كەشەلى-بەرى الەم ساياساتشىلارىنىڭ تالقىسىنداعى تاقىرىپ – بەلارۋس پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكونىڭ وپپوزيتسيالىق جۋرناليست ءارى بلوگەر رومان پروتاسەۆيچتى تۇتقىنداۋ وپەراتسياسى بولدى.

بەلارۋس پوليتسياسى وپپوزيتسيالىق جۋرناليست، بلوگەر، نەحتا Telegram ارناسىنىڭ بۇرىنعى باس رەداكتورى رومان پروتاسەۆيچتى تۇتقىنداۋ ءۇشىن بورتىندا 12 مەملەكەتتىڭ 170-كە جۋىق جولاۋشىسى وتىرعان ۇشاقتى مينسكى اۋەجايىنا «كۇشتەپ» قوندىرعان.

يرلدانديالىق «Ryanair» اۋەكومپانياسىنا تيەسىلى ۇشاق افينادان ۆيلنيۋسكە ۇشاپ بارا جاتقان. «Flihtradar24» سايتى كەلتىرگەن دەرەكتەرگە كوز جۇگىرتسەك، «Ryanair» ۇشاعى ليتۆا شەكاراسىنا جاقىنداپ قالعان كەزدە مينسكىگە كەرى بۇرىلعان. «ازاتتىقتىڭ» بەلارۋس قىزمەتىنىڭ جازۋىنشا، ەكيپاج باعىتتىڭ وزگەرگەنىن جولاۋشىلارعا حابارلاماعان.

بەلارۋس بيلىگىنىڭ ءھام الەكساندر لۋكاشەنكونىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ اقپاراتتارىن جاريالايتىن «پۋل پەرۆوگو» Telegram ارناسىنىڭ مالىمەتىنشە، ۇشاقتى مينسكىگە قوندىرۋعا تىكەلەي لۋكاشەنكو پارمەن بەرگەن. سەبەبىن: «ۇشاقتا بومبا بولۋى مۇمكىن دەگەن اقپارات جەتكەن سوڭ، ۇشاقتى مينسكىگە قوندىرۋعا الەكساندر لۋكاشەنكونىڭ ءوزى بۇيرىق بەرگەن. ونىمەن قوسا، جولاۋشىلار ۇشاعىن قورعاپ ءجۇرۋ ءۇشىن ميگ-29 جويعىش ۇشاعىن جانە جىبەرگەن»، - دەپ ءتۇسىندىرىپتى.

«Ryanair-ءدىڭ» ەنشىلەس كومپانياسىنىڭ وكىلى ميحال كاچمارچيك: «ۇشاقتىڭ بەلارۋسكە قونۋىنىڭ سەبەبى – ەكيپاج ديسپەچەردىڭ ايتقانىنا باعىنۋى كەرەك بولدى»، - دەگەن. ال ۇشاقتا بومبا قويىلعانىنا قاتىستى اقپارات جوق جانە تەكسەرۋ كەزىندە دە ەشقانداي بومبا نەمەسە جارىلعىش زاتتار انىقتالماعان.

بەلارۋس بيلىگى ۇشاقتىڭ مينسكىگە ءماجبۇرلى تۇردە قوندىرىلۋىن رومان پروتاسەۆيچتى تۇتقىنداۋ وپەراتسياسىمەن بايلانىستىرمايتىنىن ايتقان. بىلايشا ايتقاندا، جاي عانا سايكەستىك دەگەنگە كەلتىرگەن.

ءبىر قىزىعى، رومان پروتاسەۆيچ افينادان ۇشار الدىندا ءوزىن اۋەجايدان باستاپ الدەكىمدەردىڭ اڭدىپ جۇرگەنىن، ءتىپتى ونىڭ قۇجاتتارىن سۋرەتكە ءتۇسىرىپ الماق بولعانىن حابارلاعان.

