«ۇلتقا قىزمەت ەتۋ بىلىمنەن ەمەس، مىنەزدەن». تۇتاس ۇلتتىڭ تاعدىرى تارازىعا تارتىلعان تار كەزەڭدە، اتتىڭ جالىندا، تۇيەنىڭ قومىندا ءجۇرىپ الاش زيالىلارىنىڭ اتقارعان قىزمەتى ۇشان-تەڭىز. ۇلت بوستاندىعىن كۇزەتكەن «الاش» پارتياسىن قۇرۋ، «قازاق» گازەتىن اشۋ، «پەداگوگيكا»، «پسيحولوگيا» سىندى ءارتۇرلى جانرداعى ەڭبەكتەر جازۋ، اعارتۋشىلىقپەن اينالىسۋ – تىزە بەرسەك شىعا بەرەدى.

بۇگىنگى تاڭدا زيالىلاردان قالعان تاعى ءبىر كول-كوسىر ەڭبەك تابىلىپ وتىر. بۇل – الەم جاۋھارلارىنان تۇزىلگەن 300 كىتاپتاي اۋدارما ەڭبەك! از عانا شوعىر بىرىگىپ، بىرەر جىل عانا جۇمىس ىستەپ جابىلعان كەشەگى ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسىنىڭ قىزمەتىن اتقارىپتى! مىنە، عاجاپ! قالاي تاڭدانباسسىز؟ تابىنا باس يمەسكە ەش شارامىز جوق!

وسى تۇستا الاش اماناتىن ارداقتاپ، اۋدارما جۇمىسىنىڭ باسى-قاسىندا جۇرگەن ايبەك ءنابي مىرزامەن تىلدەسۋدىڭ ءساتى تۇسكەن ەدى.

– الاش قايراتكەرلەرىنىڭ اۋدارمالارىمەن العاش قاشان تانىستىڭىز؟

– «وتباسى حرەستوماتياسى» دەگەن قور قۇرىپ، وسى سەريامەن كىتاپتار شىعارىپ جۇردىك. 2016 جىلى كولەمدى فولكلورلىق، عىلىمي كىتاپ جازۋ ءۇشىن عىلىم اكادەمياسىنىڭ ارحيۆىنە كىردىم. سول جەردە «جان-كريستوف» دەگەن كىتاپقا كوزىم ءتۇستى. قازاقشا كىتاپ، بىراق لاتىن حارپىندە ەكەن. كوردىم دە، كەيىن وقىرمىن دەپ جايىما جۇرە بەردىم. كەيىن 2020 جىلى جۇمىسقا ءبىر ەرىكتى (ۆولونتەر) كەلىپ بىزگە كومەكتەسكىسى كەلەتىنىن ايتتى. مەن باياعى «جان-كريستوفتىڭ» ەلەكتروندى ۆاريانتىن ىزدەپ كوردىم. سويتسەم «Kazned» دەگەن سايتتا ەلەكتروندى نۇسقاcى بار ەكەن. سىلتەمەسىن بەرىپ، ەرىكتىگە وسى كىتاپتى تەرىپ بەرشى دەدىم. كەيىن وقىپ كورسەم ءتىلى باي، ءارى جاتىق، بالالارعا ارنالعان قىزىقتى شىعارما ەكەن. كەنەت ماعان وسىلاردى شەتىنەن شىعارىپ وتىرۋ جايلى وي كەلدى. كىتاپتاردىڭ ءبىرازىنىڭ ءتىزىمىن جازىپ، مينيستىرلىككە، «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنا جىبەردىك. ويتكەنى «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى وسىنداي قۇندىلىقتاردى جاڭعىرتۋ ەمەس پە؟ بىراق ولار رەسمي ايتپاعانىمەن، وزىمىزگە «ەگەر الاشتىڭ اۋدارمالارىن ەل وقيتىن بولسا، ۇلتتىق رۋحى ويانىپ، كوشەگە شىعىپ كەتەتىنىن» ايتتى. ياعني بىزدە «الاش» دەگەن يدەيادان ءالى قورقىنىش بار. باسقا دا ورىندارعا باردىق، ءبارى دە ارقامىزدان قاعىپ، جىلى سوزبەن شىعارىپ سالىپ وتىردى. سوسىن ويلانىپ، بۇل كىتاپتاردى ءوزىمىز شىعارايىق دەپ شەشىم قابىلدادىق. ءبىرىنشى كىتاپتى شىعاراتىن كەزدە الەۋمەتتىك جەلىلەرگە جازىپ، جۇرت بولىپ اقشا جينايىق دەگەن ۇسىنىس ايتتىم. ءبىرىنشى كىتاپتى وسىلاي شىعاردىق. ەكىنشى كىتاپتارعا ادۆوكات ابزال قۇسپان دەگەن جىگىت دەمەۋشى بولىپ، كومەك ەتتى.

– الاش قايراتكەرلەرىنىڭ الەم ادەبيەتىنىڭ جاۋھارلارىن اۋدارۋداعى باستى ماقساتى قانداي بولدى ەكەن؟

– 1922 جىلى ءاليحان بوكەيحاندى ماسكەۋگە جەر اۋدارادى. ياعني ماسكەۋدەن باسقا بىردە-ءبىر ەلدى-مەكەنگە شىعارمايدى. ەندى بۇلار الدىندا الاش ۇكىمەتىن قۇرعانىمەن، بولشەبيكتەر بۇل يدەيانىڭ كۇل-تالقانىن شىعاردى. مەملەكەت قۇرا المايتىنىن بىلگەن سوڭ، ستراتەگيانى ەكىنشى جاققا اۋىستىرىپ، اعارتۋشىلىق باعىتقا كوشەدى. ەلدى اعارتىپ، ۇرپاقتاردىڭ ساناسىن وياتىپ، قايتادان تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەسەمىز دەپ جوسپارلايدى. وسى يدەيامەن 1922 جىلى ءاليحان بوكەيحان قاسىنا ماعجان جۇماباەۆتى الادى. ماسكەۋدە حالىقتار دوستىعىن ناسيحاتتاۋعا ارنالعان  «ينتەرناتسيونال» دەگەن باسپا اشىلىپ، سول جەردە قازاق ءبولىمىن اشادى. ءبولىمنىڭ باستىعى بولىپ ءنازىر تورەقۇلوۆ بارادى. تورەقۇلوۆ قاسىنا ءاليحان مەن ماعجاندى قىزمەتكە الادى. بيوگرافياسى «ناشار» بولعاندىقتان ءاليحاندى جوعارى قىزمەتكە قويمايدى، بىراق باسپانىڭ نەگىزگى جۇمىستارىن ءاليحان مەن ماعجان اتقارادى. ولار قازاق بالاسى وقۋعا ءتيىس شامامەن ءتورت جۇزگە جۋىق كىتاپتىڭ ءتىزىمىن جاسايدى. ماڭىزدى كىتاپتار كوبىنە ماسكەۋدە عانا بولعاندىقتان وزدەرىنىڭ نەسىبەسىنەن جىرىپ كىتاپتار ساتىپ الىپ، قازاقستانداعى بۇرىنعى الاشقا مۇشە بولعان زيالىلارعا ءبىر-بىردەن جىبەرىپ وتىرادى. ماسەلەن، ابايدىڭ بالاسى تۇراعۇل دجەك لوندوننىڭ «كيش» شىعارماسىن جانە «مارتەن يدەن» دەگەن ءۇش ءجۇز بەتتىك ەڭبەكتى اۋدارعان. اۋدارىپ بولعاسىن قايتا ماسكەۋگە جىبەرىپ، ونى رەداكتسيالاپ، باسپادان شىعارىپ وتىرعان. تۇراعۇل «مارتەن يدەندى» اۋدارىپ جاتقان كەزىندە نكۆد-نىڭ ادامدارى كەلىپ الىپ كەتەدى. تۇراعۇلدىڭ ەستەلىگىندە «مارتەن يدەندى اۋدارىپ جاتقانىمدا نكۆد-نىڭ ادامدارى كەلىپ الىپ كەتتى، سودان شىعارمانى جوعالتىپ الدىم» دەيدى. اۋدارما جۇمىسى 36-37 جىلدارعا دەيىن جۇرگەن، سوندا 12 جىل ىشىندە كوپتەگەن كىتاپتاردى اۋدارىپ ۇلگەرگەن. جۇسىپبەك ايماۋىتوۆقا ءبىر الاشتىڭ زيالىسىنىڭ جازعانى بار، سوندا «ماسكەۋدە ءاليحان مەن ماعجان بىرىگىپ كىتاپتار اۋدارىپ جاتىر ەكەن، سەن دە وزىڭە ءبىر كىتاپ الساڭشى» دەپ حات جازادى.

– اۋدارما كىتاپتار سول كەزدەگى قازاق جۇرتشىلىعىنا جەتىپ وتىرعان با؟

– ءاۋ باستا لاتىنشا شىققان كىتاپتار ءارى كەتسە  ون مىڭ تيراجبەن شىعۋى مۇمكىن، بىراق تارالدى ما، تارالمادى ما، بىلمەيمىن. بىراق ءبىر نارسە انىق: وداققا ماسەلەن ون بەس ەل مۇشە بولدى. كەڭەس وكىمەتى كەزىندە الاش ارداگەرلەرىنىڭ ارىندى مىنەزى مەن الاپات قيمىل-ارەكەتىنە قاراپ،  لەنيننىڭ ءوزى «ەكىنشى موڭعول شاپقىنشىلىعى» دەپ ايتقان. ياعني ون بەس وداقتىڭ ىشىندە وتە كوزى اشىق، زيالى، ەركىن ويلاي الاتىن الاش ازاماتتارى بولعان. قازىر «باياناۋىلدان پالەنباي اكادەميك شىقتى»، «مىنا جەردەن مۇنشا  عالىمدار شىقتى» دەپ جاتادى. سول جيىرماسىنشى جىلداردان بەرى  قاراي تۋعان زيالىلاردىڭ بارلىعى وسى الاشتىقتار اۋدارعان اۋدارما كىتاپتاردى وقىپ شىققان دەپ ايتا الامىن. مىسالى وزبەكتەردى الىپ قارا، ءازىربايجاندى، ارميانداردى الىپ قاراساڭ دا، ول كەزدە الاشتىقتار سەكىلدى ينتەلەكتى شوعىر بولماعان. كەڭەس وكىمەتى كەزىندە قازاقتاردى مويىندادى عوي. قانىش ساتباەۆتىڭ ءوزىن الىپ قاراساڭ، عىلىمعا قانداي جارىلىس جاسادى. 60-70 جىلدارى عىلىمدا، ادەبيەتتە ۇلكەن ءدۇمپۋ بولدى عوي، جۇماگەلدى تاشەنوۆ، وزبەكالى جانىبەكوۆتەردى ايتپاعاندا. وسى كىسىلەردىڭ ءبارى ءبىز ايتىپ وتىرعان اۋدارمالاردى وقىدى دەپ ايتا الامىن. سودان ولار كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ازاماتقا اينالدى. مۇنداي بۋىن وزبەكتەردەن دە، ۋكراينداردان دا شىعۋى كەرەك ەدى. بىراق، جوق قوي. ەگەر ءاليحاندار سول كەزدە اعارتۋشىلىقتى باستاماعاندا قازىرگى ءبىزدىڭ جاعداي بۇدان تومەن بولار ما ەدى؟! كەڭەس كەزىندە قازاقتاردىڭ ءبىلىم دەڭگەيى ورىستاردان كەيىنگى ەكىنشى ورىندا بولدى. وسىنىڭ ءبارى ءاليحان باستاعان الاشتىقتاردىڭ ارقاسى.

– قازىر قانشا كىتاپ باسپا بەتىن كوردى؟ قانداي اۆتورلار بار؟

– ءبىر جىلدا سەگىز كىتاپ شىعاردىق. ءوزىمىزدىڭ مۇمكىندىگىمىز جەتكەنشە، بۇكىل ماسەلە قارجىعا كەلىپ تىرەلەدى.

– الاش زيالىلارى اۋدارعان كىتاپتاردى قايتادان باسىپ شىعارۋعا قالتاسىنان قارجى جۇمسايتىن مەتسەنانتتار جوق پا قازىر؟

– وكىنىشكە وراي، جوق. كىتاپ شىققان سوڭ ساتامىز دا، سونىڭ اقشاسىمەن كەلەسى كىتاپتاردى شىعارامىز. ماسەلەن، العاش «جان كريستوۆتى» شىعارىپ، سودان تۇسكەن قارجىلارعا باسقا كىتاپتاردى شىعاردىق. ياعني، ءبىرىنشى كىتاپ ەكىنشى كىتاپتى سۇيرەپ كەتە بەرەدى. سوسىن جۇرت وقۋ ءۇشىن كىتاپتىڭ باعاسىن قىمباتتاتقان جوقپىز. ءبىرىنشى كىتاپتار 500-600 تەڭگەدەن ساتىلدى، قازىر ەڭ وسىردىك دەگەندە 800 تەڭگەگە شىقتى. بۇل اۋدارمالارعا الاشتىڭ اماناتى، مۇراسى رەتىندە قارادىق، شىعارۋ پارىزىمىز سەكىلدەندى. سوسىن دا باعانى كوتەرىپ پايدا تابۋدى كوزدەگەن جوقپىز.  كىتاپتىڭ اۆتورلارىنا كەلەتىن بولساق، بارلىعىنا جۋىق بۇركەنشىك اتپەن بەرىلگەن. مىسالى ميۋنحگاۋزەندى جاقىپ دەگەن كىسى، «جان-كريستوفتى» ىسقاق، «كيشتى» راقىم دەگەن بۇركەنشىك ەسىممەن بەرەدى. نەگە بۇركەنشىك اتپەن بەرگەنىن تۇسىنەمىن، سەبەبى 1933 جىلداردان باستاپ الاشتىقتار قۋدالانا باستادى. شىعارمالاردىڭ ءبارىن مۇمكىندىگىنشە باسقىزباۋعا  تىرىسادى. ەگەر ول جەردە ءاليحان بوكەيحاننىڭ اتى تۇراتىن بولسا، وندا كىتاپتى الادى دا، جويىپ جىبەرەدى. ماسەلەن «ع.سەبەپ» دەگەن اۆتور ءجۇر. ودان بولەك موپاسسوننان اۋدارىلعان شىعارمالاردا «اۋدارعان عالي ورمانوۆ» دەپ تۇر. بىراق عالي ورمانوۆتىڭ كوپ تومدىق شىعارمالارىندى بۇل ەڭبەكتەر جوق. ياعني ول زاماندا عالي ورمانوۆتار كىشكەنە بالا بولعاسىن، سونىڭ اتىمەن بەرىپ جىبەرگەن بولۋى مۇمكىن. ەگەر عالي ورمانوۆ اۋدارسا، كەيىنگى كوپتومدىق كىتاپتارىندا تۇرۋ كەرەك ەدى. اۋدارما باسقارماسىنىڭ باسشىلارى ءاليحان مەن ماعجان بولسا دا، بۇلاردىڭ ەسىمدەرى ەشبىر كىتاپتا جوق.

– ءاليحان بوكەحايننىڭ جەكە اۋدارمالارىنىڭ ءوزى بىرنەشە توم شىعاتىن سەكىلدى؟

– ءيا، ءاليحاننىڭ اۋدارمالارى ءبىرشاما. ءبىر نارسەنى مويىنداۋىمىز كەرەك: لەۆ تولستويدى، وسكار ۋايلدتى، موپاسساننىڭ كىتاپتارىن ەڭ العاش اۋدارعان – ءاليحان بوكەيحان! سوندىقتان ءاليحاننىڭ اۋدارماعا قوسقان ۇلەسىن ارنايى اتاپ، ءتۇسىن تۇستەپ ايتۋىمىز كەرەك. بۇلاي كوبىنە ايتىلمايدى.

– الاشتىقتاردان نەشە اۋدارما كىتاپ قالدى؟

– الدىن الا جوسپارلاپ، سانىن انىقتاپ كوردىم، سوندا الاشتىقتاردان 300 كىتاپتاي اۋدارما ەڭبەك تابىلدى. بۇل نكۆد-دان امان قالعان كىتاپتار عانا. سوسىن ءبىر كىتاپتى ۇلكەن ءتورت ءجۇز بەتتىك توم دەپ ەسەپتەمەۋىمىز كەرەك. ول زاماندا كىتاپتاردى ءبىر-ەكى شىعارمانى توپتاستىرىپ، جازۋىن ۇلكەن ەتىپ، ىشىنە مىندەتتى تۇردە سۋرەتتەر ەنگىزىپ شىعارعان. سوندا ءبىزدىڭ كىتاپقا سالساق، ءبىر كىتابى ءجۇز بەتتىڭ و جاق بۇ جاعىنداي بولادى. ويلاپ قاراڭىز، 1928 جىلدان باستاپ اشتىق ءجۇرىپ جاتىر، ونىڭ ۇستىنە «قاشان الىپ كەتەدى» دەگەن ۇرەي دە بار، وسىنداي اۋمالى-توكپەلى  كەزدىڭ وزىندە الاش ارداگەرلەرى عاجاپ ءىس تىندىرىپ ۇلگەرگەن.

– گازەتىمىزدىڭ الداعى نومىرىندە ءاليحان بوكەيحاننىڭ موپاسوننان اۋدارعان ەكى اڭگىمە جاريالاندى. وتە ساپالى، قازاقى تانىمعا ساي  اۋدارىلعان.

– ول كەزدە ەرەكشەلىك دەيمىز بە، اۋدارمالار ۇلتتىق سارىنعا سالىپ اۋدارىلعان. ونىڭ الدىندا قازاق دالاسىندا نازيرالىق ءداستۇر بولدى. ياعني كەز-كەلگەن شىعارمانى ءبىر رەت وقىپ الادى نە تىڭدايدى دا، قايتادان ءوز ويىمەن جازىپ شىعادى. بۇل اۋدارمالاردا دا سول سارىن بايقالادى. مەن تۇراعۇل «مارتەن يدەندى» ءاربىر ءسوزىن اۋدارىپ وتىردى دەپ ويلامايمىن. ول كىتاپتى ءبىر-اق رەت وقيدى دا قايتادان تۇسىنگەنىن ماقال-ماتەلدەرمەن ارالاستىرىپ وتىرىپ جازىپ شىعادى. ال قازىرگى اۋدارماشىلار سوزبە-ءسوز اۋدارام دەپ كالكاعا ۇرىنادى. سوسىن ول كىتاپتى ەشكىم وقىمايدى. جاساندى، جانى، رۋحى جوق اۋدارمالاردىڭ كوبەيۋى سوندىقتان.

– تۇرماعامبەتتىڭ «شاحنامانى» اۋدارۋى، ابايدىڭ اۋدارما ءداستۇرى دە نازيرالىق ۇلگىگە جاقىن ەمەس پە؟

– ءيا، شاكارىم دە پۋشكيننىڭ «دۋبروۆسكيىن» ولەڭمەن جازىپ شىققانىن ايتۋعا بولادى.

– الاشتىقتاردىڭ اۋدارما جونىندە الىسقان حاتتارى بار ما؟

– بولۋى مۇمكىن. مەن بۇل سالانى تۇبەگەيلى زەرتتەپ جۇرگەن مامان ەمەسپىن. ەگەر ءبىر عالىمدار شىعىپ زەرتتەپ قارايتىن بولسا، كوپتەگەن دۇنيەنى تابۋعا بولادى. ءبىز تەك قولجازبالارعا كەزىگىپ، سولاردى شىعارۋدى جولعا قويدىق.

– مۇنى نەگە عىلىم اكادەمياسى ارنايى قولعا المايدى؟

– قولعا السا دا ۇكىمەت قابىلداماۋى مۇمكىن. سەبەبى ول جاقتا كوبىنە ورىس ءتىلدى قازاقتار وتىر. ولار ۇلتشىلدىق دەگەننەن قورقادى.

– كىتاپتاردىڭ ساتىلۋ دەڭگەيى قالاي؟

– جاقسى. ازىرگە بىرتىندەپ ءوتىپ جاتىر. ەۋروپادا، تۇركيادا ءبىر ءداستۇر بار. كىتاپ وقىماعان بالا ءتۇپتىڭ-تۇبىندە بيلىككە كەلسە، تيرانعا، دىنگە كەلسە، دوگماعا ۇرىنادى. تۇركيادا مىناداي ءداستۇر قالىپتاسقان. بالاعا كىشكەنتاي كەزىنەن مەكتەپتە وقىپ جاتقان تۇسىنان  جۇز كىتاپتى موينىنا ارتادى. ون ءبىرىنشى سىنىپتى بىتىرگەنشە ول الگى تىزىمدەگى كىتاپتىڭ ءبارىن وقىپ تاۋىسۋى ءتيىس. اتەستات الاتىن كەزدە وقۋشى سەكسەن كىتاپ وقىسا، وعان سەكسەن دەگەن بالل، ال ون كىتاپ وقىسا، ون دەگەن بالل قويادى. ەندى وقۋشى جوعارعى وقۋ ورنىنا نە جۇمىسقا تۇرعان كەزدە ونى ارنايى سۇحباتقا شاقىرادى. سوندا جاڭاعى وقىعان كىتاپتارى جونىندە سۇراق-جاۋاپ الادى. ماسەلەن جيىرما كىتاپ وقىسا، وسىلاردىڭ ىشىنەن ارنايى سۇراقتار قويىپ بالانى تەكسەرەدى. جۇمىسقا تۇراتىن ادام دا، وقيتىن ادام دا وسىنداي ادەبي-مادەني كىتاپتار جونىندە جاۋاپ بەرەدى. ءجۇز كىتاپتىڭ ىشىندە ادامدى ارنايى تولەرانتتىققا تاربيەلەيتىن جيىرما كىتاپ بولادى. ياعني بىرەۋدىڭ دىنىنە، ۇلتىنا تيىسپەيتىن قاسيەتكە يە بولۋىن قامتاماسىز ەتەدى. بۇل كەز-كەلگەن مەكەمەگە كەرەك دۇنيە، ويتكەنى جۇمىسشى ەرتەڭ جانىنداعى ادامداردىڭ سەنىمىنە، ۇلتتىق كوزقاراسىنا قول سۇقپاۋى ءتيىس. ياعني سول كىتاپتاردى جەتە وقىعانىن بىلسە، ونى تولەرانتتى ادام دەپ باعالايدى. ەكىنشىدەن، قازاقستاندا ءبىر ماسەلە بار. بالا مەكتەپتى ءبىتىرىپ شىققاندا قانداي ماماندىق يەسى بولاتىنىن بىلمەيدى. قانداي وقۋ ورنىنا بارىپ سىناق تاپسىرارىن بىلمەي الاسۇرادى. ەۋروپا مەملەكەتتەرى جاڭاعى ءجۇز كىتاپتىڭ ىشىندەگى وتىز شاقتى كىتاپتى ماماندىققا بايلانىستى ەتىپ قويادى. مەكتەپكە بارعان بالانىڭ ىشىندە دارىگەرلىك، ينجەنەرلىك نەمەسە مۋزىكاعا بەيىمدىلىك سەكىلدى قاسيەت بولادى. ول قۇدايدان بەرىلەتىن قاسيەت. جالپى بالا كىتاپتىڭ ىشىندە قانداي قۇندىلىقتار تۇرعانىن قايدان بىلەدى؟ جاڭاعى ءجۇز كىتاپتىڭ ىشىندە ماسەلەن، ءبىر ينجەنەردىڭ تاعدىرى جايلى وقيعانى وقىپ، ونىڭ سول ماماندىققا دەگەن قۇلشىنىسى ارتادى. مۇنى مۇعالىم دە بايقاپ، اتا-اناسىنا بالاسىنىڭ ينجەنەرلىككە قابىلەتى بارىن ايقىنداپ، وزدەرى دە بالانى سول ارناعا قاراي دايىندايدى. ءوزىم تۇركيادا بولعاندا وسى جۇيەنى كوردىم. ال قازاقستاندا ون ءبىرىنشى سىنىپقا دەيىن بالا ەشبىر قۇندى كىتاپتى وقىماۋى مۇمكىن، ونىڭ ىشىندەگى بەيىمدىلىكتى ەشكىم باقىلاپ تا جاتپايدى. ون ءبىردى بىتىرگەن سوڭ اتا-اناسى بالانى ءبىر جوو-نىڭ زاڭگەر دايىندايتىن فاكۋلتەتىنە بەرە سالادى. قازاقستاندا ەڭ كوپ ماماندىق يۋريست پەن ەكونوميست. بىراق سول سالادا ناقتى قىزمەت ەتىپ وتىرعاندار وتە از. فاكۋلتەتتى بىتىرەدى دە، كۇزەتشىلىك قىزمەتكە تۇرادى. ويتكەنى ونىڭ ىشىندە ەكونوميلىق سالاعا بەيىمدىلىگى جوق. ەسەسىنە بالانىڭ بويىندا دارىگەرلىك، مۋىزكانتتىق، جازۋشىلىق قابىلەت بولۋى مۇمكىن. بۇدان ادام دا، مەملەكەت تە دامىمايدى. جالپى، جوعارىداعى جۇيەنى مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە ەنگىزسە، ەلىمىزدىڭ دامۋىنا وڭ اسەر ەتەر ەدى.

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

اڭگىمەلەسكەن باتىرحان سارسەنحان

دەرەككوزى: «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ 4-ءشى سانىندا جاريالانعان سۇحبات.

Abai.kz