەكۋ (پاۆلودار) قالاسىنىڭ تۇرعىنى، 18.03.2012 جىلى، بۇعان دەيىن ءسىزدىڭ اتىڭىزعا جازعان حاتىمدا ايتىلعانداي قازاق تىلىندە سويلەگەنىم ءۇشىن قىزمەت كورسەتپەگەن ءدارىحاناشىنىڭ كەسىرىنەن الا الماعان دارىلەرىمدى الماقشى بولىپ، كەلەسى كۇنى قالاداعى لەرمونتوۆ كوشەسىندە 106-شى ۇيدە ورنالاسقان دارىحاناعا كەشكى ساعات 19 -دىڭ شاماسىندا تاعى باردىم. كەلگەن بەتتە ءدارىحاناشى: «وپيات پوياۆيلاس!» دەپ قارسى الدى. الدىندا مىناداي جاعداي بولدى. سىزگە جازعان حاتتىڭ كوشىرمەسىندە كورسەتىلگەن دەپارتامەنتكە قوڭىراۋ شالعانىمدا زاۋرەش شورمانقىزى دەگەن قىزمەتكەر: «ساعات 17-گە ءدارىحانا مەنشىگىنە كىرەتىن جشس-ءتىڭ باسشىسىن شاقىردىق. سويلەسەمىز، سودان كەيىن كەشە الا الماعاندارىڭىزدى الا بەرۋگە بولادى» دەدى.
ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ،
پارلامەنت دەپۋتاتتارىنىڭ،
ۇكىمەت باسشىسى ك. ءماسىموۆتىڭ نازارىنا
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە،
ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە،
پاۆلودار وبلىسى اكىمى ە.ارىن مىرزاعا،
پاۆلودار قالاسىنىڭ اكىمى و. قايرگەلدينوۆ مىرزاعا،
پاۆلودار وبلىسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنا،
پاۆلودار وبلىسى بويىنشا مەديتسينالىق جانە فارماتسەۆتيكالىق قىزمەتتەردى باقىلاۋ كوميتەتى دەپارتامەنتىنە،
باق قۇرالدارىنا
قۇرمەتتى ساليدات حانىم!
مەن، بەيسەنباي تەگى ر.ز.، كەرەكۋ (پاۆلودار) قالاسىنىڭ تۇرعىنى، 18.03.2012 جىلى، بۇعان دەيىن ءسىزدىڭ اتىڭىزعا جازعان حاتىمدا ايتىلعانداي قازاق تىلىندە سويلەگەنىم ءۇشىن قىزمەت كورسەتپەگەن ءدارىحاناشىنىڭ كەسىرىنەن الا الماعان دارىلەرىمدى الماقشى بولىپ، كەلەسى كۇنى قالاداعى لەرمونتوۆ كوشەسىندە 106-شى ۇيدە ورنالاسقان دارىحاناعا كەشكى ساعات 19 -دىڭ شاماسىندا تاعى باردىم. كەلگەن بەتتە ءدارىحاناشى: «وپيات پوياۆيلاس!» دەپ قارسى الدى. الدىندا مىناداي جاعداي بولدى. سىزگە جازعان حاتتىڭ كوشىرمەسىندە كورسەتىلگەن دەپارتامەنتكە قوڭىراۋ شالعانىمدا زاۋرەش شورمانقىزى دەگەن قىزمەتكەر: «ساعات 17-گە ءدارىحانا مەنشىگىنە كىرەتىن جشس-ءتىڭ باسشىسىن شاقىردىق. سويلەسەمىز، سودان كەيىن كەشە الا الماعاندارىڭىزدى الا بەرۋگە بولادى» دەدى.
الا الماعان دارىلەرىمدى قايتالاپ تاعى سۇرادىم. كەشە عانا مەنى ءتىلىم ءۇشىن قورلاعان قىزدىڭ ورنىنا كەلگەن باسقا قازاق ەمەس فارماتسەۆت: «ۆى جەنششينا ناتسيوناليستكا، زنايا رۋسسكي، پوچەمۋ گوۆوريتە نا كازاحسكوم؟!» دەپ تاعى دۇرسە قويا بەردى. مەنىڭ سوڭىمدا كەزەكتە تۇرعان 2 ادامعا: «ۆوت ونا حوچەت نا كازاحسكوم وبسلۋجيتسيا، نام رابوتات نە داەت» دەپ، ولاردى ماعان قارسى قويماقشى بولدى. ابىروي بولعاندا الگى ەكى ادام مەنىڭ: «2-ءشى كۇن قازاق تىلىندە سويلەگەنىم ءۇشىن ناتسيوناليستكا، راسيستكا اتانىپ، دارىلەرىمدى الا الماي ءجۇرمىن» دەگەنىمدى ءتۇسىندى. ءدارىحاناشى تاراپىنان «ناتسيستكا» دەگەن ءسوز ەكى رەت قايتالانعان سوڭ، قالتافونىمداعى ديكتوفوندى قوسىپ، سۇراعانىمدى تالاپ ەتىپ تۇرا بەردىم.
