قوڭىر كۇز – قازاق ءۇشىن توي ماۋسىمى. «جاپپاي جەكەشەلەدىرۋدىڭ» كەسىرىنەن اۋىل حالقى قالاعا قوتارىلا كوشىپ، قالالىق ۇلتقا اينالعان بۇگىنگى كۇندە دە ول داعدى وزگەرگەن جوق. وي مەن قىرداعى اعايىننىڭ قۋانىشىمەن بىرگە، ساياسي توي دا قىزىپ تۇر.

پرەزيدەنت توقاەۆ كۇزدىڭ العاشقى ايى كىرىسىمەن ەلگە جولداۋ جولداپ، كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋى وتەتىنىن مالىمدەدى. ادىلەت ءمينيسترى سايلاۋ قارساڭىندا ءۇش پارتيانىڭ «حالىق دەربەستىگى»، «نامىس»، «بايتاق جاسىلدار پارتياسىنىڭ» تىركەۋدەن وتكەنىن مالىمدەدى. «توي دەسە قۋ باس دومالايدى» دەگەندەي وتكەن سەنبى كۇنى مەنىڭ دە ەكى تويدىڭ بىرىنە تاڭداۋ جاساۋىما تۋرا كەلدى: شەلەكتىڭ اسىساعا اۋىلىنداعى جيەن اعام ەلەۋباي ءابدىراسىلۇلى كەنجە قىزىنىڭ قۇدالىق تويىنا شاقىرۋ جىبەرسە، فەيسبۋكتەن قوعام بەلسەندىسى ازاماتحان ءامىرتايدىڭ «بايتاق جاسىلدار پارتياسىنىڭ» اتاكەنتتە وتەتىن قۇرىلتايىنا شاقىرعان جازباسىن، بەينە سالەمىن كوزىم شالدى. سونىمەن اعايىننىڭ تويىن قويا تۇرىپ، سەنبى كۇنى ساعات وندا ساياسي جينالىستى ءوز كوزىممەن كورەيىن دەپ اتاكەنتكە كەلدىم. «ازاتتىق» ءتىلشىسى دە ءجۇر ەكەن. جيىننىڭ بارىسىن تولىق جازىپ، جاريالادى. كەيبىر جەرىنە ازاماتحان مىرزا ءوز رەنىشىن ءبىلدىرىپتى. ساياساتتانۋشى شالقار نۇرسەيىت: «ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ باتاسى – ساياسي پليۋراليزم يميتاتسياسىن جاساۋ ماقساتىندا پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ قولداۋىمەن تىركەلەتىن جاساندى ساياسي پارتيا مەن پرەزيدەنتكە كانديداتتارعا بەلگىلى اقىن ارقىلى جولدانعان توقاەۆ كومانداسىنىڭ باتاسى»، - دەپ پىكىر ءبىلدىرىپتى.

گورباچەۆتىڭ «قايتا قۇرۋ» مەن «جاريالىعى» كەزىندە ولجاس سۇلەيمەنوۆ «نەۆادا-سەمەي»، مۇحتار شاحانوۆ «ارال قوزعالىسىن» قۇرىپ، قازاق زيالىلارىنىڭ ساياسي كۇرەستى ەكولوگيالىق ماسەلەدەن باستاعانى بەلگىلى. ودان كەيىن نازارباەۆ داۋىرىندە قۇرىلعان «تابيعات قوزعالىسى» دا ساياسي دودالاردان شەتقاقپاي كورگەن جوق. ۇيىم جەتەكشىسى مەلس ەلەۋسىزوۆ پرەزيدەنتتىككە بىرنەشە مارتە كانديدات بولدى. ەندى مىنە، «بايتاق جاسىلدار پارتياسى»دا سولاردىڭ ءىزىن جالعاستىرماق. ەكولوگيالىق قوزعالىستار بيلىككە سىرالعى، «ۇيرەنشىكتى جاۋ» دەگەن ءسوز.

قازىر ەكولوگيا ماسەلەسى الەمدىك ارەنادا دا ساياسي كوكپارعا اينالىپ وتىر. اقش وكىلدەر پالاتاسىنىڭ جەتەكشىسى نانسي پەلوسيدىڭ تايۋان ساپارىنان كەيىن قىتاي تارابى «عالامدىق كليماتتىڭ جىلىنۋىنىڭ الدىن الۋ كەلىسىم-شارتىنان» شىعاتىنىن مالىمدەدى. بىزدە دە جاعداي ءماز ەمەس. جەر كولەمى الەمدە 9-ورىن الاتىن ەلدىڭ بيلىگى ادامدارعا 10 سوتىق جەر عانا ەمەس، كيىكتەرگە دە جايىلىم تاپپاي، سانىن ازايتۋدى كوزدەپ وتىر. استانالىقتاردىڭ «ءبىر تۇكىرگەنى – 15 مىڭ تەنگە». بۇل رەتتە پارتيا جەتەكشىسى ازاماتحان مىرزانىڭ جاستارعا «ەكولوگيالىق سانا» قالىپتاستىرۋ يدەاسى كوڭىلگە قونىمدى. بىراق، سونى الدىمەن شەنەۋنىكتەردەن باستاسا دۇرىس بولار ەدى.

قورىتا ايتقاندا «بايتاق جاسىلدار پارتياسى» ناقتى ءىستىڭ پارتياسى بولا ما، جوق جالعان وپپوزيتسيا ءرولىن ويناي ما، ونى الداعى ەكى سايلاۋ كورسەتەدى.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz