4-ءنشى ماۋسىم مەملەكەتتىك رامىزدەر كۇنى

سوڭعى بىرنەشە جىلدىڭ بەدەرىندە مەملەكەتتىك رامىزدەر - تۋ مەن ءانۇران كورەسىنى ابدەن كوردى. وزگەدەن ەمەس، وزىمىزدەن. تۋىمىز قوقىس تاسيتىن قانارعا اينالدى (http://old.abai.kz/content/tuymyz-tu-emes-tulak-bolyp-barady), (http://old.abai.kz/content/ainyr-n-sipbaikyzy-bireuler-shin-memlekettik-tu-meshok), كوك مۇزدىڭ ۇستىندە حوككەيشىلەردىڭ تابانىنىڭ استىندا جاتتى (http://old.abai.kz/node/7078), مارتەبەلى مەملەكەتتىك جيىندا تۋداعى قىرانىمىز ۇستىگە، كۇنىمىز استىعا تۇسكەن كەيىپتى استانادا وتكەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ مينيسترلەرىنىڭ 5-ءى يسلام كونفەرەنتسياسىندا سىرتقى ىستەر ءمينيسرتى ەرجان قازىحانوۆ پەن ءبىرىنشى ۆيتسە-پرەمەر سەرىك احمەتوۆتىڭ ورتاسىندا تۇردى (http://old.abai.kz/content/tudy-memlekettik-derezhede-korlau). ءانۇرانىمىزدى سايقىمازاق بوراتتىڭ مەن ريكي ءمارتيننىڭ ءانى الماستىردى. اقىرى، مەملەكەتتىڭ ەڭ جوعارعى نىشان، بەلگىلەرىن - رامىزدەرىن قورعاۋدىڭ زاڭدىق تەتىگىن قاتاڭداتۋ ءۇشىن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسيالىق زاڭىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋ ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىن دەپۋتاتتار قاراپ، ماقۇلدادى.

4-ءنشى ماۋسىم مەملەكەتتىك رامىزدەر كۇنى

سوڭعى بىرنەشە جىلدىڭ بەدەرىندە مەملەكەتتىك رامىزدەر - تۋ مەن ءانۇران كورەسىنى ابدەن كوردى. وزگەدەن ەمەس، وزىمىزدەن. تۋىمىز قوقىس تاسيتىن قانارعا اينالدى (http://old.abai.kz/content/tuymyz-tu-emes-tulak-bolyp-barady), (http://old.abai.kz/content/ainyr-n-sipbaikyzy-bireuler-shin-memlekettik-tu-meshok), كوك مۇزدىڭ ۇستىندە حوككەيشىلەردىڭ تابانىنىڭ استىندا جاتتى (http://old.abai.kz/node/7078), مارتەبەلى مەملەكەتتىك جيىندا تۋداعى قىرانىمىز ۇستىگە، كۇنىمىز استىعا تۇسكەن كەيىپتى استانادا وتكەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ مينيسترلەرىنىڭ 5-ءى يسلام كونفەرەنتسياسىندا سىرتقى ىستەر ءمينيسرتى ەرجان قازىحانوۆ پەن ءبىرىنشى ۆيتسە-پرەمەر سەرىك احمەتوۆتىڭ ورتاسىندا تۇردى (http://old.abai.kz/content/tudy-memlekettik-derezhede-korlau). ءانۇرانىمىزدى سايقىمازاق بوراتتىڭ مەن ريكي ءمارتيننىڭ ءانى الماستىردى. اقىرى، مەملەكەتتىڭ ەڭ جوعارعى نىشان، بەلگىلەرىن - رامىزدەرىن قورعاۋدىڭ زاڭدىق تەتىگىن قاتاڭداتۋ ءۇشىن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسيالىق زاڭىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋ ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىن دەپۋتاتتار قاراپ، ماقۇلدادى.

الايدا، زاڭ ورىندالا ما؟ ەندىگى جەردە مەملەكەتتىك رامىزدەردى قورلاۋعا وزگەرىس ەنگىزىلگەن زاڭ توقتاۋ بولىپ، جازالاي الا ما؟ مۇنى ەشكىم بىلمەيدى.

قالاي بولعاندا دا، مەملەكەتتىك تۋ، ەلتاڭبا، ءانۇران - الاشتىڭ اڭساعان ازاتتىعىنىڭ ماڭگى ولمەس ايشىقتى بەينەلەرى. ءاماندا ءبىرتۇتاس مەملەكەتىمىزدىڭ ەڭ اياۋلى دا، قاستەرلى، كوزىمىزدىڭ قاراشىعىنداي قورعايتىن قاسيەتتى بەلگىلەرى. كوك ءتاڭىرى جار بولىپ، كوك تۋىمىز القارا كوك اسپاندا اسقاقتاي بەرسىن! ەلتاڭبامىز ەلدىمىگىمىز بەن ەرلىگىمىزدىڭ، كونە تاريحىمىز بەن باقۋاتتى بولاشاعىمىزدىڭ مىزعىماس سيمۆولىنا اينالسىن! اسپان مەن جەردىڭ اراسى الاش بالاسى رۋحتانا ايتاتىن انۇرانىمىزعا تۇنسىن!

«اباي-اقپارات»

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك ەلتاڭباسى

قازاقستان Pەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك ەلتاڭباسى - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ نەگiزگi مەملەكەتتiك رامiزدەرiنiڭ بiرi. قر پرەزيدەنتiنiڭ "قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك رامiزدەرi تۋرالى" كونستيتۋتسيالىق زاڭ كۇشi بار جارلىعىمەن (24.1.1996) بەلگiلەنگەن. رامiزدiك تۇرعىدان قر مەملەكەتتىك ەلتاڭباسىنىڭ نەگiزi - شاڭىراق. ول - ەلتاڭباڭنىڭ جۇرەگi. شاڭىراق - مەملەكەتتiڭ ءتۇپ-نەگiزi - وتباسىنىڭ بەينەسi. شاڭىراق - كۇن شەڭبەرi. اينالعان كۇن شەڭبەرiنiڭ قوزعالىستاعى سۋرەتi iسپەتتi, شاڭىراق - كيiز ءۇيدiڭ كۇمبەزi كوشپەلi تۇركiلەر ءۇشiن ءۇيدiڭ، وشاقتىڭ، وتباسىنىڭ بەينەسi. تۇلپار - دالا ءدۇلدiلi, ەر-ازاماتتىڭ سايگۇلiگi, جەلدەي ەسكەن جۇيرiك اتى، جەڭiسكە دەگەن جاسىماس جiگەردiڭ، قاجىماس قايراتتىڭ، مۇقالماس قاجىردىڭ، تاۋەلسiزدiككە، بوستاندىققا ۇمتىلعان قۇلشىنىستىڭ بەينەسi. قاناتتى تۇلپار - قازاقتىڭ ميفولوگياسى مەن اۋىز ادەبيەتىندە كەڭ تاراعان بەينە. ول ۇشقىر ارماننىڭ، سامعاعان تاڭعاجايىپ جاسامپازدىق قيالدىڭ، تالماس تالاپتىڭ، اسىل مۇراتتىڭ، جاقسىلىققا قۇشتارلىقتىڭ كەيپi. پىراق - ۋاقىت پەن كەڭiستiكتi بiرiكتiرەدi. ول ولمەس ءومiردiڭ بەينەسi. مەملەكەتتىڭ ءتۇپ قازىق يەسى قازاق حالقى مەن وزگە دە ەتنوستاردىڭ ءوسiپ-وركەندەۋiن، رۋحاني بايلىعىن، سان سىرلى، الۋان قىرلى بەت-بەينەسiن پاش ەتەدi. بەس بۇرىشتى جۇلدىز ەلتاڭبانىڭ ءتاجi iسپەتتi. ءاربiر ادامنىڭ جول نۇسقايتىن جارىق جۇلدىزى بار. قر مەملەكەتتىك ەلتاڭباسىنىڭ اۆتورلارى - ج.مالiبەكوۆ پەن ش.ءۋاليحانوۆ.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ  مەملەكەتتiك تۋى

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك تۋى - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك نەگiزگi رامiزدەردiڭ بiرi. قر پرەزيدەنتiنiڭ "قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك رامiزدەرi تۋرالى" كونستيتۋتس. زاڭ كۇشi بار جارلىعىمەن (24.1.1996) بەلگiلەنگەن. مەملەكەتتىك تۋ كوگiلدiر ءتۇستi تiك بۇرىشتى كەزدەمە. ونىڭ ورتاسىندا ارايلى كۇن، كۇننiڭ استىندا قالىقتاعان قىران بەينەلەنگەن. اعاش سابىنا بەكiتiلگەن تۇستا - ۇلتتىق ويۋلارمەن كەستەلەنگەن تiك جولاق ورنەكتەلگەن. كۇن، اراي، قىران جانە ويۋ-ورنەك - التىن ءتۇستi. تۋدىڭ ەنi ۇزىندىعىنىڭ جارتىسىنا تەڭ. قر مەملەكەتتىك تۋىنىڭ اۆتورى - سۋرەتشi شاكەن نيازبەكوۆ. بiرىڭعاي كوك-كوگiلدiر ءتۇس توبەدەگi بۇلتسىز اشىق اسپاننىڭ بيiك كۇمبەزiن ەلەستەتەدi جانە قازاق حالقىنىڭ ىنتىماق جولىنا ادالدىعىن اڭعارتادى. بۇلتسىز كوك اسپان بارلىق حالىقتاردا ارقاشان دا بەيبiتشiلiكتiڭ، تىنىشتىق پەن جاقسىلىقتىڭ نىشانى بولعان. گەرالديكا (ەلتاڭباتانۋ) تiلiندە - كوك ءتۇس جانە ونىڭ ءتۇرلi رەڭكi ادالدىق، سەنiمدiلiك، ءۇمiت سياقتى ادامگەرشiلiك قاسيەتتەرگە ساي كەلەدi. ەجەلگi تۇركi تiلiندە "كوك" ءسوزi اسپان دەگەن ۇعىمدى بiلدiرەدi. كوك ءتۇس تۇركi حالىقتارى ءۇشiن قاسيەتتi ۇعىم. تۇركi جانە الەمنiڭ وزگە دە حالىقتارىنداعى كوك ءتۇستiڭ مادەني-سەميوتيك تاريحىنا سۇيەنە وتىرىپ، مەملەكەتتىك تۋداعى كوگiلدiر ءتۇس قازاق حالقىنىڭ جاڭا مەملەكەتتiلiككە ۇمتىلعان نيەت-تiلەگiنiڭ تازالىعىن، اسقاقتىعىن كورسەتەدi دەپ قورىتۋعا بولادى. نۇرعا مالىنعان التىن كۇن تىنىشتىق پەن بايلىقتى بەينەلەيدi. كۇن - قوزعالىس، دامۋ، ءوسiپ-وركەندەۋدiڭ جانە ءومiردiڭ بەلگiسi. كۇن - ۋاقىت، زامانا بەينەسi. قاناتىن جايعان قىران قۇس - بار نارسەنiڭ باستاۋىنداي، بيلiك، ايبىندىلىق بەينەسi. ۇلان-بايتاق كەڭiستiكتە قالىقتاعان قىران قر-نىڭ ەركiندiك سۇيگiش اسقاق رۋحىن، قازاق حالقىنىڭ جان-دۇنيەسiنiڭ كەڭدiگiن پاش ەتەدi.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءانۇرانى

ءانى: ءشامشى قالداياقوۆ

ءسوزى: جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ، نۇرسۇلتان نازارباەۆ

التىن كۇن اسپانى،

التىن ءدان دالاسى،

ەرلىكتىڭ داستانى،

ەلىمە قاراشى!

ەجەلدەن ەر دەگەن،

داڭقىمىز شىقتى عوي.

نامىسىن بەرمەگەن،

قازاعىم مىقتى عوي!

قايىرماسى:

مەنىڭ ەلىم، مەنىڭ ەلىم،

گۇلىڭ بولىپ ەگىلەمىن،

جىرىڭ بولىپ توگىلەمىن، ەلىم!

تۋعان جەرىم مەنىڭ - قازاقستانىم!

ۇرپاققا جول اشقان،

كەڭ بايتاق جەرىم بار.

بىرلىگى جاراسقان،

تاۋەلسىز ەلىم بار.

قارسى العان ۋاقىتتى،

ماڭگىلىك دوسىنداي.

ءبىزدىڭ ەل باقىتتى،

ءبىزدىڭ ەل وسىنداي!

قايىرماسى:

مەنىڭ ەلىم، مەنىڭ ەلىم،

گۇلىڭ بولىپ ەگىلەمىن،

جىرىڭ بولىپ توگىلەمىن، ەلىم!

تۋعان جەرىم مەنىڭ - قازاقستانىم!