بەلارۋس پەن رەسەي پرەزيدەنتتەرى الەكساندر لۋكاشەنكو مەن ۆلاديمير پۋتين وداقتاس مەملەكەتتىڭ جوعارعى مەملەكەتتىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسىن وتكىزدى. وتىرىس 4-قاراشادا ونلاين فورماتتا بولدى. 

شاراعا جوعارعى مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ باسشىسى الەكساندر لۋكاشەنكو توراعالىق ەتۋدە. كەزدەسۋگە سونداي-اق رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين، ەكى ەلدىڭ پرەمەر-مينيسترلەرى مەن پارلامەنت پالاتالارىنىڭ باسشىلارى، "وداقتاس مەملەكەتتىڭ" حاتشىسى جانە باسقا دا رەسمي تۇلعالار قاتىستى. وتىرىستىڭ كۇن ءتارتىبى التى سۇراقتان قۇرالعان بولاتىن. ونىڭ ءبىرىنشىسى – 2021-2023 جىلدارعا ارنالعان "وداقتاس مەملەكەت" قۇرۋ تۋرالى شارتتىڭ ەرەجەلەرىن ىسكە اسىرۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ جوباسى بەكىتىپ الۋ. بۇل قۇجاتتى ازىرلەۋ بارىسىندا ينتەگراتسيانى تەرەڭدەتۋ ءۇشىن پراكتيكالىق نەگىز بولاتىن وداقتىق باعدارلامالار پاكەتى ازىرلەندى. سونىمەن قاتار، بەلارۋس پەن رەسەي باسشىلىعى ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ ناتيجەلەرىن، وداقتىڭ اسكەري دوكتريناسىن، كوشى-قون ساياساتىنىڭ تۇجىرىمداماسىن، عىلىم مەن تەحنيكا سالاسىنداعى سىيلىقتاردى تاعايىنداۋ مەن بەرۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.

لۋكاشەنكو كەزدەسۋدىڭ باسىندا "شىن مانىندە ءبىز زاماناۋي ەكونوميكالىق كەڭىستىكتى قايتا ىسكە قوسۋدى باستايمىز" دەپ اتاپ ءوتتى.

"بۇل شەشىم قابىلداۋ سالاسىندا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانۋ، جاڭا ادىستەردى ەنگىزۋدى كوزدەيدى. ۇكىمەتتى تەورياعا تەرەڭ بويلاۋدان ساق بولۋعا شاقىرامىن. قابىلدانعان شەشىمنىڭ ناتيجەلەرىن ۇزاققا سوزباي، بىلايشا ايتقاندا "ەرتەڭ" كورۋگە ءتيىسپىز", - دەدى لۋكاشەنكو. ول بەلارۋس ءۇشىن وداقتاس مەملەكەتتى قۇرۋ ەڭ باستى باسىمدىلىق بولىپ تابىلداى.

لۋكاشەنكو: ء"بىز بىرىگىپ بىرەگەي ينتەگراتسيالىق مودەل جاسادىق، سونىڭ ارقاسىندا بەلارۋستەر مەن رەسەيلىكتەردىڭ تەڭ قۇقىقتارى قامتاماسىز ەتىلىپ، ەكونوميكالىق ءوزارا ءىس-قيمىل تەرەڭدەي تۇسۋدە" دەيدى.ء"بىز ءارتۇرلى سالالاردا بەلسەندى تۇردە ىنتىماقتاسۋدامىز جانە وداقتىق ينتەگراتسيانى ودان ءارى كەڭەيتۋگە، باۋىرلاس حالىقتارىمىزعا ورتاق تاريحي جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى قورعاۋعا باعىت الدىق", - دەدى لۋكاشەنكو.

بەلارۋس باسشىسى ەكى ەل اراسىنداعى قاتىناسقا جانە وداقتاس مەملەكەت جوباسىنا سىرتتان قىسىم ارتقان، الايدا مينسك پەن ماسكەۋ ول تىعىرىقتان شىعا بىلگەن. ول دالەل رەتىندە ەكى ەل اراسىنداعى تاۋار اينالىمىنىڭ كورسەتكىشى 28 ملرد دوللارعا دەيىن جەتكەنىن ايتتى.

ول سونداي-اق ەلدەر اراسىنداعى قورعانىس سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق كۇشەيگەنىن اتاپ ءوتتى. "سوڭعى وقيعالار كورسەتكەندەي، وداقتاس مەملەكەت اسكەرلەرىنىڭ ايماقتىق توپتاستىرىلۋى ءبىزدىڭ ەلدەرىمىز ءۇشىن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار بۇكىل پوستكەڭەستىك كەڭىستىك ءۇشىن سەنىمدى قاۋىپسىزدىك قالقانى بولىپ تابىلادى. پرەزيدەنت پۋتين جانە مەن بولاشاقتا بۇل توپتى نىعايتۋعا نيەتتى ەكەنىمىزدى جاسىرمايمىز", - دەدى بەلارۋس باسشىسى.

