قازاق حالقى نەبىر قيلى زاماندى باستان وتكەردى. ەل تاعدىرى سىنعا تۇسكەن زاماندا جەرىمىزدىڭ بۇتىندىگى مەن ۇلت تۇتاستىعى ءۇشىن تۋ كوتەرگەن باتىرلار كوپ شىقتى. ولاردىڭ ەسىمى تاريحتا اركەز التىن ارىپپەن جازىلعانى بەلگىلى. سولاردىڭ قاتارىندا ەرلىكپەن شايقاسىپ، جانقيارلىق تانىتقان سامەن باتىر دا بار. قالاي دەسەك تە، بابالار تاريحى سان رەت جازىلار دا ايتىلار، ال ولاردىڭ ات ۇستىندە وتكەن ءومىرى مەن ەرلىككە تولى جورىقتارىن كوزبەن كورگەندەي اسەر قالدىراتىن جادىگەرلەرى مەن مول مۇرالارىن ساقتايتىن مۋزەيلەردىڭ بولۋى ۇرپاق تاربيەسى ءۇشىن ۇلكەن ونەگە.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعى قارساڭىندا «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا كەربۇلاق اۋدانى جولامان اۋىلىندا سامەن باتىر مۋزەيىنىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. مەرەكەلىك شاراعا قوس گەنەرال، قوعام قايراتكەرلەرى ءسات توقپاقباەۆ پەن اليك شپەكباەۆ، باسقا دا زيالى قاۋىم وكىلدەرى جانە اۋىل تۇرعىندارى قاتىستى. ايتا كەتەيىك، مۋزەي اليك جاتقامبايۇلىنىڭ باستاماسىمەن وتكەن جىلى ىرگەتاسى قالانعان. جينالعاندار الدىمەن سامەن باتىر كەسەنەسىنە بارىپ، بابا رۋحىنا تاعزىم ەتتى. قۇران باعىشتالىپ، مال سويىلدى.

بۇدان سوڭ وبلىس اكىمى اماندىق باتالوۆ ءسوز سويلەپ، كوپشىلىكتى مۋزەيدىڭ اشىلۋىمەن قۇتتىقتادى.

– بۇگىن ءبىز ۇلى بابامىزدىڭ جاتقان جەرىنە كەلىپ، قۇران باعىشتادىق. وسىنىڭ ءبارى ەلباسىنىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان شاراپاتتى شارالار. بۇرىنعى تاريحىمىزدى، ەرلىكپەن قازا تاپقان باتىر بابالارىمىزدى ۇمىتپاي، ءوسىپ كەلە جاتقان جاس ۇرپاققا اماناتتاۋدامىز. جەتىسۋ ولكەسىندە اق بىلەكتىڭ كۇشىمەن، اق نايزانىڭ ۇشىمەن ۇلان-بايتاق جەرىمىزدى قاسىق قانى قالعانشا قورعاعان باتىرلارىمىز بارشىلىق. سونداي-اق، اقىندارىمىزدا از ەمەس. اڭىراقاي شايقاسىندا ايرىقشا ەرلىك كورسەتكەن سامەن باتىر تۋرالى تولعانباي ايتۋ مۇمكىن ەمەس. وسىنداي وڭىردەگى كيەلى جەرلەر، تاريحي مۇرالار مەن ۇلتتىق قۇندىلىقتار الاشتىڭ ايبىنىن، باتىر بابالارىمىزدىڭ اسقاق رۋحىن بيىكتەتەدى. ەلباسىمىز دا، مەملەكەت باسشىمىز دا ۇلتىن ۇلىقتاعان تاريحي تۇلعالارعا قۇرمەت كورسەتۋدەن ەش تانعان ەمەس. بۇگىنگى وتكىزىلىپ وتىرعان شارا وسىنىڭ ايعاعى دەسەك بولادى. ەسىنە الار ەل باردا ەرلەردىڭ ەرلىگى ۇمىتىلمايدى. باتىرلارىن قۇرمەتتەيتىن قاسيەت بولاشاق ۇرپاعىمىزدىڭ بويىنا دارىسىن دەپ تىلەيىك. ەلىمىزدە ارقاشان جاقسىلىق بولسىن، – دەدى وبلىس باسشىسى.

اماندىق عابباسۇلى سونداي-اق، بيىل مۇقاعالي ماقاتاەۆ اتامىزدىڭ 90 جىلدىعى اتالىپ وتكەنىن، تالدىقورعاننىڭ كورنەكتى جەرىنە جولبارىس ءبيدىڭ 350 جىلدىعىنا وراي ەسكەرتكىش ورناتىلاتىنىن، قازىر بۇل باعىتتا جۇمىستاردىڭ ءجۇرىپ جاتقانىن اڭگىمەلەدى. جالپى، ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعى قارساڭىندا وسىنداي ماڭىزدى ءىس-شارالاردىڭ كوپتەپ ءوتۋى بولاشاق ۇرپاق ءۇشىن قاجەتتى دۇنيە ەكەنىن ەسكە سالدى.

شارادا ءسات بەسىمبايۇلى، اليك جاتقامبايۇلى، وبلىستىق ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى ەرمەك كەلەمسەيىت، قوعام قايراتكەرى، الماتى وبلىسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى ناۋرىز قىلىشباەۆ ءسوز سويلەپ، وزدەرىنىڭ وي-تىلەكتەرىمەن ءبولىستى. سالتاناتتى شارا بارىسىندا قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرالى توعجانوۆتىڭ، قر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى رايىمقۇلوۆانىڭ، الماتى وبلىسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى، قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى كىتاپحاناسى ارنايى جوبالار قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى ەرسۇلتان بەكتۇرعانوۆتىڭ اتىنان قۇتتىقتاۋلار كەلگەنى اتالىپ ءوتتى. بۇدان سوڭ سالتاناتتى تۇردە سامەن باتىر مۋزەيىنىڭ اشىلۋ لەنتاسى قيىلىپ، شاشۋ شاشىلدى. قوناقتار مۋزەيگە كىرىپ، ىشىندەگى ەكسپوزيتسيا زالدارىمەن تانىستى.

ايگۇل بايبوسىنوۆا

Abai.kz