ومىرزاق اقجىگىت. بۇگىنگى ءدىني بولشەكتەنۋمىزدىڭ سەبەبى نەدە؟
«ادامزاتتىڭ باسىنا كەلەتىن بالەنىڭ ءبارى -
ءار ادامنىڭ ءوز ورنىن تاۋىپ وتىرماۋىنان».
ناپولەون
ەلىمىزدە ءدىني احۋال كۇن ساناپ كۇردەلەنىپ بارا جاتقان سياقتى. مۇمكىن، ءبىزدىڭ بۇل پىكىرىمىزبەن كوپ ادام كەلىسپەس تە. ولار دالەل رەتىندە كەيىنگى كەزەڭدە قابىلدانعان ءدىن تۋرالى جاڭا زاڭدى، ءدىن ىستەرى جونىندە اگەنتتىكتىڭ قۇرىلعانىن العا تارتار. ارينە، قولعا الىنىپ جاتقان ىستەردى جوققا شىعارۋعا بولمايدى، بىراق، قانداي زاڭ، قانداي جاڭا مەملەكەتتىك قۇرىلىم بولعاندا دا ماسەلە ونىڭ سىرتقى پوشىم-پىشىمىندە ەمەس، ىشكى مازمۇنىندا عوي. ءبىز بۇگىن ەلىمىزدەگى مۇسىلمانداردىڭ ءدىني باسقارماسىنىڭ جۇمىسى جايلى ءبىر-ەكى اۋىز پىكىر بىلدىرسەك دەيمىز.
«ادامزاتتىڭ باسىنا كەلەتىن بالەنىڭ ءبارى -
ءار ادامنىڭ ءوز ورنىن تاۋىپ وتىرماۋىنان».
ناپولەون
ەلىمىزدە ءدىني احۋال كۇن ساناپ كۇردەلەنىپ بارا جاتقان سياقتى. مۇمكىن، ءبىزدىڭ بۇل پىكىرىمىزبەن كوپ ادام كەلىسپەس تە. ولار دالەل رەتىندە كەيىنگى كەزەڭدە قابىلدانعان ءدىن تۋرالى جاڭا زاڭدى، ءدىن ىستەرى جونىندە اگەنتتىكتىڭ قۇرىلعانىن العا تارتار. ارينە، قولعا الىنىپ جاتقان ىستەردى جوققا شىعارۋعا بولمايدى، بىراق، قانداي زاڭ، قانداي جاڭا مەملەكەتتىك قۇرىلىم بولعاندا دا ماسەلە ونىڭ سىرتقى پوشىم-پىشىمىندە ەمەس، ىشكى مازمۇنىندا عوي. ءبىز بۇگىن ەلىمىزدەگى مۇسىلمانداردىڭ ءدىني باسقارماسىنىڭ جۇمىسى جايلى ءبىر-ەكى اۋىز پىكىر بىلدىرسەك دەيمىز.
بيىك لاۋازىمدى ورىنعا وتىرار ادامعا قاشاندا قويىلار ەڭ ءبىرىنشى تالاپ - الگى ادامنىڭ ءوزى باسقارار سالانىڭ ۇلكەندى-كىشىلى ماسەلەسىنىڭ ءبارىن بىلەتىن، تەوريالىق ءبىلىمى مەن تاجىريبەلىك بىلىكتىلىگى قاتار ۇشتاسقان بىلگىر مامان بولۋى. ءتىپتى بار عۇمىرىن سوعان ارناعان بولسا ءتىپتى جاقسى، راس، كەيدە قاۋىپسىزدىك كوميتەتى، قورعانىس مينيسترلىگى سەكىلدى ارنايى كۇشتىك ۇيىمدارعا بۇل سالادا بۇرىن جۇمىس ىستەمەگەن، ازاماتتىق سالانىڭ مامانىن اپارىپ وتىرعىزاتىن جاعدايلار دا كەزدەسىپ جاتادى. بىراق، بۇل ادەتتە ەكونوميكاسى مەن مەملەكەتتىك ۇيىمدارىنىڭ جۇمىسى ابدەن قالىپتاسقان، مينيستر تۇرماق مينيسترلەر كابينەتى يتالياداعىداي جىل سايىن دەرلىك اۋىسسا دا، ءتىپتى بەلگياداعىداي ەكى-ءۇش جىلداپ ۇكىمەتتى تاعايىنداۋدىڭ رەتى كەلمەسە دە ەل ەكونوميكاسى مەن قوعامدىق احۋالعا ونىڭ ءبارى سونشالىقتى اسەرى بولا قويمايتىن باتىس ەلدەرىندە كەزدەسەتىن ءۇردىس. باسقا جاعدايدىڭ بارىندە ونداي ارەكەت وڭ ناتيجە بەرە قويمايدى. سونىڭ ايقىن ءبىر دالەلى - رەسەيدەگى قورعانىس مينيسترلىگىن سوڭعى بەس جىلعا تاياۋ ۋاقىت سالىق سالاسىنىڭ مامانى سەرديۋكوۆتىڭ باسقارۋىنىڭ سالدارىنان الەمدەگى قارۋ-جاراعى ەڭ مىقتى دامىعان، ورىس ەلى مەن حالقىنىڭ شىن مانىندە كوكىرەك قاعا ماقتان تۇتۋىنا تۇرارلىق جالعىز سالانىڭ كۇيرەۋگە جاقىن قالۋى. ءبىزدىڭ ەلىمىزدە دە ىشكى ىستەر مينيسترلىگىن ز.تۇرىسبەكوۆ باسقارعان كەزەڭ اسكەريلەر كيىمىنىڭ جاڭا پورماعا كوشۋىمەن عانا ەستە قالدى.
بۇنىڭ ءبارىن ايتىپ وتىرعانداعى ماقساتىمىز - ون جىلدان استام ۋاقىت بويى قازاقستانداعى ءمۇفتياتتى دىنگە ءۇش قايناسى سورپاسى قوسىلمايتىن، فيلولوگ-عالىم، ءتىپتى اتەيست ادامنىڭ باسقارىپ وتىرۋى. جوعارعى بيلىكتىڭ تاڭداۋى ءوز كەزىندە نەگە ناق سول ادامعا ءتۇسۋ سەبەبىن ءبىز انىق بىلمەيمىز، تەك اقورداعا سونداي ادام كەرەك بولعان عوي دەگەن جورامال عانا كوڭىلگە قونىمدىراق كورىنەدى. بۇگىنگى ءمۇفتي بيلىك تاراپىنان ۇسىنىس جاسالعان جانداردىڭ ىشىندە اتالعان ورىنعا بارۋعا قارسى بولعان جالعىز ادام دەگەن دە اڭگىمە ايتىلادى. قارسى بولعانى - ادامگەرشىلىك، قارسى تۇرا الماعانى - پەندەشىلىك بولعان. اياز بيدەي ءالىن ءبىلۋىن بىلگەنمەن، مۇقاعالي جىرعا قوسقان، قام ءسۇت ەمگەن پەندەنىڭ بارىنە ءتان وسالدىق جەڭىپ كەتكەن عوي. «ناتيجەسى» بۇگىن ءبارىمىزدىڭ كوز الدىمىزدا.
بۇل جايتتى، ورىستاردىڭ تىلىمەن ايتقاندا حازىرەتتىڭ كىناسى دەگەننەن كورى، ونىڭ سورى، دەمەك بۇكىل قازاق ۇلتىنىڭ دا سورى دەگەن دالىرەك بولسا كەرەك. نەگە؟ كەز كەلگەن باسشىنىڭ - ول نەعۇرلىم جوعارىلاعان سايىن سوعۇرلىم - كەز كەلگەن نۇسقاۋى، بۇيرىعى، ءجاي عانا پىكىرىنىڭ ءوزى دە ءبىر، كولدىڭ ورتاسىنا تۇسكەن تاس تا ءبىر - تولقىن بارلىق جاققا بىردەي تارايدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعى، قول قويىلعان زاڭىنىڭ بۇكىل قوعامدا اسەر ەتپەيتىن قۋىسى قالمايدى. باس ءمۇفتي دە ءدال سونداي. ءتىپتى ونىڭ قىزمەتى پرەزيدەنتتىڭ قىزمەتىنەن دە جاۋاپتى، ويتكەنى ونىڭ جۇمىسى پرەزيدەنتتىكى سەكىلدى ادامنىڭ ساناسىنا قاتىستى ەمەس، سول سانانى بيلەپ-توستەيتىن تۇپساناعا قاتىستى. اقىل-وي ساناعا بايلانسا، سەنىم-نانىم تۇپساناعا بايلانادى. سوندىقتان بۇل سالانى باسقاراتىن ادام اسقان ءدىني ءبىلىمدى بولۋى ءتيىس.