بەلارۋستەگى وپپوزيتسيالىق-كوورديناتسيالىق كەڭەستىڭ مۇشەسى, ەكس-مادەنيەت ءمينيسترى پاۆەل لاتۋشكو «Ryanair» ۇشاعىنان تەك قانا رومان پروتاسەۆيچ قانا ەمەس، تاعى بەس ادام ۆيلنيۋسقا ۇشپاي، مينسكىدە قالعانىن، ونىڭ بەسەۋى – رەسەي ازاماتى ەكەنىن حابارلاعان. ول سونداي-اق، بەلارۋس بيلىگى «Ryanair» ۇشاعىن اتىپ جىبەرەمىز» دەپ قورقىتقانىن ايتقان.

بەلارۋستەگى كەشەگى جاعدايعا قاتىستى حالىقارالىق قاۋىمداستىق باسشىلارىنا بىرىنەن سوڭ ءبىرى مالىمدەمە جاساپ، بەلارۋس بيلىگىنىڭ جويعىش ۇشاق جىبەرىپ، «Ryanair» ۇشاعىن كۇشپەن قوندىرۋىن – تەررورلىق ارەكەتكە تەڭەپ، قاتاڭ شارا قولدانۋعا شاقىرۋدا. قاراڭىز:

ليتۆا پرەزيدەنتى گيتاناس ناۋسەدا: «ۆيلنيۋسكە ۇشىپ كەلە جاتقان جولاۋشىلار ۇشاعى ءماجبۇرلى تۇردە مينسكىگە قوندىرىلدى. ۇشاقتاعى ساياسي بەلسەندى، Nexta-نىڭ نەگىزىن قالاۋشى تۇتقىندالدى. بۇل لاس ارەكەتتىڭ ارتىندا بەرالۋس رەجيمى تۇر. مەن رومان پروتاسەۆيچتى دەرەۋ بوساتۋدى تالاپ ەتەمىن»، - دەپ جازعان.

سونىمەن قاتار: «مەن ەو مەن ناتو-داعى وداقتاستارىمىزدى ازاماتتىق اۆياتسياعا بەلارۋس رەجيمىنەن تونگەن قاۋىپكە بىرلەسىپ شارا قولدانۋعا شاقىرامىن. حالىقارالىق قاۋىمداستىق مۇنداي باسسىزدىقتاردى ەندىگارى بولدىرماۋ ءۇشىن دەرەۋ شارا قولدانۋى كەرەك. مەن مۇنى بريۋسسەلدەگى ەۋروپالىق كەڭەستە تاعى ايتامىن»، - دەدى ناۋسەدا.

گەرمانيانىڭ ۆيتسە-كانتسلەرى ولاف شولتس: «بەلارۋستەگى جاعدايدان سوڭ ەو «ديكتاتور» الەكساندر لۋكاشەنكوعا ءھام ونىڭ رەجيمىنە قاتىستى شارا قولدانۋى كەرەك. بەلارۋس بيلىگىنىڭ بۇل ارەكەتى – ەۋروپانىڭ ازاماتتىق اۋە قاتىناستارىنا كيلىگۋ»، - دەپ مالىمدەگەن.

گەرمانيانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى حايكو مااس: «ءبىز جۋرناليست رومان پروتاسەۆيچتىڭ جولدا تۇتقىندالۋىنا الاڭداۋلىمىز. بۇل ەك تاراپىنان ەلەنبەي قالمايدى. ءبىز ەك-دەگى ارىپتەستەرىمىزبەن تىعىز بايلانىستامىز»، - دەدى.

فرانتسيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى بەلارۋس بيلىگىنىڭ ارەكەتىن ايىپتاپ، ەو تاراپىنان بىرلەسكەن قاتاڭ جاۋاپ بەرۋى كەرەكتىگىن مالىمدەگەن. سونىمەن قاتار، «Ryanair» ۇشاعىنا قاتىستى جاعدايدان سوڭ، بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىنە جولداردى جابۋ جاعدايى دا كۇن تارتىبىندە ەكەنىن ايتقان.

ۇلىبريتانيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى: «بەلارۋس بيلىگىنىڭ پروتاسەۆيچكە قاتىستى بۇل ارەكەتىنىڭ اقىرى اۋىر جاعدايعا اكەپ سوقتىرادى»، - دەگەن.

