لۋكاشەنكو: «قازاقستان ساباق الدى»
بەلارۋس باسشىسى الەكساندر لۋكاشەنكو رەسەيدىڭ باس ارانداتۋشىسى سانالاتىن سولوۆەۆكە سۇحبات بەردى. ارينە بۇل پرەزيدەنت سۇحبات بەرەتىن دەڭگەيدەگى تۇلعا ەمەس-ءتىن. سۇحبات بارىسىندا لۋكاشەنكو قازاقستانعا قاتىستى دا ءوز پىكىرىن ايتا كەتتى.
الەكساندر لۋكاشەنكونىڭ 4 اقپاندا بەرگەن سۇحباتى 1 ساعات 50 مينۋتقا سوزىلدى. سۇحباتتىڭ تولىق نۇسقاسى 7 اقپان كۇنى بەلارۋس تەلەارنالارىنان كورسەتىلەتىن بولادى. ول بەلارۋس بيلىگىنىڭ ساياسي تاڭداۋىن وزگەرتكەن 9 تامىز جايلى كەڭىنەن ايتتى. پرەزيدەنت سايلاۋىنان كەيىن بەلارۋس ەلىندە جاپپاي نارازىلىق اكتسيالارى باستالىپ، جۇزدەگەن مىڭ ادام ءىرى قالالاردىڭ ورتالىقتارىنا شىققان بولاتىن. ناتيجەسىندە مەملەكەتتە ساياسي داعدارىس باستالدى، ال مينسك باتىس الەمىمەن قاقتىعىسقا ءتۇسىپ، رەسەيلىك باعىتتى «تۇبەگەيلى» تاڭدادى.
لۋكاشەنكو تىكۇشاققا وتىرىپ، قولىنا اۆتومات ۇستاپ، حالقىنا قارسى شىققان ءساتتى بىلاي سۋرەتتەدى:
«بىرىنشىدەن, مەن تۋرالى يانۋكوۆيچ سياقتى «روستوۆقا قاشىپ كەتتى»، «بالالارى دا سول جاققا ۇشىپ كەتكەن»، دەگەن جالعان اقپاراتتى تاراتتى. مەن قولىما اۆتومات، ۇستىمە قورعانىش جيلەتىن كيدىم، ءتىپتى, باسىما كاسكا كيۋدى ۇمىتىپ كەتىپپىن. وسىلاي بولاتىنىن بىلگەن جوقپىن عوي. ەشكىم قورىققان جوق. مەن ءبىزدىڭ جىگىتتەر قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن جاقسى ءبىلدىم. ولار مەن نە ايتسام، سونىڭ ءبارىن ىستەدى. بىراق, مەن ولارعا ەشقايدا قاشپاعانىمدى، وسىندا ەكەنىمدى كورسەتۋءىم كەرەك ەدى. بالالارىم دا سولاي ىستەۋى ءتيىس بولاتىن. مەن تىكۇشاققا وتىردىم دا، بىرنەشە مينۋتتان سوڭ ولاردىڭ قاسىنا ۇشىپ باردىم. قولىمدا اۆتوماتىم بولدى»، - دەيدى.
ول نارازىلىق اكتسياسىنا شىققانداردى «بۇلىكشى» دەپ اتاپ، ەلدى توڭكەرۋ بۇيرىعىن سىرتتان العانىن ايتتى. لۋكاشەنكو ەلدەگى نارازىلىق ورشىگەن ساتتە ۋكراينا تاراپىنان قارۋ كىرگىزىپ، قانتوگىس جاساۋ ارەكەتى بولعانىن، شەكارادا قارۋ تاركىلەنگەنىن دە مالىمدەدى.
سولوۆەۆ ەۋروپادا ۇلكەن سوعىس بولۋى مۇمكىن بە دەپ سۇراعان ساتتە، بەلارۋس باسشىسى: «جوق، ءبىز جايلى ءومىر سۇرەمىز. جايلىلىق وتە ماڭىزدى. ەرتەڭ سوعىس بولسا، وندا جەرتولەگە كىرۋ كەرەك بولادى»، - دەدى ول. ونداي جايسىز ومىرگە ەۋروپا ەلدەرى دە، حالقى دا كونبەيتىنىن ايتتى.
«ەكىنشىدەن، ولار ويلانىپ، وسىندا ءبىر اسكەر جىبەرۋگە تالپىنىس جاساپ جاتقان ساتتە، ۇقشۇ اسكەرى لا-مانشتا تۇراتىنىن انىق كورسەتتى. ولار ونى جاقسى بىلەدى. ۇقشۇ-نىڭ قۇندىلىعى نەدە: بىز جىلدام ارەكەت ەتەتىنىمىزدى كورسەتتىك. ول جاقتا قانشا اسكەرىمىز بار ەكەنىنە قاراماستان، دالەلدەدىك. ەگەر كەرەك بولسا ول جەردە (قازاقستاندا) ءبىز اسكەر سانىن ارتتىرار ەدىك. ءبىز الماتىدا بولدىق، ال پۋتين نۇر-سۇلتان اۋەجايىن باقىلاۋعا الدى.
ەۋروپادا, ءتىپتى, وڭاي بولادى. ولار ونى كورمەي وتىر ما؟ ولار بىزبەن سوعىسۋدان، اسىرەسە رەسەيمەن سوعىسۋدان تۇك شىقپايتىنىن جاقسى بىلەدى. ءبىز يادرولىق سوعىس جايلى ايتىپ وتىرعان جوقپىز. بىزگە تيمەڭدەر. بىزگە تيىسپەڭدەر», - دەيدى ول.
ول ۋكراينامەن بولۋى مۇمكىن سوعىسقا قاتىستى دا وي بىلدىرە كەتتى.
«تۇسىنىكتى عوي. ۋكراينا بىزبەن ەشقاشان سوعىسپايدى، بۇل سوعىس ءۇش ءتورت كۇنگە عانا سوزىلار ەدى. وندا بىزگە قارسى سوعىساتىن ەشكىم جوق. قولدارىنا اعاش اۆتومات ۇستاپ، دايىندالىپ جاتقاندارىن كورسەتۋدە. ەكەۋمىز كورشى زالعا كىرىپ، ءبىزدىڭ جىگىتتەر قالاي دايىندالاتىنىن تەلەفونعا ءتۇسىرىپ، كورسەتەيىك ولارعا. مىنە، سوندىقتان زەلەنسكيگە بىردەن اقىل كىردى»، - دەيدى لۋكاشەنكو.
«ءسىز بيلىكتى ءوز ەركىڭىزبەن تابىستاي الاسىز با؟» - دەپ سۇرادى ۆلاديمير سولوۆەۆ.
«ارينە! كىمگە تابىستاۋ كەرەكتىگىن حالىق شەشسءىن. ءتۇرلى جاعداي بولۋى مۇمكىن. مەن اداممىن عوي، حالىق جەتەر ەندى دەسە، قويامىن. دەمەك حالىق ءوز تاڭداۋىن جاسادى دەگەن ءسوز. قازىر حالىقتىڭ باسىم بولىگى «مەنىڭ قالعانىم وتە دۇرىس بولدى» دەگەن ويدا»، - دەيدى ول.
ۆلاديمير سولوۆەۆ رەسەي مەن بەلارۋس اراسىندا قۇرىلعان «وداقتاس مەملەكەت» جايىندا دا سۇرادى.
«ءوزىڭىز بىلەتىندەي بەلارۋس قازىردىڭ وزىندە سوندا (جوبادا). قازاقستانعا جاقسى ساباق بولدى دەپ ويلايمىن. ەگەر 15 جىلدىق مەرزىممەن قارايتىن بولساق، قانداي دا ءبىر قاتەلىك جاساماساق وندا (وداقتاس ەلدە) ۋكراينا دا بولارىنا سەنىمدىمىن. تۇركىمەنستان، وزبەكستان، تاجىكستان وزدەرىنە قاجەت ەكونوميكالىق نەگىزدەر ءۇشىن قوسىلادى دەپ سانايمىن», - دەدى لۋكاشەنكو.
بەلارۋس باسشىسى ۋكراينا جەرىنە سوققى بەرۋ مۇمكىن ەكەنىن، ناتو-نىڭ السىزدىگىن، قىتاي مەن رەسەي وداعىن ەشكىم توقتاتا المايتىنىن دا ايتۋدى ءجون ساناپتى. ونىڭ بۇل سۇحباتىن بەلارۋس وپپوزيتسياسى قازىردىڭ وزىندە كەلەكە ەتىپ، الەمدەگى تەڭدەسسىز كومەديا دەپ جازۋدا.
Abai.kz