بىراق، بۇگىنگى زاماندا ونىڭ ءوزى از. سەبەبى، وتپەلى كەزەڭ - وتكىر ادامدار كەزەڭى. اسىرەسە، ءدىن سەكىلدى يدەولوگيانىڭ، مىلتىقسىز مايداننىڭ الدىڭعى شەبىنىڭ ءاربىر يمامى ءبىلىمدى بولۋمەن قاتار سوزگە شەشەن، ويى ۇتقىر بولۋى مىندەت. ال، ءمۇفتيدىڭ ازۋىنىڭ التى قارىس بولۋى - ەكى باستان.
وسىدان ءبىر-ەكى جىل بۇرىن، ءمۇفتي سايلانۋى جاقىنداپ، وسى مانساپتان ۇمىتكەرلەر جان اياماي جان-جاققا جۇگىرىسىپ جاتقاندا ۇمىتكەرلەردىڭ ىشىندەگى ءبىر ازاماتپەن سويلەسىپ قالعانىمىز بار ەدى.
-مۇفتيلىككە قولىڭىز جەتە قالسا، ءىسىڭىزدىڭ ەڭ باستى باعىتى قانداي بولماق؟ - دەپ سۇراق قويدىق.
-مەن ەڭ الدىمەن ءمۇفتي باسىمەن قالا اكىمى بوپ تۇرعان ۆ.حراپۋنوۆتىڭ قابىلداۋىنا جارتى جىل كىرە الماۋشىلىق سەكىلدى سوراقىلىقتاردى جويار ەدىم. مەن الماتىنىڭ اكىمىنە «ماعان پالەن ۋاقىتتا كەلىپ كەتۋىڭىزدى وتىنەمىن» دەگەن بولار ەدىم. كەلمەسە، كۇشتەپ الدىرار ەدىم!
ءسال ارتىق كەتكەنى بولماسا الگى ازاماتتىڭ جاۋابى ءبىزدىڭ قىشىعان جەرىمىزگە تيگەن نەسىنە جاسىرايىق. سەبەبى - ۇستانىمى دۇرىس! كۇنى كەشە بار قازاقتىڭ شيرەگىنە جۋىعى مەكەندەگەن ۇلتتىڭ ۇيىسى وڭتۇستىككە بارىپ كەلگەنىمىزدە، وبلىستىڭ باس يمامى وبلىستىڭ باس اكىمىنە جارتى جىلدان بەرى كىرە الماي جۇرگەنى جايلى ءسوزدى قۇلاعىمىز شالىپ قالدى. ورىس حالقىندا بۇنداي جاعدايدا ايتىلاتىن «كاكوۆ پوپ - تاكوۆ پريحود» دەگەن ماقال بار. قازاقشالار بولساق: «ءمۇفتي قانداي بولسا - يمامدار دا (مۇريتتەر دە) سونداي».
بۇگىنگى ءمۇفتيىمىز وسىدان جەتى-سەگىز جىل بۇرىن، ءدىن باسى بولعاننان كەيىنگى العاشقى كىتابىن شىعاردى. كىرپىش سەكىلدى قىزىل، كىرپىش سەكىلدى ۇرساڭ كىسى ولتىرۋگە بولاتىن قالىڭ سول دۇنيەدەن يمان مەن يمام جايلى جارىتىمدى ءسوز تابا الماي، قارنىمىز اشىپ ەدى. ءالى دە سولاي. ءمىنايى ءبىر سەبەپپەن ءمۇفتيدىڭ جاڭا مەشىت اشىلعاندا بولسىن، باسقالاي سەبەپپەن بولسىن، ءسوزىن تىڭداي قالساق، ءدىني ءبىلىمىنىڭ تەرەڭدەمەگەنىن، ۋاعىز ايتىپ جۇرتتى ۇيىتار دارەجەگە جەتە الماعانىن، اڭگىمەسىنىڭ اۋانى بۇرىنعى قالپىنان اۋىسا قويماعانىن كورىپ، كوڭلىمىز جاسىپ قالادى.
ارقاشاندا اركىم وزىنە ۇقساس نارسەنى ىزدەيدى. بيلىك باسىنداعىلار دا ءدىن باسىلارىن وزىنە ۇقساس ادامداردان تاڭدايدى. كازىر ەلىمىزدە بيلىك حالىقتان قانشالىقتى الشاق بولسا، ءمۇفتيات تا سونشاما الشاق.