بەلارۋس پرەزيدەنتى سونداي-اق وداقتىق قۇرىلىستا ازاماتتاردىڭ مۇددەسىن قورعاۋ بولەك تاقىرىپ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، رەسەي مەن بەلارۋس ادامنىڭ لايىقتى ءومىر ءسۇرۋىن جانە ەركىن دامۋىن قامتاماسىز ەتەتىن كەلىسىلگەن الەۋمەتتىك ساياساتتى جۇرگىزۋدە ەڭ ماڭىزدى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى، ازاماتتاردىڭ ەڭبەك، دەمالىس، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا تەڭ قۇقىقتارى بار قامتاماسىز ەتىلدى.

وتىرىس بارىسىندا لۋكاشەنكو قىرىمعا قاتىستى دا ءوز ويىن ءبىلدىردى. ول "پۋتين مەنى قىرىمعا شاقىرامىن دەپ ۋادە بەرىپ، شاقىرمادى" دەدى. بۇعان جاۋاپ رەتىندە رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين "ۇلتتىق بىرلىك كۇنىنە" وراي سەۆاستوپولدەگى ازامات سوعىسى قۇرباندارىنا ارنالعان ەسكەرتكىش تۋرالى ايتىپ، وعان گۇل شوقتارىن قويىپ، لۋكاشەنكونى قىرىمدا كورۋگە ارقاشان قۋانىشتى بولاتىنىنا ايتقان. لۋكاشەنكونىڭ بۇل ءسوزىن ساراپشىلار "قىرىمدى رەسەيگە تيەسىلى دەپ مويىنداۋ" رەتىندە قاراستىرۋعا بولاتىنىن ايتادى.

الەكساندر لۋكاشەنكونىڭ وداقتىڭ جوعارعى مەملەكەتتىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا قىرىم تۋرالى ايتقان سوزىنە قاتىستى بەلارۋس ۇلتتىق جينالىسى وكىلدەر پالاتاسىنىڭ حالىقارالىق ىستەر جونىندەگى تۇراقتى كوميسسياسىنىڭ توراعاسى اندرەي ساۆينىح بىلاي دەيدى: " دەگەنمەن پرەزيدەنت بۇل ماسەلەگە قاتىستى بىرنەشە مارتە ونىڭ ساياسي شىندىق ەكەنىن ايتقان بولاتىن. ءبىز ءۇشىن قىرىم رەسەيدىڭ بولىنبەس ءبىر بولىگى بولۋدا", - دەدى. ول لۋكاشەنكونىڭ ءسوزى قىرىمدى رەسەيلىك دەپ مويىنداۋ ەكەنىن ايتادى.

9-قىركۇيەكتە ماسكەۋدە وتكەن كەزدەسۋدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بەلارۋس پەن رەسەي پرەزيدەنتتەرى سوڭعى ءۇش جىلدا ازىرلەگەن 28 وداقتىق باعدارلامانىڭ بارلىعىن كەلىسكەن بولاتىن. قۇجاتتار ءبىرتۇتاس ەكونوميكالىق كەڭىستىكتى دامىتۋدىڭ تەتىكتەرى: ءبىرتۇتاس سالالىق نارىقتاردى قالىپتاستىرۋ، ۇيلەستىرىلگەن قارجىلىق، سالىقتىق، نەسيەلىك، باعا، ساۋدا ساياساتىن جۇزەگە اسىرۋدى ناقتىلاپ كورسەتەدى. وداقتاس مەملەكەت قۇرۋ تۋرالى 2021-2023 جىلدارعا ارنالعان شارتتىڭ ەرەجەلەرىن ىسكە اسىرۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ازىرلەۋ تۋرالى قول قويىلعان جارلىق بەلارۋس پەن رەسەيدىڭ ينتەگراتسياسىن تەرەڭدەتۋدىڭ پراكتيكالىق نەگىزى بولۋى كەرەك ەدى. مىنە، كەشە سول كەلىسىلگەن قۇجاتتارعا تاراپتار قول قويدى. ياعني وداقتاس مەملەكەت قۇرۋ قۇجاتتىق دەڭگەيدەن شىنايى ىسكە اسۋ دەڭگەيىنە كوشتى.

تاۋەلسىز ساراپشىلار 4-قاراشا كۇنى لۋكاشەنكو تاۋەلسىزدىكتى ءبىرجولا بەردى دەگەن ويدا. ولار بەلارۋس ەلى "وداقتاس مەملەكەت" جوباسىنا قوسىلىپ، وندا تەڭ دارەجەلى ارەكەت ەتە المايدى دەگەنگە سەنەدى. باتىس تاراپىنان مينسككە سالىنعان سانكتسيالار لۋكاشەنكونى پۋتينگە جاقىنداستىرا تۇسپەك دەگەن پىكىردە.

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz