قانداستاردىڭ زارى: ەكى مينيسترگە ەكى ءوتىنىش...
قر ىشكى ىستەر ءمينيسترى م.م. احمەتجانوۆقا،
سىرتقى ىستەر ءمينيستىرى م.ب. تىلەۋبەردىگە!
قۇرمەتتى مارات مۇراتۇلى!
قۇرمەتتى مۇحتار بەكەنۇلى!
سونىمەن، قىتاي پرەزيدەنتى سي تسزينپين رەسمي ساپارمەن 14 قىركۇيەكتە قازاقستاعا كەلەتىن بولدى.
تۇك تە قارسى ەمەسپىز، كەلسىن! ەكى جىلدان استام ۋاقىت ەلىنەن شىقپاعان ءسيدىڭ ورتا ازياعا، ونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ ەلىمىزگە قانداي ماقساتپەن، نە بۇيىمتايمەن كەلە جاتقانى مەنى سونشالىقتى قىزىقتىرمايدى. ەكى ەل اراسىنداعى بارىس-كەلىس، ساۋدا-ساتتىق، ساياسي ىقپالداستىق سىندى تولىپ جاتقان ماسەلەلەر ءبىزدىڭ ىرقىمىزدان تىس، ەكى باسشىنىڭ دەڭگەيىندە قارالىپ، كەلىسىلەدى. وعان تەك ساتتىلىك تىلەيمىن.
مەنىڭ سىزدەرگە وسى حاتتى جازىپ وتىرعان سەبەبىم مۇلدە باسقا سۇراق. ول – قىتايداعى تۋىستارىن جوقتاپ، الماتىداعى قىتاي كونسۋلدىعىنىڭ الدىندا 580-كۇن تۇرىپ كەلە جاتقان جەتى انا مەن ەكى جىگىتتىڭ جاعدايى.
قۇداي مۇنداي قورلىق پەن ازاپتى قازاق قانا ەمەس، ادام بالاسىنىڭ باسىنا بەرمەسىن دەپ تىلەيمىن!
قۇرمەتتى مارات مۇراتۇلى!
قىتاي لاگەرىندە قامالعان، ولگەن جانە بوستاندىققا شىققانىمەن، وتباسىنا ورالا الماي وتىرعان تۋمالارىن جوقتاعان سول جەتى انا مەن ەكى جىگىتتىڭ ءسىز باسقاراتىن پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنەن كورمەگەن قورلىعى جوق. جاقىندارىنان تىرىدەي ايىرىلعان بەيباقتاردى كۇشتىك قۇرلىمداردىڭ جىگىتتەرى كوكپار قىپ تارتۋمەن كەلەدى. ولتىرمەگەنى بولماسا، ولاردىڭ كورگەن قۇقايى مەن قورلىعى سول قىتاي جەندەتتەرىنىڭ تەكپىسىنەن كەم بولعان جوق. اسىرەسە، وتكەن جىلعى 1 شىلدەدەگى قكپ-نىڭ قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعى مەن 1 قازان قحر-نىڭ مەملەكەتتىك مەرەكەسى قارساڭىندا ولاردى پوليتسيالارىڭىزدىڭ ۇيىنەن، ەسىگىنىڭ الدىنان سۇيرەلەپ، تۋلاقشا سۇيرەپ، لاقشا باقىرتىپ، ماشينالارىنا تيەپ اكەتكەنىنە بۇكىل دۇنيەجۇزى كۋا بولدى. سونداي ازاپتاۋدىڭ كەسىرىنەن الماتىدان ءوز اياعىمەن ءجۇرىپ كەلگەن 67 جاستاعى قاليدا اقىتقانقىزى مۇگەدەكتەر ارباسىنا تاڭىلىپ قايتتى. ءبىر توپ بالاسى مەن نەمەرەلەرى ءىز-توزسىز جوعالىپ كەتكەن بايقۇس كەيۋانانىڭ پرەزيدەنتىمىزگە مۇڭىن شاعىپ، «قۇرمەتتى قاسىم-جومارت توقاەۆ مىرزا! ءسىز ءبىر جاعى قاينىم بولاسىز. مەن جەڭگەڭىز بولامىن. مەن جالايىردىڭ قاتىنىمىن...» دەپ، زارلاعانىن ەستىگەندە، ساي-سۇيەگىمىز سىرقىراپ كەتتى.
ارينە، ول كەزدە ءسىز ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەمەسسىز. بۇگىن سول مينيسترلىكتى باسقارىپ وتىرسىز.
مىنە، قىتاي باسشىسى قازاقستانعا كەلە جاتىر. ءسىزدىڭ قىزمەتكەرلەرىڭىز تاعى دا سول ادەتىنە باسىپ، تۋمالارىنىڭ كىسىلىك قۇقىعىن قورعاپ جۇرگەن قانداستارىمىز قازاق-قىتاي ديپلوماتياسىنىڭ قۇربانى ەتپەۋى كەرەك!
قايتا، سي تسزينپين مىرزا اۋەجايعا قوناردان بۇرىن ولاردىڭ الىستان تۇرىپ بولسا دا قىر كورسەتۋىنە مۇمكىندىك جاراتىپ بەرۋىڭىزدى سۇرايمىن.
ەكىنشى ءوتىنىش، قۇرمەتتى مۇحتار بەكەنۇلى، سىزگە!
ءيا، سىزگە دە ايتارىم سول جەتى انا مەن ەكى جىگىتتىڭ ماسەلەسى. ولار وتكەن جىلى نۇر-سۇلتانعا دەيىن كەلىپ، بىرنەشە كۇن ەرەۋىلدەتىپ، ءوزىمىزدىڭ قۇقىق قورعاۋشىلاردىڭ جابىرىنە ۇشىراپ، اقىرى سىلەلەرى قاتقان سوڭ اۋىلدارىنا قايتتى. سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە جازعان حاتتارى ءسىزدىڭ مينيسترلىكتىڭ ءبىر بولمەسىنە تولىپ قالعان بولسا كەرەك. ءار دەڭگەيدەگى قىزمەتكەرلەرىڭىزبەن دە تالاي مارتە كەزدەسىپ، ارىزدارىن ايتتى. تۇك ناتيجە شىققان جوق.
ەندەشە، وسى ساپاردى پايدالانىپ، سول ءبىر توپ شەركوكىرەكتىڭ سي تسزينپين مىرزامەن كەزدەسۋىن ۇيىمداستىرىپ بەرۋگە ىقپال ەتىڭىز.
ءوزىڭىز دە حاباردار بولارسىز، ونىڭ اكەسى – ۇلكەن سي كەزىندە قازاقتارمەن تىعىز دوستىق، باۋىرمالدىق بايلانىستا بولىپ، قامقورلىق جاساعان كىسى.
ال، مىنا كىشى سي دە اكەسىنىڭ سول جولىن جالعان شىڭحاي-گانسۋداعى قازاقتارمەن دوس بولعان. بۇل تۋرالى قىتايدا اڭىزعا بەرگىسىز اڭگىمەلەر جەتىپ ارتىلادى...
كەشە عانا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قاڭتار وقيعاسىنا قاتىسقاندارعا ءبىر رەتتىك راقىمشىلىق جاريالادى.
ەگەر، ەبىن تاۋىپ، دۇرىس ورنالاستىرا بىلسەڭىز، سي تسزينپين مىرزا دا 580-كۇننەن بەرى ەرەۋىلدەتىپ كەلە جاتقان جەتى انا مەن ەكى جىگىتتىڭ تۋمالارىنا، ءتىپتى قىتايداعى لاگەرگە قامالعان بارلىق قازاققا ءبىر رەتتىك راقىمشىلىق جاساپ جىبەرمەسىنە كىم كەپىل؟!
سول ءۇشىن، جەتى انا مەن ەكى جىگىتتى سيمەن كەزدەستىرگە ىقپال ەتۋىڭىزدى وتىنەمىن!
اۋىت مۇقيبەك
Abai.kz