ارينە، ءدىني باسقارما قىزمەتكەرلەرىنە ەڭ الدىمەن ءبىلىم جەتىسپەيدى. ەكىنشىدەن، ءبىلىمى بارلارىنىڭ وزىندە كۇرەسكەرلىك قاسيەت جەتىسپەيدى. بۇدان 10 جىل بۇرىن ورالماندار جايلى «جالىن» جۋرنالىنىڭ، «جاس الاش» گازەتىنىڭ رەداكتسيالارىندا بىرنەشە «دوڭگەلەك ۇستەل» وتكىزگەن سوڭ، كەلەسى جيىندى قايدا وتكىزسەك ەكەن دەگەن سۇراق تۋدى. سول كەزدە كەڭەسىپ وتىرعان جىگىتتەردىڭ ءبىرىنىڭ ويىنا: «مىناۋ ورتالىق مەشىت قاسىمىزدا تۇر عوي، كوپتىڭ ءىسى ءۇشىن بۇدان ارتىق قانداي جەر كەرەك؟» دەگەن يدەيا كەلە قالعانى. ءبارىمىز قۋانىپ، الىپ-ۇشىپ مەشىتكە جەتتىك. باس يمام جوق، ونىڭ ورىنباسارى بار ەكەن. كەلگەن بۇيىمتايىمىزدى ەستىگەن يمامنىڭ ات-تونىن الا-قاشپاسى بار ما:
-اعايىندار، ءبىز ونداي باسقوسۋعا رۇقسات بەرە المايمىز!
-وۋ، نەگە؟ كىمنەن، نەدەن قورقاسىزدار؟
-ءبىزدىڭ ءار قادامىمىز باقىلاۋلى. ءدىن تاقىرىبىنان باسقا جيىندارعا رۇقسات جوق!
-باۋىرىم-اۋ، قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنەن ءبىز، ادام جولىندا جۇرگەندەر قورىقساق بولادى. ال، اللا-تاعالانىڭ جولىندا جۇرگەن سىزدەر تەك قانا ءبىر قۇدايدان عانا قورقۋعا ءتيىس ەمەسسىزدەر مە؟
-جو-جوق، اتاماڭىز، ءبىز دە جەپ وتىرعان نانىمىزدان ايرىلعىمىز كەلمەيدى!
مىنە، سول جىگىت كازىر ەكى-ءۇش جىلدان بەرى باتىستاعى ءدىني الاۋىزدىق بارىنشا ءورشىپ تۇرعان وبلىستىڭ ءبىرىنىڭ باس يمامى...
ەكىنشى مىسال. ءبىز ءوزىمىز قاتىسىپ جۇرگەن استاردا، قۇدايى تاماقتاردا (باتىس ولكەنىڭ حالقى بۇنداي تاماقتى «ساداقا» دەپ اتايدى), ورازا كەزىندەگى اۋىزاشارلاردا ارقاشان سول جيىنعا كەلگەن، دالىرەگى شاقىرىلعان، باسقوسۋدىڭ باستى تۇلعاسى بولۋى ءتيىس مولدا، يمامداردىڭ وزدەرىن قالاي ۇستايتىنىن ۇنەمى باقىلاۋمەن بولامىز. بىردە ناعاشىمىزدىڭ قىرىق كۇندىگىنە باردىق. سول ۇلكەن ەلدىمەكەننىڭ يمامى ءبىلىمدى جىگىت دەپ سىرتتاي كوپ ەستيتىنبىز. تاماق كەلگەنشە ءبىر ساعاتتاي ۋاقىت وتىرعاندار «ەركەك وسەككە» ەرىك بەردى. يمامدا ءۇن جوق. تاماق جەلىندى، جينالعان جۇرت قايتۋعا ىڭعايلانا باستادى. سول كەزدە يمامعا سۇراق قويدىق:
-مولدەكە، ەگەر ارتىق كەتىپ جاتساق ايىپقا بۇيىرمايسىز، بىراق ءسىز ءوزىڭىزدىڭ باستى كاسىبي مىندەتىڭىز، اسىرەسە، وسىنداي جيىندارعا قاتىستى، نە دەپ بىلەسىز؟
-تۇسىنبەدىم؟..