ال، مەنەن كەيىن كەزەكتە تۇرعان ورىستىلدىلەرگە قىزمەت كورسەتىلە بەردى. 15-20 مينۋتتاي وتكەندە ءدارىحانانىڭ شاقىرتۋىمەن «ستراجنيك» جشس-ءنىڭ كۇزەت قىزمەتكەرلەرى كەلدى. ءوزىن كۇزەت باستىعى قايرباەۆ قايرات دەپ تانىستىرعان جىگىت، كورشى مەملەكەتتىڭ تىلىندە: «ۆى پوچەمۋ س رۋسسكوي دەۆۋشكوي رازگوۆاريۆاەتە نا كازاحسكوم يازىكە! ۆى دولجنى س نەي گوۆوريت نا رۋسسكوم!» دەدى. ديكتوفونىمدا بارلىق سوزدەرى تۇر. ال، ءدارىحاناشىلاردىڭ كۇزەتكە ايتقان سوزدەرى: «ناچالنيتسا سكازالا، چتو نام دادۋت نورمالنو رابوتات! (تەك ورىس تىلىندە دەگەن ءسوزى عوي)» سوندا مەديتسينالىق جانە فارماتسەۆتيكالىق قىزمەتتەردى باقىلاۋ كوميتەتى دەپارتامەنتى كەشكى ساعات 17-دەن كەيىن قازاقتىلدىلەرگە كوڭىل اۋدارماي-اق قويىڭىزدار، قىزمەتتەرىڭىزدى تەك ورىس تىلىندە جالعاستىرا بەرىڭىزدەر دەپ ايتقان با؟
بۇل ماسقاراعا كىم جاۋاپ بەرەدى؟
كىم «ستراجنيك» جشس-ءنىڭ باستىعى قايرباەۆ قايراتتىڭ ساندىراعىنا كىم جاۋاپ بەرەدى؟ الدە ورىستىلدىلەرمەن تەك ورىس تىلىندە سويلەسۋ كەرەك دەگەن زاڭ بار ما ەكەن؟ وندا ۇكىمەتتى سونداي زاڭنامالىق نورمامەن تانىستىرۋدى تالاپ ەتەمىز!
الدە ءبىز تاۋەلسىزدىگىمىزدى كورشى مەملەكەتكە وتكىزىپ جىبەردىك پە؟ بۇلاي دەۋىمىزگە نەگىز جوق ەمەس. سەبەبى، وبلىس اكىمى ە.ارىننىڭ قابىلداۋى بولمەسىنە قوڭىراۋ شالساڭىز: «پريەمنايا اكيما وبلاستي سلۋشاەت» دەگەن ءسوزدى ەستيسىز. وبلىس اۋماعىنداعى بارلىق قالا، اۋدان ولاردىڭ اپپارات جيىندارى تەك كورشى مەملەكەتتىڭ تىلىندە وتەدى. مىسالى، قالا اكىمى ەرلان ارىن جۇرتشىلىقپەن ەسەپ-كەزدەسۋىندە 5 مينۋت مەملەكەتتىك تىلدە، 25 (!) مينۋت كورشى مەملەكەتتىڭ تىلىندە سويلەدى. دەمەك، وبلىس ورتالىعىنىڭ قازاقتارى وبلىستىق اكىمشىلىك تاراپىنان تىلدىك كەمسىتۋشىلىككە ۇشىراپ وتىر.
جەرگىلىكتى جورنالشىلاردى، تەلەديدارشىلاردى دا شاقىرىپ، باستان كەشكەندەرىمدى، مەملەكەتتىك ءتىلدى تابانعا سالىپ تاپتاپ جاتقان فاكتىلەردى ايتىپ بەرمەككە بەكىنگەنىمدە جۋرناليستەر: «ەلباسى جولداۋىندا ورىس تىلىنە قىسىم جاساۋعا جول بەرىلمەيدى دەگەن. ءبىز وندايدى تۇسىرە دە، جازا دا المايمىز. جۇمىسىمىزدان ايىرىلاتىن جايىمىز جوق» دەگەن ءۋاج ايتتى.
ايتىڭىزشى، قاي جەردە: «ورىستىلدىلەرگە قىزمەت كورسەتىلمەيدى، ولار سول تىلدە سويلەگەنى ءۇشىن ناتسيست، راسيست» دەگەندى ەستىگەنىڭىز بار ما؟! جوق. قازاق تىلىندە سويلەسەڭ «ناتسيست»، «راسيست» بولىپ شىعا كەلەسىڭ جانە ساعان قىزمەت كورسەتپەيدى.
دارىحاناداعى تىلدىك كەمسىتۋشىلىك پەن قورلاۋدان كورگەن سوڭ، كەشكىسىن جەدەل جاردەمگە قوڭىراۋ سوقتىم.تاعى دا سول: «مى ۆاس نە پونيماەمى» شىقتى. باستىعىڭىزدى شاقىرتىڭىز، دەپ ەدىم، باسقا ءورىستىلدى ايەل تۇتقانى الىپ: «چتو ۆام نادو، ەسلي نە رازگوۆاريۆاەتە نا رۋسسكوم، پريگلاسيتە رۋسسكوگوۆورياششيح سوسەدەي» دەدى. ورىسشا سويلەۋگە ماجبۇرلەگەندەرىنە قارسىلاسىپ قويماعان سوڭ 10 مينۋتتاي ۋاقىت وتكەندە عانا قازاقشا بىلەتىن ادامدى تەلەفونعا شاقىردى. ەگەر ادام قاتتى ناۋقاس بولىپ، كورشىلەرگە باراتىن جاعدايى بولماسا مەملەكەتتىك تىلدە سويلەمەيتىن، تۇسىنبەيتىن دارىگەرلەردىڭ كەسىرىنەن (قالادا جەدەل جاردەمنىڭ ءجۇرۋ ۋاقىتى 15-20 ءمينوت، وعان ءتىل ءۇشىن تاجىكەلەسكەن ۋاقىتتى قوسىڭىز) سول ارادا ادام ءولىپ كەتۋى مۇمكىن عوي. سولاي بولىپ جاتپاسىنا كىم كەپىل؟ وسىنداي ماسقاراعا كىم جاۋاپ بەرەدى؟
مىنە، مينيستر حانىم، ءسىز باسقارىپ وتىرعان مينيسترلىككە قارايتىن وبلىستىق مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ مەملەكەتكە جانە ونىڭ تىلىنە دەگەن قۇرمەتى!ال، مەنىڭ ايتارعا ءسوزىم جوق!
قۇرمەتتى ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى
ۇكىمەت، جەرگىلىكتى بيلىك
مەن ەشۋاقىتتا ءوز ەلىمدە، ءوز جەرىمدە، ءوز مەملەكەتىمدە، ءوز تىلىمدە سويلەگەنىم ءۇشىن «ناتسيست»، «راسيست» بولا المايمىن!
سىزدەردىڭ الدارىڭىزعا ماعان ءوز قالامدا، ەلىمدە، مەملەكەتقۇرۋشى قازاق ۇلتىنىڭ تىلىندە سويلەۋىمە توسقاۋىل قويىلماسىن دەگەن ءوتىنىش تالابىمدى قويىپ وتىرمىن!
بەيسەنباي تەگى رۋزا زايكەنقىزى,
«جەلتوقسان اقيقاتى»
رقب پاۆلودار وبلىسى فيليالىنىڭ ءتورايىمى، كەرەكۋ ق.، (پاۆلودار، كەشىرىڭىز، قالا اتاۋى الەكسەي-ء2شى پاتشانىڭ پاۆەل اتتى بالاسىنىڭ اتىمەن ءالى كۇنگە اتالىپ، وتارشىلىقتىڭ كوز شۇقىعان ايعاعى بولعاندىقتان، ءوز تارابىمنان ىلعى دا كىشى ارىپپەن جازىلادى. قالانىڭ عالىمدارمەن دالەلدەنگەن تاريحي اتاۋى - كەرەكۋ) قايرباەۆ كوشەسى 104-136, تەل. 8(7182) 51-10-50, 8-701-182-52-65, e-mail: ruza_7mail.ru
جازىلعان جاعدايلاردىڭ كەرەكۋ قالاسىندا ورىن الىپ وتىرعانىنا كۇماندانبايتىن، راستايتىن ازاماتتار:
نۇرباەۆ ق.ج. ت.ع.د.، پروفەسسور
تويشىباي ا. رەسپۋبليكالىق «ويان نامىس» جورنالىنىڭ ءتىلشىسى،
قاليەۆ ماقسۇت، ازات قب پاۆلودار ف-لى توراعاسى،
سەيداليەۆا گ. ورالمان،
بايازيت ق. تەمىرجولشى،
نۇرسەيتوۆ س. وبلىستىق «قازاق ءتىلى قوعامى» مۇشەسى،
ايابەرگەنوۆ ە. جاستار بەلسەندىسى
«اباي-اقپارات»