ال پولشا پرەمەرى بەلارۋس اۋە كومپانيالارىنا ەو تەرريتورياسىمەن ۇشۋعا تىيىم سالۋ كەرەكتىگىن مالىمدەگەن. ول سونداي-اق، پروتاسەۆيچتىڭ تۇتقىندالۋىنا قاتىستى پولشاداعى بەلارۋس ەلشىسىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە شاقىرتىلعانىن حابارلاعان.

اۆستريا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى دە بەلارۋستەگى كەشەگى جاعدايعا بايلانىستى حالىقارالىق تەرگەۋ جۇرگىزىلۋى كەرەكتىگىن ايتقان.

گرەتسيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى «Ryanair» ۇشاعىنىڭ مينسكىگە كۇشپەن قوندىرىلۋىن – «پيراتتىق ارەكەت» دەپ باعالاعان.

ال لاتۆيالىق AirBaltic كومپانياسى «Ryanair» ۇشاعىنا قاتىستى جاعدايدان سوڭ بەلارۋسكە ۇشپاۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعان.

OSCE توراعاسى انن ليندە رومان پروتاسەۆيچتى دەرەۋ بوساتۋ تۋرالى مالىمدەدە جاساپ، بەلارۋس بيلىگىنىڭ بۇل ارەكەتىن ەۋروپالىق كەڭەستەگى ارىپتەستەرىمەن اقىلداساتىنىن جازعان.

ەۋروپالىق كەڭەس باسشىسى شارل ميشەل حالىقارالىق تەرگەۋ جۇرگىزۋ كەرەكتىگىن ايتتى.

ناتو-نىڭ باس حاتشىسى: «ۆيلنيۋسكە ۇشىپ كەلە جاتقان ۇشاقتىڭ مينسكىگە ءماجبۇرلى تۇردە قوندىرىلۋىنا قاتىستى جاعدايدى مۇقيات باقىلاپ وتىرمىز. بۇل وتە قاۋىپتى جاعداي جانە حالىقارالىق تەرەگۋدى قاجەت ەتەدى»، - دەپ مالىمدەگەن.

بەلارۋس پرەزيدەنتتىگىنە ۇمىتكەر بولعان سۆەتلانا تيحانوۆسكايا: «بۇگىننەن باستاپ بىردە-ءبىر ادام بەلارۋس اسپانىنان ۇشاردا ءوز قاۋىپسىزدىگىنە سەنىمدى بولمايدى»، - دەپ مالىمدەدى.

Girona, Spain - March 29, 2018: Ryanair airline airplane Boeing 737 in Girona airport in sunny day

ال «Ryanair» باسشىلىعى: «مينسكىدە ءبىزدىڭ ۇشاقتان رومان پروتاسەۆيچپەن بىرگە كگب قىزمەتكەرلەرى دە ءتۇسىپ قالۋى مۇمكىن»، - دەپ مالىمدەگەن.

ءتۇيىن. 25 جاستاعى رومان پروتاسەۆيچ سوڭعى ۋاقتا «بەلارۋس گولوۆنوگو موزگا» Telegram ارناسىن جۇرگىزىپ كەلگەن. وعان دەيىن نەحتا Telegram ارناسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ءھام رەداكتورى بولعان. ال نەحتا Telegram ارناسى بەلارۋستەگى وتكەن پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا الەكساندر لۋكاشەنكوعا قارسى نارازىلىق اكتسيالارى كەزىندە تىنباي جۇمىس ىستەگەن. كەرەك دەسەڭىز، نارازىلىق اكتسيالارىنىڭ «ميى ءھام باعىتشىسى» بولعان.

وسىعڭان دەيىن لۋكاشەنكو بيلىگى نەحتا Telegram ارناسىن «ەكسترەميستىك ارنا» دەپ تانىپ، رومان پروتاسەۆيچتى «تەرروريستەر تىزىمىنە» قوسقان. ال رومان پروتاسەۆيچتىڭ ءوزى جەكە باس قاۋىپسىزدىگىنە بايلانىستى بىرنەشە جىل بۇرىن بەلارۋستەن كەتكەن.

Abai.kz