-ءبىز دە سونى تۇسىنە الماي وتىرمىز. مىنە، ءسىز كەلدىڭىز. تاماق كەلگەنشە اۋزىڭىزدى اشقان جوقسىز. اڭگىمەگە ارالاسپاي بەيتاراپ ادام بولىپ وتىردىڭىز. بىزدىڭشە، وسىنداي جيىنداردا، الدىڭىزعا وسىنشاما حالىق جينالىپ وتىرعانىن پايدالانىپ، وتىرىك-وسەكتى توقتاتا تۇرىپ، ءبىر مەزگىل ۋاعىز ايتۋ، حالىقتىڭ كوزىن اشا بەرۋ ءسىزدىڭ تىكەلەي قىزمەتتىك مىندەتىڭىز ەمەس پە؟ ءتىپتى، ادام تۇرماق، اۋەلى اللا-تاعالانىڭ الدىنداعى ءوز ەركىڭىزبەن موينىڭىزعا ارتقان مىندەت سول ەمەس پە؟
يمام شىرت ەتە قالدى:
-جۇرت سۇراسا ايتامىز.
-ال، سۇراماسا شە؟ جۇرتقا اۋىلداعى كىمنىڭ مالىن كىم ۇرلاعىنان باستاپ امەريكانىڭ پرەزيدەنتى كىم بولاتىندىعى قىزىعىراق كورىنسە، سوندا ءسىز سول جۇمعان اۋزىڭىزدى اشپاعان كۇيى قايتىپ كەتەسىز بە؟ ەت جەپ، شاي ىشۋگە عانا كەلدىڭىز بە؟ وندا ءسىزدىڭ ءدىني قاراڭعى ادامداردان ايىرماشىلىعىڭىز نە بولدى؟
-تىڭداۋشىسى تابىلماسا - ءسوز جەتىم...
-وتە دۇرىس! بىراق، ول ناقىل ءسىز جۇرتتى اۋزىڭىزعا قاراتۋعا ەڭ بولماسا ءبىر-ەكى رەت ارەكەت جاساپ، ونىڭىزدان ناتيجە شىقپاعان كەزدە عانا دۇرىس. ال، ءسىز جارتى ارەكەت تە جاساعان جوقسىز عوي. مىنە، ميسسونەرلەردىڭ، سەكتانتتاردىڭ قازاقتى ءدىن-يسلامنان شىعارىپ، جات، جاعىمسىز اعىمدارعا ەرتىپ اكەتىپ جاتقانىنىڭ سەبەبى - ولاردىڭ كوشەدەگى ەلدىڭ الدىن وراپ جۇرگىزبەيتىن، ۇيىنە بارىپ تىنىشتىق بەرمەيتىن بارىنشا بەلسەندىلىگى مەن سىزدەردىڭ وسىنداي بويكۇيەز، جايباراقات جاتقان بەيارەكەتسىزدىكتەرىڭىز. قازاق ءدىني بولىنۋشىلىككە بوي الدىرىپ، ءبىر وتباسىداعى جاندار بىرنەشە دىنگە كىرىپ كەتىپ، باقىتسىزدىققا ۇشىراپ جاتسا، سوعان ەڭ الدىمەن مىنا سىزدەر كىنالىسىزدەر! مىندەتىڭىزدى دۇرىس ورىنداماعانىڭىز ءۇشىن، نانىڭىزدى ادال جەمەگەنىڭىز ءۇشىن ەرتەڭ الل-تاعالانىڭ الدىنا بارعاندا جاۋاپ بەرەسىز!
يمامعا وسىدان سوڭ بارىپ «جان ءبىتتى». كوسىلىپ سويلەدى. ەسىلىپ سويلەدى. شەشىلىپ سويلەدى. شىنىندا دا ءبىلىمدى ەكەن. تىنىش جەردە داۋ تۋعانىن كورىپ قايتقىسى كەلمەي قالعان كوپشىلىكتىڭ تالاي سۇراعىنا ۋاجبەن، ناقتى، سالماقتى تۇردە جاۋاپ بەرىپ جاتتى.
