مامين: «سبەرمەن كەلىسىم جاساۋ - قاجەتتىلىك»
پرەمەر-مينيستر اسقار مامين باق وكىلدەرىمەن جيىندا رەسەيلىك «سبەرمەن» مەموراندۋم «قاجەتتىلىك» دەپ جاۋاپ بەردى.
«تەك «سبەر» پلاتفورماسى عانا بىزگە كودتاردى الۋعا جانە اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك ورگاندارىندا كودتاردى ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ياعني، ءىس جۇزىندە ءبىز دەربەس دەرەكتەردىڭ قورعالۋىن قامتاماسىز ەتۋگە كەپىلدىك بەرەمىز. قازاقستاندا 400-گە جۋىق اقپاراتتىق جۇيە بار، بىراق ولاردىڭ ءبىر-بىرىمەن بايلانىسى ناشار.
دەرەكتەردە ايىرماشىلىق بار، الايدا بۇل ارقاشان ءتيىمدى بولادى دەگەن ءسوز ەمەس. پلاتفورما ارقىلى ءبىز وسى ماسەلەنى شەشە الامىز دەپ ۇمىتتەنەمىز. جەرگىلىكتى قازاقستاندىق IT-سەكتور جۇمىسقا تارتىلاتىن بولادى. سوندىقتان ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز ساندىق تاۋەلسىزدىكتەن ايىرىلۋى نەمەسە جەكە دەرەكتەردىڭ سىرتقا كەتۋى تۋرالى ماسەلەگە الاڭداماۋى كەرەك. بۇل ۇكىمەتتىڭ جاۋاپكەرشىلىگىندە»، - دەدى اسقار مامين.
بيىل قىركۇيەكتە پرەمەر-مينيستر اسقار مامين مەن سبەردىڭ باسشىسى گەرمان گرەف «قازاقستاندى تسيفرلاندىرۋ بويىنشا جوبالاردى ىسكە اسىرۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى» مەموراندۋمعا قول قويدى. قۇجاتقا قول قويۋ راسىمىنە ەكى ەل پرەزيدەنتتەرى قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن ۆلاديمير پۋتين ونلاين قاتىسقان بولاتىن.
«سبەرمەن» كەلىسىمگە قازاق قوعامى، ساراپشى ماماندار مەن ءىت سالاسىنىڭ ماماندارى قارسىلىق بىلدىرۋدە.
«اتامەكەن» ۇكپ تورالقاسىنىڭ اكت، ءبىلىم جانە يننوۆاتسيالار كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولات باشەەۆ بىرنەشە IT ماماندارى بىرىگىپ پرەزيدەنتتىڭ اتىنا اشىق حات جاريالادى.
حاتتا سبەر كەلىسىمىنىڭ قاتە قابىلدانعان شەشىم ەكەندىگى جانە قازاقستاندىق IT سالاسىنا كەلتىرەر زالالى ۇشان-تەڭىز ەكەنى ايتىلعان.
«ءالى نەگىزى قالانباعان «گوستەح» دەپ اتالاتىن سبەر پلاتفورماسى Platform V تەحنولوگيالىق پلاتفورماسىنا قارايدى. بۇل پلاتفورما – ميكروسەرۆيستىك ارحيتەكتۋراعا نەگىزدەلگەن جانە تەحنولوگيالاردى قولدانا وتىرىپ، اشىق باستاپقى كودپەن جاسالعان باعدارلامالىق ونىمدەر جيىنتىعى.
«سبەر» پلاتفورمانىڭ قۇرىلعانى تۋرالى بىلتىر 30 قاراشادا جاريالادى. ياعني، بۇل – بازاسى ءالى جەتىلدىرۋ دەڭگەيىندە تۇرعان پلاتفورمانى ساتىپ الۋ دەگەن ءسوز»، - دەگەن دەرەك كەلتىرىلگەن حاتتا.
بۇۇ 2020 جىلعى «ەلەكتروندىق ۇكىمەتتى دامىتۋ دەڭگەيى» رەيتينگى قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستان 193 ەلدىڭ ىشىندە 29 ورىندى، ونلاين-قىزمەتتەر ساپاسىنىڭ يندەكسى بويىنشا 11 ورىندى العان، ال رەسەي 36 ورىندى يەلەنگەن.
وتاندىق ماماندار قازاقستان الەمدەگى ەڭ ۇزدىك eGov-تىڭ 15% الاتىنىن، تمد ەلدەرى اراسىندا كوشباسشى بولىپ وتىرعانىن، ال وتاندىق IT ماماندار ەلدە قاجەت بولماعان سوڭ، شەتەلگە كەتىپ جاتقانىن، بۇل ءوز كەزەگىندە ەلدىڭ تسيفرلىق تاۋەلسىزدىگى مەن اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىگىنىڭ تومەندەۋىنە اكەلەتىنىن ايتىپ دابىل قاعۋدا.
ال، تسيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترى باعدات مۋسين: «ءبىز بۇل ماسەلەگە جۇيەلى تۇردە قارادىق. ءار ءتۇرلى كەيستەردى، سونىڭ ىشىندە اراب امىرلىكتەرى، سينگاپۋردى زەرتتەدىك. ولار نەگىزىنەن Microsoft-تى قولدانادى، بىز دە 2017 جىلى Microsoft-پەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋگە تىرىستىق، ولار بىزگە باستاپقى كودتاردى اشقانىمەن ، تولىق يەلىككە بەرگەن جوق. بىلايشا ايتقاندا، بىزدەن باس تارتتى. سوندىقتان ءبىز ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ تالاپتارىن جانە اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى زاڭنامانى قاناعاتتاندىراتىن شەشىمدەردى ىزدەدىك. مەموراندۋمدا مىنانى جازدىق: بىزگە اشىق باستاپقى كودتار كەرەك. ءبىزدىڭ دەرەكتەرىمىزدى تەرىس باعىتتا پايدالانۋشىلار بولماۋ ءۇشىن بەتبەلگىلەر بار-جوعىن تەكسەردىك»، - دەپ جاۋاپ بەرگەن الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا.
ءمۋسيننىڭ سوزىنشە «سبەرگە كوشەتىن بارلىق اقپاراتتى قازاقستاندىق ماماندار جۇزەگە اسىرادى، رەسەيلىك مامانداردىڭ تىكەلەي ارالاسۋىنا رۇقسات بەرىلمەيدى-مىس.
اسقار مامين تسيفرلىق دامۋ مينيسترلىگى كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ جاتقانىن، الداعى ۋاقىتتا وسى ماسەلەگە بايلانىستى سۇراقتار تۋىنداماۋ ءۇشىن ءاردايىم قوعامدى حاباردار ەتىپ وتىراتىنىن ايتتى.
Abai.kz
