«الاتاۋ، كەشىر، سەن ءبىزدى...»
وتكەن جىلى قاتتى داۋىلدىڭ سالدارىنان مەدەۋ شاتقالىندا تاۋدا قاۋلاي وسكەن تال-داراق اتاۋلى تامىرىمەن قوسا قوپارىلا قۇلاعانى ەل ەسىنەن شىعا قويماعان بولار. بۇل تۋراسىندا بىلتىر «حالىق ءسوزى» گازەتىندە «الاتاۋ، كەشىر، سەن ءبىزدى!» اتتى ماقالا جاريالانىپ (№55, (96) 15.06.2011جىل), تاۋدى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ تۋرالى اڭگىمە قوزعاعان بولاتىنبىز. سول كەزدىڭ وزىندە-اق، گازەت بەتىندە: «تاۋەلسىزدىك بەسىگىندە تەربەتكەن الماتىدا قانات قاققان قانشا ازاماتتار ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە ءجۇر. سولاردىڭ بارلىعى بيۋدجەتكە الاقان جايماي، قور قۇرىپ، قايىرىمدىلىق كونتسەرتىن ۇيىمداستىرسا، الاتاۋدىڭ اجارى قايتا ورالار ەدى. وسىناۋ شارانى استانا ۇيىمداستىرۋى كەرەك پە؟» دەگەن سىڭايدا ويماقتاي وي ايتىلعان ەدى.
«داۋىلدان سىنعان اعاشتى ەل بولىپ جيناپ، ورنىنا ءبىر-ءبىر اعاش وتىرعىزساق، ۇلكەن ساۋاپ بولماس پا ەدى. سۋى مول، جەرى قۇنارلى الاتاۋ ءبىر شىبىق ەكسەڭ، ەكى شىبىق وسەتىن جەر ەمەس پە؟»، - دەپ تە وي تاستاعان بولاتىنبىز. وسى ۇسىنىسىمىز قالا باسشىلىعى تاراپىنان قولداۋ تاپتى. بۇرناعى كۇنى الاتاۋدىڭ تاعدىرىنا الاڭداعان اعايىن قايىرلى ءىستىڭ بارىسى قارقىندى ءجۇرىپ جاتقانىن سۇيىنشىلەدى. جاڭادان قۇرىلعان «جاڭا الاتاۋ» قورىنا قايىرىمدىلىق شاراسى باستالعاننان بەرى ءاپ-ساتتە 126 ملن. تەڭگە قاراجات جينالعان ەكەن. «كوپ تۇكىرسە - كول» دەگەن عوي.
وتكەن جىلى قاتتى داۋىلدىڭ سالدارىنان مەدەۋ شاتقالىندا تاۋدا قاۋلاي وسكەن تال-داراق اتاۋلى تامىرىمەن قوسا قوپارىلا قۇلاعانى ەل ەسىنەن شىعا قويماعان بولار. بۇل تۋراسىندا بىلتىر «حالىق ءسوزى» گازەتىندە «الاتاۋ، كەشىر، سەن ءبىزدى!» اتتى ماقالا جاريالانىپ (№55, (96) 15.06.2011جىل), تاۋدى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ تۋرالى اڭگىمە قوزعاعان بولاتىنبىز. سول كەزدىڭ وزىندە-اق، گازەت بەتىندە: «تاۋەلسىزدىك بەسىگىندە تەربەتكەن الماتىدا قانات قاققان قانشا ازاماتتار ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە ءجۇر. سولاردىڭ بارلىعى بيۋدجەتكە الاقان جايماي، قور قۇرىپ، قايىرىمدىلىق كونتسەرتىن ۇيىمداستىرسا، الاتاۋدىڭ اجارى قايتا ورالار ەدى. وسىناۋ شارانى استانا ۇيىمداستىرۋى كەرەك پە؟» دەگەن سىڭايدا ويماقتاي وي ايتىلعان ەدى.
«داۋىلدان سىنعان اعاشتى ەل بولىپ جيناپ، ورنىنا ءبىر-ءبىر اعاش وتىرعىزساق، ۇلكەن ساۋاپ بولماس پا ەدى. سۋى مول، جەرى قۇنارلى الاتاۋ ءبىر شىبىق ەكسەڭ، ەكى شىبىق وسەتىن جەر ەمەس پە؟»، - دەپ تە وي تاستاعان بولاتىنبىز. وسى ۇسىنىسىمىز قالا باسشىلىعى تاراپىنان قولداۋ تاپتى. بۇرناعى كۇنى الاتاۋدىڭ تاعدىرىنا الاڭداعان اعايىن قايىرلى ءىستىڭ بارىسى قارقىندى ءجۇرىپ جاتقانىن سۇيىنشىلەدى. جاڭادان قۇرىلعان «جاڭا الاتاۋ» قورىنا قايىرىمدىلىق شاراسى باستالعاننان بەرى ءاپ-ساتتە 126 ملن. تەڭگە قاراجات جينالعان ەكەن. «كوپ تۇكىرسە - كول» دەگەن عوي.
قۋانتاتىنى تابيعاتقا قامقورلىق كورسەتۋگە الماتىلىق قالتالى ازاماتتار دا ەرەكشە مارتتىك تانىتىپ، بەلسەنە ات سالىسىپ جاتقانعا ۇقسايدى. سونىڭ ناتيجەسىندە قور قورجىنىنداعى قارجى كولەمى ۇلعايا تۇسكەن. ايتپاقشى، قايىرىمدىلىق جاساۋعا قالتالىلاردان بولەك قاتارداعى قاراپايىم ازاماتتار دا ات سالىسا الادى. قازىردىڭ وزىندە مەكتەپ وقۋشىلارى مەن ستۋدەنتتەر دە قاراپ قالماي، ازدى-كوپتى تيىن-تەبەن اۋدارىپ جاتسا كەرەك. ءارى الاتاۋدى ايالاۋعا ارنالعان قايىرىمدىلىق شاراسى ءبىر ايعا جۋىق ۋاقىت بويى جالعاساتىن بولادى.
بۇدان ءسال ەرتەرەكتە قالا اكىمى احمەتجان ەسىموۆ الاتاۋ تەك الماتىنىڭ عانا ەمەس، وبلىستىڭ ءبىراز اۋماعىن قامتيتىندىقتان وعان اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى دە ات سالىساتىنىن ايتقان بولاتىن. سونىڭ ارقاسىندا الماتىلىقتار شاراعا بەلسەنە ات سالىسىپ، «جاڭا الاتاۋ» قورى قۇرىلعان-تىن. جۇرت جادىندا بولسا، تامىزدىڭ سوڭىنا تامان ىلە الاتاۋىنداعى ءورت سالدارىنان ورمان القابىنىڭ ءبىراز بولىگى وتقا ورانعان ەدى. سول كەزدە تاۋ قويناۋىنداعى دەمالىس لاگەرى اۋماعىنان 295 ادام قاۋىپسىز ايماققا شىعارىلعان بولاتىن. ءتىلسىز جاۋ 77,6 گەكتار اۋماقتى شارتىپ، ونىڭ 47,6 گەكتارى ورماندى القاپتى قۇراعان. بۇگىندە ءورتتىڭ شىعىنى 388,3 ملن. تەڭگەدەن اسىپ جىعىلىپ وتىر.
زاڭعار تاۋداي
"حالىق ءسوزى" گازەتى