بۇل نە دەگەن ءسوز؟ بۇل جوعارىدا ايتىلعان ەكى يمام دا زياتكەرلىك ايتىس-تارتىستارعا ءتۇسىپ شىنىقپاعان، شىڭدالماعان، ءوزىنىڭ ءدىني، ادامي ۇستانىمى بەرىك قالىپتاسپاعان جاندار دەگەن ءسوز. ولار ءىس جۇزىندە ءبىر كۇندىك تاماعى ءۇشىن جۇرگەن، اللا-تاعالانىڭ حاق ءدىنى - يسلام ءۇشىن ايانباي تەر توگىپ بەرىپ، كەرەك بولسا جانىن قيماق تۇرعاي، تۇياعىنىڭ ۇشىن ارتىق قيمىلداتپايتىن جاندار دەگەن ءسوز. ەندى وزدەرىڭىز ويلاپ كورىڭىزدەر، كولەڭكەسىنەن قورقاتىن، جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا العىسى كەلمەيتىن وسى سەكىلدى يمامدار حالىقتى قالاي ءوز باۋرىنا تارتا الماق؟ سەكتانتتارمەن، ميسسيونەرلەرمەن ولار قالاي كۇرەسە الماق؟
قايرات لاما شاريف مىرزا «دىندە ەكسترەميزم جوق» دەپ ماقالا جازادى. ءداستۇرلى دىندەردىڭ ۇستانىم-قاعيدالارىندا ەكسترەميزم جوق تا شىعار، بىراق، ءدىندى تاراتىن ادامدار عوي. ادامي فاكتور ارقاشان ءوز ءرولىن ويناماي تۇرا المايدى. ءداستۇرلى حريستيان ءدىنى دە، ونىڭ اعىمدارى دا، شىن مانىندە تاسادا تۇرىپ ءبارىن بيلەپ-توستەپ وتىرعان يۋدايزم وكىلدەرى ولاردى دا، ءوز ءدىنىن دە الەمگە تاراتۋ، ناسيحاتتاۋ، سالتانات قۇرۋىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن قارجىنى دا اياماي شاشىپ، وزگەلەردىڭ قولىمەن وت كوسەپ، ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە يسلام ءدىنىن ىشتەن ءىرىتۋ ءۇشىن نەبىر قۋلىق-سۇمدىققا بارۋدا. ولاردىڭ بۇل باعىتتا جيعان تاجىريبەسىنىڭ تەڭدەسى جوق. يسلام وعان ءدال وزىندەي ەپتىلىكپەن، امال-ايلامەن جاۋاپ بەرە الماۋدا. باتىستا شىركەۋ قىزمەتكەرلەرى قايتا-قايتا قۇران ورتەيدى، پايعامبارىمىزدى مازاقتاعان ماقالا، فيلمدەر جارىق كورۋدە. مۇسىلماندار بولسا ەلشىلىكتەرگە شابۋىل جاساۋدان، دۇكەندەردى ورتەۋدى عانا بىلەدى. حيللاري كلينتون سەكىلدى بەدەلدى ساياساتكەردىڭ ءوزى «كينوفيلمدەر قانداي جاعىمسىز تۇردە جاسالعانىمەن، ولار بۇزاقىلىققا، ەكسترەميستتىككە نەگىز بولا المايدى» دەپ، بالەنىڭ ءبارىن مۇسىلماندارعا اۋدارىپ، ولار الەم الدىندا كىنالى بولىپ كورىنىپ قالىپ جاتىر. نيۋتون اشقان تابيعاتتىڭ زاڭى بويىنشا «ءاربىر ارەكەت قارسى ارەكەت تۋدىرماي تۇرا المايدى». بىراق، سول قارسى ارەكەت ساۋاتتى، قامىردان قىل سۋىرعانداي بولۋى ءتيىس. ءبىز قوي تەرىسىن جامىلىپ اعىلىپ كەلىپ جاتقان، ۇلتىمىزدى ىشتەي ءىرىتۋ جوسپارىن تاباندىلىقپەن، تۇراقتى، جۇيەلى تۇردە اسقان شەبەرلىكپەن جۇزەگە اسىرىپ جاتقان ناعىز ەكسترەميستەرگە قالاي تويتارىس بەرە الامىز؟ بۇگىنگى ءدىن باسىمىزدىڭ، ءمۇفتي باستاعان يمامدارىمىزدىڭ كوبىسىنىڭ ول تالاپقا ساي ەمەسى بەسەنەدەن بەلگىلى. نە ىستەۋ كەرەك؟ ويلانايىق. ءالى دە كەش ەمەس. بىراق، ۋاقىت بىزگە قارسى ەكەنىن دە ۇمىتپايىق.
Abai.kz
